Pdf downloaden
Pdf downloaden
Etherische oliën zijn sterk geconcentreerde oliën die uit aromatische planten zoals lavendel en rozemarijn verkregen worden. Er zijn ongeveer 700 verschillende planten die nuttige etherische oliën bevatten, en er zijn verschillende manieren om de olie eraan te onttrekken - de meest gebruikelijke manier is distilleren. Hoewel etherische olie in de winkel vaak heel duur is, is het betrekkelijk goedkoop om het thuis te destilleren.
Stappen
-
Koop een destilleertoestel. Hoewel het lastig zal zijn om zoiets in een winkel te kopen (behalve als er toevallig een speciale winkel bij jou in de buurt zit), kun je ze online redelijk makkelijk vinden. Ze kunnen wel duur zijn - meestal een paar honderd euro. Als je echter van plan bent om grote hoeveelheden etherische olie te gaan maken, is een professioneel apparaat een goede investering.
-
Bouw je eigen destilleertoestel als je er geen wilt kopen. Als je zelf een destilleertoestel wilt bouwen, kun je je creativiteit de vrije loop laten - er bestaan duizenden ontwerpen, en zelfs vandaag de dag zijn de meeste destilleertoestellen nog zelfgemaakt. De belangrijkste onderdelen zijn:
- Een hittebron - meestal een open vlam
- Een ketel of snelkookpan
- Een glazen pijpje van 10 mm
- Een vat met koud water om de stoom die door de pijp loopt af te koelen en te doen condenseren [1] X Bron Krell, Erich <i>Handbook of Laboratory Distillation.</i> New York: Elsevier Science Ltd., 1981.
- Een afscheider, die de etherische olie scheidt van de materialen die je niet in je eindproduct wilt hebben [2] X Bron
-
Gebruik zoveel mogelijk roestvrijstalen en glazen onderdelen. [3] X Bron Krell, Erich. <i>Handbook of Laboratory Distillation.</i> New York: Elsevier Science Ltd., 1981. Gebruik geen plastic buizen in plaats van glazen, want dat kan de kwaliteit van de olie verminderen. Sommige planten reageren niet goed met koper, maar zwaar vertind koper is meestal wel geschikt. Je kunt ook aluminium materialen gebruiken, maar niet met wintergroen, kruidnagel of andere planten waarvan de olie fenolen bevat.
-
Buig de pijp zodat die in of om het koelvat past. Je brengt het plantmateriaal aan de kook in de snelkookpan, en de stoom die daardoor ontstaat gaat door de pijp heen. Die stoom moet weer afkoelen zodat het vloeibaar wordt, door het in koud water of een ijsbad onder te dompelen. Afhankelijk van wat je gebruikt als koelbuis, moet je de pijp in verschillende vormen buigen. Als je bijvoorbeeld een badje gebruikt, moet je de buis als een spiraal buigen, zodat hij in het bad past. Als je een grote emmer met ijs gebruikt, kun je de pijp misschien in een hoek van 90 graden buigen zodat hij van bovenaf de emmer in gaat, en dan via een gat door de bodem weer naar buiten.
-
Bevestig de pijp aan het ventiel van de snelkookpan. Gebruik een stukje flexibele slang die goed over beide openingen heen gaat, ongeveer in dezelfde maat als je pijp. Je kunt de verbinding vastzetten met een slangklem die je bij een bouwmarkt haalt.
- Zorg dat je de slang niet te kort knipt, want hij moet kunnen buigen. Anders steekt de pijp recht omhoog, en je moet hem 90 graden kunnen buigen zodat hij richting het koelvat kan lopen.
-
Laat de pijp langs of door het koelvat gaan. Als je een open badje gebruikt, maak de opstelling dan zo dat de spiraal helemaal in het bad ligt. Het moet helemaal onder water staan als het bad gevuld is. Als je een emmer gebruikt, maak dan een klein gat in de bodem waar de pijp doorheen kan, dwars door het ijsbad heen. Dicht het gat af met siliconenkit zodat er geen water doorheen kan lopen, want anders wordt het een bende.
-
Hang het open uiteinde van de buis boven de afscheider. Als het destillaat in de afscheider drupt, doet dat al het werk verder voor je. Het scheidt de olie van de andere stofjes die je niet in je eindproduct wilt hebben.
-
Zorg dat al je instrumenten stevig staan. Afhankelijk van de spullen die je gebruikt en de vorm van je buis, moet je misschien even wat dingen uitproberen om een veilige, stabiele opstelling te maken van alle onderdelen van je destilleertoestel. Doe het deksel op de snelkookpan waar de pijp aan vast zit, laat de pijp door je koelvat gaan en zorg dat de pijp uitkomt boven je afscheider. Zorg dat de pijp een goede hoek maakt en dat niets snel kan omvallen.Advertentie
-
Bepaal wanneer je het plantmateriaal moet oogsten. De hoeveelheid olie die een plant bevat is afhankelijk van de levenscyclus ervan, dus het is belangrijk om iedere soort op het juiste moment te oogsten. Je zult wat onderzoek moeten doen naar de planten die je wilt destilleren. Lavendel moet je bijvoorbeeld oogsten als de helft van de bloemetjes op de stengel verwelkt zijn. [4] X Bron Rozemarijn daarentegen moet je oogsten als hij in volle bloei is. [5] X Bron
-
Oogst de planten op de juiste manier. Net zoals je moet weten wanneer je moet oogsten, moet je ook weten hoe je moet oogsten. Door onvoorzichtig te zijn, de verkeerde delen te plukken, of zelfs op het verkeerde tijdstip van de dag te oogsten vermindert de kwaliteit van je olie. Je moet van rozemarijn bijvoorbeeld alleen de bovenste bloemen plukken. Gooi de rest weg of gebruik die op een andere manier.
- De meeste etherische oliën zitten in de klieren, aderen en haren, en die zijn allemaal erg kwetsbaar. Als je die breekt of verstoort, krijg je minder olie uit de plant. Behandel de planten voorzichtig en raak ze zo min mogelijk aan.
-
Wees kieskeurig als je planten koopt. Als je al geoogste planten koopt, heb je niet veel controle over het oogstproces. Zoek naar planten die er gezond en onbeschadigd uitzien en vraag aan de verkoper wanneer ze geoogst zijn. Kies liefst planten die nog helemaal heel zijn (niet verpulverd of in stukjes).
- Hoewel je door distilleren veel van de onzuiverheden kwijtraakt, kunnen pesticiden en herbiciden je olie verpesten. Gebruik dus liefst biologisch gekweekte planten, of je ze nu koopt of zelf kweekt.
-
Droog het plantmateriaal. Door te drogen verminder je de hoeveelheid olie per plant, maar vergroot je de opbrengst per keer, omdat je meer planten kwijt kunt. Drogen moet heel langzaam gebeuren, en niet in direct zonlicht. [6] X Bron Gekweekte planten zoals lavendel of munt kun je na het snijden ongeveer een dag in het veld laten drogen.
- De ideale droogmethode varieert per plant, maar over het algemeen moet je ze niet te veel verhitten. Door ze in de schaduw of in een donkere ruimte te drogen zorg je dat er minder olie verloren gaat.
- Je moet zorgen dat ze niet weer nat worden voor je gaat distilleren. Distilleer zo snel mogelijk na het drogen.
- Je kunt er ook voor kiezen om je plantmateriaal niet zelf te drogen, als je deze stap over wilt slaan.
Advertentie
-
Voeg water toe aan de tank van je toestel. Als je je eigen toestel hebt gemaakt, is de snelkookpan je tank. Gebruik schoon water; liefst gefilterd of gedestilleerd en zo zacht mogelijk. Als je een echt destilleertoestel gebruikt, volg dan de aanwijzingen van de fabrikant op. Zorg anders dat je genoeg water hebt om het hele proces af te ronden. Afhankelijk van het soort plant en de hoeveelheid, duurt destilleren tussen een half en zes uur, vanaf het moment dat het water aan de kook is.
-
Voeg je plantmateriaal toe aan het water. Stop zoveel mogelijk plantmateriaal in de tank. Zo lang je genoeg water hebt om het te laten koken zonder dat het droogkookt, maakt het niet uit hoeveel planten je erin doet. Zorg er wel voor dat de stoomuitlaat in het deksel niet verstopt komt te zitten. [7] X Bron Laat een paar centimeter onder de rand vrij.
- Verder hoef je de planten niet fijn te hakken of anderszins te prepareren -- daardoor kun je zelfs wat van de olie verspillen.
-
Breng de snelkookpan aan de kook. Doe het deksel dicht zodat er alleen stoom uit kan via de pijp die aan het ventiel vastzit. De meeste planten laten hun olie vrijkomen op 100ºC - het kookpunt van water. [8] X Bron
-
Hou je destilleertoestel goed in de gaten. Na een tijd gaat het destillaat via de condensor naar de afscheider. Dit proces gaat helemaal vanzelf, maar let wel op dat de snelkookpan niet droog komt te staan. Afhankelijk van hoe lang het duurt, moet je misschien het water in de koelbuis verversen. Als de warme pijp het water begint op te warmen, vervang het dan door koud water zodat het proces van het afkoelen goed blijft verlopen.
-
Filter de opgevangen olie (optioneel). Als het destilleren klaar is, kun je de olie door een kaasdoek filteren. Zorg ervoor dat de doek schoon en droog is - restjes van wasmiddel of vuil kunnen je olie vervuilen.
- Wees niet teleurgesteld als je maar een heel klein beetje etherische olie uit heel veel plantmateriaal haalt. De opbrengst verschilt per plantensoort, maar het is altijd minder dan een beginnend destilleerder denkt. [9] X Bron
-
Giet de olie in een bakje en bewaar het zo snel mogelijk. De meeste etherische olie kun je minstens twee jaar goed houden, maar sommige soorten hebben een kortere levensduur. [10] X Bron Om ervoor te zorgen dat je kostbare olie zo lang mogelijk goed blijft, moet je het in een donker flesje of roestvrijstalen bakje bewaren. Gebruik een trechter om het in je flesje te doen, en zorg ervoor dat het bakje of flesje goed schoon is voordat je dit doet. Zet het vervolgens op een koele, donkere plek. [11] X Bron
- Bepaal ook wat je met het hydrolaat doet. Het andere materiaal in de afscheider is hydrolaat - water dat gedestilleerd is, en waar de geur van de plant in zit.
- Sommige hydrolaten, zoals rozen- of lavendelwater, kun je zelf ook gebruiken.
- Als je het hydrolaat niet wilt bewaren, kun je het weer in de ketel gooien voor de volgende partij als je meteen nog meer gaat destilleren. Anders kun je het gewoon weggooien.
Advertentie
Tips
- Etherische olie is heel erg geconcentreerd, en je moet het meestal verdunnen met een basisolie voordat je het op je huid aanbrengt. De populairste soorten basisolie zijn amandelolie en druivenpitolie, maar je kunt er allerlei soorten olie voor gebruiken. Je kunt ze toevoegen als je de olie in flesjes doet, of pas mengen vlak voor je het gebruikt. De laatste optie is de beste, omdat je misschien niet alle olie wilt verdunnen, en basisolie blijft vaak minder lang goed.
Advertentie
Waarschuwingen
- De meeste etherische olie is niet geschikt voor inwendig gebruik, vooral niet als het onverdund is, en de meeste olie moet ook verdund worden voor je het uitwendig gebruikt. Sommige etherische olie is zelfs giftig.
- Voor het distilleren van de meeste bloemen kun je het drogen overslaan en meteen na het oogsten beginnen.
- Distilleer een partij niet te lang (bekijk de aanbevelingen voor de specifieke plant), want daardoor krijg je niet meer olie, maar kun je je partij misschien verpesten doordat er ongewenste chemicaliën vrijkomen.
- Als de plant biologisch is, betekent dat niet dat er helemaal geen pesticiden of meststoffen op zitten; het zijn alleen andere soorten pesticiden of meststoffen (die wel minder giftig zijn). Ga naar een kweker die precies weet hoe de plant gekweekt is.
- Als je het plantmateriaal droogt, wees dan voorzichtig dat het niet vuil wordt. Daardoor vermindert de kwaliteit van je olie, waardoor het misschien onbruikbaar wordt.
Advertentie
Benodigdheden
- Distilleertoestel, in elke geval met een tank, een condensator, een brander of andere hittebron en een afscheider.
- Glazen buisjes om de verschillende onderdelen van het destilleertoestel met elkaar te verbinden.
- Plantmateriaal
- Potjes of flesjes van donker glas of roestvrij staal
Bronnen
- ↑ Krell, Erich Handbook of Laboratory Distillation. New York: Elsevier Science Ltd., 1981.
- ↑ http://www.essentialoil.com/products/glass-essencier-essential-oil-separator
- ↑ Krell, Erich. Handbook of Laboratory Distillation. New York: Elsevier Science Ltd., 1981.
- ↑ http://www.millbrooklavenderfarm.com/lavender/harvesting-lavender
- ↑ http://www.nda.agric.za/docs/Brochures/ProGuiRosemary.pdf
- ↑ http://www.researchgate.net/publication/233842808_Drying_Method_Affects_Essential_Oil_Content_and_Composition_of_Basil_(Ocimum_basilicum_L.)
- ↑ http://www.b-ecochic.com/how-to-make-essential-oils.html
- ↑ https://www.naha.org/explore-aromatherapy/about-aromatherapy/how-are-essential-oils-extracted/
- ↑ http://www.essentialoil.com/pages/percentage-yield
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
