PDF download Pdf downloaden PDF download Pdf downloaden

Gebroken vingerkootjes zijn een van de meest voorkomende verwondingen voor de artsen van de eerste hulp. Maar voordat je naar het ziekenhuis gaat is het verstandig om te bepalen of je vinger wel echt gebroken is. Een verstuiking of gescheurde band kan pijnlijk zijn, maar vereist geen bezoek aan de eerste hulp. Een bezoek aan een huisarts kan volstaan als je vinger verstuikt is of een gescheurde band heeft. Een gebroken bot daarentegen kan interne bloedingen en andere schade veroorzaken en heeft onmiddellijk medische aandacht nodig.

Deel 1
Deel 1 van 4:

De tekenen van een gebroken vinger herkennen

PDF download Pdf downloaden
  1. Het eerste teken van een gebroken vinger is pijn. De hoeveelheid pijn hangt af van de ernst van de vingerbreuk. Bij een verwonding aan je vinger moet je hem zorgvuldig behandelen en de hoeveelheid pijn in de gaten houden. [1]
    • Het kan moeilijk direct te herkennen zijn of je vinger gebroken is, omdat acute pijn en gevoeligheid ook symptomen zijn van ontwrichting en verstuiking.
    • Zoek naar andere symptomen en/of medische hulp als je niet zeker bent van de ernst van je verwonding.
  2. Als je vinger gebroken is, zul je acute pijn hebben die gevolgd wordt door zwelling of kneuzing. Dit is een deel van de natuurlijke reactie van je lichaam op verwondingen. Na een breuk activeert je lichaam de ontstekingsreactie, gevolgd door een zwelling veroorzaakt door het vrijgeven van vocht in het omringende weefsel. [2]
    • Zwelling wordt vaak gevolgd door kneuzing. Dit gebeurt als de haarvaten rond de verwonding opzwellen of barsten als reactie op de verhoogde druk van het vocht. [3]
    • Het kan in het begin moeilijk zijn om te zien of je vinger gebroken is, omdat je het nog steeds kunt bewegen. Nadat je probeert je vinger te bewegen, beginnen zwelling en blauwe plekken duidelijk te worden. De zwelling kan zich ook uitspreiden naar andere vingers of naar je handpalm.
    • Waarschijnlijk zal je vinger gaan opzwellen en blauwe plekken krijgen na 5-10 minuten na je eerste pijnervaring in je vinger.
    • Maar een lichte zwelling of het ontbreken van onmiddellijk blauwe plekken kan een teken zijn van een verstuiking in plaats van een breuk.
  3. Een vingerbreuk bestaat uit een op een of meerdere plaatsen gebarsten of gebroken segment van het bot. De botdeformatie kan zichtbaar worden als ongewone bulten op de vinger, of een vinger die in een andere richting wijst. [4]
    • Als er tekenen zijn van verkeerd staan, dan is de vinger waarschijnlijk gebroken.
    • Je kunt gewoonlijk je vinger niet bewegen als hij gebroken is, doordat één of meer delen van het bot niet meer verbonden zijn.
    • Het is ook mogelijk dat na de verwonding zwelling en kneuzing je vinger te stijf maken om gemakkelijk te bewegen.
  4. Ga naar de dichtstbijzijnde huisartsenpost als je denkt dat je een vingerbreuk hebt. Breuken zijn gecompliceerde verwondingen en de ernst daarvan is niet direct duidelijk aan de hand van de symptomen. Sommige breuken vereisen meer behandeling om goed te genezen. Als je niet zeker weet of een verwonding een breuk is, dan is het beter om het zekere voor het onzekere te nemen en naar een arts te gaan. [5]
    • Als je duidelijk pijn, zwelling, kneuzing of deformatie of verminderde bewegelijkheid van je vinger hebt, zoek dan medische hulp. [6]
    • Kinderen met vingerverwondingen moeten altijd naar een arts. Jonge en groeiende botten zijn gevoeliger voor verwondingen en complicaties als die verwondingen niet goed behandeld worden.
    • Als je breuk niet behandeld wordt door een medische professional, dan is het mogelijk dat je vinger en hand pijnlijk stijf zullen blijven wanneer je probeert je vinger te bewegen.
    • Een bot dat scheef vastgroeit kan een succesvol gebruik van je hand in de weg staan.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 4:

Een gebroken vinger in de artsenpraktijk vaststellen

PDF download Pdf downloaden
  1. Als je een vingerbreuk vermoedt, zoek dan medische hulp. Tijdens een lichamelijk onderzoek beoordeelt je dokter je verwondingen en bepaalt hij de ernst van je breuk. [7]
    • Je dokter zal de bewegingsruimte van je vinger beoordelen door je te vragen een vuist te maken. Hij zal ook zoeken naar zichtbare tekenen, zoals zwelling, kneuzing en botdeformaties.
    • Je dokter zal je vinger ook handmatig onderzoeken voor tekenen van verminderde doorbloeding naar de plek en zenuwbeïnvloeding.
  2. Als je dokter niet kan bepalen of je een gebroken vinger hebt bij een lichamelijk onderzoek, dan kan hij een beeldtest aanbevelen om de breuk vast te stellen. Dit kan een röntgenfoto, CT-scan of een MRI zijn.
    • Röntgenfoto's worden vaak als eerste gebruikt om een breuk vast te stellen. Je dokter plaatst je gebroken vinger tussen een röntgenbron en een röntgendetector, en stuurt dan laag actieve radiogolven door je vinger om de afbeelding te maken. Dit proces wordt binnen een paar minuten uitgevoerd en is pijnloos. [8]
    • Een CT of computertomografie scan wordt gemaakt door radiogolven die verschillende hoeken van een verwonding scannen samen te voegen. Je dokter kan besluiten een CT te gebruiken om een beeld van je fractuur te maken als de eerste resultaten van de röntgenfoto's niet eenduidig zijn of als je dokter vermoedt dat er ook verwondingen van het weefsel zijn, gerelateerd aan de breuk. [9]
    • Een MRI kan nodig zijn als je dokter vermoedt dat je een haarscheur of stressfractuur hebt, het soort breuk dat ontstaat na herhaalde verwondingen in de loop van de tijd. Een MRI geeft fijnere details en kan je arts ook helpen onderscheid te maken tussen verwondingen van het zachte weefsel en haarscheuren in je vinger. [10]
  3. Chirurgisch advies kan vereist zijn als je een ernstige breuk hebt, zoals een gecompliceerde breuk. Sommige breuken zijn instabiel en vereisen een operatie om botfragmenten terug op hun plek te plaatsen met hulpmiddelen (zoals draden en schroeven) zodat het bot goed kan genezen. [11]
    • Elke fractuur die de mobiliteit ernstig hindert en de hand ver uit verband plaatst heeft waarschijnlijk een operatie nodig om te zorgen dat de vinger zijn scharnierende beweging terugkrijgt.
    • Je zou versteld staan over hoe moeilijk het is om dagelijkse taken uit te voeren zonder volledig gebruik van al je vingers. Beroepsgroepen zoals chiropractors, chirurgen, artiesten en monteurs vereisen volledig gebruik van hun fijne motoriek om hun beroep goed uit te kunnen voeren. Daarom is het goed verzorgen van vingerbreuken belangrijk.
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 4:

Een gebroken vinger behandelen

PDF download Pdf downloaden
  1. Maak de zwelling en pijn houdbaar door ijs, een kompres en het hooghouden van de vinger. Hoe sneller na de verwonding je dit soort eerste hulp geeft, hoe beter. Zorg dat je je vinger ook laat rusten. [12]
    • Houd ijs tegen de vinger. Wikkel een zak bevroren groente of ijs in een dunne handdoek en breng dat voorzichtig aan op je vinger om de zwelling en pijn te verminderen. Breng onmiddellijk nadat je de verwonding gekregen hebt ijs aan, gedurende niet langer dan 20 minuten.
    • Leg een drukverband aan op de verwonding. Wikkel voorzichtig maar stevig een zacht, elastisch verband om je vinger om de zwelling te beheersen en de vinger te immobiliseren. Vraag bij je eerste afspraak met je arts of het verstandig is om je vinger ingepakt te houden, om je risico op meer zwelling te verminderen en om belemmerende beweging van andere vingers te voorkomen.
    • Houd de hand hoog. Houd als het mogelijk is je vinger hoger dan je hart. Het is het meest comfortabel om op een bank te zitten met je benen op de kussens en je pols en vingers rustend op de rugleuning van de bank.
    • Gebruik de gewonde vinger niet bij dagelijkse activiteiten tot je dokter daartoe toestemming geeft.
  2. Spalken worden gebruikt om je gebroken vinger stil te houden en te voorkomen dat het nog meer schade krijgt. Een zelfgemaakte spalk kan gemaakt worden met een stokje van een ijsje en een los verband tot je bij de dokter een betere krijgt. [13]
    • Het soort spalk dat je nodig hebt varieert aan de hand van welke vinger gebroken is. Kleine breuken kunnen voordeel hebben aan buddy taping waarbij de gewonde vinger aan de vinger ernaast geplakt wordt en daardoor niet kan bewegen.
    • Een dorsale vingerspalk weerhoudt je gewonde vinger ervan om naar achteren te buigen. Een zachte spalk wordt geplaatst om je gewonde vinger licht en voorzichtig naar de palm gebogen te houden, en wordt op zijn plek gehouden met zachte verstevigingen.
    • Een aluminium u-vormige spalk is een onbuigzame aluminium spalk die de gewonde vinger ervan weerhoudt om te strekken. Het wordt aan de achterkant van de gewonde vinger geplaatst om hem onbeweeglijk te houden. [14]
    • In ernstigere gevallen kan je dokter een onbuigzame spalk van glasvezel plaatsen die van je vinger naar voorbij je pols loopt. Het is eigenlijk een kleine mal voor je vinger.
  3. Een operatie is nodig om een breuk goed te behandelen en genezen wanneer immobiliseren en tijd het niet effectief kunnen oplossen. Over het algemeen zijn breuken die een operatie nodig hebben meer gecompliceerd dan breuken die alleen immobilisatie vereisen. [15]
    • Gecompliceerde breuken, breuken die instabiel zijn, losse botfragmenten en gewrichtsbreuken vereisen een operatie omdat de gebroken stukken terug op hun plaats gezet moeten worden zodat het bot kan genezen in de juiste stand.
  4. Je dokter kan je aanraden om niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) te nemen om de pijn van een gebroken vinger te beheersen. NSAID's werken door de negatieve effecten van langdurige ontsteking te verminderen, en pijn en druk vanuit de zenuwen en omringend weefsel te verlichten. NSAID's belemmeren het genezingsproces niet. [16]
    • Bekende vrij verkrijgbare NSAID's voor het verminderen van pijn door botbreuken zijn ibuprofen (Advil) en naproxen (Aleve). Je kunt ook paracetamol nemen, maar dit is geen NSAID en het vermindert de ontsteking niet. [17]
    • Je dokter kan je ook een recept geven voor medicatie met codeïne voor verlichting van de pijn op korte termijn, als je veel pijn hebt. De pijn is waarschijnlijk erger aan het begin van het genezingsproces, en je dokter zal de dosering van het recept verminderen naarmate het bot geneest.
  5. Je dokter kan je instrueren om een vervolgafspraak te maken voor een paar weken na je eerste behandeling. Ze kan 1-2 weken na de verwonding de röntgenfoto's herhalen om te zien hoe het geneest. Zorg dat je je aan eventuele vervolgafspraken houdt om ervoor te zorgen dat je blijft herstellen.
    • Als je vragen hebt over je verwonding of iets anders, neem dan contact op met de praktijk.
  6. In het algemeen genezen gebroken vingers heel goed na het raadplegen van een arts en een genezingsperiode van 4-6 weken. De risico's van complicaties na een vingerbreuk zijn minimaal, maar het is toch goed om je er bewust van te zijn: [18]
    • Gewrichtsstijfheid kan voorkomen als gevolg van littekenweefsel dat zich om de plek van de breuk vormt. Dit kan aangepakt worden met fysiotherapie om de vingerspieren te versterken en het littekenweefsel te verminderen.
    • Een deel van het vingerbot kan draaien gedurende het genezingsproces, wat resulteert in een deformatie van het bot en dat mogelijk aangepakt moet worden door middel van operatie om te zorgen dat je dingen goed kunt vastpakken.
    • De twee delen van het bot kunnen zich niet goed hechten, met als gevolg een permanente instabiliteit op de plek van de breuk. Dit is bekend als non-union .
    • Er kan huidinfectie optreden als er rijtwonden op de plek van de breuk zijn en deze niet goed gereinigd zijn voorafgaand aan een operatie.
    Advertentie
Deel 4
Deel 4 van 4:

De soorten breuken begrijpen

PDF download Pdf downloaden
  1. De menselijke hand bestaat uit 27 botten: 8 in de pols (carpale botten), 5 in de handpalm (meta carpale botten) en drie sets kootjes in de vingers (14 botten). [19]
    • De proximale vingerkootjes zijn het langste deel van de vinger, het dichtst bij de palm van de hand. De middelste kootjes komen daarna, en dan zijn de distale kootjes het verst naar buiten, zij vormen de vingertoppen. [20]
    • Acute verwondingen door vallen, ongelikken en sportblessures zijn de meest voorkomende oorzaken voor vingerbreuken. Je vingertoppen zijn een van de meest voor verwondingen vatbare delen van je lichaam, omdat je ze gebruikt bij vrijwel alles wat je doet op een dag. [21] [22]
  2. Stabiele breuken worden gedefinieerd door een gebroken bot met weinig tot geen verplaatsing aan de kant van de breuk. Stabiele breuken kunnen moeilijk te identificeren zijn en kunnen soortgelijke symptomen vertonen als andere vormen van trauma. [23]
  3. Elk gebroken bot waarbij de twee hoofddelen van de breuk elkaar niet langer raken of op één lijn zitten wordt een verplaatste fractuur genoemd.
  4. Een breuk waarbij het gebroken bot verplaatst is en een deel daarvan door de huid steekt wordt een gecompliceerde breuk genoemd. Vanwege de ernst van de schade aan het bot en het omringende weefsel vereist deze verwonding altijd direct medische zorg.
  5. Dit is een verplaatste breuk waarbij het bot versplinterd is tot drie of meer stukken. Dit wordt vaak, maar niet altijd, in verband gebracht met aanzienlijke weefselschade. De extreme pijn en onbeweeglijkheid van het aangetaste lichaamsdeel die vaak worden geassocieerd met deze vorm van verwonding maken het gemakkelijker om vast te stellen.
    Advertentie

Waarschuwingen

  • Ongeacht de aanbevelingen hierboven moet je, als je vermoedt dat je een ernstige verwonding hebt, de juiste medische hulp zoeken.
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 171.241 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie