ดาวน์โหลดบทความ
ดาวน์โหลดบทความ
เวลาปลากัด (betta fish) ป่วย จะแสดงอาการหลายอย่าง ตั้งแต่เซื่องซึมไปจนถึงมีจุดด่างขาวตามตัว ถ้าสงสัยว่าปลากัดจะป่วย ให้รีบแยกจากปลาตัวอื่นทันที เพราะโรคปลากัดส่วนใหญ่ติดต่อกันได้ [1] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง อีกอย่างคือคุณหาซื้อยารักษาโรคปลากัดตามร้านขายปลาสวยงามหรือร้านของใช้สัตว์เลี้ยงไม่ได้ ต้องหาซื้อตามร้านออนไลน์ [2] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
ขั้นตอน
-
เซื่องซึม. ถ้าปลากัดป่วย จะไม่ค่อยร่าเริงกระฉับกระเฉงเหมือนเคย จะเคลื่อนไหวช้าลง [6] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- อีกสัญญาณบอกโรค ก็คือปลาจะไปซุกตัว ซ่อนอยู่ก้นตู้ปลานานๆ หรือบ่อยกว่าปกติ [7] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ที่ปลากัดเซื่องซึม อาจเป็นเพราะอุณหภูมิสูงหรือต่ำเกินไป เพราะงั้นต้องเช็คให้ชัวร์ว่าน้ำในตู้ปลาอยู่ในอุณหภูมิที่เหมาะสม
-
พฤติกรรมการกินเปลี่ยนไป. ถ้าปลากัดป่วย อาจหยุดกินอาหารไปเลย เพราะงั้นถ้าสังเกตว่าปลาเบื่ออาหาร ก็เป็นไปได้ว่าอาจจะป่วย [8] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
มีจุดขึ้น. ถ้าปลากัดมีจุดสีขาวเล็กๆ ขึ้นแถวหัวและปาก อาจเป็นสัญญาณบอกว่ามีปรสิตบางชนิด เช่น อิ๊ค (Ich) [9] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
หายใจผิดปกติ. อย่าเพิ่งงงว่าจะให้สังเกตลมหายใจของปลากัดเนี่ยนะ จริงๆ แล้ววิธีสังเกตคือถ้าปลากัดต้องขึ้นมาหายใจที่ผิวน้ำบ่อยๆ เป็นไปได้ว่าปลากัดป่วย [10] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ปกติปลากัดก็มีผุดหายใจที่ผิวน้ำบ้าง แต่ถ้าทำบ่อยผิดปกติแสดงว่าป่วย
-
ถูตัวเองเหมือนคัน. ถ้าปลากัดถูไถตัวเองกับตู้ปลาบ่อยๆ เป็นไปได้ว่ามีอะไรผิดปกติ รวมถึงถ้าปลากัดถูตัวกับพืชน้ำหรือของตกแต่งตู้ปลา ก็ผิดปกติเช่นกัน [11] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ความผิดปกติทางร่างกายอื่นๆ. ถ้าปลากัดตาโปนก็เป็นสัญญาณบอกโรค โดยตาจะปูดโปนออกมาจากหัวเลย [12] X แหล่งข้อมูลอ้างอิงโฆษณา
-
หยุดให้อาหารปกติไปหลายๆ วัน. ขั้นแรกในการรักษาปลากัดที่ท้องผูก ก็คือหยุดอาหารที่ให้ปกติไป 2 - 3 วัน จะได้มีเวลาย่อยและย้ายอาหารไปตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย [16] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ให้กินเหยื่อเป็นๆ. พอผ่านไปได้ 1-2 วัน ค่อยเริ่มให้อาหารอีกรอบ โดยเน้นให้เหยื่อเป็นๆ ไปสักพัก [17] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- เหยื่อเป็นๆ ที่ว่าก็เช่น ไรสีน้ำตาล (brine shrimp) หรือหนอนแดง (blood worm) ส่วนจะให้มากน้อยแค่ไหน ก็คือปลากัดต้องกินหมดใน 2 นาที และให้อาหาร 2 ครั้งต่อวัน [18] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
อย่าให้อาหารเยอะไป. ปลากัดท้องผูกแปลว่าคุณให้อาหารเยอะเกินไป เพราะงั้นพอปลากัดเริ่มกลับมากินอาหารตามปกติ ต้องให้อาหารในปริมาณที่น้อยลง [19] X แหล่งข้อมูลอ้างอิงโฆษณา
-
หางและครีบเปื่อย. [20] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง เป็นโรคที่เกิดเฉพาะตรงหางหรือครีบ แต่ทำให้โดยรวมปลากัดดูเปื่อยๆ ชอบกล [21] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ปลากัดพันธุ์หางยาว เช่น halfmoon betta จะพยายามกัดหางตัวเองออกเพราะหนักเกินไป แบบนี้ต้องมีอาการอื่นประกอบ นอกจากหางที่แหว่งวิ่น
- นอกจากนี้ให้สังเกตสีปลายหางที่เข้มขึ้นด้วย [22] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ราขึ้นเป็นวงหรือปื้นสีขาว. โรคนี้สัญลักษณ์คือมีปื้นสีขาวตามตัว รวมถึงครีบหุบ หรือไม่ค่อยร่าเริง ปลากัดที่เป็นเชื้อราจะต่างกับโรคครีบเปื่อย แต่วิธีรักษาเหมือนๆ กัน [23] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
เปลี่ยนน้ำ. ขั้นแรกคือให้เปลี่ยนน้ำในตู้ปลา โดยแยกปลาไปไว้ตู้อื่นหรือภาชนะอื่นก่อน โรคนี้มักเกิดเพราะน้ำไม่สะอาด แก้ได้โดยหมั่นทำความสะอาดตู้ปลา [24] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ให้ล้างตู้ปลาให้สะอาดแล้วค่อยเปลี่ยนน้ำ [25] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ใช้สายยางดูดน้ำสกปรกออกจากตู้ปลา
- วิธีล้างตู้ปลาที่แนะนำ คือล้างด้วยน้ำยาฟอกขาวผสมน้ำ ในอัตราส่วน 1:20 จากนั้นทิ้งไว้ 1 ชั่วโมง พวกพืชน้ำปลอมประดับตู้ปลากับกระชอน ทิ้งไว้ในน้ำยาได้เลย ให้ช้อนออกเฉพาะหินกับกรวด เพราะจะดูดซึมน้ำยาฟอกขาวได้ [26] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- เสร็จแล้วล้างน้ำให้สะอาดอีกหลายๆ รอบ
- เอาหินในตู้ปลาไปอบในความร้อน 230 องศาเซลเซียส หรือ 450 องศาฟาเรนไฮต์ นาน 1 ชั่วโมง จากนั้นทิ้งไว้ให้เย็นค่อยใส่กลับลงไป [27] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ให้ยา. ให้หยดยา tetracycline หรือ ampicillin ลงในน้ำ แต่จะหยดในปริมาณเท่าไหร่ก็ขึ้นอยู่กับขนาดของตู้ปลา ปกติจะมีบอกไว้ที่ฉลาก [28] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ทำซ้ำตามขั้นตอน. เปลี่ยนน้ำอย่างน้อยทุก 3 วัน ทุกครั้งที่เปลี่ยนน้ำ ก็ต้องหยดยาใหม่ จะหยุดยาได้ก็ต่อเมื่อครีบปลางอกกลับมา ซึ่งก็ใช้เวลาเป็นเดือน [31] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ถ้าปลาติดเชื้อรา ต้องรอให้รอยด่างสีขาวและอาการอื่นๆ หายสนิท แล้วค่อยหยด Bettazing หรือ Bettamax กำจัดเชื้อราในตู้ปลา [32] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
โฆษณา
-
เอาไฟฉายส่องปลา. วิธีสำรวจหาโรคสนิม ก็คือเอาไฟฉายส่องที่ตัวปลา จะเห็นเกล็ดเป็นสีทองหรือสีสนิมวาวๆ จากโรคดังกล่าว นอกจากนี้จะมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น เซื่องซึม เบื่ออาหาร และถูไถตัวกับตู้ปลาหรือของแต่งตู้ปลา รวมถึงครีบหุบ [33] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- คุณป้องกันปรสิตชนิดนี้ได้โดยใส่ aquarium salt หรือเกลือสำหรับใส่ตู้ปลา และ water conditioner หรือน้ำยาปรับสภาพน้ำ ลงในตู้ปลาเป็นประจำ [34] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ให้ใส่ aquarium salt 1 ช้อนชา ต่อน้ำ 2 1/2 แกลลอน (ประมาณ 9.5 ลิตร) รวมถึงหยด water conditioner 1 หยดต่อน้ำ 1 แกลลอน (3.8 ลิตร) สำคัญว่าต้องอ่านคำแนะนำในการใช้งาน water conditioner ให้ละเอียด จะใส่เกลือเพิ่มก็ต่อเมื่อเปลี่ยนน้ำทั้งตู้เท่านั้น ถ้าเติมน้ำเข้าไป ห้าม ใส่ [35] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ล้างทั้งตู้ปลา. ปกติต้องแยกปลาที่ป่วยอยู่แล้ว แต่ก็ต้องล้างตู้ปลาและหยดยากันไว้ก่อน เพราะโรคนี้ติดกันง่ายมาก [38] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- เวลาจะแยกปลาที่ป่วย ให้เอาใส่ตู้ปลาอื่นที่มีน้ำสะอาด และต้องหยดยาทั้งสองตู้
โฆษณา
-
มีจุดขาวทั่วตัวเหมือนโรยเกลือ. Ich เป็นปรสิตที่ทำให้เกิดจุดด่างตามตัวปลากัด รวมถึงปลาจะครีบหุบและเซื่องซึมด้วย นอกจากนี้ปลาอาจหยุดกินอาหารไป [39] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ปรับอุณหภูมิน้ำให้สูงขึ้น. ถ้าตู้ปลาใหญ่ ให้ลองปรับอุณหภูมิน้ำเป็น 29 องศาเซลเซียส (85 องศาฟาเรนไฮต์) จะช่วยฆ่าปรสิตได้ แต่ห้ามทำถ้าตู้เล็ก เพราะน้ำจะร้อนเกินไปจนปลาตายแทน [42] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
เปลี่ยนน้ำและล้างตู้ปลา. ถ้ามีปรสิต ich ต้องเปลี่ยนน้ำด่วน และล้างตู้ปลาตามวิธีที่แนะนำในวิธีการ "รู้จักอาการครีบ/หางเปื่อย และติดเชื้อรา" [43] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ถ้าเป็นตู้เล็ก ให้ย้ายปลาก่อน จากนั้นล้างตู้แล้วค่อยปรับอุณหภูมิน้ำเป็น 29 องศาเซลเซียส (85 องศาฟาเรนไฮต์) สุดท้ายเอาปลากลับเข้าตู้เดิม [44] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
หยดยาในน้ำ. ต้องใส่ aquarium salt และ water conditioner ก่อนเอาปลากลับลงตู้ ปลาจะได้ไม่ติดปรสิตซ้ำ [45] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
หยด Aquarisol. 1 หยดต่อน้ำ 1 แกลลอน (3.8 ลิตร) หยดได้ทุกวันจนปลาหายสนิท เพราะยานี้ช่วยฆ่าปรสิต [46] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ถ้าไม่มี "Aquareisol" จะใช้ Bettazing แทนก็ได้ แค่ 1 หยิบมือ [47] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
โฆษณา
-
เปลี่ยนน้ำและล้างตู้ปลา. ถ้าเป็นโรคตาโปน ต้องล้างตู้ปลาตามวิธีการที่ผ่านๆ มา และเปลี่ยนน้ำใหม่ด้วย [51] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
หยด ampicillin. เป็นยาที่แก้โรคนี้ได้ เว้นแต่ปลาตาโปนเพราะเป็นอาการของโรคอื่นที่อันตรายกว่า โดยหยดยานี้ทุกครั้งที่เปลี่ยนน้ำและล้างตู้ปลา หรือก็คือทุก 3 วัน พอปลาหายสนิทแล้วก็ยังต้องทำติดต่อกันไปอีก 1 อาทิตย์ [52] X แหล่งข้อมูลอ้างอิงโฆษณา
เคล็ดลับ
- ถ้าปลาป่วยหนักเกินเยียวยา คุณหมออาจแนะนำให้ทำการุณยฆาต แต่เฉพาะเคสที่แน่ใจว่าป่วยหนักจริงๆ อย่าคิดเองเออเอง!
- ถึงปลากัดเปลี่ยนสีก็อย่าเพิ่งตกใจ เขาเรียก marbling (ลายหินอ่อน) มักเกิดในปลากัด betta splendens ส่วนใหญ่ จะน่าเป็นห่วงก็ต่อเมื่อปลากัดสีซีดลง ผิดจากสีเดิม (ทั้งตัว ไม่ได้เหมือนแบบ marbling ที่จะเหลือบสีไปทีละส่วน) แบบนี้แสดงว่าปลาเครียด หรือเป็นโรคครีบ/หางเปื่อย ปลายหางจะเข้มขึ้นเป็นสีแดงหรือดำ
โฆษณา
คำเตือน
- บาง "ความผิดปกติ" ก็ไม่ได้เป็นอาการบอกโรคเสมอไป อย่างถ้าปลากัดเซื่องซึม อาจเป็นเพราะน้ำเย็นไป (ไม่มีฮีตเตอร์) และหางฉีก/แหว่ง เพราะปลาแทะเองหรือไปเกี่ยวอะไรขาด อย่าคิดเองว่าปลาป่วยจากแค่อาการเดียวแล้วรีบหยดยา! ต้องดูอาการอื่นร่วมด้วย
- ระวังวัณโรคปลา ( Mycobacterium marinum ) เพราะเป็นโรคติดต่อที่ร้ายแรงถึงตาย แถมติดต่อมาถึงคนได้ด้วย [53] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ปลาที่เป็นจะมีอาการเซื่องซึม ตาโปน กระดูกผิดรูป/สันหลังบิด ส่วนอาการในคนคือมีก้อนแดงใหญ่เหมือนซีสต์ บริเวณที่เชื้อโรคเข้า (เช่น แผลเปิด) ถ้าคิดว่าตัวเองอาจติดวัณโรคมาจากปลา ให้รีบไปหาหมอ โดยแจ้งด้วยว่าเลี้ยงปลากัดที่อาจเป็นวัณโรค ไม่งั้นคุณหมออาจวินิจฉัยได้ไม่ชัดเจน
- บางทีปลากัดก็เป็นโรคที่รักษาไม่ได้ เช่น โรคท้องมาน (dropsy) อันนี้เป็นแล้วตาย อาการคือปลาจะท้องอืด ป่อง เวลามองจากด้านบนจะเห็นเลยว่าเกล็ดพองออกมาจากตัว เป็นแล้วตายอย่างเดียว รักษาไม่ได้ ให้รีบแยกจากปลาตัวอื่นทันทีที่แสดงอาการ [54] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
โฆษณา
ข้อมูลอ้างอิง
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.hartz.com/Fish/Getting_Started/caring_for_your_betta_fish.aspx
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.petful.com/misc/tips-for-raising-betta-fish/
- ↑ http://www.petful.com/misc/tips-for-raising-betta-fish/
- ↑ http://www.hartz.com/Fish/Getting_Started/caring_for_your_betta_fish.aspx
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.petful.com/misc/tips-for-raising-betta-fish/
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.petful.com/misc/tips-for-raising-betta-fish/
- ↑ http://www.petful.com/misc/tips-for-raising-betta-fish/
- ↑ http://www.petful.com/misc/tips-for-raising-betta-fish/
- ↑ http://www.petful.com/misc/tips-for-raising-betta-fish/
- ↑ http://www.petful.com/misc/tips-for-raising-betta-fish/
- ↑ http://www.hartz.com/Fish/Getting_Started/caring_for_your_betta_fish.aspx
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://bettatalk.com/betta_diseases.htm
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ http://www.earthsfriends.com/betta-fish-diseases/
- ↑ https://microbewiki.kenyon.edu/index.php/Mycobacteriosis_(Fish_Tuberculosis)
- ↑ http://fishbowlguide.com/betta-fish-disease.htm
โฆษณา