Koorts is een veelvoorkomend symptoom van virussen, infecties, zonnebrand, zonnesteek en zelfs van voorgeschreven medicijnen. [1] X Bron De lichaamstemperatuur stijgt als natuurlijke verdediging tegen infectie en ziekte. De hypothalamus, een onderdeel van de hersenen, reguleert de lichaamstemperatuur, die normaal gesproken 37º Celsius bedraagt en per dag ongeveer een graad of twee kan schommelen. Koorts wordt meestal omschreven als een stijging van de lichaamstemperatuur tot boven de normale temperatuur van 37º C. [2] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Hoewel koorts een natuurlijk proces is dat het lichaam helpt zich te herstellen, zijn er ook situaties waarin je het ongemak graag zou willen verlichten of zelfs naar de dokter zou willen gaan.
Stappen
-
Neem paracetamol of ibuprofen. Deze geneesmiddelen zijn vrij verkrijgbaar en kunnen koorts tijdelijk verlagen [3] X Bron Ze kunnen ervoor zorgen dat zowel kinderen als volwassenen zich meer op hun gemak voelen terwijl het lichaam zich herstelt.
- Raadpleeg een dokter of apotheker voordat je (speciaal voor kinderen of baby’s ontwikkelde) medicijnen toedient aan kinderen die nog geen twee zijn. Geef baby’s die jonger zijn dan zes maanden nooit ibuprofen. [4] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Neem/geef niet meer dan de aanbevolen dosering. Let vooral goed op de dosis die je kinderen geeft. Bewaar de medicijnen niet binnen bereik van kinderen, omdat inname van meer dan de aanbevolen hoeveelheid gevaarlijk kan zijn.
- Neem paracematol elke vier tot zes uur, maar overschrijdt de aanbevolen dosering op de verpakking niet. [5] X Bron
- Neem ibuprofen elke zes tot acht uur, maar overschrijdt de aanbevolen dosering op de verpakking niet. [6] X Bron
-
Mijd het combineren van medicijnen bij kinderen. Geef kinderen nooit meer dan een soort vrij verkrijgbaar medicijn tegelijk als behandeling voor andere symptomen. Als je je kind een dosis paracetamol of ibuprofen gegeven hebt, geef hem/haar dan niet ook nog eens iets tegen de hoest of tegen andere klachten—zeker niet zonder eerste de dokter te raadplegen. Sommige medicijnen kunnen op andere medicijnen reageren, en de reacties die ze zouden kunnen veroorzaken zouden gevaarlijk kunnen zijn voor de gezondheid van het kind. [7] X Bron
- Voor zuigelingen die ouder zijn dan zes maanden, kinderen en volwassenen kan het geen kwaad om af te wisselen tussen paracematol en ibuprofen. Afhankelijk van de dosis wordt paracetamol over het algemeen elke vier tot zes uur toegediend, en ibuprofen elke zes tot acht uur.
-
Neem alleen aspirine als je achttien jaar of ouder bent. [8] X Bron Aspirine is een effectief koortsverlagend middel voor volwassenen, mits je niet meer dan de aanbevolen hoeveelheid inneemt. Geef kinderen nooit aspirine voor volwassenen , omdat het het Syndroom van Reye zou kunnen veroorzaken—dit is een potentieel dodelijke aandoening. [9] X BronAdvertentie
-
Drink voldoende. Het is bij koorts ontzettend belangrijk om het lichaam gehydrateerd te houden, omdat de verhoogde lichaamstemperatuur uitdroging kan veroorzaken. [10] X Bron Het drinken van water en andere vloeistoffen helpt het lichaam het virus of de bacteriën die de koorts veroorzaken e verdrijven. Mijd cafeïne en alcohol echter, omdat deze stoffen tot verdere uitdroging kunnen leiden.
- Groene thee kan de koorts helpen beperken en kan het immuunsysteem bevorderen. [11] X Bron
- Als je naast de koorts ook misselijkheid ervaart en moet overgeven, dan dien je fruitsappen, melk, en suikerhoudende en/of koolzuurhoudende dranken te mijden. Deze dranken kunnen ervoor zorgen dat je niet lekker wordt en kunnen braken opwekken. [12] X Bron
- Probeer vast voedsel te vervangen met soepen en bouillons, om het lichaam weer van vocht te voorzien (let alleen wel op het zoutgehalte). Waterijsjes zijn ook uitstekend om vocht binnen te krijgen en kunnen bovendien helpen het lichaam af te koelen.
- Als je steeds overgegeven hebt, dan zou de elektrolytenbalans verstoord kunnen zijn. Drink daarom een rehydraterende oplossing of sportdranken die elektrolyten bevatten. [13] X Bron [14] X Bron
- Kinderen die nog geen jaar oud zijn en die niet regelmatig moedermelk drinken of die tijdens ziekte borstweigeren, dienen een rehydraterende oplossing te drinken die elektrolyten bevat—dit om ervoor te zorgen dat de ze de benodigde voedingsstoffen binnenkrijgen. [15] X Bron
-
Rust zo veel mogelijk uit. Slaap is voor het lichaam de natuurlijke methode voor herstel van ziekte. Sterker nog, als je te weinig slaapt kun je daar zelfs ziek van worden. [16] X Bron Proberen je er doorheen te slaan en door te blijven gaan kan de lichaamstemperatuur zelfs verder verhogen. [17] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Door ervoor te zorgen dat je voldoende slaap pakt, stel je het lichaam in staat om haar energie te gebruiken voor het bestrijden van de infectie; in plaats van voor andere dingen.
- Neem een dagje vrij, of houd je kind thuis van school als hij/zij ziek is. De extra slaap die je kind zal krijgen zal het herstel bespoedigen. Bovendien zou de oorzaak van de koorts besmettelijk kunnen zijn, waardoor het sowieso verstandiger is hem/haar thuis te houden. Veel koortsen worden veroorzaakt door virussen die uiterst besmettelijk blijven zo lang de koorts aanwezig is. [18] X Bron
-
Draag luchtige kleding die ademt. Bedek jezelf of je kind niet met dekens en lagen kleding. Het kan zijn dat je het een beetje koud hebt, maar de lichaamstemperatuur zal niet kunnen dalen als je jezelf bedekt met warme dekens of kleding. Kleed jezelf of je kind in een dunne doch comfortabele pyjama. [19] X Bron
- Het heeft geen zin om de persoon met koorts helemaal in te stoppen om de koorts “eruit te zweten”.
-
Eet zoals je dat normaal ook doet. Hoewel men soms zegt dat je een koorts moet “uithongeren”, is dat niet verstandig. Blijf het lichaam voeden met gezonde voedingsmiddelen om het herstel te bespoedigen. De traditionele kippensoep is een uitstekende keuze, omdat het groenten en eiwitten bevat. [20] X Bron
- Als je niet zo veel trek hebt, kun je proberen om vast voedsel te vervangen door soepen en bouillons—om het lichaam te rehydrateren.
- Eet voedingsmiddelen die veel water bevatten, zoals watermeloen, om ervoor te zorgen dat je gehydrateerd blijft. [21] X Bron
- Als je naast de koorts ook last hebt van misselijkheid of overgeven, probeer het dan bij flauwe voedingsmiddelen te houden als crackers en appelmoes. [22] X Bron
-
Probeer kruidengeneesmiddelen. Er zijn kruidengeneesmiddelen die de koorts zouden kunnen helpen verlagen, of die het immuunsysteem zouden kunnen ondersteunen om datgene wat de koorts veroorzaakt te bestrijden. Weet echter dat kruiden- en andere natuurlijke geneesmiddelen invloed uit kunnen oefenen op bepaalde medicijnen en medische aandoeningen. Zorg er daarom voor dat je je dokter of apotheker raadpleegt voor je ermee begint. [23] X Bron
- Kalmegh, oftewel Andographis paniculata, wordt in de traditionele Chinese geneeskunde veel gebruikt om verkoudheid, keelpijn en koorts mee te behandelen. Gebruik gedurende zeven dagen zes gram per dag. Gebruik kalmegh niet als je aan galblaasaandoening of auto-immuunziekte hebt, zwanger bent of probeert zwanger te worden, of bloeddrukverlagende of bloedverdunnende medicijnen als warfarine gebruikt.
- Duizendblad kan koorts helpen verlagen door zweten te stimuleren. Als je allergisch bent voor madeliefjes of ambrosia, dan zou je ook een allergische reactie op duizendblad kunnen vertonen. Neem duizendblad niet als je bloedverdunners gebruikt, bloeddrukverlagende medicijnen, lithium, maagzuurremmers of anti-epileptica. Kinderen en zwangere vrouwen dienen ook geen gebruik te maken van duizendblad. Het zou kunnen dat de koorts verlaagd wordt door een duizendbladtinctuur toe te voegen aan een warm (niet heet) bad. [24] X Bron [25] X Bron
- In tegenstelling tot wat veel mensen denken biedt moederkruid geen uitkomst bij koorts. [26] X Bron
-
Neem een lauwwarm bad. Een lauwwarm(e) bad of douche nemen kan een eenvoudige en fijne manier zijn om koorts te verlagen. Lauwwarm water of water op kamertemperatuur is meestal uitstekend geschikt om het lichaam af te koelen zonder je van je stuk te brengen. Deze methode kan vooral na het nemen van de koortsmedicatie uitkomt bieden. [27] X Bron
- Kies niet voor een heet bad. Mijd koud water ook, omdat dat kan leiden tot rillingen die de inwendige temperatuur opschroeven. Als je in bad wilt gaan, dan is lauwwarm water of water net boven kamertemperatuur het best. [28] X Bron
- Als je kind koorts heeft, dan kun je hem/haar baden met een spons die je onderdompelt in lauwwarm water. Was het lichaam van het kind voorzichtig, dep hem/haar droog met een zachte handdoek en kleed hem/haar snel weer aan zodat hij/zij het niet te koud krijgt. Als hij/zij het te koud krijgt, leidt dat tot rillen—en dat verhoogt de lichaamstemperatuur.
-
Gebruik nooit ontsmettingsalcohol om koorts te verlagen. Vroeger baadde men regelmatig in ontsmettingsalcohol om koorts te verlagen, maar het zorgt ervoor dat de lichaamstemperatuur gevaarlijk snel daalt. Doe het dus niet. [29] X Bron [30] X Bron
- Ontsmettingsalcohol kan iemand in coma doen belanden als hij/zij het inslikt. Bewaar het daarom buiten bereik van kinderen. [31] X Bron
Advertentie
-
Kies een thermometer. Er zijn diverse soorten thermometers, waaronder digitale en glazen modellen (met kwik). [32] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron De meest gebruikelijke manier om de lichaamstemperatuur bij oudere kinderen en volwassenen op te nemen, is door een digitale of kwikthermometer onder de tong te plaatsen. Er zijn echter ook diverse andere thermometers die gebruikt kunnen worden om de lichaamstemperatuur op een andere manier op te nemen.
- Digitale thermometers kunnen zowel oraal als rectaal gebruikt worden (zie onder) als onder de oksel (hoewel dit de nauwkeurigheid van de lezing verlaagt) gebruikt worden. De thermometer zal een pieptoon laten horen als de lezing compleet is, en de temperatuur zal op het schermpje weergegeven worden.
- De oorthermometer wordt in het oor ingebracht en neemt de temperatuur op door middel van infrarood licht. Het nadeel van deze thermometers is dat een ophoping van oorsmeer en/of de vorm van de uitwendige gehoorgang de nauwkeurigheid van de lezing kan beïnvloeden.
- Voorhoofd/slaapthermometers maken gebruik van infrarood licht om de temperatuur op te nemen. Deze thermometers zijn geweldig omdat ze snel werken en de minst ingrijpende procedure met zich meebrengen. Om deze thermometer te gebruiken, veeg je de thermometer vanaf het voorhoofd langs de oppervlakkige slaapslagader, vlak boven het jukbeen. Het kan lastig zijn om de precieze locatie te vinden, maar de nauwkeurigheid van de lezing zal verbeteren als je de thermometer een paar keer langs de ader haalt.
- Fopspeenthermometers kunnen gebruikt worden voor baby’s. Deze werken hetzelfde als orale digitale thermometers, en zijn perfect voor baby’s die gebruik maken van een fopspeen. De piektemperatuur wordt weergegeven als de temperatuur opgenomen is.
-
Neem je temperatuur op. Als je een thermometer uitgekozen hebt, is het tijd om de lichaamstemperatuur op te nemen. Doe dat conform de methode die geschikt is voor jouw thermometer (onder de tong, via het oor, langs de slaapslagader, of rectaal bij kinderen (zie onder)). Bel onmiddellijk de dokter als je koorts hebt die hoger is dan 39,4º C, [33] X Bron een kind hebt wiens/wier koorts hoger is dan 38,8º C, of een pasgeborene (0-3 maanden) wiens/wier koorts hoger is dan 38º C. [34] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Neem de lichaamstemperatuur van jonge kinderen rectaal op. De meest nauwkeurige manier om de lichaamstemperatuur van kinderen op te nemen, is via het rectum. Ga extreem voorzichtig te werk, teneinde de darm van het kind niet te perforeren. Digitale thermometers werken het best voor rectale metingen.
- Breng een kleine hoeveelheid vaseline of zalf aan op het uiteinde van de thermometer.
- Leg het kind op zijn/haar buik. Vraag iemand om je te helpen als dat nodig is.
- Breng de thermometer 1 tot 2,5 cm de anus in.
- Houd de thermometer en het kind ongeveer een minuut lang stil, tot je een pieptoon hoort. Laat het kind of de thermometer niet los, om verwondingen te voorkomen.
- Verwijder de thermometer en bekijk de temperatuur op het schermpje.
-
Laat de koorts op zijn beloop. Als de koorts relatief laagwaardig is (tot maximaal 38,8º C voor volwassenen en kinderen ouder dan zes maanden), dan is het niet per sé verstandig om de koorts helemaal terug te dringen. Koorts wordt door het lichaam geproduceerd als teken dat er iets anders aan de hand is. Het verdwijnen van de koorts zou daarom een ernstiger probleem kunnen verhullen.
- Als je koorts agressief bestrijdt, zou dat bovendien de natuurlijke methode van het elimineren van virussen of infecties kunnen belemmeren. Dingen die niet in het lichaam thuishoren gedijen vaak bij lagere lichaamstemperaturen, waardoor het vaak beter is om de koorts op zijn beloop te laten. [35] X Bron
- Voor mensen wiens/wier immuunsysteem verzwakt is, die medicijnen voor chemotherapie nemen, of die onlangs geopereerd zijn, is het niet aan te raden om de koorts op zijn beloop te laten. [36] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- In plaats van te proberen de koorts te bestrijden, kun je beter maatregelen treffen om ervoor te zorgen dat jij of je kind het tijdens de koortsperiode zo gerieflijk mogelijk hebt/heeft. Pak genoeg rust, drink voldoende en blijf koel. [37] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Advertentie
-
Herken de symptomen van koorts. De normale lichaamstemperatuur bedraagt niet bij iedereen precies 37º C. Als de lichaamstemperatuur een graad of twee afwijkt van de normale temperatuur, dan is dat op zich geen probleem. [38] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Ook om milde koorts hoef je je meestal geen zorgen te maken. [39] X Bron De symptomen van milde koorts zijn onder meer:
- Ongerief, als je te warm aanvoelt.
- Algehele zwakte.
- Een warm lichaam.
- Rillen.
- Zweten.
- Afhankelijk van de oorzaak van de koorts zou je ook de volgende symptomen kunnen vertonen: hoofdpijn, spierpijnen, verminderde eetlust of uitdroging.
-
Bel de dokter als de koorts hoog is. [40] X Bron Volwassenen dienen naar de dokter te stappen als hun koorts hoger dan 39,4º C is. Het lichaam van kinderen is gevoeliger voor de effecten van koorts dan het lichaam van volwassenen. Bel de dokter als er sprake is van het volgende: [41] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Je hebt een kind van jonger dan drie maanden wiens/wier koorts hoger dan 38º C is.
- Je hebt een baby van tussen de drie en zes maanden wiens/wier koorts hoger dan 39º C is.
- Je hebt een kind, ongeacht de leeftijd, met een koorts die hoger is dan 38,8º C.
- Jij of een andere volwassenen heeft een koorts die hoger dan 39,4º C is, zeker als die gepaard gaat met overmatige sufheid of prikkelbaarheid.
-
Bel de dokter als de koorts langer dan een paar dagen aanhoudt. Een koorts die langer dan twee, drie dagen aanhoudt kan duiden op een dieper probleem dat afzonderlijk behandeld dient te worden. Probeer niet zelf een diagnose te stellen bij jou of je kind; laat de diagnose stellen door een dokter. Breng een bezoek aan de dokter als: [42] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron [43] X Bron
- De koorts langer dan 24 uur aanhoudt bij kinderen die nog geen twee jaar oud zijn.
- De koorts langer aanhoudt dan 72 uur (drie dagen) bij kinderen die ouder dan twee zijn.
- De koorts langer dan drie dagen aanhoudt bij een volwassene.
-
Weet wanneer je onmiddellijk medische hulp moet zoeken. Als de koorts vergezeld gaat van symptomen die op andere problemen wijzen, of als er bij degene met koorts verzachtende omstandigheden zijn, dan dien je contact op te nemen met de dokter—ongeacht hoe hoog de koorts is. Hier zijn wat omstandigheden waarin je onmiddellijk medische hulp in moet schakelen: [44] X Betrouwbare bron HealthyChildren.org Ga naar de bron [45] X Bron
- De persoon in kwestie heeft moeite met de ademhaling.
- Op de huid van de persoon in kwestie ontwikkelen zich uitslag of vlekjes.
- De persoon in kwestie vertoont lusteloosheid of delirium.
- De persoon in kwestie heeft een ongebruikelijke gevoeligheid voor felle verlichting.
- De persoon in kwestie lijdt aan een andere chronische aandoening, zoals diabetes, kanker of HIV.
- De persoon in kwestie is onlangs in een ander land geweest.
- De koorts is het gevolg van een zeer warme omgeving, zoals extreme hitte buiten of een oververhit voertuig.
- De persoon met koorts klaagt over andere symptomen als een zere keel, misselijkheid, overgeven, diarree, oorpijn, uitslag, hoofdpijn, bloed in de ontlasting, buikpijn, moeite met ademhalen, verwarring, nekpijn, of pijn met het urineren.
- De koorts is verlaagd maar de persoon in kwestie lijkt nog steeds ziek te zijn.
- Bel 112 als de persoon in kwestie een toeval gehad heeft.
Advertentie
Waarschuwingen
- Raadpleeg altijd een arts voordat je medicatie toe gaat dienen aan kinderen onder de twee.
- Blijf op de hoogte van de meest recente doseringsaanbevelingen. De concentratie van kinderparacetamol is bijvoorbeeld onlangs gewijzigd naar een minder geconcentreerde dosering (van 80 mg/0,8 mL naar 160 mg/5 mL.). [46] X Bron
Bronnen
- ↑ http://www.scientificamerican.com/article/what-causes-a-fever/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/basics/causes/con-20019229
- ↑ http://www.mayoclinic.com/health/fever/DS00077/DSECTION=treatments-and-drugs
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/in-depth/fever/ART-20050997
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.com/health/fever/DS00077/DSECTION=treatments-and-drugs
- ↑ http://www.medscape.com/viewarticle/809415
- ↑ http://www.mayoclinic.com/health/fever/DS00077/DSECTION=treatments-and-drugs
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/fever_in_adults/page6_em.htm#home_remedies_for_fever_in_adults
- ↑ http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/fever-of-unknown-origin
- ↑ http://www.webmd.com/digestive-disorders/understanding-nausea-vomiting-prevention
- ↑ http://www.medicinenet.com/nausea_and_vomiting/page7.htm#what_are_home_remedies_for_nausea_or_vomiting
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/patientinstructions/000122.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.com/health/fever/DS00077/DSECTION=lifestyle-and-home-remedies
- ↑ http://www.webmd.com/sleep-disorders/excessive-sleepiness-10/immune-system-lack-of-sleep
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/basics/lifestyle-home-remedies/con-20019229
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.webmd.com/cold-and-flu/features/the-truth-behind-moms-cold-and-flu-advice
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/patientinstructions/000122.htm
- ↑ http://www.webmd.com/cold-and-flu/features/the-truth-behind-moms-cold-and-flu-advice
- ↑ http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/fever-of-unknown-origin
- ↑ http://umm.edu/health/medical/altmed/herb/yarrow
- ↑ http://learningherbs.com/remedies-recipes/herbs-for-fever/
- ↑ http://umm.edu/health/medical/altmed/herb/feverfew
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.babycenter.com/404_how-can-i-reduce-my-childs-fever-without-using-medicine_10338495.bc
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.nationwidechildrens.org/fever
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-living/infant-and-toddler-health/in-depth/thermometer/art-20047410
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/fever_in_adults/page4_em.htm#when_to_seek_medical_care
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/in-depth/fever/ART-20050997
- ↑ http://www.mayoclinic.com/health/fever/DS00077/DSECTION=treatments-and-drugs
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/in-depth/fever/art-20050997
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/basics/lifestyle-home-remedies/con-20019229
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/basics/symptoms/con-20019229
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.babycenter.com/404_how-can-i-reduce-my-childs-fever-without-using-medicine_10338495.bc
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/basics/symptoms/con-20019229
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/basics/symptoms/con-20019229
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm
- ↑ http://www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/fever/Pages/When-to-Call-the-Pediatrician.aspx
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/fever_in_adults/page4_em.htm#when_to_seek_medical_care
- ↑ http://otcsafety.org/en/treatments/pain-relievers/