Pdf downloaden
Pdf downloaden
De eerste alinea of zo van een opstel is meestal het belangrijkste onderdeel van het hele opstel om ‘precies goed’ te krijgen. Het is niet alleen een gelegenheid om de aandacht van de lezer te pakken te krijgen, maar ook een kans om voor de rest van het opstel de toon en inhoud te bepalen. Strikt gesproken is er niet één ‘juiste’ manier om een opstel te beginnen — net zoals het mogelijk is om opstellen over talloze onderwerpen te schrijven, is het mogelijk om een opstel op talloze manieren te beginnen. De meeste goede beginnen van opstellen hebben echter bepaalde kwaliteiten gemeen, die als je er goed oplet sommige inleidingen van opstellen die ander matig geweest zouden zijn enorm kunnen verbeteren.
Stappen
-
Start met een aandachttrekkende zin die de lezer binnenhaalt met je plothengel. Terwijl je opstel interessant voor jou, de schrijver, kan zijn (of niet natuurlijk), is het niet noodzakelijkerwijs interessant voor de lezer. Lezers zijn over het algemeen een beetje kieskeurig in wat ze wel en niet lezen. Als een tekst niet meteen hun aandacht grijpt in de eerste alinea is er een goede kans dat ze niet de moeite nemen om de rest te lezen. Om die reden is het vaak een goed idee om een opstel met een zin te beginnen die de aandacht van de lezer meteen opeist. Zolang deze zin logisch verbonden is met de rest van het artikel is er niets mis mee om gelijk de aandacht te trekken.
- Je kunt beginnen met een fascinerend maar onbekend feit of statistisch gegeven om de aandacht van je lezer te trekken. Als je bijvoorbeeld een opstel aan het schrijven bent over het groeiende gevaar van obesitas onder kinderen over de hele wereld, zou je hiermee kunnen beginnen: “In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, dat kinderobesitas alleen een probleem is bij rijke, verwende mensen in het Westen, berichtte de WGO dat in 2012 meer dan 30% van de peuters in ontwikkelingslanden te zwaar of obees waren." [1] X Betrouwbare bron World Health Organization Ga naar de bron
- Aan de andere kant, als het logischer in je opstel past, kun je beginnen met een bijzonder aangrijpend beeld of beschrijving. Voor een opstel over je zomervakantie, zou je kunnen beginnen met: “Toen ik de Costa Ricaanse zon door de overkapping van het oerwoud voelde filteren en het geluid van brulapen ver weg hoorde, wist ik dat ik een hele belangrijke plaats had gevonden."
-
Trek je lezer het ‘vlees’ van je opstel in. Een eerste zin kan de aandacht van de lezer trekken, maar als je niet bezig blijft om de lezer je opstel in te trekken, kan hij of zij nogal altijd makkelijk de interesse verliezen. Laat je eerste zin volgen door een of twee zinnen die de aandachttrekkende ‘hengel’ logisch verbinden met de rest van het opstel als geheel. Vaak breiden deze zinnen de smalle focus van de eerste zin uit en plaatsen ze de kleine momentopname in een bredere context.
- In je opstel over obesitas, bijvoorbeeld, kun je je eerste zin als volgt opvolgen: “Eigenlijk is kinderobesitas een groeiend probleem dat in toenemende mate rijke en arme landen op dezelfde manier treft.” Deze zin legt de urgentie van het probleem uit de eerste zin uit en plaatst het in een bredere context.
- Voor je vakantieopstel kun je je eerste zin met zoiets vervolgen: “Ik was diep in het oerwoud van het Nationale Park Tortuguero en ik was in meer dan één opzicht de weg kwijt.” Deze zin vertelt de lezer waar de beelden in de eerste zin vandaan komen en trekt de lezer de rest van het opstel in door te plagen dat uiteindelijk onthuld zal worden hoe de verteller ‘verdwaald’ is.
-
Vertel de lezer waar je opstel over gaat. Meestal zijn opstellen niet puur beschrijvend — ze bestaan niet vooral om je te vertellen ‘wat’ iets is in basale, feitelijke termen. Gewoonlijk hebben ze een specifiek doel dat verder gaat. Dat kan bijna alles zijn. Het opstel kan tot doel hebben om de mening van de lezer over een bepaald onderwerp te veranderen, om de lezer tot actie over te halen voor een specifiek doel, om iets te verduidelijken dat niet goed begrepen wordt, of om gewoon een prikkelend verhaal te vertellen. In ieder geval is het basale doel van de eerste alinea’s van een opstel om de lezer te vertellen wat het doel van het opstel is. Op deze manier kan de lezer snel kiezen of hij of zij door wil gaan naar de rest van de tekst of niet.
- In je obesitasopstel kun je dingen opsommen op de volgende manier: “Het doel van dit opstel is huidige trends in wereldwijde gevallen van kinderobesitas te analyseren en specifieke beleidsinitiatieven aan te bevelen om dit groeiende probleem het hoofd te bieden." Dit vertelt helder en duidelijk wat het opstel wil doen. Er is geen verwarring.
- Voor je vakantieopstel zou je iets als het volgende kunnen proberen: “Dit is het verhaal van mijn zomer in Costa Rica, een zomer die mijn leven veranderde, ondanks de spinnenbeten, rotte bakbananen en Giardia." Dit laat de lezer weten dat hij een verhaal gaat lezen dat een verslag is van de reis van één persoon naar een buitenland, met specifieke details als plagerige hints van wat gaat komen in de rest van het opstel.
-
Maak als je wil een overzicht van de structuur van je opstel. Soms kan het passend zijn om een stapje verder te gaan in je inleiding door te beschrijven ‘hoe’ je opstel zijn doel gaat behalen. Dit kan nuttig zijn als je opstel kan worden opgedeeld in afzonderlijke, specifieke delen op een manier die het voor de lezer makkelijker maakt om het onderwerp te begrijpen. Het is ook nuttig om te weten hoe je dit moet doen als je op school zit omdat sommige docenten het van je vragen. Het is echter niet altijd een goed idee om de verschillende onderdelen van je opstel in je inleiding te behandelen. In sommige gevallen, vooral bij luchtige opstellen, kan het wat mechanisch overkomen en kan het de lezer intimideren door teveel informatie te geven aan het begin.
- Voor je opstel over obesitas zou je zo door kunnen gaan: “Dit opstel behandelt drie belangrijke wereldwijde gezondheidsproblemen: de stijgende beschikbaarheid van calorierijk voedsel, het afnemen van fysieke inspanning en de groeiende populariteit van zittende vrijetijdsactiviteiten." Voor een simpel onderzoeksopstel als dit is het een goed idee om de belangrijkste discussieonderwerpen uiteen te zetten, omdat de lezer dan meteen de rechtvaardiging voor het opstel begrijpt zoals uitgelegd in de vorige zin.
- Aan de andere kant zou je, voor je vakantieopstel, waarschijnlijk niet zo’n overzicht geven. Omdat je hebt bepaald dat je opstel luchtig en speels is, zou het wat bizar klinken om dan te vervolgen met bijvoorbeeld: “Door het ervaren van zowel het stadsleven in de hoofdstad San Jose als het plattelandsleven in de oerwouden van Tortuguero ben ik een ander mens geworden op mijn reis.” Het is geen ‘verschrikkelijke’ zin, maar het volgt niet vloeiend voort uit de voorgaande omdat het een strikte, rigide structuur vastlegt waar die niet nodig is.
-
Voeg een standpunt toe als dat nodig is. Bij het schrijven van opstellen is een standpunt een enkele zin die het ‘nut’ van het opstel zo duidelijk en zo kort mogelijk omschrijft. Sommige opstellen, vooral essays van vijf alinea’s voor academische opdrachten of als onderdeel van een gestandaardiseerde test, ‘vereisen’ min of meer dat je een standpunt in de beginnende alinea zet. Zelfs voor opstellen die dat niet vereisen kunnen wel profiteren van de kracht van een gedurfd standpunt dat kort het nut aangeeft. Over het algemeen staan standpunten aan het eind van de eerste alinea, hoewel er geen vaststaande regels zijn over waar je ze moet zetten.
- Bij je opstel over obesitas kun je vrij direct zijn met je standpunt, omdat je het over een serieus onderwerp hebt en er op een klinische, eenvoudige manier over schrijft: “Door het analyseren van onderzoeksgegevens probeert dit opstel specifieke beleidsinitiatieven aan te wijzen als de meest waarschijnlijke manieren om tot een vermindering van wereldwijde obesitas te komen.” Dit standpunt vertelt de lezer in relatief weinig woorden precies het nut van dit opstel.
- Je zal waarschijnlijk geen standpunt toevoegen voor je vakantieopstel. Omdat je meer geïnteresseerd bent in de sfeer schetsen, een verhaal vertellen en persoonlijk thema’s te illustreren, zou een direct, klinisch standpunt als “Dit opstel zal mijn zomervakantie in Costa Rica gedetailleerd beschrijven” vreemd gedwongen en onnodig klinken.
-
Gebruik een geschikte toon voor je opstel. Naast de plek waar je bespreekt waar je het over gaat hebben, is je eerste alinea ook de plek waar je vaststelt ‘hoe’ je het erover gaat hebben. De manier waarop je schrijft — je schrijfstem — is onderdeel van wat je lezers aanmoedigt (of ontmoedigt) je artikel te lezen. Als de toon aan het begin van je artikel helder is, aangenaam, en geschikt voor het onderwerp, zullen je lezers meer geneigd zijn om te gaan lezen dan als het rommelig is, heel verschillend van zin tot zin, of niet passend bij het onderwerp.
- Kijk naar de zinnen van de voorbeeldopstellen hierboven. Merk op dat hoewel het obesitasopstel en het vakantieopstel heel verschillende stemmen hebben, ze allebei helder geschreven zijn en geschikt voor het onderwerp. Het obesitasopstel is een serieus, analytisch schrijfwerk dat gaat over een volksgezondheidsprobleem, dus is het redelijk om nogal klinische en directe zinnen te hebben. Aan de andere kant gaat het vakantieopstel over een leuke, spannende ervaring die een belangrijk effect op de schrijver had, dus het is redelijk om wat speelsere zinnen te hebben die spannende details bevatten en de gevoelens van verwondering van de schrijver overbrengen.
-
Draai er niet omheen! Eén van de belangrijkste regels voor inleidingen is dat korter meestal altijd beter is. Als je alle informatie die je over moet brengen in vijf zinnen kunt zetten in plaats van in zes, doe dat dan. Als je een eenvoudig, veelgebruikt woord in plaats van een onbekender woord (bijvoorbeeld ‘starten’ in plaats van ‘initiëren’) kunt gebruiken, doe dat dan. Als je je bericht kunt overbrengen in tien woorden in plaats van twaalf, doe dat dan. Waar je je inleidende zinnen korter kunt maken zonder dat ze aan kwaliteit of helderheid inboeten, doe dat dan. Onthoud dat het begin van je opstel dient om je lezer het verhaal in te trekken, maar het is het verhaal nog niet, dus houd het kort.
- Zoals boven al opgemerkt moet je wel streven naar beknoptheid, maar je moet je inleiding niet zo kort maken dat die onduidelijk of onlogisch wordt. In je obesitasopstel moet je bijvoorbeeld deze zin niet inkorten: “Eigenlijk is kinderobesitas een wereldwijd probleem dat in toenemende mate zowel rijke als arme landen treft." ...naar zoiets: "Eigenlijk is obesitas een groot probleem." Deze tweede zin vertelt niet het hele verhaal — het opstel gaat over dat kinderobesitas vaker voorkomt, niet dat obesitas in het algemeen slecht voor je is.
Advertentie
-
Som je argumenten op in een betoog. Hoewel alle opstellen uniek zijn (plagiaat uitgezonderd), kunnen bepaalde strategieën je helpen om het beste van je opstel te maken gebaseerd op het specifieke type van schrijven. Bijvoorbeeld als je een argumenterend opstel schrijft — dat wil zeggen, eentje die een bepaald punt beargumenteert in de hoop de lezer te overtuigen het ermee eens te zijn — kan het handig zijn om je te richten op het samenvatten van je standpunt in de inleidende alinea(‘s) van het opstel. Als je dat doet krijgt de lezer een snel overzicht van de logica die je gaat gebruiken om je standpunt te ondersteunen.
- Als je aan het pleiten bent tegen een voorgestelde lokale belasting bijvoorbeeld, zou je iets als volgt kunnen opnemen in je eerste alinea: "De voorgestelde belasting is regressief en fiscaal onverantwoordelijk. Door aan te tonen dat de belasting een disproportionele belastinglast op de armen legt en dat het een netto negatief effect heeft op de lokale economie, heeft dit opstel tot doel deze punten onbetwistbaar te bewijzen." Deze aanpak vertelt de lezer meteen wat je belangrijkste argumenten gaan zijn en het legitimeert je argument vanaf het begin.
-
Trek de aandacht in een creatief stuk. Creatief schrijven en fictieschrijven kunnen emotioneler geladen zijn dan andere schrijftypes. Voor dit soort opstellen kun je meestal wel beginnen met een metaforische klap. Je best doen om spannend of memorabel te zijn in je eerste paar zinnen is een goede manier om lezers te betrekken bij je werk. Creatief schrijven is ook niet gebaseerd op de meer mechanische aspecten van argumenterend schrijven (zoals een overzicht geven van de structuur van je opstel, het doel vermelden, enz.), wat je meer ruimte geeft om creatief te zijn.
- Als je bijvoorbeeld een verhaal schrijft over een meisje dat op de vlucht is voor de politie, dan zouden we kunnen beginnen met een paar spannende beeldspraak: "Sirenes echoden door de muren vol met brandplekken van sigaretten van het pensionnetje. Rood en blauw flitsten als de camera’s van paparazzi over het douchegordijn. Zweet en roestig water vermengden zich op de loop van haar pistool.” Nou, ‘dit’ verhaal klinkt spannend!
- Het is ook de moeite waard om op te merken dat je eerste paar zinnen boeiend kunnen zijn zonder vol actie te zitten. Kijk naar de eerste paar regels van “The Hobbit” van J. R. R. Tolkien: “In een gat in de grot woonde een hobbit. Niet een naar, vies, nat hol gevuld met de uiteinden van wormen en een slijkerige lucht, maar ook niet een droog, kaal, zanderig hol met niets erin om op te zitten of aan te eten: het was een hobbithol en dat betekent comfort.” Dit roept meteen intrigerende vragen op: Wat is een hobbit? Waarom woont hij in een hol? De lezer moet doorlezen om daar achter te komen!
-
Verbind specifieke details aan je overkoepelende thema in een stuk over kunst en entertainment. Schrijven op het gebied van kunst en entertainment (zoals filmreviews, boekverslagen, enz.) brengt minder regels en verwachtingen met zich mee dan technisch schrijven, maar het begin van opstellen in deze stijl kunnen desondanks profiteren van een overkoepelende strategie. In deze gevallen, hoewel je wel wegkomt met wat speelsheid in het begin van je opstel moet je meestal wel zorgen dat je je gehele thema of focus beschrijft terwijl je kleine, specifieke details uitlicht.
- Als je bijvoorbeeld een review en analyse van P.T. Andersons film ‘The Master’ schrijft, zou je zo kunnen beginnen: “Er is een moment in ‘The Master’ dat kort, maar moeilijk te vergeten is. Terwijl hij voor de allerlaatste keer met zijn tienerliefde praat, breekt Joaquin Phoenix als de mislukte marinier ineens door het raam dat hen scheidt en omhelst het meisje met een gepassioneerde kus. Het is tegelijk mooi en eigenzinnig, en helemaal symbolisch voor de verwrongen verbeelding van liefde die de film weergeeft.” Deze opening gebruikt een klein, boeiend moment uit de film om het belangrijkste thema in een boeiende manier te vangen.
-
Schrijf sec bij technische of wetenschappelijke opstellen. Natuurlijk kan niet al het schrijven wild of spannend zijn. Gevatheid en eigenaardigheid hebben geen plek in de wereld van serieuze analytische, technische en wetenschappelijke teksten. Dit soort schrijven bestaat om praktische redenen — om relevante personen te informeren over serieuze, specifieke onderwerpen. Omdat het doel van opstellen over deze onderwerpen puur is om informatief te zijn (en soms overredend), moet je geen grappen, kleurrijke beeldspraak of andere dingen gebruiken die niet direct gerelateerd zijn aan je taak.
- Als je bijvoorbeeld een analytisch opstel aan het schrijven bent over de krachten en zwakheden van verschillende methoden om metaal te beschermen tegen corrosie, zou je zo kunnen beginnen: “Corrosie is een elektrochemisch proces waardoor metalen reageren met hun omgeving en uiteenvallen. Omdat dit een serieus probleem vormt voor de structurele integriteit zijn er verschillende manieren ontwikkeld om tegen corrosie te beschermen.” Dit begin is bot en direct. Er wordt geen tijd verspild aan stijl en leukigheid.
- Merk op dat opstellen in deze stijl vaak een samenvatting bevatten voor het opstel zelf die de lezer beknopt vertellen waar het opstel in grote lijnen over gaat. Kijk op Een abstract schrijven voor meer informatie.
-
Behandel de belangrijkste informatie het eerst bij journalistiek. Journalistieke opstellen verschillen een beetje van andere stijlen. In de journalistiek wordt er vaak grote moeite gedaan om op de pure feiten van het verhaal te richten, in plaats van de mening van de schrijver. De inleidende passages van een journalistiek opstel zijn daarom eerder beschrijvend dan argumenterend of overredend. In serieuze, objectieve journalistiek worden schrijvers vaak aangemoedigd om de belangrijkste informatie vooraan in de allereerste zin te zetten zodat de lezers de essentie van een verhaal binnen een paar seconden na het lezen van de kop kunnen begrijpen.
- Als je bijvoorbeeld een journalist bent die de opdracht heeft een lokale brand te verslaan, zou je je stuk op deze manier kunnen beginnen: "Vier appartementengebouwen aan het begin van de Kersenstraat werden zaterdagavond getroffen door een ernstige elektrische brand. Hoewel er geen dodelijk slachtoffers zijn, zijn vijf volwassenen en een kind naar het ziekenhuis vervoerd voor verwondingen die ze bij de brand hadden opgelopen." Door met het essentiële te beginnen geef je de meerderheid van de lezers de informatie die ze meteen willen weten.
- In de volgende alinea’s kun je ingaan op details en de context van de gebeurtenis, zodat de lezers die blijven lezen meer te weten kunnen komen.
Advertentie
-
Probeer je inleiding het laatst te schrijven, in plaats van het eerst. Als de tijd komt om aan hun opstel te beginnen, vergeten veel schrijvers dat er geen regel is die zegt dat je het begin van het opstel eerst ‘moet’ schrijven. Het is eigenlijk toegestaan om overal in het opstel beginnen als dat aan je doel voldoet, waaronder in het midden en aan het eind, als je uiteindelijk maar het hele opstel aan elkaar knoopt. Als je niet zeker weet hoe je moet beginnen of niet zeker weet waar je opstel over gaat, sla dan het begin even over. Je moet het uiteindelijk wel schrijven, maar zodra je de rest van je opstel hebt geschreven heb je misschien een betere grip op je onderwerp.
-
Brainstorm. Soms hebben zelfs de beste schrijvers geen ideeën meer. Als je het moeilijk vindt om met je inleiding te beginnen, probeer dan te brainstormen. Pak een nieuw vel papier en schrijf supersnel ideeën op zodra ze bij je opkomen. Dit hoeven niet per se goede ideeën te zijn — soms krijg je naar aanleiding van ideeën die je echt niet moet gebruiken juist ideeën die je wél moet gebruiken.
- Je zou ook een gerelateerde oefening kunnen proberen die vrije tekst schrijven heet. Als je vrije tekst aan het schrijven bent, begin je te schrijven over wat dan ook — echt wat dan ook — en je gaat door met schrijven op een ‘stream of consciousness’ manier om je creativiteit op te wekken. Het eindresultaat hoeft nergens op te slaan. Als er maar een klein beetje inspiratie in je geklets zit, heb je al geprofiteerd.
-
Verbeter, verbeter, verbeter. Eerste versies die niet op een of andere manier verbeterd kunnen worden bestaan niet of nauwelijks. Een goede schrijver weet dat hij nooit een stuk moet inleveren zonder er ten minste een of twee keer overheen te gaan. Met herlezen en verbeteren zie je spel- en grammaticafouten, kun je stukken van je tekst beter maken die onduidelijk zijn, onnodige informatie weglaten en nog veel meer. Dit is vooral belangrijk voor het eerste begin van je opstel, waar foutjes die anders niet zo belangrijk zouden zijn je hele werk negatief kunnen beïnvloeden. Herlees dus het begin van je opstel extra goed.
- Denk bijvoorbeeld aan een opstel waarin in de allereerste zin een kleine grammaticale fout staat. Ondanks dat het een kleine fout is, kan het feit dat het op zo’n prominente plek staat de lezer laten denken dat de schrijver slordig of onprofessioneel is. Als je voor geld (of een cijfer) schrijft, is dit een risico dat je zeker niet wil nemen.
-
Vraag de mening van een ander. Geen enkele schrijver schrijft in een vacuüm. Als je geen inspiratie hebt, probeer dan te praten met iemand van wie je de mening respecteert om zijn perspectief te horen op het begin van je opstel. Omdat deze andere persoon niet zoveel binding heeft met jouw schrijven als jij, kan hij of zij de mening van een buitenstaander geven en dingen aanwijzen die jij niet bedacht had omdat je zelf teveel bezig was met het schrijven van het perfecte begin van je opstel.
- Wees niet bang om hulp te vragen van docenten, professoren en andere mensen die jou misschien zelfs de opdracht hebben gegeven. Meestal zien deze mensen het als een teken dat je het opstel serieus neemt als je advies komt vragen. Daarbij, omdat deze mensen waarschijnlijk een idee hebben van hoe het er uiteindelijk uit zou moeten zien, kunnen ze je advies geven dat jou het opstel zo laat schrijven zoals zij willen.
Advertentie
Tips
- Wees er zeker van dat je genoeg over een onderwerp kunt schrijven en varieer je zinnen een beetje. Niets is erger dan het een na het andere saaie opstel lezen. Spanning is de sleutel—als je niet in je onderwerp kunt komen, zal je lezer dat waarschijnlijk ook niet kunnen en het resultaat zal een slecht cijfer zijn.
- Redigeren is je vriend. Sla je werk op, zodat je niet alles hoeft te herschrijven. Opstellen met een goede inhoud en organisatie kunne gemakkelijk gerepareerd worden—hoe slecht de interpunctie, spelling of grammatica ook zijn.
- Als je hulp vraagt bij het redigeren, wees dan beleefd en respectvol. De beste persoon om redactiehulp aan te vragen is de docent of professor die je de opdracht heeft gegeven.
Advertentie
Waarschuwingen
- Blijf bij het onderwerp.
Advertentie
Bronnen
Over dit artikel
Deze pagina is 6.996 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
