PDF download Pdf downloaden PDF download Pdf downloaden

Hyperventilatie is een medische term voor ongewoon snel ademhalen welke vaak veroorzaakt wordt door stress, angst of totale paniekaanvallen. [1] Overdreven snel ademhalen zorgt ervoor dat het kooldioxidegehalte in je bloed verlaagt, wat kan leiden tot duizeligheid, flauwvallen, zwakte, verwarring, onrust, paniek en/of pijn op de borst. Als je vaak last hebt van hyperventilatie — niet te verwarren met versnelde ademhaling door lichaamsbeweging — dan kan het zijn dat je een hyperventilatiesyndroom hebt. Een hyperventilatiesyndroom kan vaak thuis worden behandeld met behulp van de volgende strategieën, hoewel in sommige gevallen medisch ingrijpen noodzakelijk is.

Deel 1
Deel 1 van 2:

Hyperventilatie thuis voorkomen

PDF download Pdf downloaden
  1. Door je neus ademhalen is een effectieve manier om hyperventilatie tegen te gaan, omdat je eenvoudigweg niet zoveel lucht via je neus kunt transporteren als via je mond. [2] Daardoor vermindert de neusademhaling de snelheid van je ademhaling. Het kan even wat tijd kosten om eraan gewend te raken en wellicht zal je eerst je neusholtes moeten reinigen, maar neusademhaling is efficiënter en filtert stofdeeltjes en andere kleine deeltjes beter uit de lucht vergeleken met ademen door de mond.
    • Ademhalen door je neus zal je ook helpen bij het afkomen van sommige buikklachten die samenhangen met hyperventilatie, zoals een opgeblazen gevoel en winderigheid.
    • Neusademhaling helpt je ook bij het tegengaan van een droge mond en slechte adem, welke ook in verband worden gebracht met ademhalen via de mond en chronische hyperventilatie.
  2. " Mensen met chronische hyperventilatie halen meestal oppervlakkig adem via de mond en vullen alleen het bovenste deel van de borstkas (de bovenste longvelden) wanneer ze ademhalen. Dit is inefficiënt en zorgt ervoor dat er onvoldoende zuurstof in het bloed terechtkomt, waardoor de ademhaling versnelt. Aanhoudend oppervlakkig ademhalen zorgt er ook voor dat er te veel kooldioxide wordt uitgeademd, wat zorgt voor een negatieve feedback-lus en de hyperventilatie alleen maar erger maakt. In plaats daarvan haal je adem door je neus en schakel je het middenrif meer in, wat ervoor zal zorgen dat er meer lucht dieper in de longen wordt gezogen en je bloed voorziet van meer zuurstof. [3] Deze techniek wordt vaak "buikademhalen" genoemd (of middenrifademhaling) omdat je onderste buikspieren naar buiten zullen gaan staan, wanneer je de spieren van het middenrif naar beneden dwingt.
    • Oefen het doen van diepe ademhalingen via de neus en let erop hoe je buik uitzet voor je borst zich uitzet. Je zal merken hoe het je ontspant en je de snelheid van je ademhaling na een paar minuten zal afnemen.
    • Probeer je adem iets langer in je longen te houden — richt je eerst op ongeveer 3 seconden om mee te beginnen.
  3. Praktisch gezien is het lastig om diep adem te halen als je kleren te strak zitten, dus maak je je riem los en zorg je dat je broek prettig zit — vooral om het buikademhalen gemakkelijker te maken. [4] Daarnaast houd je je kleren los rond je buik en nek, en dat geldt dus ook voor hemden en bh's. Als je vaker last hebt gehad van hyperventilatie, vermijd dan stropdassen, sjaals en koltruien, omdat die je een ingesnoerd gevoel kunnen geven en een aanval kunnen veroorzaken.
    • Strakke kleren kunnen bijdragen aan het gevoel dat je stikt, als je een gevoelig persoon bent (of last hebt van fobieën), en voor sommige van hen is het dragen van losse kledij een belangrijke strategie.
    • Kleren gemaakt van zachte stoffen (katoen, zijde) kunnen ook helpen, omdat ruwere stoffen, zoals wol, huidirritatie, ongemak, opvliegers en onrust kunnen veroorzaken bij sommige mensen.
  4. Omdat stress en angst de onderliggende en belangrijkste oorzaken lijken te zijn van een chronisch hyperventilatiesyndroom, en waarvan er gedocumenteerde verslagen bestaan dat ze acute aanvallen kunnen veroorzaken, is een verstandige strategie om je reactie op stress beter in de hand te leren sturen. Ontspanningsoefeningen, zoals meditatie, tai chi en yoga, zijn allemaal nuttig voor het bevorderen van ontspanning en een betere emotionele gezondheid. [5] Yoga in het bijzonder heeft niet alleen maar te maken met het aannemen van verschillende lichaamshoudingen, maar omvat ook ademhalingstechnieken die bijzonder belangrijk zijn voor het bestrijden van hyperventilatie. Daarnaast kun je leren omgaan met de stress in je leven door het doorvoeren van positieve veranderingen en/of jezelf te trainen in het onder controle krijgen van angstige gedachten over je werk, financiën of relaties.
    • Overmatige stress/angst zorgt ervoor dat er hormonen vrijkomen die je lichaam voorbereiden op een "vecht-of-vlucht"-reactie, met als gevolg een snellere ademhaling en verhoogde hartslag.
    • Voldoende slaap krijgen is ook belangrijk om beter met stress om te leren gaan. Een chronisch gebrek aan slaap belemmert het immuunsysteem en leidt vaak tot angst en depressieve gevoelens. [6]
  5. Regelmatig (dagelijks) werken aan je conditie, zoals een stevige wandeling, is een andere methode om je te helpen bij het stoppen met hyperventileren, omdat het je dwingt dieper adem te halen en het je ademhaling efficiënter kan maken. [7] Regelmatig werken aan je conditie zorgt er ook voor dat je gewicht verliest, verbetert je cardiovasculaire gezondheid, maakt je fitter en is geneigd om je angst te verminderen die bijdraagt aan het hyperventileren. Conditietraining is elke aanhoudende beweging welke ervoor zorgt dat je hart en ademhaling versnelt tot een punt dat het volhouden van een gewoon gesprek moeilijk begint te worden.
    • Andere gezonde voorbeelden van cardiotraining zijn o.a. zwemmen, fietsen en joggen.
    • Een verhoogde ademhaling door cardio (te herkennen aan de diepere ademhaling om meer zuurstof binnen te krijgen) mag niet worden verward met hyperventilatie, welke gekenmerkt wordt door oppervlakkige ademhaling (veroorzaakt door angst), welke wordt aangehouden om het kooldioxidegehalte in het bloed te verhogen.
  6. Cafeïne is een stimulerend middel voor het zenuwstelsel en tref je aan in koffie, thee, frisdrank, energiedrankjes, sommige voorgeschreven medicijnen en vrij verkrijgbare dieetproducten. Cafeïne versterkt de hersenactiviteit (wat de slaap bemoeilijkt), kan een trigger zijn voor angst, en heeft ook een negatieve impact op de ademhaling — het wordt in verband gebracht met hyperventilatie en slaapapneu (onderbreking van de ademhaling tijdens de slaap) [8] [9] [10] Daarom is het beter om minder of geen cafeïne te consumeren als je vaak hyperventileert.
    • Om het risico op verstoring van de slaap, of de ernst ervan, te verkleinen, vermijd je alle producten met cafeïne na de lunch. Slaapgebrek leidt tot angst, wat hyperventileren kan activeren. Sommige mensen verwerken cafeïne maar langzaam en andere juist snel. Mensen met een trage stofwisseling kunnen het wellicht beter helemaal niet drinken, en mensen met een snelle stofwisseling kunnen soms nog tot enkele uren voor het slapengaan iets met cafeïne drinken.
    • Chronische, dagelijkse consumptie van cafeïnehoudende dranknen lijkt niet veel invloed te hebben op de ademhaling (omdat het lichaam eraan gewend raakt) vergeleken met af en toe koffie drinken, of een grote hoeveelheid in een keer.
    • Vers gezette koffie bevat meestal de grootste concentratie cafeïne. Je treft dit ook aan in cola, energiedranken, thee en chocolade.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 2:

Je laten behandelen tegen hyperventilatie

PDF download Pdf downloaden
  1. Hoewel stress en angst worden gezien als de belangrijkste veroorzakers van hyperventileren, kunnen sommige medische aandoeningen er ook toe bijdragen. Om dit uit te sluiten kun je het best je huisarts raadplegen en vragen om een controle en lichamelijk onderzoek, om ernstiger oorzaken van hyperventilatie uit te kunnen sluiten, zoals hartfalen, leverziekte, longinfectie, astma, chronic obstructive pulmonary disease (COPD), longkanker, chronische pijnsyndroom en overmatig medicijngebruik. [11]
    • Diagnostisch onderzoek dat je huisarts kan doen, kan bestaan uit het volgende: een bloedonderzoek (controleren op zuurstof en kooldioxidegehalte), ventilatiescan/perfusiescan van de longen, een röntgenfoto of CT-scan, ECG / EKG van de borst (om de functie van het hart te controleren).
    • Voorgeschreven medicijnen met een sterke link naar hyperventilatie zijn isoproterenol (hart-medicatie), seroquel (een antipsychoticum) en sommige anti-angstmedicijnen, zoals alprazolam en lorazepam.
    • Vrouwen hebben veel meer kans om te gaan hyperventileren dan mannen —maximaal een zeven keer groter risico. [12]
  2. Als je arts een ernstige ziekte als oorzaak van hyperventilatie kan uitsluiten, en angst of paniekaanvallen eerder hiervan worden verdacht, dan kan je een verwijzing krijgen naar een psycholoog of psychiater, om te helpen bij de behandeling van je probleem. [13] Psychologische counseling / therapie (waaronder diverse benaderingen en technieken) kan effectief zijn bij het helpen omgaan met stress , angst, fobieën, depressie en zelfs chronische pijn. Bijvoorbeeld, ondersteunende psychotherapie kan ervoor zorgen dat je voldoende zuurstof krijgt tijdens een aanval. Het kan ook helpen bij het oplossen van een irrationele fobie (angst) die als trigger fungeert voor een paniekaanval.
    • Vraag je therapeut naar cognitieve gedragstherapie (CBT) — het helpt bij het controleren of elimineren van negatieve gedachten, zorgen en valse overtuigingen die je gespannen maken en je slaap verstoren. [14] [15]
    • Ongeveer 50% van de mensen met een paniekstoornis hebben hyperventilatieklachten, terwijl ongeveer 25% van de mensen met een hyperventilatiesyndroom een paniekstoornis heeft. [16]
  3. Als een onderliggende psychische stoornis niet goed worden behandeld met therapie/counseling en de aanvallen van hyperventilatie steeds duidelijker fysieke en/of sociale problemen veroorzaken, dan kan medicatie als laatste redmiddel worden beschouwd. Anti-angstgeneesmiddelen, tricyclische antidepressiva, kalmeringsmiddelen en bètablokkers kunnen nuttig zijn en sommige mensen helpen, maar ze moeten voorzichtig worden genomen — meestal alleen maar voor een korte termijn — en met een goed begrip van de talrijke bijwerkingen die mogelijk zijn (met name psychotische gedrag). [17]
    • Het kortlopende gebruik van medicijnen die van invloed zijn op gedachten, emoties en gedrag valt meestal binnen het tijdsbestek van een paar weken tot minder dan zes maanden.
    • De meeste mensen kunnen worden aangeleerd om de controle te krijgen over een hyperventilatiesyndroom zonder medicatie (vooral met de hulp van een psychotherapeut), terwijl anderen profijt kunnen hebben van tijdelijk gebruik van psychotrope medicijnen. Sommige mensen echter die te maken hebben met een chemische disbalans in de hersenen, zullen wellicht langdurig farmaceutische zorg nodig hebben (soms jarenlang).
    Advertentie

Tips

  • Hyperventilatie kan ook optreden na een ernstig hoofdletsel.
  • Symptomen van hyperventilatie duren meestal 20-30 minuten per aanval.
  • Hyperventilatie kan worden geactiveerd door reizen naar hoogtes van meer dan 1800 meter.
  • De meeste mensen die last hebben van een hyperventilatiesyndroom zijn tussen de 15-55 jaar oud. [18]
Advertentie

Waarschuwing

  • Hoewel ademen in een papieren zak het kooldioxidegehalte in het bloed verhoogt en kan helpen bij het doorbreken van de hyperventilatiecyclus, wordt het niet langer aangeraden voor mensen met longkanker of hart- en vaatziekten. [19]

Over dit artikel

Deze pagina is 4.037 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie