Pdf downloaden
Pdf downloaden
Canasta, wat het Spaanse woord is voor "mandje", is een kaartspel dat meestal met vier, maar soms ook met twee of drie deelnemers gespeeld wordt. Het komt oorspronkelijk uit Uruguay, waar het in 1939 is ontstaan uit een vroege versie van rummikub. Vervolgens heeft het zich door heel Zuid-Amerika verspreid en in de jaren vijftig is het uiteindelijk, via de Verenigde Staten, naar Europa overgewaaid. Er bestaan veel verschillende versies van het spel, maar hieronder beschrijven we de regels van Canasta zoals het oorspronkelijk gespeeld werd.
Stappen
-
Je moet om te beginnen de waarde van de kaarten kennen. Om het puntensysteem te begrijpen moet je weten hoe veel punten iedere kaart waard is. Het aantal punten per kaart verandert tijdens het spel niet.
- Joker: 50 punten
- Aas en twee: 20 punten
- Acht, negen, tien, boer vrouw en heer: 10 punten
- Vier, vijf, zes en zeven: 5 punten
- Zwarte drie: 5 punten
- De waarde van de groepen die je vormt wordt bepaald door de waarde van de kaarten binnen de groep. Maar wat is nu precies een groep?
-
Je moet proberen zoveel mogelijk groepen te vormen. Een "groep" is een reeks van minimaal 3 kaarten van hetzelfde soort. Je eerste groep oftewel de groep waar je mee "uitkomt" moet minstens 50 punten waard zijn. Als eenmaal je eerste groep op tafel ligt ben je verder vrij om zo veel groepen te vormen als je wilt.
- In iedere groep moeten minstens twee gewone kaarten voorkomen en maximaal drie jokers of tweeën.
- Jokers en tweeën kunnen de waarde van iedere andere kaart aannemen (behalve die van een drie).
- Een groep van 7 kaarten heet een "Canasta." Een Canasta moet minstens 4 natuurlijke kaarten bevatten. Een Canasta zonder jokers of tweeën wordt een zuiver of vol Canasta genoemd.
-
De drieën zijn interessant. De rode drieën zijn een soort bonuskaarten die elk 100 punten waard zijn. Deze punten worden los van de groepen geteld. Als je een rode drie in je hand hebt moet je die aan het begin van je eerste beurt op tafel leggen en een nieuwe kaart uit de pot pakken. Daarna gaat je beurt op de normale manier verder, dus door het pakken van een kaart uit de pot of de stok. Als je aan het begin van je beurt een rode drie uit de pot pakt moet je hem op tafel leggen en een nieuwe kaart kopen. Als je dit niet doet krijgen jij of je team 500 strafpunten.
- Met rode drieën kun je geen groep vormen.
-
Nu moet je weten hoe je het uit moet maken. Daarmee maak je namelijk een einde aan het spel. Wanneer je al je kaarten op tafel hebt gelegd (en tenminste één Canasta hebt), betekent dat dat je het "uitmaakt." Als je met een partner speelt, mag je aan je partner vragen of je het uit mag maken. Als je partner "nee" zegt, moet het spel doorgaan. Als je partner “ja” zegt, moet je uitgaan.
- Als je het in één keer uit kunt maken (dat wil zeggen, als je in één beurt al je kaarten op tafel kunt leggen), heet dat ook wel een "gesloten hand." Dat is 200 punten waard, terwijl je als je het op de normale manier uitmaakt maar 100 extra punten krijgt.
Advertentie
-
Kies een partner. Spreid om teams te vormen en te bepalen wie de gever wordt de kaarten omgekeerd uit als een waaier en laat alle vier de deelnemer een kaart trekken. De twee spelers die de hoogste kaarten hebben getrokken en de twee spelers die de twee laagste kaarten hebben getrokken vormen elk samen een team. Degene die de allerhoogste kaart trekt is de gever.
-
Iedere speler krijgt 11 kaarten. Canasta wordt met twee kaartspellen gespeeld (allebei met jokers). De 64 kaarten die overblijven vormen de pot.
-
Pak de bovenste kaart van de stapel en leg deze met het plaatje naar boven naast de pot. Deze kaarten vormen de stapel waarop de spelers steeds een kaart weg moeten leggen, oftewel de stok. De spelers mogen nu om de beurt de bovenste kaart van de pot of van de stok pakken. Wie de bovenste kaart van de stok pakt, moet ook alle kaarten daaronder pakken.
- Tijdens het spel zie je steeds kaarten langskomen die je graag wilt hebben. Je moet proberen te bepalen of het de moeite waard is om de hele stapel te pakken alleen vanwege die paar interessante kaarten die ertussen zitten.
- Als een speler een zwarte drie (klaveren of schoppen) of een joker of twee weglegt, kan de volgende speler de stapel niet pakken (de stapel is dan "geblokkeerd").
-
Canasta wordt met de klok mee gespeeld. Als je aan de beurt bent koop je een kaart van de pot of je pakt de stok, waarbij je moet proberen kaarten aan een bestaande groep toe te voegen of een nieuwe groep te vormen, en je gooit een kaart weg (tenzij je nog maar één kaart over hebt en nog geen canasta, want dan mag je het niet uitmaken).
- Zoals eerder gezegd bestaat een groep uit drie of meer kaarten van hetzelfde soort (bijvoorbeeld alle heren, boeren of tienen, etc.). Een groep mag niet meer dan drie jokers of tweeën bevatten, en jokers of tweeën kunnen op zichzelf geen groep vormen. Een groep van zeven of meer kaarten is een Canasta; ieder team moet minstens één Canasta hebben voordat de spelers van het team al hun kaarten kwijt zijn (het uitmaken).
- Rode drieën (harten of ruiten drie) kunnen niet bij een groep worden aangelegd en zwarte drieën (schoppen of klaveren drie) kunnen alleen op zichzelf een groep vormen als de speler het daarmee in dezelfde beurt kan uitmaken.
- Je kunt alleen kaarten aanleggen bij je eigen groepen, en niet bij de groepen van je tegenstanders.
- In plaats van een kaart te kopen mag je ook de stok pakken, maar alleen als je de bovenste kaart van de stok in diezelfde beurt nog kunt gebruiken in een bestaande of nieuwe groep. Als je nog geen groep hebt gemaakt mag je de bovenste kaart van de stok alleen pakken met twee gelijke kaarten in je hand. Als je al een groep hebt gemaakt mag dat ook met één gelijke kaart en een joker of twee in je hand.
- Als je niet wilt dat de speler na jou de stok pakt kun je de stok blokkeren door aan het eind van je beurt een zwarte drie, een joker of een twee weg te leggen. Met een zwarte drie is de stok geblokkeerd voor de eerstvolgende speler. Met een joker of een twee blijft de stok voor iedereen geblokkeerd totdat iemand hem kan pakken met twee gelijke kaarten in de hand.
- Je mag de stok niet pakken als je nog maar één kaart in de hand hebt én de stok ook maar één kaart is.
-
Vergeet niet de totale waarde van de eerste groep waar ieder team mee uitkomt te tellen. Iedere kaart is zoals gezegd een bepaald aantal punten waard en de minimale waarde van de eerste groep is 50 punten. Naarmate het aantal punten per kaart hoger is neemt ook de waarde van de groep toe.
- Als een team in totaal tussen de 0 en 1495 punten gescoord heeft, moet de eerste groep van dat team tenminste 50 punten waard zijn. Als hun totale score tussen de 1500 en 2995 ligt, moet hun eerste groep minstens 90 punten waard zijn. Als ze in totaal 3000 punten gescoord hebben, moet hun eerste groep tenminste 120 punten waard zijn. (Maar als het team een negatief aantal punten gescoord heeft, wordt het minimum aantal punten verlaagd tot 15.) Alleen de bovenste kaart van de stok, als die gepakt wordt om de eerste groep te vormen, mag meetellen om aan het minimum aantal punten te komen. Zolang een team geen eerste groep kan vormen met het benodigde minimum aantal punten, met of zonder de bovenste kaart van de stapel, mag geen van de spelers van het team de stok pakken.
-
Als de pot op is gaat het spel door zolang iemand de bovenste kaart van de stok pakt en deze aanlegt bij een nieuwe of al gevormde groep. Het aanleggen bij een al gevormde groep is in dit stadium van het spel verplicht (niet het maken van een nieuwe groep). Let op: Wie nog maar één kaart heeft mag nooit een stok van maar één kaart pakken, behalve in dit geval, want nu is het verplicht.
- Als de laatste kaart van de pot een rode drie is eindigt het spel. De speler die deze trekt mag nog sets maken of kaarten aanleggen, maar hij mag geen kaart afgooien en krijgt geen bonus voor uitgaan.
-
Punten worden gescoord met alle kaarten die op tafel liggen. Ieder team behaalt punten voor de kaarten van de gevormde groepen. Verder krijg je punten voor het hebben van rode drieën, voor het vormen van Canasta’s en wanneer je het uitmaakt. De punten worden opgeteld bij de scores die behaald zijn in eerdere rondes.
- Voor ieder Canasta zonder jokers of tweeën (een zuiver Canasta) worden 500 extra punten toegekend. Voor een Canasta met jokers of tweeën (een gemengd Canasta), krijg je 300 punten.
- Als je het uitmaakt door al je kaarten in één keer op tafel te leggen (dit wordt ook wel een gesloten hand genoemd) krijg je 200 punten extra. Als je het uitmaakt maar tijdens eerdere beurten al groepen gevormd hebt, krijg je daarvoor 100 punten.
- Iedere rode drie is 100 punten waard; als één team alle vier de rode drieën heeft, krijgt dat team 800 punten. Maar als het team rode drieën heeft maar geen groepen heeft gevormd, krijgt het team voor iedere rode drie 100 strafpunten en 800 strafpunten voor vier rode dieën.
- De totale waarde van alle kaarten die een team nog in handen heeft wordt van het totale aantal punten van dat team afgetrokken .
-
Let op of een van de teams al 5000 punten heeft gescoord. Het eerste team dat 5000 punten haalt wint. Als geen van de teams dat aantal heeft behaald, worden de kaarten geschud en worden de eerste 6 stappen herhaald.Advertentie
-
Als je Canasta met zijn tweeën speelt krijgt iedere speler 15 kaarten. Verder wordt het spel op dezelfde manier gespeld als met vier deelnemers, op een paar verschillen na:
- Bij het kopen van de pot koopt een speler twee kaarten maar gooit er maar één weg.
- Voordat je het uit kunt maken moet je twee Canasta’s hebben.
-
Bij Canasta met drie spelers krijgt iedere speler 13 kaarten. Canasta met drie spelers kan gespeeld worden volgens dezelfde regels die gelden bij Canasta met vier deelnemers, of met de aanpassingen voor twee deelnemers, zoals hierboven is uitgelegd.
-
De stapels worden op dezelfde manier gevormd als wanneer je met zijn vieren speelt, alleen koopt iedere speler steeds twee kaarten van de pot en legt er één weg, net als bij canasta met twee spelers. De speler die als eerste de stok pakt, wie dat ook is, speelt alleen verder tegen de andere twee spelers, die als team spelen totdat de ronde voorbij is. Als niemand de stok kan pakken wordt het aantal punten van iedere speler afzonderlijk geteld. Als een speler het uitmaakt voordat iemand de stok heeft gepakt, speelt die speler alleen verder terwijl de andere twee spelers doorgaan als team.
- De speler die alleen speelt krijgt alleen zijn of haar eigen totale aantal punten. De leden van het team krijgen allebei punten voor alle binnen het team gevormde groepen of Canasta’s en voor alle rode drieën die ze als team verzameld hebben, als tenminste één van partners een of meer groepen gevormd heeft.
-
De eerste speler die 7500 punten scoort wint. Om het uit te kunnen maken moet je minimaal twee canasta’s hebben gevormd. Als een van de spelers de hele tijd wint, kun je de andere spelers een handicap geven.Advertentie
-
Houd de stok in de gaten. Het is belangrijk dat je weet welke en hoeveel kaarten erin zitten om te weten wanneer je de stok zou moeten pakken en wanneer je tegenstander dat misschien gaat doen. In de loop van het spel kom je te weten welke kaarten zij graag willen hebben – en als jij weggooit wat zij willen, zullen ze daar zeker op reageren.
- Als de stok vol zit met kaarten die weinig punten waard zijn, is het misschien niet de moeite waard om hem te pakken. Op den duur zijn die kaarten zo weinig waard dat je ze beter kunt laten liggen.
- Je kunt proberen je tegenstander te “dwingen” de stapel te pakken. Als jij een kaart hebt waarvan je weet dat je tegenstander erop zit te wachten, gooi hem dan weg. Zal hij of zij de verleiding kunnen weerstaan om die hele stapel goedkope kaarten te pakken? Waarschijnlijk niet.
-
Houd je jokers en tweeën nog even vast. Dit zijn namelijk zeer nuttige kaarten – die heel veel waard zijn. Maar als het einde van het spel nadert is het beter om ze niet meer mee in je hand te hebben. Als je ze niet op tafel legt zijn ze ook veel waard in negatieve zin. En je zult jezelf wel voor je hoofd kunnen slaan als je ze wel neer had kúnnen leggen.
- Als je denkt dat je tegenstander op het punt staat het uit te maken (of als de pot bijna leeg is en jullie hebben besloten dat het spel dan eindigt), probeer dan van je kaarten af te komen. Je kunt beter nu doen wat je kunt in plaats van aan het eind met honderden strafpunten te blijven zitten. Dit is natuurlijk een van de redenen waarom het zo goed is als je het in één keer uit kunt maken.
-
Probeer niet zo snel mogelijk al je groepen op tafel te leggen. Het kan best zijn dat je trots bent op je mooie kaarten en graag wilt laten zien hoe veel punten je al verzameld hebt, maar dat is niet de beste strategie. Door je kaarten op tafel te leggen laat je jezelf letterlijk in de kaart kijken – je geeft je tegenstanders daarmee meer mogelijkheden om het jou moeilijk te maken, door de kaarten vast te houden die jij nodig hebt. En nogmaals, een verrassingsaanval is bij Canasta altijd de beste optie.
- Daarom kun je ook beter niet te snel je jokers en tweeën neerleggen, als het nog niet echt nodig is. Je kunt daar beter even mee wachten. De kans is groot dat andere spelers kaarten weggooien die jij nodig hebt, zodat je je jokers en tweeën op een ander moment kunt gebruiken.
-
Als je tegenstander net de "stapel heeft gepakt," probeer dan zo snel mogelijk uit te komen. Om de één of andere reden heeft hij of zij net die stapel gepakt en heeft nu 25 kaarten in handen. Geweldig. Dit is het moment om actie te ondernemen. Met al die punten in handen van je tegenstander worden alle punten die jij niet op tafel hebt liggen hoe dan ook waardeloos.
- Zolang je maar tenminste een Canasta hebt, zit je goed. En zo niet, helaas – dat is geen optie. Je moet hoe dan ook een Canasta hebben voordat je het uit kunt maken (of op het moment dat je het uitmaakt).
Advertentie
Tips
- Er bestaan veel verschillende versies van Canasta. De meeste versies zijn genoemd naar het gebied waar ze vandaankomen, zoals Bolivia, Oklahoma of Braziliaans Canasta. Binnen veel van die versies kun je ook groepen van opeenvolgende kaarten of straten vormen (bijvoorbeeld 4-5-6, etc.) van hetzelfde soort. Een serie van zeven kaarten wordt soms ook wel een "samba" genoemd.
Advertentie
Benodigdheden
- 2-4 spelers
- Twee kaartspellen, inclusief de jokers (voor bepaalde versies waarbij je ook opeenvolgende reeksen (straten) kunt vormen, zijn drie spellen nodig)
- Blocnote en pennen om de stand bij te houden
Bronnen
- Morehead, Albert H. and Geoffrey Mott-Smith, eds, "Hoyle's Rules of Games." Signet Books, New York, 1963.
- http://www.canasta.net/canasta_rules.php
- http://www.playcardgames.org/canasta/
- http://en.wikipedia.org/wiki/Canasta
Over dit artikel
Deze pagina is 28.849 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
