Pdf downloaden
Pdf downloaden
Als je nierstenen hebt kun je matige tot hevige pijn ervaren. Nierstenen kunnen daarom erg vervelend zijn, maar ze veroorzaken meestal gelukkig geen blijvende schade. Het kan even duren, maar de meeste nierstenen zijn zo klein dat je ze zonder behandeling zelf uit kunt plassen. Drink veel water, gebruik eventueel een pijnstiller, en neem, als de huisarts je dat aanraadt, medicijnen om de urinewegen te ontspannen. Probeer om het risico op nierstenen in de toekomst te verlagen door minder zout en vet te eten en volg zorgvuldig alle voedingsadviezen van de huisarts op. [1] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Stappen
-
Ga naar de dokter als je denkt dat je misschien nierstenen hebt. Symptomen die kunnen wijzen op nierstenen zijn onder andere een stekende pijn in je zij, rug, lies of onderbuik, maar ook pijn bij het plassen, troebele urine, niet kunnen plassen of bloed in je urine. Ga naar de huisarts zodat hij of zij de diagnose kan stellen en je de juiste behandeling kan voorschrijven. [2] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- De huisarts kan bepalen of je inderdaad nierstenen hebt door je bloed of je urine te laten onderzoeken, of door middel van een echografie of röntgenfoto's. Met behulp van een onderzoek en/of röntgenfoto’s kan de huisarts vaststellen wat voor soort nierstenen je hebt, hoe groot ze zijn en of ze zo klein zijn dat je ze vanzelf uit zult plassen.
-
Drink minstens anderhalve tot twee liter water per dag. Water spoelt je nieren door en kan ervoor zorgen dat je de nierstenen sneller uitplast. Controleer of je genoeg drinkt door de kleur van je urine in de gaten te houden. Als je urine lichtgeel van kleur is, drink je genoeg. Als hij donker van kleur is, is je lichaam uitgedroogd. [3] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- Door je lichaam goed gehydrateerd te houden kun je helpen voorkomen dat je in de toekomst opnieuw last van nierstenen krijgt. Daarom is het zo belangrijk dat je iedere dag genoeg water drinkt.
- Water is het beste, maar je kunt ook met mate gemberbier en bepaalde soorten puur vruchtensap drinken. Drink liever geen grapefruit- of cranberrysap, omdat die soorten sap het risico op nierstenen juist kunnen vergroten. [4] X Bron
- Drink weinig of geen cafeïnehoudende dranken. Cafeïne kan je lichaam namelijk uitdrogen. Probeer dagelijks niet meer dan een kwart liter cafeïnehoudende koffie, thee of cola te drinken. [5] X Bron
-
Neem pijnstillers als je het echt niet meer uithoudt, of zoals aanbevolen door de huisarts. Hoewel je de meeste nierstenen uiteindelijk vanzelf uitplast zonder medische behandeling, is het uitplassen van nierstenen vaak wel een pijnlijk proces. Neem om de pijn onder controle te houden een pijnstiller van de drogist, zoals ibuprofen of aspirine. Lees altijd het etiket en gebruik het geneesmiddel alleen zoals voorgeschreven. [6] X Betrouwbare bron Harvard Medical School Ga naar de bron
- Als vrij verkrijgbare pijnstillers geen effect hebben, vraag dan of de huisarts je een recept voor een sterker middel kan geven. Als je erge pijn hebt zal de dokter je een op recept verkrijgbare pijnstiller voorschrijven (zoals ibuprofen) of, in sommige gevallen, een verdovende pijnstiller. [7] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- Neem op recept verkrijgbare medicijnen altijd alleen volgens de aanwijzingen van je arts.
-
Vraag of de huisarts je het gebruik van een alfablokker aanraadt. Alfablokkers ontspannen de spieren in je urinewegen en kunnen ervoor zorgen dat je een niersteen makkelijker kunt uitplassen. Alfablokkers zijn op recept verkrijgbaar en je moet ze meestal een half uur nadat je gegeten hebt, en iedere dag op hetzelfde tijdstip, innemen. [8] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- Alfablokkers kunnen wel een aantal bijwerkingen hebben, zoals duizeligheid, een licht gevoel in je hoofd, zwakte, diarree en flauwvallen. Probeer tegen flauwvallen of duizeligheid langzaam op te staan of uit je bed te komen. Zeg het altijd tegen de huisarts als je erge last van bijwerkingen hebt, of als ze lang aanhouden. [9] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
-
Probeer een niersteen op te vangen, als de huisarts je dat vraagt. Om een niersteen op te vangen, kan de huisarts je vragen in een beker te plassen en vervolgens het monster te zeven. Het opvangen van een niersteen is nodig als de huisarts heeft vastgesteld dat je urineverstopping hebt, of als hij of zij moeilijk het soort nierstenen of de oorzaak ervan vast kan stellen. [10] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- De behandeltermijn is afhankelijk van het soort nierstenen en van wat ze heeft veroorzaakt. Om een effectief behandelplan te kunnen bepalen, kan het zijn dat de huisarts je urine wil onderzoeken.
- Het kan zijn dat de huisarts je de nodige hulpmiddelen meegeeft en je uitlegt hoe je zelf een urinemonster kunt opvangen en zeven.
-
Reken erop dat het minstens een paar weken kan duren voordat je de nierstenen hebt uitgeplast. Het kan een aantal dagen tot wel een paar maanden duren voordat je ook de allerkleinste nierstenen hebt uitgeplast. Blijf in die tijd de medicijnen innemen volgens de aanwijzingen van de huisarts. Blijf genoeg drinken, probeer de pijn zo goed mogelijk onder controle te houden en houd je aan het dieet dat de huisarts je heeft voorgeschreven. [11] X Betrouwbare bron Harvard Medical School Ga naar de bron
- Het kan lang duren voordat je ook de kleinere nierstenen hebt uitgeplast, maar probeer geduld te hebben. Meestal plas je ze vanzelf uit, maar soms is een medische ingreep nodig om ervoor te zorgen dat de nierstenen naar buiten komen. Bel de huisarts als de symptomen erger worden terwijl je wacht tot de nierstenen naar buiten komen, bijvoorbeeld als je erg veel pijn hebt, niet kunt plassen, of als er bloed in je urine zit.
Advertentie
-
Ga direct naar de dokter als je last krijgt van ernstige symptomen. Ernstige symptomen zijn onder meer bloed in je urine, koorts of rillingen, een verandering in de kleur van je huid, hevige pijn in je rug of zij, overgeven of een branderig gevoel bij het plassen. Als je wacht tot je een kleinere niersteen uitplast en een of meerdere van deze symptomen ervaart, bel dan de huisarts. [12] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- Als je last hebt van de hierboven genoemde symptomen maar nog niet naar de dokter geweest bent, of als niet eerder is vastgesteld dat je inderdaad nierstenen hebt, maak dan zo snel mogelijk een afspraak met je huisarts.
- Om te bepalen of je nierstenen hebt en waar ze precies zitten, kan de huisarts een echografie of röntgenfoto's nemen. Als de huisarts denkt dat een bepaalde niersteen zo groot is dat je hem niet vanzelf uit kunt plassen, zal hij of zij op basis van de grootte en de locatie van de steen een behandelplan voorschrijven.
-
Neem medicijnen om de groei en de vorming van nierstenen tegen te gaan. De huisarts kan medicijnen voorschrijven die helpen bij het afbreken en verwijderen van de stof die nierstenen veroorzaakt. Kaliumcitraat wordt bijvoorbeeld gebruikt om de meest voorkomende calciumnierstenen te behandelen. Voor urinezuurnierstenen helpt het geneesmiddel allopurinol het urinezuurgehalte in je lichaam te verlagen. [13] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- De bijwerkingen van deze medicijnen variëren van maagklachten, diarree en misselijkheid, tot slaperigheid. Als je last hebt van aanhoudende of heel erge bijwerkingen, zeg het dan tegen je huisarts. [14] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
-
Bespreek zo nodig met je huisarts of er misschien een onderliggende oorzaak is die behandeld moet zou moeten worden. Problemen als spijsverteringsstoornissen, jicht, nierziekte, overgewicht en bepaalde medicijnen kunnen allemaal bijdragen aan de vorming van nierstenen. Vraag aan de huisarts of je misschien een onderliggend probleem hebt dat behandeld zou moeten worden, of je je eetpatroon zou moeten aanpassen, of andere medicijnen zou moeten nemen, om de kans op nierstenen in de toekomst te verkleinen. [15] X Betrouwbare bron National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases Ga naar de bron
- Als je last hebt van zogenaamde struvietnierstenen, die door ontstekingen worden veroorzaakt, zal de huisarts je waarschijnlijk een antibioticum voorschrijven. Neem alle medicijnen zoals voorgeschreven en stop er niet mee zonder eerst met de huisarts te overleggen.
-
Laat grotere nierstenen opbreken met behulp van een schokgolfbehandeling. Grotere nierstenen in de nieren of bovenste urinewegen worden meestal behandeld met lithotripsie, oftewel schokgolftherapie. Een machine stuurt onder hoge druk geluidsgolven door je lichaam, die grote nierstenen in kleinere stukjes breken. Die stukjes kun je vervolgens uitplassen als je naar het toilet gaat. [16] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- Soms vindt deze ingreep onder verdoving plaats, of je krijgt medicijnen die je helpen ontspannen tijdens de operatie. Meestal moet je na afloop nog een paar uur in de kliniek blijven om te herstellen, maar als het goed is mag je op de dag van de ingreep alweer naar huis.
- Neem een of twee dagen rust voordat je weer aan het werk gaat of andere activiteiten onderneemt. Het kan wel een tot twee maanden duren voordat je alle stukjes niersteen hebt uitgeplast. In die periode kun je last hebben van pijn in je rug of zij, misselijkheid, of er kan een beetje bloed in je urine zitten. [17] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
-
Laat als je last hebt van grote nierstenen in je onderste urinewegen een cystoscopie doen. Je onderste urinewegen bestaan uit je blaas en je plasbuis, oftewel de buis waardoor de urine je lichaam verlaat. Met een speciaal, dun apparaatje kan een arts grotere nierstenen op deze plekken vinden en verwijderen. [18] X Bron
- De huisarts kan je ook een andere, soortgelijke procedure aanraden, namelijk een ureteroscopie, om nierstenen uit de buisjes die je nieren met je blaas verbinden te verwijderen. Als een niersteen zo groot is dat hij niet kan worden verwijderd, kan een laserstraal de niersteen opbreken in stukjes die zo klein zijn dat je ze zelf uit kunt plassen.
- Een cystoscopie of een ureteroscopie wordt vaak onder volledige verdoving uitgevoerd, zodat je er niks van merkt. Meestal mag je op de dag van de ingreep alweer naar huis.
- Het kan zijn dat je tijdens de eerste 24 uur na de ingreep last krijgt van een branderig gevoel bij het plassen, en dat je een beetje bloed in je urine ziet. Zeg het tegen je huisarts als deze symptomen na een dag nog niet over zijn. [19] X Betrouwbare bron National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases Ga naar de bron
-
Vraag als alle andere behandelingen niet werken aan de huisarts of je misschien geopereerd moet worden. Bij nierstenen is een operatie bijna nooit nodig, maar als de opties niet beschikbaar zijn of geen effect hebben is het soms de enige oplossing. Via een klein sneetje in je rug wordt er een buisje in je nier gebracht, waarna de nierstenen met een laserstraal worden verwijderd of in stukjes worden gebroken. [20] X Betrouwbare bron National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases Ga naar de bron
- Soms moet een patiënt na een nefrolithotomie, wat de technische naam is voor deze operatie, nog twee of drie dagen in het ziekenhuis blijven. De huisarts zal je instructies geven over het verwisselen van het verband, het verzorgen van de wond en over je herstel na de ingreep. [21] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
Advertentie
-
Praat met de huisarts over het voorkomen van de specifieke soorten nierstenen. De huisarts zal je aanraden je eetpatroon aan te passen aan het specifieke soort nierstenen waar jij last van hebt. Aanpassingen zoals minder zout en vet eten, en veel water drinken gelden voor alle soorten nierstenen, maar bepaalde voedingsmiddelen bevorderen de vorming van specifieke soorten nierstenen. [22] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- Als je bijvoorbeeld last van urinezuurnierstenen hebt kun je beter geen haring, sardientjes, ansjovis, orgaanvlees (zoals lever), paddenstoelen, asperges en spinazie eten.
- Als je calciumnierstenen hebt, moet je calcium- en vitamine D-supplementen vermijden en maximaal twee of drie porties calciumrijke voedingsmiddelen eten of drinken. Ook kun je in dat geval beter geen maagzuurremmers met calcium nemen.
- Bedenk dat als je eenmaal nierstenen hebt gehad, de kans dat je ze in de toekomst weer krijgt groter is. Bij ongeveer 50% van de mensen die één keer nierstenen hebben gehad, komen ze binnen vijf tot tien jaar weer terug. Door preventieve maatregelen te nemen kun je de kans op nieuwe nierstenen echter flink verlagen. [23] X Betrouwbare bron PubMed Central Ga naar de bron
-
Probeer minder dan 1500 mg zout per dag binnen te krijgen. Terwijl 2300 mg natrium de maximale dagelijkse hoeveelheid is die wordt aanbevolen voor volwassenen, zal de huisarts je waarschijnlijk aanraden niet meer dan 1500 mg per dag te consumeren. Doe geen extra zout over het eten op je bord en gebruik zo weinig mogelijk zout bij het koken. [24] X Betrouwbare bron National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases Ga naar de bron
- Breng je eten op smaak met verse en gedroogde kruiden, en met bijvoorbeeld citroensap en citroenschil, in plaats van met zout.
- Probeer zoveel mogelijk zelf te koken in plaats van buiten de deur te eten. Als je uit eten gaat kun je de hoeveelheid zout in je eten namelijk veel moeilijker controleren.
- Kies niet voor eten uit delicatessenzaken, vleeswaren en kant-en-klaar gemarineerd vlees. Eet daarnaast ook geen zoute snacks, zoals friet, en geen eten uit blik, zoals soep. Controleer voordat je verpakte voedingsmiddelen eet altijd het natriumgehalte op het etiket.
-
Voeg citroen toe aan je menu, vooral als je last van kalknierstenen hebt. Pers een citroen uit in het water dat je drinkt, of drink iedere dag een glas citroenlimonade met weinig of geen suiker. Citroen kan helpen bij het afbreken van calciumnierstenen en kan ook de vorming van nierstenen voorkomen. [25] X Betrouwbare bron Harvard Medical School Ga naar de bron
- Citroen helpt ook het risico op urinezuurnierstenen te verlagen.
- Drink liever geen limonade of andere dranken met citroen waar veel suiker in zit. [26] X Bron
-
Eet met mate magere eiwitten. Als het goed is kun je matige porties dierlijke producten eten, als ze maar mager zijn, zoals kipfilet, vis en eieren. Eet om het risico op alle soorten nierstenen te verlagen geen vettig rood vlees en eet meer plantaardige eiwitten, zoals uit bonen, linzen en noten. [27] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- Als je snel last hebt van urinezuurnierstenen, probeer dan niet meer dan 85 gram vlees per maaltijd te eten. Om de vorming van urinezuurnierstenen onder controle te houden, moet je er rekening mee houden dat de huisarts je kan aanraden om voortaan alle dierlijke eiwitten, inclusief eieren en kip, te vermijden. [28] X Betrouwbare bron National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases Ga naar de bron
-
Neem calciumrijk voedsel op in je dieet, maar neem geen supplementen. Mensen die last hebben van calciumnierstenen denken soms dat ze calcium helemaal moeten vermijden, maar je zult toch calcium binnen moeten zien te krijgen om je botten gezond te houden. Probeer dus toch twee tot drie porties melk, kaas of yoghurt in je dagmenu op te nemen. [29] X Bron
- Neem geen calcium, vitamine D- of vitamine C-supplementen, en vermijd ook alle maagzuurremmers die calcium bevatten.
-
Sport regelmatig, maar drink extra water om te voorkomen dat je lichaam te veel uitdroogt. Probeer iedere dag ongeveer een half uur te bewegen. Regelmatig bewegen is belangrijk voor je algehele gezondheid. Stevig wandelen en fietsen zijn uitstekende vormen van lichaamsbeweging, vooral als je niet zo gewend bent om aan sport te doen. [30] X Bron
- Lichaamsbeweging is heel belangrijk, maar houd goed in de gaten hoeveel je zweet. Hoe meer je zweet, hoe meer water je moet drinken. Probeer om uitdroging te voorkomen elke twintig minuten ongeveer een kwart liter water te drinken als je intensief sport, als het warm is, of als je veel zweet.
Advertentie
Tips
- Het is belangrijk dat je probeert nierstenen in de toekomst te voorkomen. Houd er alleen wel rekening mee dat ongeveer de helft van de mensen die een keer nierstenen hebben gehad, ze later in hun leven opnieuw zullen krijgen. [31] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Advertentie
Bronnen
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/kidney-stones/symptoms-causes/syc-20355755
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/article/000458.htm
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/article/000458.htm
- ↑ https://urology.wustl.edu/en/Patient-Care/Kidney-Stones/Kidney-Stones-Overview
- ↑ http://healthywa.wa.gov.au/Articles/J_M/Kidney-stones
- ↑ https://www.health.harvard.edu/blog/5-things-can-help-take-pass-kidney-stones-2018030813363
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/article/000458.htm
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000135.htm
- ↑ https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a698012.html
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000135.htm
- ↑ https://www.health.harvard.edu/blog/5-things-can-help-take-pass-kidney-stones-2018030813363
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/article/000458.htm
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/article/000458.htm
- ↑ https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a682673.html
- ↑ https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/kidney-stones/definition-facts#more-likely
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/article/007113.htm
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000136.htm
- ↑ http://kidney.niddk.nih.gov/KUDiseases/pubs/stonesadults/index.aspx#treated
- ↑ https://www.niddk.nih.gov/health-information/diagnostic-tests/cystoscopy-ureteroscopy
- ↑ https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/kidney-stones/treatment
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000137.htm
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000135.htm
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5817324/
- ↑ https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/kidney-stones/eating-diet-nutrition#sodium
- ↑ https://www.health.harvard.edu/blog/5-things-can-help-take-pass-kidney-stones-2018030813363
- ↑ https://www.kidney.org/atoz/content/kidneystones_prevent
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000135.htm
- ↑ https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/kidney-stones/eating-diet-nutrition#uric
- ↑ https://www.kidney.org/atoz/content/kidneystones_prevent
- ↑ https://www.kidney.org/atoz/content/kidneystones_prevent
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/kidney-stones/symptoms-causes/syc-20355755
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
