Pdf downloaden Pdf downloaden

Voor sommige mensen is het vermijden van een zwangerschap moeilijk, maar voor anderen is het maken van een kind frustrerend. Vrouwen zijn slechts een beperkte tijd tijdens de menstruele cyclus vruchtbaar, en er zijn veel factoren die de vruchtbaarheid en conceptie kunnen beïnvloeden. Volg de onderstaande stappen om de kans op zwangerschap te vergroten.

Deel 1
Deel 1 van 4:

De basis van het zwanger worden

Pdf downloaden
  1. Bij sommige soorten anticonceptie heeft een lichaam lang de tijd nodig om zich aan te passen, dus de tijd die een vrouwenlichaam nodig heeft om zwanger te kunnen worden na het stoppen van anticonceptie, varieert.
    • Na het gebruik van hormonale anticonceptie— zoals de pil, de prikpil of de Nuvaring — heeft het lichaam misschien wat langer nodig om zich aan te passen.
    • Als je een geïmplanteerd voorbehoedsmiddel hebt, zoals een spiraaltje, dan moet je het laten verwijderen door een arts.
    • Na het stoppen met barrièremiddelen zoals condooms, vrouwencondooms of een pessarium kun je onmiddellijk zwanger worden, maar neem in dat geval wel voorzorgsmaatregelen om seksueel overdraagbare infecties te voorkomen.
  2. Als je het goed kunt plannen is de kant op een zwangerschap veel groter. Er zijn een paar trucjes om je eisprong te achterhalen:
    • Tel vooruit vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie. Gemiddeld hebben de meeste vrouwen op dag 14 hun eisprong. Dat betekent niet dat je pas na 2 weken moet gaan proberen zwanger te worden. Kijk bij Stap 3 voor meer informatie.
      • Als je regelmatige cyclussen hebt, kun je vaak de tijd van ovulatie schatten door je cyclus door de helft te delen. Bijvoorbeeld, als je menstruatie meestal 28 dagen duurt, zul je waarschijnlijk een eisprong hebben rond dag 14 van je cyclus (14 dagen nadat je bent begonnen te menstrueren). Als je een langere cyclus hebt, kun je een eisprong hebben tot 20 dagen nadat je menstruatie begon. [1]
    • Download een app. Als je het lastig vindt om je cyclus bij te houden op een kalender kun je ook een speciale app gebruiken. Zoek naar "ovulation tracker" en kies er eentje die voor jou goed werkt.
    • Volg je lichaamstemperatuur. Je temperatuur zal lichtjes stijgen als je ovuleert, dus een hogere temperatuur is een teken dat je vruchtbaar bent. [2] Hou een thermometer naast je bed en neem meteen je temperatuur op als je wakker wordt (probeer het elke dag om dezelfde tijd te doen). Schrijf het elke dag op. Als je een piek van tussen de 0,2 en 0,5 graden Celsius ziet die langer dan een dag aanhoudt kan het zijn dat je ovuleert! [1]
      • Je bent het vruchtbaarst twee tot drie dagen voor je temperatuur omhoog gaat [1] dus als je na een paar maanden een patroon gaat zien in je temperatuur kun je voorspellen wanneer je het beste kunt vrijen.
    • Let op je afscheiding. Het klinkt vies, maar het werkt wel. Als je afscheiding doorzichtig en rekbaar is, als rauw eiwit, ben je waarschijnlijk vruchtbaar en kun je vanaf dit moment drie tot vijf dagen lang elke dag vrijen. Als de afscheiding minder doorschijnend en droger wordt, ben je waarschijnlijk niet meer vruchtbaar.
    • Gebruik een ovulatietest. Net als een zwangerschapstest kun je ook een ovulatietest kopen bij de drogist. Het kan aardig in de kosten gaan lopen, dus doe dit alleen als je je cyclus moet leren kennen.
  3. Als je weet dat je vruchtbaar bent, ga dan aan de slag! Wanneer en hoe vaak je seks hebt kan beïnvloeden hoe snel je zwanger raakt, dus probeer de volgende tips:
    • Begin vlak voor je ovulatie met vrijen. Een eitje blijft maar 24 uur in leven, maar sperma kan tot een week overleven in het lichaam. Om te zorgen dat je je kans niet verspilt kun je een paar dagen voor je ovulatie al beginnen met vrijen.
    • Hou de spermavoorraad vers. Omdat sperma een week kan blijven leven, betekent dat niet dat het dan nog steeds in topvorm is. Om dit tegen te gaan kun je proberen om in elk geval om de andere dag te vrijen als je vruchtbaar bent (maar meer mag ook!).
    • Gebruik geen zaaddodend glijmiddel of chemische stimulerende middelen. Producten die zijn bedoeld om het genot te vergroten of om zwangerschap tegen te gaan moet je nu niet gebruiken. [3]
    • Geniet ervan. Door een orgasme te krijgen nadat je partner in je is klaargekomen kun je het sperma in je baarmoedermond trekken, waardoor je de zaadcellen een beetje op weg helpt.
    • Blijf liggen. Laat het sperma er niet meteen uitlopen -- blijf plat liggen of trek je benen op. Een onderzoek naar de effectiviteit van kunstmatige inseminatie heeft aangetoond dat de kans op zwangerschap met 50% toeneemt als je na de seks 15 minuten of langer plat blijft liggen. [4]
  4. Als de ovulatieperiode voorbij is begint het afwachten. Wacht totdat je eigenlijk ongesteld moet worden -- als dat niet gebeurt kun je een test doen! Als je een ongeduldig type bent kun je deze methodes al wat eerder gebruiken:
    • Neem je temperatuur op. Als je temperatuur 14 dagen na de eisprong wat hoger blijft, bestaat de kans dat je zwanger bent.
    • Let op innestelingssymptomen. Sommige vrouwen krijgen een innestelingsbloeding, meestal in de vorm van wat licht bloedverlies. Dit gebeurt gewoonlijk 6 tot 12 dagen na de bevruchting. Je kunt ook wat lichte krampen voelen.
Deel 2
Deel 2 van 4:

De vruchtbaarheid vergroten

Pdf downloaden
  1. De meeste stellen worden niet meteen zwanger. Van de 100 stellen die elke maand proberen zwanger te raken slagen er 15 tot 20. Binnen twee jaar is 95% van de stellen die een kind willen zwanger. Je kunt niet elke factor beïnvloeden, maar er zijn wat simpele veranderingen die je kunt maken om de kans op zwangerschap te vergroten.
  2. Ook al heb je geen grote gezondheidsproblemen, het kan toch goed zijn om je te laten controleren. Sommige bestaande aandoeningen kunnen verergeren door een zwangerschap. Je huisarts kan een inwendig onderzoek en bloedtesten doen. Enkele afwijkingen waarop je je kunt laten testen zijn:
    • Polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS), wat de eisprong in de weg kan staan.
    • Endometriose, waardoor je onvruchtbaar kunt zijn.
    • Diabetes: Als je diabetes kunt behandelen voordat je zwanger raakt voorkom je daarmee geboorteafwijkingen.
    • Schildklierafwijkingen: Net als diabetes kunnen schildklierziektes relatief onschuldig zijn zolang je het onder controle houdt. [5]
  3. Als je nog niet meteen zwanger wilt raken kun je eerst zorgen dat je zelf gezond bent. Je vergroot je kansen op zwangerschap en je begint meteen met een voorsprong.
    • Val af. Onderzoek heeft aangetoond dat vrouwen met overgewicht veel meer moeite hebben om zwanger te worden en meer problemen hebben tijdens de zwangerschap. [6] Als je BMI te hoog is, probeer dan eerst op dieet te gaan en te gaan sporten.
      • Kijk op http://www.voedingscentrum.nl/nl/ik-wil-afvallen.aspx voor gezonde suggesties.
      • Word fit. Zorg dat je minder buikvet hebt, ga rennen of aan yoga doen.
      • Ga niet te ver. Vrouwen die ondergewicht hebben (met een BMI van onder de 18,5) kunnen stoppen met menstrueren en problemen hebben om zwanger te raken. [7] Richt je op een gezond gewicht.
  4. Voordat je zwanger raakt moet je al de juiste voedingsstoffen tot je nemen om een gezond embryo te kunnen ontwikkelen. Je kunt bijvoorbeeld foliumzuursupplementen nemen zodat het risico op een open ruggetje en andere afwijkingen aan het zenuwstelsel te verkleinen.
    • Zorg dat je vitaminesupplement foliumzuur, calcium en ijzer bevat. [8]
  5. Sommige stoffen beïnvloeden je kans op een zwangerschap negatief, terwijl andere stoffen schadelijk zijn voor de ontwikkeling van je nieuwe baby.
    • Consumptie van pesticiden is mogelijk ook gekoppeld aan het moeilijk zwanger worden, [9] dus dit kan een ideaal moment zijn om voor biologische voeding te kiezen.
    • Vermijd transvetten die vaak in voorgebakken producten en gezoete voedingsmiddelen terug te vinden zijn. Er is bewijs dat een dieet rijk aan transvetten (vooral ten opzichte van de inname van enkelvoudig onverzadigde vetten) de kans op onvruchtbaarheid kan verhogen. [10]
    • Vermijd rauwe vis, ongepasteuriseerde kazen, kiemen en vlees met nitraten. Deze voedingsmiddelen en andere voedingsmiddelen die niet goed verhit of gereinigd zijn, kunnen leiden tot voedselvergiftiging of ziekte, en verminderen je kans op een gezonde zwangerschap.
  6. De traditionele geneeskunde heeft al lang geleden vastgesteld dat bepaalde voedingsmiddelen de vruchtbaarheid en zin hebben in seks kunnen bevorderen of verminderen. In de afgelopen jaren heeft wetenschappelijk onderzoek bevestigd dat biologische mechanismen van bepaalde voedingsmiddelen effect hebben op de vruchtbaarheid.
    • Eet een dieet rijk aan biologische plantaardige voedingsmiddelen met veel granen, noten, fruit en groeten. Van de antioxidanten, vitaminen en mineralen die door deze voedingsmiddelen worden geleverd, wordt verondersteld dat zij de cellulaire gezondheid verbeteren en zelfs een gezond baarmoederslijmvlies kunnen bevorderen.
    • De juiste soort eiwitten kunnen de vruchtbaarheid helpen verhogen. Tofu, kip, eieren en sommige schaal- en schelpdieren zijn rijk aan omega-3-vetzuren, ijzer, selenium en andere vruchtbaarheidsbevorderende componenten.
    • Het consumeren van vette zuivelproducten, zoals volle melk en Griekse yoghurt, kan de vruchtbaarheid verbeteren en is beter dan het eten van magere of halfvolle zuivelproducten. [11]
  7. Mannen moeten elke dag een multivitamine met vitamine E en C nemen, veel groenten en fruit eten en het overmatig nuttigen van alcohol, cafeïne, vet en suiker vermijden. [12]
    • Mannen moeten er ook voor zorgen dat ze genoeg selenium (55mcg/dag) innemen, want het vermoeden bestaat dat selenium de vruchtbaarheid bij mannen verhoogt. [13]
  8. Recreatief gebruik van sigaretten, alcohol, cafeïne en drugs kunnen de kans op zwangerschap verkleinen. Dit zijn ook middelen die je tijdens de zwangerschap niet moet gebruiken, dus je kunt er net zo goed nu alvast mee stoppen. Hier lees je wat je moet doen:
    • Stop met roken. Roken is niet alleen slecht tijdens de zwangerschap, maar ook als je zwanger probeert te raken. [14] De verslaving tijdens de zwangerschap op moeten geven kan heel stressvol zijn, dus stop er van tevoren alvast mee.
      • Hetzelfde geldt voor je partner! Mannen die roken hebben twee keer zo weinig zaadcellen en meer afwijkende cellen. [15] Meeroken kan de kans op een zwangerschap ook verkleinen.
    • Stop met drinken. Vrouwen die van plan zijn zwanger te worden, moeten vanaf 2 maanden voordat ze gaan proberen om zwanger te raken, alcoholische dranken mijden. Dit geldt vooral voor stellen die moeilijkheden ondervinden om zwanger te worden.
    • Vermijd het innemen van te veel cafeïne – dit omvat zowel eten en drinken. Vrouwen die dagelijks meer dan 3 kopjes cafeïnehoudende drank per dag drinken, hebben aanzienlijk minder kans om zwanger te raken in vergelijking met vrouwen die maar 2 kopjes of minder per dag consumeren. [16]
    • Gebruik geen drugs. Drugs zoals cocaïne en marihuana kunnen je lichaam schaden bij de poging om zwanger te worden en effect hebben op het ontwikkelen van een gezonde baby.
  9. Als jij en je partner vaak geen zin hebben in seks, zal het lastig zijn om zwanger te raken. Een therapeut kan jullie als stel helpen om de problemen te overwinnen.
    • Laat onvruchtbaarheid je relatie niet te veel onder druk zetten. De druk om zwanger te moeten raken of ingrijpende en emotioneel spannende vruchtbaarheidsbehandelingen kunnen leiden tot seksuele problemen waardoor je nog moeilijker zwanger raakt. [17] Begin met een ontspannen sfeer, vraag niet te veel van je partner en richt je op dit moment om van elkaar te genieten voordat je je zorgen maakt over de noodzaak van een kind.
  10. Veel mensen geloven in de kracht van de geest boven die van het lichaam; als je eenmaal hebt besloten dat je zwanger wilt raken geloven sommigen dat hoe je over het hele proces en je relatie denkt, invloed heeft op je kans van slagen. Stress kan je gezondheid beïnvloeden, dus een positieve houding helpt je om gezond en rustig te blijven.
    • Richt je zo veel mogelijk op positiviteit en op kansen. Als je met je partner bent en je raakt afgeleid, stel je dan die prachtige baby voor totdat je je geest weer kunt richten op het zwanger raken. Door je op elkaar en de zwangerschap te richten kun je andere stress vergeten. Probeer echter niet alleen maar met zwanger worden bezig te zijn, want dat kan juist stress veroorzaken. Als je op een punt beland bent dat je heel veel stress krijgt door het zwanger proberen te raken moet je contact opnemen met je huisarts.
Deel 3
Deel 3 van 4:

Wanneer je naar een specialist moet gaan

Pdf downloaden
  1. Geduld is moeilijk als je graag zwanger wilt worden, maar probeer het wat tijd te geven. Een tijdslimiet vaststellen zodat je weet wanneer je naar de huisarts zult gaan kan je bezorgdheid verminderen en je op de volgende stappen van het zwanger raken voorbereiden. Hier lees je wanneer je hulp zou moeten zoeken: [18]
    • Gezonde stellen die regelmatig (twee keer per week) geslachtsgemeenschap hebben en jonger zijn dan 35 jaar, zouden zwanger moeten kunnen worden binnen 12 maanden (inclusief de ‘aanpassingsperiode’ na het stoppen met anticonceptie).
    • Als je ouder bent dan 35, ga dan na zes maanden proberen naar de huisarts. Vrouwen ouder dan 35 jaar en vrouwen die zich in de perimenopauze bevinden, kunnen moeilijkheden ervaren bij het zwanger worden door de natuurlijke daling van de vruchtbaarheid die vrouwen ondervinden bij het ouder worden. In de meeste gevallen kan een zwangerschap nog steeds worden bereikt, maar kan het langer duren en gerichtere geslachtsgemeenschap en veranderingen in levensstijl vereisen.
    • Ga in een paar speciale gevallen meteen naar een vruchtbaarheidskliniek. Als je endometriose, bekkenontsteking, behandeling voor kanker of eerder miskramen hebt gehad, of boven de 40 bent kun je beter meteen een afspraak met een vruchtbaarheidsspecialist maken.
  2. Veel zaken kunnen de vruchtbaarheid verminderen, van ziekte en stress tot overmatige lichaamsbeweging en medicijnen.
    • Bepaalde medicijnen kunnen een bevruchting voorkomen of bemoeilijken. Geef je huisarts een volledige lijst van medicijnen, kruiden, supplementen en eventuele drankjes of voedsel dat je tot je neemt, zodat hij of zij je lijst kan evalueren op mogelijke producten die de vruchtbaarheid in de weg staan.
    • Laat je onderzoeken op seksueel overdraagbare aandoeningen. Sommige infecties kunnen de kans op zwanger worden verminderen, terwijl andere een permanente onvruchtbaarheid kunnen veroorzaken indien je ze onbehandeld laat.
    • Onderga een gynaecologisch onderzoek. In sommige gevallen kunnen vrouwen extra weefsel hebben dat het sperma niet toelaat de eicel te bereiken, maar dat te verwijderen is. Ook kunnen vrouwen een fysiek probleem hebben dat de menstruele cyclus beïnvloedt, zoals het Polycysteus-ovariumsyndroom [19] Meestal is het een goed idee eenmaal per jaar een gynaecologisch onderzoek te doen om ervoor te zorgen dat je gezond bent.
  3. Als zowel jij en je partner een bewijs van goede gezondheid hebben ontvangen van een dokter, overweeg dan spermaonderzoek en medische analyse van je vruchtbaarheid.
    • Mannen moeten een sperma-analyse doen om de kwaliteit van het sperma en het aantal zaadcellen dat tijdens een zaadlozing vrijkomt, te controleren. Vruchtbaarheidstesten voor de man omvatten een bloedtest om de hormoonspiegel te controleren, en echo’s die het zaadlozingproces of beweeglijkheid van het sperma analyseren. [20]
    • Vruchtbaarheidstesten voor vrouwen bestaan meestal uit hormoontesten voor het controleren van de schildklier, de hypofyse en andere hormoonspiegels tijdens de ovulatie en ook tijdens de menstruele cyclus. Hysterosalpingografie, laparoscopie en een echo van het bekken zijn procedures die gebruikt worden om te testen op littekens, verstopping of ziekte aan de baarmoeder, het baarmoederslijmvlies en de eileiders. Analyse van de voorraad eitjes en genetische testen voor het onderzoeken van erfelijke onvruchtbaarheidsproblemen kunnen ook uitgevoerd worden. [21]
Deel 4
Deel 4 van 4:

Vruchtbaarheidsbehandelingen

Pdf downloaden
  1. Een vruchtbaarheidsbehandeling kan duur, stressvol en tijdrovend zijn. Neem de tijd om de opties af te wegen voordat je eraan begint.
    • Bespreek het met je partner. Zorg dat jullie het beide financieel en emotioneel aankunnen. Bespreek hoe lang je de behandelingen wilt proberen, wat je kunt uitgeven en of jullie openstaan voor andere mogelijkheden zoals adoptie.
    • Spreek met een vertrouwde arts voordat je een bezoek brengt aan een vruchtbaarheidskliniek. Een onafhankelijke arts (bijvoorbeeld je huisarts) kan jou en je partner helpen met het uitleggen van de opties voor kunstmatige voortplantingstherapieën.
    • Evalueer je medische geschiedenis. Sommige procedures dragen risico’s met zich mee en anderen kunnen enkel aangeraden worden bij vrouwen zonder bepaalde gezondheidskenmerken. Een zorgverlener die het beste met jou voor heeft, zal geen technologieën aanraden die niet geschikt zijn voor jouw individuele situatie.
    • Bekijk wat het kost. Veel artsen kunnen ook advies geven over het kostenplaatje en de verzekering, en kunnen een realistisch, onpartijdig plaatje schetsen van hoe succesvol een kunstmatige inseminatie voor jou en je partner kan zijn.
    • Vind je juiste specialist. Vraag naar aanbevelingen met betrekking tot bepaalde vruchtbaarheidsspecialisten en ziekenhuizen, en vraag indien nodig om een verwijsbriefje.
  2. Maak een afspraak voor het bespreken van je situatie en je verwachtingen om zwanger te worden.
    • Stel een vragenlijst samen voor je eerste afspraak. Neem het door samen met je partner zodat jullie zeker weten dat je niets vergeet. Stel vragen over kosten, bijwerkingen en de slagingskans van de behandeling.
    • Verwacht bij je eerste bezoek geen fysieke evaluatie of het starten van de behandeling. Zorg er gewoon voor dat je klaar bent om vragen te stellen en probeer beter te begrijpen wat de mogelijkheden zijn.
    • Voel je niet verplicht je te laten opnemen in een bepaald behandelingscentrum na een enkel bezoek. Bezoek verschillende centra en houd je opties open totdat je weet welke kliniek voor jou het beste is.
  3. [22] NaProTechnology probeert individuele oorzaken van onvruchtbaarheid te verhelpen door een betere, persoonlijke vruchtbaarheidscontrole en gerichte chirurgische ingreep. In kleine studies leidde het proces tot betere resultaten dan in-vitrofertilisatie (IVF). NaProTechnology wordt op dit moment nog niet aangeboden in Nederland, maar wel net over de grens in Duitsland. Bel met je zorgverzekeraar om uit te zoeken of je hiervoor verzekerd bent.
  4. IVF wordt beschouwd als de effectiefste methode voor het bereiken van een zwangerschap door middel van kunstmatige voortplantingstechnieken. [23]
    • IVF omvat het verwijderen van rijpe eicellen uit je lichaam (of dat van een donor) die bevrucht worden door het sperma van je partner (of donor) in een laboratorium. Vervolgens wordt de bevruchte eicel in je baarmoeder ingebracht om de innesteling te bevorderen.
    • Elke behandeling kan 2 of meer weken duren, zorg dus dat je een verzekering hebt die het hele proces vergoedt. Het proces is ingrijpend en zowel de eicelextractie als de implantatie kan risico’s hebben. [24]
    • IVF heeft minder kans van slagen bij vrouwen met endometriose, vrouwen die nog niet eerder zijn bevallen, en vrouwen die gebruik maken van ingevroren embryo’s. Vrouwen die ouder zijn dan 40 jaar krijgen veelal het advies om gebruik te maken van donoreicellen, als gevolg van een slagingspercentage van minder dan 5%. [25]
  5. Als je vruchtbaarheidsproblemen veroorzaakt worden door het sperma dat moeilijk de eicel bereikt of door ongezond sperma van je mannelijke partner, kan kunstmatige inseminatie of donorinseminatie een oplossing bieden. [26]
    • Kunstmatige inseminatie is het inspuiten van sperma in het lichaam van de vrouw om mannelijke zaadlozingsproblemen te omzeilen. Als het sperma van de mannelijke partner onvruchtbaar is, kan eveneens donorsperma in het lichaam van de vrouw ingespoten worden om te proberen zwanger te raken. Dit proces, een simpele ingreep zonder enige pijn, wordt vaak een dag na de ovulatie uitgevoerd, wanneer de vrouwelijke hormonen stijgen. [27]
    • IUI kan maximaal 6 maanden worden gebruikt, voordat je een andere, veel duurdere en meer ingrijpende therapie probeert. In sommige gevallen werkt het inspuiten van gezond sperma de eerste keer al, en kan de therapie gecombineerd worden met vruchtbaarheidsmedicijnen voor de vrouw.
  6. In sommige gevallen kan het innemen van vruchtbaarheidsmedicijnen voldoende zijn om de vruchtbaarheidshormonen te verhogen, waardoor een natuurlijke conceptie mogelijk is. In andere gevallen kunnen vruchtbaarheidsbehandelingen als Gamete Intrafallopian Transfer (GIFT) [28] of draagmoederschap worden aanbevolen.

Tips

  • Als je in de overgang bent of als je eierstokken operatief zijn verwijderd zul je niet zwanger raken.
  • Een man kan strakke onderbroeken dragen zonder het aantal zaadcellen te verminderen. Echter, hete baden of bubbelbaden, strakke sportkleding, intensief fietsen en het langdurig plaatsen van een laptop in het bekkengebied, kan het aantal zaadcellen van de man verminderen. [29]
  • Obesitas bij een van de partners kan de kans op een zwangerschap verminderen. Door eerst een gezond gewicht te bereiken kun je makkelijker zwanger worden en een gezondere zwangerschap hebben. [30] [31]

Waarschuwingen

  • Als je té hard probeert om zwanger te worden, in het bijzonder door het strikt volgen van een schema, kan dit leiden tot stress en vermindering van emotionele en fysieke intimiteit tussen jou en je partner.
  • Het beslissen om vader en moeder te worden is een grote beslissing die niet te licht opgevat dient te worden. Zorg ervoor dat jij en je partner mentaal klaar zijn om een baby te krijgen.
  • Zorg ervoor dat jij en je partner geen SOA of infectie hebben alvorens te stoppen met anticonceptiemiddelen.
  1. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17978119
  2. http://humrep.oxfordjournals.org/content/22/5/1340.long
  3. http://www.mayoclinic.com/health/fertility/MC00023
  4. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/002414.htm
  5. http://www.asrm.org/uploadedFiles/ASRM_Content/Resources/Patient_Resources/Fact_Sheets_and_Info_Booklets/smoking.pdf
  6. http://www.asrm.org/uploadedFiles/ASRM_Content/Resources/Patient_Resources/Fact_Sheets_and_Info_Booklets/smoking.pdf
  7. http://www.mayoclinic.com/health/infertility/ds00310/dsection=prevention
  8. http://www.asrm.org/uploadedFiles/ASRM_Content/Resources/Patient_Resources/Fact_Sheets_and_Info_Booklets/Sexual_Dysfunction-Fact.pdf
  9. http://www.mayoclinic.com/health/female-infertility/DS01053/DSECTION=symptoms
  10. http://www.mayoclinic.com/health/polycystic-ovary-syndrome/DS00423/DSECTION=symptoms
  11. http://www.mayoclinic.com/health/infertility/ds00310/dsection=tests-and-diagnosis
  12. http://www.mayoclinic.com/health/infertility/ds00310/dsection=tests-and-diagnosis
  13. [ http://www.naprotechnology.com/infertility.htm
  14. http://www.mayoclinic.com/health/in-vitro-fertilization/MY01648
  15. [ http://www.mayoclinic.com/health/in-vitro-fertilization/MY01648/DSECTION=what%2Dyou%2Dcan%2Dexpect
  16. http://www.mayoclinic.com/health/in-vitro-fertilization/MY01648/DSECTION=results
  17. http://www.mayoclinic.com/health/intrauterine-insemination/MY00104/DSECTION=how-you-prepare
  18. http://www.mayoclinic.com/health/intrauterine-insemination/MY00104/DSECTION=what%2Dyou%2Dcan%2Dexpect
  19. http://www.americanpregnancy.org/infertility/gift.html
  20. MayoClinic.com on low sperm count
  21. http://www.sciencedaily.com/releases/2007/12/071211233947.htm
  22. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1924918/
  23. http://www.fertilitycare.nl/home

Over dit artikel

Deze pagina is 32.279 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?