Men spreekt van een seksverslaving, ofwel hyperseksualiteit, als je herhaaldelijk deelneemt aan seksuele activiteiten die nadelige effecten hebben op je relaties, werk en/of zelfbeeld. Sommige mensen zijn vatbaarder voor een seksverslaving dan anderen. Zo is de kans op het ontwikkelen van een seksverslaving groter bij patiënten die met stemmingsstoornissen geworsteld hebben, of een voorgeschiedenis van lichamelijk of seksueel misbruik, alcoholisme of drugsmisbruik hebben. [1] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Hoewel de meningen onder wetenschappers verdeeld zijn, beschouwt de Diagnostic and Statistics Manual of Mental Disorders (DSM 5; het belangrijkste handboek voor psychiatrische stoornissen en aandoeningen) hyperseksualiteit of seksverslaving niet als een verslaving of psychische stoornis. [2] X Bron Desalniettemin, vaststellen of je al dan niet een probleem hebt is de eerste stap die je moet zetten om een verslaving te kunnen bestrijden. Verken vervolgens de mogelijkheden die je ter beschikking hebt voor wat betreft de behandeling en persoonlijke verandering om je te helpen herstellen.
Stappen
-
Stel vast of je al dan niet een verslaving hebt. Een seksverslaving is niet hetzelfde als een sterk libido. Je zou een seksverslaving kunnen hebben als je aanhoudend escalerende patronen van seksueel gedrag vertoont, ondanks de negatieve gevolgen die het voor jezelf en voor anderen heeft. [3] X Bron Je denkt voortdurend aan de roes die je van seks krijgt, en je bent altijd op zoek naar de volgende kans om dat genot te ervaren. [4] X Bron Voorbeelden van mensen met een seksverslaving zijn onder meer mensen die hun halve inkomen aan prostituees spenderen of zakenmensen die porno kijken op het werk, zelfs als ze meermaals gewaarschuwd zijn dat ze daardoor hun baan kwijt zouden kunnen raken. Omdat seks zo'n grote rol speelt, blijft er voor deze mensen weinig ruimte over voor gezonde relaties en andere interesses. Iedereen kan een seksverslaving hebben, ongeacht geslacht, geaardheid, seksualiteit of relationele status. [5] X Bron De volgende symptomen zouden kunnen duiden op een mogelijke seksverslaving:
- Op zoek zijn naar buitenechtelijke affaires. [6] X Bron
- Compulsief seksueel gedrag gebruiken om eenzaamheid, depressie, angst of stress te ontvluchten. [7] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Zo vaak denken aan seks dat andere interesses en bezigheden uitgesloten worden.
- Overmatig gebruik maken van pornografie.
- Regelmatig masturberen, en dan vooral in ongepaste situaties (zoals op het werk).
- Seks hebben met prostituees.
- Andere mensen seksueel intimideren.
- Onveilige seks met onbekenden hebben die zou kunnen leiden tot seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's). Als je niet zeker weet of je een soa hebt of niet, laat je dan onmiddellijk testen. Als je een relatie hebt, dient je partner zich ook te laten testen. [8] X Bron
-
Bepaal of je professionele hulp nodig hebt. Sommige mensen die aan hyperseksualiteit of een seksverslaving lijden, kunnen zelf van hun verslaving afkicken door aanpassingen te maken aan hun levensstijl. Stel jezelf de volgende vragen: Kan ik mijn seksuele impulsen bedwingen? Verontrusten mijn seksuele gedragingen me? Richt mijn seksuele gedrag schade aan aan mijn relaties en werkleven, of leidt het zelfs tot negatieve gevolgen zoals een arrestatie? Probeer ik mijn seksuele gedrag te verhullen? Zoek hulp als jouw aandoening tot negatieve gevolgen leidt. [9] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Riskant seksueel gedrag is kenmerkend voor een borderline-persoonlijkheidsstoornis. Dit is een aandoening die de DSM-5 erkent en die door middel van therapie en soms ook medicijnen behandeld kan worden. [10] X Betrouwbare bron PubMed Central Ga naar de bron
- Zoek onmiddellijk hulp als jij jezelf of anderen schade aan zou kunnen brengen, een bipolaire stoornis hebt, of suïcidaal bent. [11] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Ga op zoek naar een geestelijk gezondheidszorgverlener of -therapeut. Vraag je huisarts om een doorverwijzing naar iemand die zich in seksverslaving gespecialiseerd heeft. Psychologen, psychiaters, relatietherapeuten en gediplomeerde psychosociale medewerkers zijn allemaal mogelijke opties. Het geniet de voorkeur om iemand te vinden die ervaring heeft met het behandelen van mensen met een seksverslaving. Hyperseksueel gedrag kan veel overeenkomsten vertonen met het gedrag dat geassocieerd wordt met gedrag dat vertoont wordt bij stoornissen in de impulsbeheersing en middelenmisbruik. Het is echter onduidelijk of de hersenen bij mensen met een hyperseksuele stoornis op dezelfde manier functioneren als bij mensen met een middelenverslaving. [12] X Betrouwbare bron PubMed Central Ga naar de bron Het is daarom beter om iemand te vinden die zich gespecialiseerd heeft in hyperseksuele stoornissen dan iemand die zich gespecialiseerd heeft in middelenverslavingen.
- Als je een serieuze relatie hebt, dan zouden relatie- en gezinstherapeuten jou en je partner uitkomst kunnen bieden.
-
Bespreek de mogelijke behandelplannen met je therapeut. Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een effectieve behandelmethode. [13] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron CGT is een kortdurende, doelgerichte psychotherapeutische behandeling waarbij probleemoplossing praktisch benaderd wordt. Met CGT werk je samen met een therapeut om je gedrags- en denkpatronen te veranderen met als doel om te veranderen hoe je je voelt. [14] X Bron De therapeut kan je ook medicijnen voorschrijven. Er zijn bijvoorbeeld antidepressiva die compulsief seksueel gedrag bedwingen. Voorbeelden hiervan zijn onder meer selectieve serotonine-heropnameremmers zoals fluoxetine (Prozac), paroxetine (Paxil) of sertraline (Zoloft). Ook zou de therapeut je anti-androgenen, stemmingsstabilisatoren of andere medicijnen kunnen voorschrijven. [15] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Een ervaren therapeut kan je helpen om te gaan met de ingewikkeldheden van jouw situatie. Omdat de maatschappelijke acceptatie van seksuele verslaving enorm kan verschillen, zou de therapeut je kunnen helpen je weg te vinden in relaties en eventuele schaamte te overwinnen. [16] X Bron
-
Zet je schaamte of gêne opzij. Concentreer je op de positieve voordelen van de behandeling. Onthoud dat de therapeut er is om jou te helpen. Het is niet zijn/haar taak om je te veroordelen of ervoor te zorgen dat jij je 'slecht' gaat voelen om je dwangmatigheden. Het vinden van een therapeut bij wie jij je op je gemak voelt en die je kunt vertrouwen is van essentieel belang voor je herstel.
- Als je het moeilijk vindt omdat je je schaamt, probeer dan om therapie te zien als elke andere soort behandeling. [17] X Bron Als je een psychische aandoening gehad zou hebben, dan zou je ook naar de dokter gaan. Als je een gaatje hebt, dan ga je naar de tandarts. De kans is groot dat je je niet zou schamen voor dat soort behandelingen. Herinner jezelf aan het feit dat je hulp zoekt om je leven gezonder en gelukkiger te maken. Dat getuigt van moed en geloof in jezelf, en dat is bewonderenswaardig.
- Weet dat je niet alleen bent. Er zijn een heleboel mensen die met een hyperseksuele stoornis worstelen. Geestelijk hulpverleners zijn discreet en begripvol. Ze zullen informatie over jou vertrouwelijk houden, tenzij je meldt dat je jezelf of anderen schade aan wilt brengen, je seksueel misbruik van een kind opbiecht, of melding maakt van misbruik of verwaarlozing van een kwetsbaar iemand (zoals minderjarige of bejaarde mensen, bijvoorbeeld). [18] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Zoek steun bij dierbaren. Afkicken van een seksverslaving kan een zeer eenzame onderneming zijn. Hoewel je seksuele activiteiten wellicht een emotionele connectie ontbeerde, zou je de fysieke intimiteit toch kunnen gaan missen. Breng tijd door met dierbaren. Dit zal je herinneren aan waarom je wilt afkicken, en zal ervoor zorgen dat je je echt toelegt op je afkickpoging.
- Het zou kunnen dat je dierbaren je seksverslaving misschien niet begrijpen of dat ze boos zijn om je eerdere gedrag. Deze gevoelens zijn volkomen normaal. Probeer mensen te vinden die begrijpen waar je mee worstelt en die je helpen succes te boeken. Besteed niet te veel tijd met kritische mensen.
-
Neem deel aan een steungroep voor mensen met een seksverslaving. Of je nu een gestructureerd twaalfstappenprogramma wilt volgen, een op geloof gebaseerd programma, of liever met een hulplijn belt, het is verstandig om contact te leggen met andere patiënten. Zoek op internet naar groepen of vraag je dokter om aanbevelingen. Kijk bijvoorbeeld eens op de website van Sexaholics Anonymous Nederland, die van Sexaholics Anonymous België of die van Kostbaar Vaatwerk . Ook de Stichting Korrelatie zou je familie van dienst kunnen zijn bij hun herstel.
-
Schrijf over de schadelijke effecten van de verslaving. Om het persoonlijk herstel te beginnen, kun je overwegen om over je verslaving te dagboekschrijven. Denk na over hoe de seksverslaving invloed uitoefent op je familie, je persoonlijke relaties en andere vlakken van het leven. Beschrijf hoe je verslaving je geestelijke en lichamelijke gezondheid beïnvloed heeft. Wat je opschrijft kan je later helpen herinneren aan de negatieve aspecten van de verslaving, en kan je een extra drijfveer geven om vooruit te blijven kijken.
-
Maak een lijst met positieve veranderingen die je door wilt voeren. Als je je problemen eenmaal uiteen hebt gezet, kun je schrijven over hoe je wilt dat je er leven eruit zal zien na de verslaving. Welke positieve veranderingen zullen er komen als je de controle weer terug hebt? Je zou bijvoorbeeld:
- Een nieuw gevoel van vrijheid kunnen ervaren.
- Naast seks ook om andere dingen kunnen geven, en meer tijd besteden aan de dingen die je leuk vindt.
- Diepere banden te kunnen aangaan met andere mensen.
- Je relaties kunnen herstellen.
- Trots kunnen zijn op het overwinnen van een verslaving.
-
Stel een missionstatement op om te stoppen. Je missionstatement is een samenvatting van de redenen waarom je je verslaving bestrijdt. Het is een persoonlijke belofte om af te kicken. Een lijst met redenen zal je aan je doelen helpen herinneren als je de handdoek in de ring dreigt te gooien. Je weet waarom je wilt stoppen en je kunt de mentale en fysieke obstakels overwinnen. Hier volgen een paar voorbeelden van redenen:
- Ik kick af omdat ik de relatie met mijn partner wil redden en weer bij mijn gezin wil wonen.
- Ik kick af omdat ik een soa opgelopen heb en weet dat ik betere keuzes moet maken.
- Ik kick af omdat ik mijn kinderen het goede voorbeeld wil geven.
-
Stel doelen met streeftermijnen op. Maak een schema voor je herstel. Denk hierbij aan doelen als 'therapiesessies bezoeken' of 'deelnemen aan een steungroep'. Hoewel jouw herstel misschien meer tijd in beslag kan nemen dan je gepland hebt, zullen bereikbare doelen je stappen richting geven. Plan de afspraken voor therapie in. Bepaal vanaf wanneer je deel gaat nemen aan de steungroep. Besluit wanneer je in gesprek gaat met de mensen die je gekwetst bent.
-
Ontdoe je van voorwerpen die je triggeren. Als je omringd wordt door spullen die je aan seks doen denken, dan zal het een stuk moeilijker worden om af te kicken. Gooi alle pornografische blaadjes, afbeeldingen, video's en andere dingen weg. Voorkom dat je jezelf in de verleiding stelt om in je oude patroon te vervallen. Verwijder alle porno van je computer en verwijder de geschiedenis van websites die je voorhen bezocht. Overweeg om software te installeren die pornosites blokkeert. [19] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Blijf uit de buurt van mensen en plekken die verslavingsgedrag triggeren. [20] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Vermijd de plekken waar je in het verleden op zoek ging naar schadelijke seksuele afspraakjes. Blijf uit de buurt van de rosse buurten en ga niet naar seksshops. Als je vrienden uit willen gaan in dit soort gebieden, vraag hen dan om samen met jou elders te gaan stappen. [21] X Bron
- Bepaalde situaties kunnen verslavingsgedrag triggeren. Je zou bijvoorbeeld onenightstands kunnen hebben als je op zakenreis bent. Probeer een manier te vinden om dit te voorkomen. Reis samen met een collega mee of probeer om bij een platonische vriend te logeren in plaats van in je eentje een hotelkamer te boeken.
-
Verwijder de contactgegevens van sekspartners. Verwijder de telefoonnummers en namen van voormalige sekspartners uit je telefoon, computer en andere apparaten. Een lijst met mensen die bereid zijn tot seks kan namelijk ontzettend verleidelijk zijn als je zin hebt in seks. Stel vaste partners op de hoogte van het feit dat je niet langer op zoek bent naar seksueel contact met hen. Wees ontvankelijk voor hun gevoelens, maar laat je niet ompraten om je poging tot stoppen te staken.
- De contactgegevens van je echtgenoot of serieuze partner mag je vanzelfsprekend wel bewaren.
-
Vervang verslavende seks door gezonde uitlaatkleppen voor je energie. Als je stopt met je verslavende seksuele activiteiten, dan zou het kunnen dat je overtollige energie hebt. Probeer gezonde activiteiten als lichaamsbeweging of andere vormen van recreatie. [22] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Als een activiteit niet stimulerend genoeg is, probeer dan iets anders. Blijf op zoek gaan naar manieren om jezelf bezig te houden. Hier zijn wat suggesties:
- Schrijf dagelijks in je dagboek.
- Neem muzieklessen of word lid van een koor of band.
- Volg kunstlessen of ga thuis tekenen, schilderen of boetseren.
- Begin een nieuwe hobby die lichamelijke inspanning vereist, zoals houtbewerking.
- Probeer stressverlichtende activiteiten, zoals yoga of tai chi. [23] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Doe activiteiten die je hart op hol doen slaan, zoals parachutespringen of bungeejumpen.
-
Vertrouw op je sterkste relaties. Terwijl je je losmaakt van je verslavende gedrag, kun je de banden met je dierbaren juist weer aanhalen. Je partner, beste vrienden en vriendinnen, kinderen, ouders, broers en zussen kunnen je alleen helpen en steunen. Concentreer je op het herstellen van relaties die hersteld dienen te worden en het voeden van relaties die kind van de rekening geworden zijn. Hoe meer je investeert in de mensen om je heen, hoe minder je seks nodig zult hebben als ontsnappingsmechanisme.
-
Werk toe naar een gezonde relatie met seks. Het overwinnen van een seksverslaving betekent niet dat je nooit meer seks kunt hebben; het betekent dat je je niet laat controleren door compulsief gedrag. Jij hebt de controle over je seksuele gedragingen en ze bezorgen je geluk en voldoening in plaats van een schuldgevoel en schaamte.
- Je therapeut kan je helpen hier naartoe te werken. Je zou er zelfs achter kunnen komen dat een therapeut die gespecialiseerd is in seksuelegezondheidskwesties ontzettend behulpzaam kan zijn, daar hij/zij je manieren kan aanleren waarop je een gezonde houding ten opzichte van seks kunt ontwikkelen.
- Verken wat je leuk vindt aan seks. Als je verslaafd bent aan seks, dan zou het kunnen dat je dingen doet waar je niet eens per se van geniet; dat je ze alleen maar doet omdat ze je dwangen voeden. Neem de tijd om te verkennen wat je daadwerkelijk fijn vindt aan seks. Wat geeft jou het gevoel gewaardeerd te worden als seksuele partner? Welke gevoelens wil jij bij anderen naar boven halen? [24] X Bron
- Leer seks te zien als onderdeel van een gezond leven, en niet als 'verboden vrucht' of iets om te verbergen of je voor te schamen. Iemand met een eetstoornis waarbij hij/zij te veel eet, zal niet zomaar stoppen met eten. Evenzo hoef jij niet helemaal te stoppen met seks. Je wilt gewoon een gezondere manier vinden waarop je seks in je leven kunt integreren. [25] X Bron
-
Blijf gefocust op je doel. Het herstel vergt tijd. Waarschijnlijk zul je op een gegeven moment snakken naar verslavende seks. Het is prima om seks te hebben met een intieme partner, maar onenightstands of porno kunnen je een terugval bezorgen. Wees open over je worstelingen en praat erover met je therapeut en gezin. Houd je missionstatement in je achterhoofd en onthoud dat je beschadigde relaties kunt repareren en financiële problemen op kunt lossen. [26] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Als je terugvalt, reflecteer dan op wat er misgegaan is. Probeer de triggers die de terugval veroorzaakt hebben te mijden. Geef niet op en blijf vooruit gaan!
- Als je een terugval hebt, lees je dagboek dan eens door. Lees je missionstatement en herinner jezelf aan de redenen waarom je wilt herstellen. Blijf volledig betrokken bij de therapie en je steungroep.
-
Vier je prestaties. Als je een paar van je doelen bereikt hebt, neem dan de tijd om te vieren hoe ver je gekomen bent. Als je het bijvoorbeeld een maand zonder verslavend gedrag volgehouden hebt, erken die prestatie dan met een traktatie. Ga bijvoorbeeld naar je favoriete restaurant, bezoek een museum of schaf een nieuw kledingstuk aan. Vier hoe ver je tot dusverre gekomen bent en stel nieuwe doelen op om naartoe te werken.
Tips
- Seksverslavingen kunnen vaak getriggerd worden door drugs en alcohol. Als je worstelt met een seksverslaving, beperk of elimineer het gebruik van deze middelen dan. [27] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Bronnen
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/risk-factors/con-20020126
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/sex-lies-trauma/201212/sex-addiction-beyond-the-dsm-v
- ↑ http://psychcentral.com/lib/what-is-sexual-addiction/
- ↑ http://psychcentral.com/lib/what-causes-sexual-addiction/000744
- ↑ https://www.academia.edu/1193969/The_Emergence_of_Female_Sex_Addiction_Understanding_Gender_Differences
- ↑ http://www.addictions.com/sex/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/symptoms/con-20020126
- ↑ http://www.addictions.com/sex/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/symptoms/con-20020126
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3071095/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/symptoms/con-20020126
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2945841/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/treatment/con-20020126
- ↑ http://psychcentral.com/lib/in-depth-cognitive-behavioral-therapy/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/treatment/con-20020126
- ↑ http://www.addictions.com/sex/
- ↑ http://psychcentral.com/ask-the-therapist/2008/10/06/too-embarrassed-to-see-a-therapist
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/symptoms/con-20020126
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/coping-support/con-20020126
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/coping-support/con-20020126
- ↑ http://www.smartrecovery.org/addiction/sex-addiction.html
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/coping-support/con-20020126
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/coping-support/con-20020126
- ↑ https://www.optionsforsexualhealth.org/sexual-health/sexuality/intimacy-and-relationships
- ↑ https://www.mentalhelp.net/articles/healthy-sexuality/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/coping-support/con-20020126
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/basics/prevention/con-20020126