Een schaafwond behandelen

PDF download Pdf downloaden
PDF download Pdf downloaden

Ben je tijdens het motorrijden, fietsen, skateboarden of skaten gevallen en heb je daarbij een schaafwond opgelopen? Mocht dit het geval zijn, dan heb je te maken met een oppervlakkige wond aan de bovenste huidlagen, in het Engels ook wel “road rash” genoemd. Bij een dergelijke wond is de huid beschadigd doordat deze over het wegdek is geschuurd. Dergelijke verwondingen kunnen erg pijnlijk zijn, maar er zijn stappen die je kunt nemen om jezelf in veiligheid te brengen en te beginnen met het genezingsproces.

Deel 1
Deel 1 van 4:

De ernst van het letsel vaststellen

PDF download Pdf downloaden
  1. Als het ongeluk plaats heeft gevonden op een gevaarlijke plek, zoals midden op een weg, dien je jezelf zo snel mogelijk in veiligheid te brengen (probeer bijvoorbeeld de berm of de stoep te bereiken). Hiermee kun je de kans op verder letsel verkleinen.
  2. Probeer vast te stellen of jij (of de gewonde persoon) nog vrij kunt bewegen en dat er geen sprake is van botbreuken. Mocht er sprake zijn van een levensbedreigende situatie, dien jij of een omstander direct het alarmnummer te bellen om de hulpdiensten in te schakelen. [1]
    • Als er sprake is van hoofdletsel, probeer dan vast te stellen of je te maken hebt met een hersenschudding en schakel onmiddellijk medische hulp in.
  3. Als je de wond zelf niet goed kunt zien, dien je een omstander om hulp te vragen. Bel onmiddellijk het alarmnummer en schakel medische hulp in: [2]
    • Als de wond zo diep is dat je vetweefsel, spieren of bot kunt zien.
    • Als er bloed uit de wond spuit. Wanneer dit het geval is, dien je onmiddellijk druk uit te oefenen op de wond met je handen, een doek of ander materiaal terwijl je wacht op de hulpdiensten. Dit zal helpen bij het vertragen van het bloeden.
    • Als de wond gekartelde randen heeft die ver uit elkaar liggen.
  4. Sommig letsel kan verborgen liggen onder de huid en het waarnemen van dergelijk letsel kan lastig zijn. Als je tijdelijk je bewustzijn bent verloren, verward bent, je minder goed kunt bewegen of hevige pijn ervaart, dien je waarschijnlijk naar je huisarts of de Spoedeisende Hulp te gaan voor medische hulp.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 4:

De wond behandelen

PDF download Pdf downloaden
  1. [3] Aangezien je geen infectie wilt veroorzaken tijdens het verzorgen van de schaafwond, dien je van tevoren grondig je handen te wassen met zeep en warm water. Voor extra bescherming zou je wegwerphandschoenen kunnen aantrekken, voordat je de wond gaat schoonmaken.
  2. Als er bloed uit de wond komt, dien je het bloeden te stelpen door druk uit te oefenen op de wond.
    • Oefen de druk op de wond uit met behulp van een schone doek of gaas en doe dit voor een aantal minuten.
    • Als de doek of het gaas doordrenkt raakt met bloed, dien je een nieuwe te pakken.
    • Als het bloeden na tien minuten nog niet is gestopt, dien je contact op te nemen met een arts, aangezien het in zo’n geval wellicht noodzakelijk is om de wond te laten hechten. [4] [5] [6]
  3. Laat koud water over de wond stromen of giet het over de wond. Laat iemand anders je helpen als jezelf het wondgebied moeilijk of niet kunt bereiken. Doe dit lang genoeg om er zeker van te zijn dat water over het hele wondgebied is gestroomd en al het straatvuil en/of andere deeltjes heeft weggespoeld. [7] [8]
  4. Gebruik antibacteriële zeep en water om het gebied rondom de wond schoon te maken, maar probeer de zeep uit de wond zelf te houden, aangezien dat irritaties zou kunnen veroorzaken. [9] [10] Dit helpt bij het verwijderen van vuil en bacteriën en zal de kans op infecties verkleinen.
    • Waterstofperoxide en jodium werden voorheen vaak gebruikt voor het ontsmetten van schaafwonden. [11] Echter, waterstofperoxide en jodium kunnen levende cellen beschadigen en daarom raden medische professionals nu het gebruik van deze middelen af. [12] [13] [14]
  5. Als er iets in de wond zit, bijvoorbeeld straatvuil, zand, splinters, etc., kun je proberen om dit vuil voorzichtig te verwijderen met behulp van een pincet. Je dient de pincet wel eerst schoon te maken en te steriliseren door hem af te nemen met watten of gaas die je doordrenkt hebt met isopropylalcohol. [15] [16] Spoel de wond met koud water zodra je het vuil hebt verwijderd.
    • Als het vuil of ander materiaal zo diep in de wond zit dat je niet in staat bent om het zelf te verwijderen, dien je contact op te nemen met een arts. [17]
  6. Zodra je de schaafwond hebt gespoeld en gewassen, dien je het wondgebied voorzichtig droog te deppen met een schone doek of handdoek. Door te deppen in plaats van te wrijven, voorkom je onnodige pijn tijdens het drogen van het wondgebied.
  7. Dit kan infecties tegengaan en de wond helpen tijdens de genezing. [18] [19]
    • Er zijn verschillende soorten crèmes en zalven die antibiotica bevatten, deze kunnen verschillende werkzame stoffen of combinaties bevatten (bijvoorbeeld bacitracine, neomycine en polymyxine). [20] Volg te allen tijde zorgvuldig de instructies en gebruiksaanwijzing van de crème met betrekking tot de hoeveelheid en de wijze waarop je deze dient aan te brengen.
    • Sommige crèmes met antibiotica, zoals Neosporin, bevatten drie bestanddelen, waaronder neomycine, wat bij huidcontact allergieën kan veroorzaken. Als je roodheid, jeuk, zwelling, etc., begint waar te nemen nadat je een dergelijk product hebt aangebracht, dien je onmiddellijk te stoppen met het gebruik ervan en over te schakelen op polymyxine of bacitracine, maar geen neomycine.
    • Als je om wat voor reden dan ook geen topische crèmes met antibiotica kunt gebruiken, zou je vaseline of Aquaphor op de wond kunnen aanbrengen. Dit zal de wond vochtig houden tijdens het genezingsproces.
  8. Zorg ervoor dat je de wond goed afdekt met wondverband om deze te beschermen tegen vuil, infectie en irritatie van kleding tijdens het genezingsproces. Niet-klevend wondverband of steriele kompressen en elastisch verband om het verband op zijn plek te houden verdient hier de voorkeur. [21] [22]
  9. Houd de wond zoveel mogelijk omhoog ter hoogte van of boven je hart om zwelling en pijn te verminderen. Hier kun je het meest je voordeel mee doen binnen de eerste 24 tot 48 uur na het ongeluk en is met name belangrijk als de wond ernstig of geïnfecteerd is. [23]
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 4:

De wondverzorging tijdens het genezingsproces

PDF download Pdf downloaden
  1. Vervang elke dag het wondverband dat de schaafwond bedekt. Je dient dit vaker te doen als het wondverband nat of vies is geworden. [24] [25] Was al het vuil rondom de wond weg met water en antibacteriële zeep, zoals voorheen is beschreven.
  2. [26] Doe dit telkens wanneer je het wondverband vervangt. Hoewel dit op zichzelf er niet voor zorgt dat de wond sneller geneest, zal het wel degelijk helpen bij het tegengaan van infecties. Een crème met een antibioticum zorgt er eveneens voor dat de wond niet uitdroogt, waardoor korst- en littekenvorming voorkomen kunnen worden. [27]
  3. Houd de wond zoveel mogelijk omhoog ter hoogte van of boven je hart om zwelling en pijn te verminderen. Dit is met name belangrijk als de wond ernstig geïnfecteerd is. [28]
  4. Neem een pijnstiller die als zelfzorgmedicijn verkrijgbaar is, zoals ibuprofen of paracetamol wanneer de schaafwond pijn doet, tenzij je huisarts je anders heeft voorgeschreven. [29]
    • Ibuprofen is eveneens een ontstekingsremmer en kan wellicht helpen bij het verminderen van zwelling.
    • Als de huid rondom de wond droog is en jeukt, zou je een vochtinbrengende lotion kunnen aanbrengen om dit ongemak te verlichten.
    • Draag kleding die het wondgebied niet zal irriteren. Indien mogelijk, doe je er verstandig aan om kleding te dragen die niet constant tegen de schaafwond aan schuurt tijdens het genezingsproces. Als de schaafwond bijvoorbeeld op je arm zit; draag dan een shirt met korte mouwen, als de wond op je been zit; draag dan een korte broek. Dit zal het genezingsproces comfortabeler voor je maken.
  5. Zorg ervoor dat je voldoende vocht binnenkrijgt (ongeveer acht 240 ml glazen vocht, bij voorkeur water, per dag) en gezonde voeding eet tijdens het genezingsproces. Je vochthuishouding op peil houden en jezelf voorzien van de juiste voedingsstoffen zal het genezingsproces bevorderen. [30]
  6. Je dient het wondgebied te laten rusten terwijl het geneest. Als de wond bijvoorbeeld op je been zit, dien je intensieve lichamelijke activiteiten, zoals hardlopen en klimmen, tijdelijk te vermijden. De wond zal sneller genezen wanneer je overbelasting voorkomt.
  7. Als je de wond op de juiste manier verzorgt, zal een schaafwond als gevolg van bijvoorbeeld een val op het wegdek binnen twee weken genezen. [31]
    • Hoe snel de schaafwond daadwerkelijk zal genezen hangt af van een aantal factoren, zoals je leeftijd, voeding, of je rookt of niet, je stressniveau, of je een bepaalde aandoening hebt, etc. Bovendien gaan crèmes met een antibioticum alleen infecties tegen, ze dragen niet bij aan een snellere genezing van de wond. Als de wond abnormaal langzaam lijkt te helen, dien je een medische professional te raadplegen, aangezien dit zou kunnen wijzen op iets ernstigers, zoals een ziekte. [32]
  8. Je dient in de volgende gevallen medische hulp te zoeken: [33] [34] [35] [36]
    • Als er vuil of voorwerpen in de wond zitten die jezelf niet kunt verwijderen.
    • Als je roodheid, zwelling, warmte of pijn in het wondgebied begint waar te nemen, aangezien dit op een infectie zou kunnen wijzen.
    • Als er rode strepen op de huid rondom de wond zichtbaar zijn.
    • Als er pus (wondvocht) uit de wond loopt, vooral als dit vies ruikt.
    • Als je griepachtige symptomen (koorts, rillingen, misselijkheid, braken, etc.) waarneemt.
    Advertentie
Deel 4
Deel 4 van 4:

De kans op een schaafwond verkleinen

PDF download Pdf downloaden
  1. Het dragen van de juiste beschermende kleding, zoals lange mouwen en een lange broek, zal je huid beschermen tegen pijnlijke schaafwonden als gevolg van bijvoorbeeld een val op het wegdek. Als je deelneemt aan activiteiten waarbij de kans op letsel aanwezig is, dien je beschermende uitrusting te dragen. Met het dragen van beschermende kleding en uitrusting verklein je de kans op letsel. [37] [38]
    • Overweeg bijvoorbeeld om elleboog-, pols- en kniebeschermers te dragen wanneer je gaat skateboarden of skaten.
    • Draag een helm om je hoofd te beschermen tegen letsel tijdens deze en andere activiteiten, zoals fietsen en motorrijden (in Nederland verplicht).
  2. Weet hoe je bepaalde vervoersmiddelen en benodigdheden dient te gebruiken, bijvoorbeeld een motor of fiets. Probeer bovendien gevaarlijke stunts en roekeloos gedrag te vermijden. Ga veilig de weg op om het risico op ongelukken te verkleinen.
  3. De meeste schaafwonden als gevolg van een val op straat zijn blootgesteld aan straatvuil en wellicht zelfs metaal of ander vuil. Hierdoor loop je het risico op een tetanusinfectie (kaakklem). De meeste volwassenen dienen een tetanusprik te krijgen als hun laatste vaccinatie meer dan vijf jaar geleden is of als de wond vies is. Ga naar je huisarts om zo snel mogelijk een tetanusprik te halen als je een schaafwond hebt opgelopen als gevolg van een val op een wegdek of straat. [39]
    Advertentie

Gerelateerde artikelen

Van een zuigzoen afkomen
Chirurgische nietjes verwijderen
Beoordelen of een vinger gebroken is
Vingers buddy tapen
Een hematoom genezen
Een gebroken teen verbinden
Bepalen of je pols verstuikt of gebroken is
Jeuk door glaswol verzachten
Een snee in je vinger behandelen
Een verstuikte enkel bij een hond behandelen
Bepalen of een wond gehecht moet worden
Vingers en tenen verbinden
De Heimlichgreep op jezelf uitvoeren
Een gestoten teen behandelen
Advertentie

Bronnen

  1. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-fractures/basics/art-20056641
  2. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  3. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  4. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  5. ↑ http://health.williams.edu/files/StudentOnline/SkinInjuries_SO.html
  6. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  7. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  8. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  9. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  1. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  2. ↑ http://www.med.wisc.edu/news-events/hydrogen-peroxide-provides-clues-to-immunity-wound-healing-tumor-biology/32917
  3. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  4. ↑ https://www.amherst.edu/alumni/learn/bookclub/pastfeatures/dontcrossyoureyes/excerpt
  5. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  6. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  7. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  8. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  9. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  10. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  11. ↑ http://umm.edu/health/medical/drug-notes/notes/antibacterial-combination-on-the-skin
  12. ↑ http://www.rice.edu/~jenky/sports/bikesafety.html
  13. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  14. ↑ http://www.healthcenter.vt.edu/assets/docs/WoundCare.pdf
  15. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  16. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  17. ↑ http://studentaffairs.centralstate.edu/documents/Student_Self-Care_Guide_001.pdf
  18. ↑ http://www.healthcenter.vt.edu/assets/docs/WoundCare.pdf
  19. ↑ http://www.healthcenter.vt.edu/assets/docs/WoundCare.pdf
  20. ↑ http://www.uwhealth.org/healthfacts/trauma/6820.pdf
  21. ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/water/art-20044256
  22. ↑ http://www.uwhealth.org/healthfacts/trauma/6820.pdf
  23. ↑ http://goaskalice.columbia.edu/how-do-wounds-cuts-scrapes-lacerations-heal
  24. ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2978
  25. ↑ http://health.williams.edu/files/StudentOnline/SkinInjuries_SO.html
  26. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711
  27. ↑ http://www.uwhealth.org/healthfacts/trauma/6820.pdf
  28. ↑ http://www.rice.edu/~jenky/sports/bikesafety.html
  29. ↑ http://www.wakehealth.edu/Health-Central/NMR/Motorcycle-Safety/
  30. ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cuts/basics/art-20056711

Over dit artikel

In andere talen
Deze pagina is 5.561 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie