PDF download Pdf downloaden PDF download Pdf downloaden

Hydroponische tomaten worden in een oplossing van nutriënten gekweekt in plaats van in aarde, hoewel ze gewoonlijk in materiaal zonder aarde worden geplaatst waardoor de wortels worden ondersteund en de nutriënten worden vastgehouden. Het hydroponisch kweken van tomaten maakt het de kweker mogelijk om in een gecontroleerde omgeving te telen met minder kans op ziekte, een snellere groei en een grotere oogst. Hydroponisch kweken is echter veel minder arbeidsintensief en soms een beetje duurder dan het traditionele kweken van tomaten, vooral wanneer je nog niet eerder een systeem op basis van hydroponie hebt geïnstalleerd of gebruikt.

Deel 1
Deel 1 van 3:

Een hydroponisch systeem installeren

PDF download Pdf downloaden
  1. Er bestaan meerdere soorten hydroponische systemen en tomaten van elke variëteit zullen goed gedijen. De aanwijzingen in dit deel zullen je leren hoe je een ‘eb en vloed’ systeem kunt bouwen, wat relatief goedkoop en simpel is om op te zetten. Dit systeem staat ook bekend als een overstromings- en drainagesysteem omdat het de planten met de nutriëntenoplossing overstroomt en daarna de oplossing draineert wanneer deze op ongeveer vijf centimeter van de top van de container staat. [1]
    ’Alternatieven’:
    'Diep water cultuur’: een simpel systeem voor kerstomaten en andere kleine planten. [2]
    'Multi flow’: een grotere versie van het eb en vloed systeem dat gebruik maakt van de zwaartekracht. Moeilijk om te bouwen, maar het ondersteunt meer planten.
    'Nutriënten film techniek (NFT)’: Hangt de planten op zodat de wortels de helling van druppelende nutriënten aanraken. Een beetje duurder en pietlulliger, maar sommige commerciële telers kiezen voor dit systeem.
    • 'Opmerking’: Winkels voor hydroponie en huis-en-tuincentra verkopen vaak hydroponiesets die alles bevatten om een systeem op te zetten. Als alternatief is het mogelijk om elk onderdeel afzonderlijk te kopen. Vaak kun je deze zaken zelfs in huis vinden. Reinig tweedehands of eerder gebruikte onderdelen grondig voordat je het hydroponisch systeem installeert.
  2. Een hydroponisch systeem is uitsluitend geschikt voor buiten of in een broeikas. Het vereist een precieze controle om naar behoren te werken, dus het moet ergens worden geïnstalleerd afgesloten van buiten en van andere kamers. Dit maakt het mogelijk om de temperatuur en vochtigheid in te stellen zodat deze precies kunnen worden gecontroleerd met het oog op een optimale groei.
    • Het is mogelijk om hydroponisch te kweken door gebruik te maken van natuurlijk licht, maar houd het systeem altijd onder glas of onder een dak van polyethyleen, zoals het dak van een broeikas, en nooit in de open lucht.
  3. Gebruik een plastieken container die geen licht binnenlaat om te voorkomen dat algen beginnen te groeien. Hoe groter dit reservoir, hoe stabieler en beter het hydroponische systeem zal zijn. Elke tomatenplant vereist ongeveer 10,5 liter nutriëntenoplossing. [3] Er zijn echter veel factoren die ervoor kunnen zorgen dat de tomatenplanten sneller water verbruiken. Daarom is het aangeraden dat je een container gebruikt die het ‘dubbele’ van de minimale hoeveelheid water kan bevatten. [4]
    • Je kunt hiervoor een plastieken emmer of een vuilnisemmer gebruiken. Gebruik een nagelnieuwe om mogelijke verontreiniging van het systeem te voorkomen. Gebruik anders een die slechts weinig gebruikt werd en grondig met zeepwater werd geboend en gespoeld.
    • Opgevangen regenwater is mogelijk beter geschikt voor hydroponie dan kraantjeswater, vooral wanneer het bijzonder ‘hard’ kraantjeswater betreft met een hoog mineraalgehalte. [5]
  4. Deze ‘eb en vloed’ schaal zal de tomatenplanten ondersteunen en zal af en toe worden overstroomd met water en nutriënten die door de wortels zullen worden geabsorbeerd. Het moet stevig genoeg zijn om je planten te dragen (of het moet bovenop extra ondersteuning worden geplaatst) en het moet hoger dan het reservoir worden geplaatst zodat overtollig water erin kan weglopen. Deze zijn gewoonlijk vervaardigd uit plastiek in plaats van metaal. Dit is om roest te voorkomen dat je planten kan beïnvloeden en de schaal kan verslijten.
  5. Je kunt een exemplaar kopen in een winkel voor hydroponie of je kunt voor een fonteinpomp kiezen. Veel pompen hebben een grafiek met de waterstroom op verschillende hoogtes. Je kunt dit gebruiken om een pomp te vinden die krachtig genoeg is om het water van het reservoir naar de schaal met de planten te sturen. De beste manier is echter om een krachtige, aanpasbare pomp te kiezen en te experimenteren met de instellingen eenmaal je het systeem hebt geïnstalleerd.
  6. Gebruik PVC-buizen van 1,25 cm of de buizen die in je hydroponieset zaten. Verbind de waterpomp met de schaal zodat de schaal tot op de hoogte van de planten van de tomatenplanten kan overstromen.
    • Plaats de binnenkomende en uitgaande buizen aan de tegenovergestelde uiteinden van de schaal om de watercirculatie te stimuleren.
  7. Maak een tweede PVC-buis vast aan de schaal met een overloop ter hoogte van de onderste wortels. [6] Wanneer het water hoger komt dan dit niveau zal het via deze buis teruglopen naar het reservoir.
    • Vergeet niet dat de overloopbuis een grotere diameter moet hebben dan de binnenkomende buis van de pomp. Dit is om overstroming te voorkomen. [7]
  8. Een simpele timer bedoeld voor verlichting kan gebruikt worden om de waterpomp op regelmatige tijdstippen aan te zetten. Dit moet aanpasbaar zijn zodat je de hoeveelheid geleverde nutriënten kunt vermeerderen of verminderen afhankelijk van het levensstadium van de plant.
    • Aanbevolen is een zware timer van 15 ampère met een waterbestendig omhulsel. [8]
    • Aan elke waterpomp kan een timer worden geïnstalleerd, als die er nog niet is, maar de precieze richtlijnen kunnen per model verschillen. Contacteer de fabrikant indien je problemen ondervindt met deze stap.
  9. Zet de waterpomp aan en kijk wat er met het water gebeurt. Als het water er niet in slaagt om de schaal te bereiken of als overtollig water over de randen van de schaal morst, dan kan het noodzakelijk zijn om de instellingen van je waterpomp of de afmetingen van de drainagebuis aan te passen. Eenmaal het water afgesteld is op de juiste kracht, moet je de timer controleren om te zien of de pomp op de specifieke tijdstippen ingeschakeld wordt.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 3:

Tomaten kweken

PDF download Pdf downloaden
  1. Kweek je tomatenplanten indien mogelijk vanuit zaad. Als je de planten van buiten naar binnen brengt, dan bestaat de kans dat je ongedierte en ziekten in je hydroponisch systeem introduceert. Plant zaadjes in een zaaibak met een speciaal groeimateriaal voor hydroponie in plaats van gewone aarde. Week het materiaal voor gebruik in water met een pH van 4,5. Gebruik hiervoor een testkit voor pH uit een tuinwinkel. Plant het zaad onder het grondoppervlak en houd het onder plastieken koepels of een ander doorzichtig materiaal om vocht vast te houden en het ontkiemingsproces te stimuleren.
    ’Groeimaterialen:’ [9]
    ’Steenwol’: uitstekend voor tomaten, maar draag wel een masker en handschoenen om irritatie te voorkomen.
    ’Kokosvezels’: uitstekende keuze, vooral vermengd met kleine ‘groeistenen’. Producten van lage kwaliteit kunnen spoeling vereisen vanwege het zoutgehalte.
    ’Perliet’: goedkoop en middelmatig doeltreffend, maar het wordt weggespoeld door een eb en vloed systeem. Het best vermengd met 25% vermiculiet.
  2. Vanaf dat de planten ontkiemen moet je de bedekking verwijderen en de kiemplanten minstens 12 uur per dag onder een lichtbron plaatsen. [10] Gebruik gloeilampen uitsluitend als laatste redmiddel, want deze produceren meer warmte dan de andere alternatieven.
    • Zie het gedeelte over het installeren van een hydroponisch systeem om meer te weten te komen over opties wat betreft belichting.
    • Zorg ervoor dat er geen licht op de wortels schijnt, want dit kan tot beschadiging leiden. Als wortels uit het startmateriaal puilen voordat ze klaar zijn om te worden verplant, dan kan het noodzakelijk zijn om extra startmateriaal te weken en te gebruiken om deze wortels te bedekken.
  3. Wacht tot de wortels uit de onderkant van de zaaischaal beginnen uit te komen en tot het eerste ‘echte blad’ zichtbaar is. Dit blad is groter en ziet er anders uit dan de eerste paar ‘zaadbladeren’. Dut duurt gewoonlijk 10 – 14 dagen. [11] Wanneer je ze naar het hydroponisch systeem verplaatst, moet je ze met een onderlinge afstand van 25 – 30 cm in een laag van hetzelfde materiaal plaatsen of ze naar individuele plastieken ‘netpotten’ verplaatsen die hetzelfde materiaal bevatten.
    • Als je het hierboven beschreven eb en vloed systeem gebruikt, dan moet je de planten op de schaal zetten. Andere systemen kunnen vereisen dat de planten in een bak worden geplaatst, langs een helling of eender waar het water en de nutriënten de wortels kunnen bereiken.
  4. Begin met de pomp elke 2,5 uur30 minuten te laten werken. Laat de pomp minstens elke 2,5 uur werken. [12] Houd de planten in de gaten: je moet de frequentie van het bewateren vermeerderen wanneer ze beginnen te verwelken en verminderen wanneer de wortels slijmerig of doorweekt worden. In het ideale geval moet het materiaal waar de planten in staan een klein beetje uitdrogen wanneer de volgende bewateringscyclus begint.
    • Ook wanneer de bewateringscyclus vastligt kan het noodzakelijk zijn om de frequentie van het bewateren te vermeerderen eenmaal de planten bloeien en vruchten dragen, want dit vereist extra water.
  5. Voor ideale groeiomstandigheden moet je tomatenplanten aan 16 tot 18 uur licht per dag blootstellen. Schakel daarna de belichting uit en laat ze gedurende ongeveer 8 uur in totale duisternis staan. De planten zullen ook groeien wanneer je zonlicht gebruik, maar ze zullen waarschijnlijk minder snel groeien.
  6. Sommige tomatenplanten zijn ‘vastbepaald’, wat betekent dat ze tot een bepaalde hoogte groeien en dan stoppen. Andere blijven maar groeien en kunnen het vereisen om zachtjes aan een staak vastgebonden te worden om recht te kunnen groeien. Snoei ze door met je handen stengels af te breken in plaats van ze af te snijden.
    • Vergeet niet dat vastbepaalde tomatenplanten ook zonder ondersteuning zullen groeien, maar dat je het risico loopt op een kleine oogst wanneer je ze niet ondersteunt. Wanneer de planten vruchten dragen kunnen ze overhellen, waardoor de vruchten in contact kunnen komen met het groeimedium.
  7. Wanneer tomatenplanten bloeien zal je ze zelf moeten bevruchten, omdat er geen insecten in de hydroponische omgeving zullen zijn om dit te doen. Wacht tot de bloemblaadjes achterover buigen om de ronde stamper en de met pollen bedekte meeldraden of de lange dunne staafjes in het midden van de bloem bloot te leggen. Gebruik een zacht penseel voor elk van de met pollen bedekte meeldraden en raak daarna het ronde uiteinde van de stamper aan. Herhaal dit elke dag.
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 3:

Ideale groeiomstandigheden creëren

PDF download Pdf downloaden
  1. Tijdens de dag moet de luchttemperatuur tussen 18 – 24 C° schommelen. [13] Gebruik temperatuurregelaars en ventilatoren om de luchttemperatuur te regelen. Controleer de temperatuur terwijl de planten groeien, want dit kan veranderen volgens het klimaat of het levensstadium van je tomatenplanten.
    • Schenk ook aandacht aan de temperatuur van de groeioplossing. Deze schommelt idealiter tussen 20 – 22 C°. Je moet dit echter niet precies tussen deze waarden houden. Het is niet erg als er een kleine variatie op zit. Vermijd wel om de groeioplossing te laten afkoelen tot minder dan 15,5 C° of te laten opwarmen tot meer dan 26,5 C°. [14]
  2. Een ventilator met een uitlaat naar een andere kamer kan helpen om de temperatuur in de ruimte constant te houden. De luchtstroom die het creëert vergemakkelijkt ook de bestuiving, hoewel het aangeraden wordt om handmatig te bestuiven indien je zeker wilt zijn van vruchten.
  3. Kies een nutriëntenoplossing voor hydroponie in plaats van normale meststoffen. Vermijd ‘organische’ oplossingen, want deze kunnen ontbinden en het in stand houden van je systeem ingewikkelder maken. [15] Omdat de vereisten van je systeem kunnen verschillen naargelang de tomatenvariëteit en het mineraalgehalte van je water, kan het nodig zijn dat je de hoeveelheid of de soort nutriëntenoplossingen die je gebruikt aanpast. Om te beginnen moet je echter de richtlijnen op de verpakking volgen om te bepalen hoeveel je aan het reservoir moet toevoegen.
    • Nutriëntenoplossingen die bestaan uit twee delen zorgen voor minder afval en kunnen bij problemen simpel aangepast worden door ze in andere hoeveelheden te vermengen, waardoor deze beter zijn dan nutriëntenoplossingen uit een deel. [16]
    • Je kunt tijdens de groei van je tomatenplanten kiezen voor een samenstelling die gericht is op de groei en daarna overschakelen op een samenstelling gericht op de bloei eenmaal ze beginnen te bloeien. Op deze manier kom je tegemoet aan de nieuwe behoefte aan nutriënten.
  4. Gebruik een pH testkit of lakmoespapier om de pH van je mengsel van nutriënten en water te controleren eenmaal het tijd is om een gelijkmatig mengsel te bekomen. Als de pH zich niet tussen 5,8 – 6,3 bevindt, dan kun je in een hydroponiewinkel vragen welke materialen gebruikt kunnen worden op de pH te vermeerderen of te verminderen. Je kunt de pH aanpassen met zure of base toevoegingen aan het reservoir.
    • Fosforzuur kan gebruikt worden om de pH te verminderen, kaliumhydroxide is handig om de pH te vermeerderen.
  5. Kunstmatige ‘groeilampen’ zorgen ervoor dat je het hele jaar door de ideale groeiomstandigheden kunt simuleren, waardoor de tomatenplanten veel meer uren ‘zonlicht’ zullen krijgen dan indien ze buiten zouden worden gekweekt. Dit is een van de grootste voordelen van een groeisysteem binnenshuis. Als je echter een broeikas gebruikt of een plaats die veel natuurlijk licht krijgt, dan is het mogelijk om een korter groeiseizoen te aanvaarden en zo te besparen op je elektriciteitsfactuur.
    • TL-lampen simuleren zonlicht het meest nauwkeurig, waardoor ze een populaire keuze zijn voor hydroponische systemen. Fluorescerende, natrium- en LED-lampen zijn eveneens beschikbaar, maar deze kunnen voor een trage of een anders gevormde groei zorgen. Vermijd gloeilampen want deze zijn ondoeltreffend en hebben een korte levensduur dan de andere opties. [17]
  6. Een elektronische geleidbaarheidsmeter of ‘EC meter’ is misschien duur, maar het is de beste manier om de concentratie van nutriënten in het water te meten. Resultaten die buiten 2.0–3.5 vallen, wijzen erop dat het water gedeeltelijk of volledig moet worden vervangen. Het testen met een EC meter werkt het best wanneer je een meststof uit twee delen gebruikt. Als je geen EC meter hebt, kijk dan uit voor de volgende tekenen bij je tomatenplanten: [18]
    • Bladtoppen die naar beneden krullen kunnen erop wijzen dat de oplossing te geconcentreerd is. Verdun met pH 6,0 water.
    • Bladtoppen die naar boven krullen of met een rode stengel kunnen erop wijzen dat de pH te laag is. Gele bladeren wijzen erop dat de pH te hoog is of dat de oplossing te sterk verdund is. In elk van deze gevallen moet je de oplossing aanpassen zoals hieronder beschreven.
  7. Als het waterniveau in het reservoir daalt dan moet je meer water toevoegen, maar niet meer nutriënten. Elke twee weken, of eenmaal per week indien je planten er ongezond uitzien, moet je het reservoir volledig ledigen en het ondersteuningsmateriaal en de wortels van de tomatenplanten afspoelen met zuiver water met een pH van 6,0 om de minerale afzetting weg te spoelen die schade zou kunnen veroorzaken. [19] Vul het reservoir met vers water en nutriëntenoplossing. Zorg voor een evenwichtige pH en laat het mengsel zich gelijkmatig verdelen voordat je de waterpomp inschakelt.
    • Je mag het spoelwater gebruiken voor het bewateren van normale tuinplanten.
    Advertentie

Benodigdheden

  • Grote plastieken container
  • PVC-buizen
  • Plastieken ‘eb en vloed’ schaal
  • Waterpomp
  • Groeilampen (bv. TL-lampen) (aanbevolen)
  • Twee timers (een voor de pomp, een voor de belichting)
  • Tomatenzaadjes
  • Steenwol
  • Netpotten of andere potten die water doorlaten
  • Nutriëntenoplossing
  • pH testkit
  • Kaliumhydroxide (of een andere substantie die de pH doet stijgen)
  • Fosforzuur (of een andere substantie die de pH doet dalen)
  • Temperatuurregelaars
  • Ventilatoren
  • Penseel
  • Staken en bindmateriaal

Over dit artikel

Deze pagina is 6.707 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie