Een zonnewijzer is een apparaat dat gebruikmaakt van de positie van de zon om de tijd weer te geven. Een rechte stok, ook wel een gnomon, wordt gepositioneerd om een schaduw te werpen op een vooraf aangegeven zonnewijzer. Naarmate de zon langs de hemel reist, beweegt de schaduw mee. Het concept kan gemakkelijk worden aangetoond in je achtertuin middels een zeer eenvoudige zonnewijzer gebouwd met een stok en een handvol kleine steentjes. Er zijn ook veel eenvoudige projecten die kinderen kunnen doen om het concept te leren. Voor een meer geavanceerde versie, kun je een permanente zonnewijzer in je voortuin of achtertuin plaatsen. Na wat meten en een beetje timmerwerk, zal het de tijd accuraat aangeven.
Stappen
-
Verzamel je hulpmiddelen. [1] X Bron Deze uiterst eenvoudige zonnewijzer is een geweldige manier om het concept uit te leggen met zeer weinig planning. Alles wat je nodig hebt om dit te maken zijn een paar simpele objecten uit je achtertuin. Deze hulpmiddelen zijn een rechte stok (ongeveer 60 cm lang), een handvol steentjes en een horloge of mobiele telefoon die de tijd aangeeft.
-
Zoek een zonnige plek om de stok te planten. [2] X Bron Zoek een plek die de hele dag in de zon staat. Steek een uiteinde van de stok in het gras of de grond. Als je op het noordelijk halfrond woont, steek de stok dan iets schuin naar het noorden. Als je op het zuidelijk halfrond woont, zorg dat de stok dan enigszins naar het zuiden overhelt. [3] X Bron
- Heb je geen met gras begroeide plek met zachte aarde, dan moet je improviseren.
- Vul een kleine emmer met zand of grind, en steek de plant direct in het midden ervan.
-
Begin om 7.00 uur. [4] X Bron Als je de zonnewijzer in een dag wilt voltooien, begin dan 's ochtends nadat de zon op is gekomen. Plaats de stok om 7.00 uur Als de zon erop schijnt, zal de stok een schaduw werpen. Gebruik een van je steentjes om de plek te markeren waar de schaduw op de grond valt.
-
Keer elk uur terug naar de stok. [5] X Bron Stel een alarm in of let op je horloge, zodat je de wijzerplaat elk uur kunt bijwerken. Plaats om 8.00 uur een andere kiezelsteen om te markeren waar de schaduw van de stok op de grond valt. Doe hetzelfde om 9.00 uur, 10.00 uur enz.
- Als je de grootste mate van nauwkeurigheid wilt, markeer dan met krijt elk kiezel volgens de exacte tijd dat je die op de grond hebt geplaatst.
- De schaduw verplaatst zich met de klok mee. [6] X Bron
-
Ga door met dit proces tot de schemering. Kom elk uur terug en markeer de positie met een kiezelsteen op de grond. Doe dit zolang er geen zonlicht meer is. Je zonnewijzer is compleet aan het eind van de dag. Zolang de zon schijnt, kun je dit eenvoudig systeem gebruiken om te vertellen hoe laat het is.Advertentie
-
Verzamel je hulpmiddelen. [7] X Bron Deze gemakkelijke zonnewijzer is een geweldig project voor kinderen op een zomerdag. De benodigde hulpmiddelen zijn heel eenvoudig -- je hebt waarschijnlijk al alles wat je nodig hebt in huis. Dit zijn kleurpotloden/stiften, een papieren bord, een scherp potlood, bordprikkers, een liniaal en een recht plastic rietje.
- Begin met de voorbereiding van de wijzerplaat, rond 11.30 uur op een zonnige, wolkeloze dag. [8] X Bron
-
Schrijf het nummer 12 op de rand van het bord. Gebruik een potlood of marker. Neem het scherpe potlood en prik ermee door het midden van het bord. Verwijder het potlood zodat je een gat in het midden overhoudt.
-
Gebruik een liniaal om een rechte lijn te tekenen. Trek de lijn van de 12 naar het gat dat je hebt gemaakt in het midden van het bord. Dit getal is 12 uur 's middags.
-
Gebruik een kompas om de dichtstbijzijnde hemelpool te bepalen. Je rietje, of gnomon, hoort naar de dichtstbijzijnde hemelpool te wijzen, die parallel staat aan de aardas. Dat is de Noordpool voor degenen die wonen op het noordelijk halfrond. Als je op het zuidelijk halfrond woont, is het de Zuidpool. [9] X Bron
-
Neem het bord mee naar buiten, kort voor het middaguur. [10] X Bron Plaats het bord op de grond op een plek waar de hele dag de zon schijnt. Steek het rietje door het gat in het midden van het bord.
-
Duw het rietje iets schuin. Doe dit, zodat het in de richting van de dichtstbijzijnde hemelpool overhelt.
-
Draai het bord exact naar 12 uur. Draai het zo, dat de schaduw van het rietje op een lijn ligt met de lijn die je hebt getrokken. Omdat je alleen de daglichturen meet, zal het bord er uiteindelijk uitzien als een klok, met slechts 12 uur.
-
Maak het bord vast op de grond. Prik een paar punaises door het bord, zodat het vast blijft zitten op de grond.
-
Keer een uur later weer terug naar het bord. [11] X Bron Keer om 13.00 uur terug naar het bord en controleer de positie van de schaduw van het rietje. Schrijf een 1 op de rand van het bord waar je de schaduw ziet.
-
Stel een alarm in en breng elk uur een markering aan op het bord. Blijf doorgaan met het markeren van de positie van de schaduw op de rand van het bord. Je ziet dat de schaduw zich beweegt met de klok mee. [12] X Bron
-
Praat met je kind over de schaduw. Vraag het kind waarom zij denkt dat de schaduw beweegt. Leg uit wat er gebeurt als de schaduw rond de wijzerplaat beweegt.
-
Herhaal dit proces tot de schemering. [13] X Bron Blijf de markeringen aanbrengen op het bord, elk uur, totdat er geen daglicht meer is. Op dit punt is de zonnewijzer compleet.
-
Controleer het bord de volgende dag. Bekijk de eerstvolgende zonnige dag samen met je kind het bord weer, en laat het je de tijd vertellen op basis van de positie van de schaduw. Dit eenvoudige systeem kan worden gebruikt om de tijd op een zonnige dag te vertellen.Advertentie
-
Knip een cirkel met een diameter van 50 cm uit 1,8 cm dik multiplex. [14] X Bron Deze cirkel wordt de wijzerplaat van de zonnewijzer. Verf beide zijden van de houten cirkel met primer. Denk terwijl de primer droogt na over hoe de zonnewijzer eruit moet gaan zien. Kies een bepaalde stijl, zoals Romeinse cijfers, standaardnummers, enzovoort.
- Kies de kleuren die je wilt gebruiken en, desgewenst, een tekening of afbeelding om op de wijzerplaat aan te brengen.
- Schets een paar verschillende ontwerpen totdat je een definitieve hebt gekozen.
-
Teken je definitieve ontwerp op een grote cirkel van papier. [15] X Bron Je gaat dit gebruiken als een stencil om het ontwerp over te zetten op de houten cirkel, dus teken het op schaal. Nu moet je de uren op het ontwerp aanbrengen, wat nauwkeurig meten vereist. Gebruik een passer en een gradenboog om dit te doen.
- Begin met het getal 12 bovenaan, zoals op een wijzerplaat.
- Meet de plek waar het midden van de cirkel is, en gebruik een passer om een precieze lijn te trekken van de 12 naar het midden.
-
Gebruik de gradenboog om precies 15 graden naar rechts te gaan. [16] X Bron Markeer hier het cijfer 1. Gebruik de passer om een ander uurlijn te tekenen. Blijf de uren markeren, precies 15 graden uit elkaar. Beweeg met de klok mee en gebruik de gradenboog om door te gaan met het markeren van de nummers. Werk de cirkel rond totdat je bij het getal 12 bent aangekomen. Deze bevindt zich direct tegenover de eerste 12. Deze vertegenwoordigen het noenuur en middernacht.
- Begin daarna weer bij 1, totdat je uiteindelijk bovenaan terugkeert bij de oorspronkelijke 12. De nummers zijn nu nauwkeurig gemarkeerd op het papier.
- De volledige 24 uur wordt aangegeven voor de meest precieze nauwkeurigheid. Wanneer de seizoenen veranderen, geldt dit ook voor de positie van de aarde. In de zomer zijn de dagen langer. In de winter korter.
- Er zijn dagen in de zomer dat er meer dan 12 uren daglicht zijn. [17] X Bron
-
Verf je ontwerp op de houten cirkel. Gebruik je papier als stencil, zodat de nummers en uurlijnen precies overeenkomen met wat je hebt uitgemeten. Gebruik verfmarkers om de getallen op het hout te schilderen, aangezien ze fijn detail werk omvatten. Verfmarkers zijn te verkiezen boven permanente markers, omdat ze beter bestand zijn tegen de elementen.
-
Maak de gnomon. [18] X Bron De gnomon is het deel van de zonnewijzer dat de schaduw zal werpen. Het is een buis met schroefdraad, en moet ongeveer 5-7 cm lang zijn. De diameter moet 1,3 cm zijn. Zorg ervoor dat de diameter van de gnomon iets breder is dan de buis zelf. Improviseer een kegelvormig uiteinde.
- De lengte van de pijp en de gnomonpunt mogen samen niet langer zijn dan 7 cm.
- Verf de gnomon in de kleur die je wenst. Dit voorkomt dat het gaat roesten.
-
Monteer de zonnewijzer op een voet. De voet is dat waar de zonnewijzer, de houten cirkel, op zal worden gemonteerd. Je hebt een 4 x 4 x 8 drukgevormde houten voet nodig die al behandeld is voor buiten. Het moet perfect recht zijn zonder grote scheuren. Om het goed te monteren dient de bovenkant van de voet in een exacte hoek worden gezaagd. [19] X Bron
- Om deze hoek te bepalen, trek je de huidige breedtegraad af van 90 graden.
- Bijvoorbeeld: als je je op 40 graden noorderbreedte bevindt, teken je een hoek van 50 graden op de 4 x 4.
-
Zaag de hoek uit de voet. Teken een lijn in een rechte hoek met behulp van een winkelhaak. Trek deze lijn 15 cm vanaf de bovenkant van de voet. De lijn is de onderzijde van de hoek. Gebruik een gradenboog om de hoek te meten, en zaag de hoek vervolgens met een (cirkel)zaag.
- Vervolgens meet je waar het midden van de wijzerplaat is en boor je daar een gat. [20] X Bron
- Verstevig de constructie van de voet en de zonnewijzer met een 0,79 cm houten schroef, om ervoor te zorgen dat alles goed in elkaar past.
-
Graaf een gat voor de voet. Zoek een zonnig plekje voor je zonnewijzer en graaf een gat voor de voet. Wees voorzichtig dat je geen ondergrondse kabels of leidingen beschadigd. De voet plaats je in het gat. Ga na of de constructie niet hoger is dan 1,50 meter van de grond wanneer deze rechtop staat. Gebruik een kompas om ervoor te zorgen dat de hoek die je in de voet hebt gezaagd naar het noorden gericht is. Gebruik een winkelhaak om ervoor te zorgen dat de voet precies verticaal staat. [21] X Bron
- Bevestig de voet vast op zijn plek door het in cement te gieten.
- Laat het cement een paar dagen drogen voor de montage van de zonnewijzer, zodat het cement helemaal is opgedroogd.
-
Maak de wijzerplaat van de zonnewijzer vast aan de voet. Gebruik een 0,79 cm bij 5 cm houten schroef om de wijzerplaat vast te maken. Draai de schroef vast genoeg zodat het de wijzerplaat op zijn plek houdt, maar je de wijzerplaat nog steeds gemakkelijk kunt draaien. Plaats de flens direct boven de wijzerplaat van de zonnewijzer. [22] X Bron
- Je moet de houten schroef in het gat van de flens kunnen zien.
- Gebruik je rechterhand om de gnomon-buis in de flens te schroeven, die je in je linkerhand houdt.
-
Draai de wijzerplaat van de zonnewijzer zodat de lijn van 06.00 en 18.00 uur horizontaal staan. Vervolgens lijn je de gnomon zo uit dat die dezelfde lijnen eruitzien alsof ze dwars door het centrum gaan. Zorg ervoor dat de lijn op 12 uur 's middags ook recht door de gnomon gaat. [23] X Bron
-
Stel de tijd in en bevestig de gnomon. Je moet de tijd instellen tijdens de zomertijd om nauwkeurig te kunnen uitlezen. Houd de flens vast met je linkerhand. Gebruik je rechterhand om de wijzerplaat van de zonnewijzer te draaien. Ga na wat de huidige tijd is. Blijf draaien tot de schaduw van de gnomon tegelijkertijd op de zonnewijzer aanduidt. Gebruik een potlood om te markeren waar de vier flens-schroeven zijn en verwijder daarna de flens. [24] X Bron
- Draai vervolgens de houten schroef vast. Verplaats de wijzerplaat van de zonnewijzer niet terwijl je dit doet.
- Boor gaten voor de vier schroeven en schroef daarna de flens op de zonnewijzer.
- Tot slot schroef je de gnomon vast.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.education.com/activity/article/Make_Sundial/
- ↑ http://www.education.com/activity/article/Make_Sundial/
- ↑ http://www-istp.gsfc.nasa.gov/stargaze/Sundial.htm
- ↑ http://www.education.com/activity/article/Make_Sundial/
- ↑ http://www.education.com/activity/article/Make_Sundial/
- ↑ http://www-istp.gsfc.nasa.gov/stargaze/Sundial.htm
- ↑ https://www.nwf.org/kids/family-fun/crafts/sundial.aspx
- ↑ https://www.nwf.org/kids/family-fun/crafts/sundial.aspx
- ↑ http://www-istp.gsfc.nasa.gov/stargaze/Sundial.htm
- ↑ https://www.nwf.org/kids/family-fun/crafts/sundial.aspx
- ↑ https://www.nwf.org/kids/family-fun/crafts/sundial.aspx
- ↑ http://www-istp.gsfc.nasa.gov/stargaze/Sundial.htm
- ↑ https://www.nwf.org/kids/family-fun/crafts/sundial.aspx
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://curious.astro.cornell.edu/physics/161-our-solar-system/the-earth/day-night-cycle/761-why-is-a-day-divided-into-24-hours-intermediate
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1
- ↑ http://www.motherearthnews.com/diy/build-a-sundial-zmaz96fmzgoe.aspx?PageId=1