Iemand helpen die paranoïde is kan moeilijk zijn. Paranoïde mensen zien de wereld anders dan de meeste andere mensen, en het is maar al te gemakkelijk om ze van je te vervreemden of je in hun ogen verdacht te maken. Gevoeligheid en begrip zijn de sleutels om paranoïde personen de behandeling te bieden die ze nodig hebben, zonder dat ze het gevoel hoeven te krijgen dat je negatief over hen denkt. Een van de beste manieren waarop je een paranoïde persoon kunt helpen is door diegene gerust te stellen wanneer hij/zij worstelt met waanvoorstellingen. Je kunt dergelijke personen ook helpen bij het ontwikkelen van lange termijn copingstrategieën en hen stimuleren om professionele hulp te zoeken.
Stappen
-
Probeer geen discussie aan te gaan met de persoon. Wanneer een vriend of familielid waanvoorstellingen uit, luister dan naar hem of haar, maar ga er niet tegenin. De waan is echt voor zo iemand, dus zal je niet in staat zijn om diegene iets anders te laten geloven. [1] X Bron
- In discussie gaan kan de situatie nog erger maken, aangezien de persoon dan het gevoel kan krijgen dat niemand hem/haar begrijpt.
-
Bevestig de paranoia niet. Richt je op het begrijpen hoe de persoon zich voelt. Toon empathie voor diens emoties, maar zeg niets dat de waan van de ander kan versterken. [2] X Bron
- Als een vriendin je vertelt dat ze wordt gevolgd door ontvoerders, speel dan niet mee. In plaats daarvan kun je beter iets zeggen als, 'Dat klinkt echt eng, maar ik zal ervoor zorgen dat je veilig bent.'
- Laat hen weten dat je niet dat waarneemt wat zij waarnemen, zonder te proberen om iemands gedachten te veranderen. Zeg bijvoorbeeld: 'Nee, ik zie geen mensen die ons achtervolgen'.
-
Stel vragen. Probeer de persoon meer te laten vertellen over de angst. Dit kan helpen om erachter te komen waar de waan vandaan komt en je een beter idee geven hoe je de persoon gerust kunt stellen. De persoon kan zich ook beter voelen na een gesprek met je. [3] X Bron
- Stel een open vraag zoals: 'Waarom denk je dat ontvoerders je volgen?' of 'Kun je daar wat meer over vertellen?'
-
Help de persoon zich veiliger en comfortabeler te voelen. Als iets in de omgeving beangstigend is voor de persoon, neem hem of haar dan ergens anders mee naartoe. Geef de persoon wat eten en drinken. Maak duidelijk dat je niet bang bent, en vertel dat je ervoor zult zorgen dat de ander niets zal overkomen. [4] X Bron
- Als je bijvoorbeeld samen met een familielid in een gebouw bent en hij of zij denkt dat iemand berichten stuurt via de intercom, ga dan samen naar buiten.
- Als de persoon medicatie neemt, vraag dan wanneer hij/zij voor het laatst een dosis heeft genomen. Als het langer geleden is dan op de fles is aangegeven, zorg er dan voor dat de persoon zo spoedig mogelijk de medicatie neemt.
Advertentie
-
Help degene bij het handhaven van een positieve instelling. Wanneer je bij een vriend of familielid bent, wees dan een rolmodel van positief denken en optimisme. Probeer samen enkele mantra's of bevestigingen te verzinnen om te gebruiken wanneer de paranoïde gevoelens zich manifesteren. [5] X Bron
- Bijvoorbeeld: de persoon vindt het misschien geruststellend om iets te herhalen als, 'Iedereen heeft het veel te druk met de eigen zorgen, om zich met mij bezig te houden,' of 'Hoewel ik me bang voel, ben ik niet echt in gevaar.'
- Stel voor dat de ander de mantra opschrijft en bij zich houdt, zodat hij of zijn de mantra kan lezen wanneer dat nodig is.
-
Help de persoon om de paranoïde gedachten tee relativeren. Stel voor aan de persoon om met jou of een ander vertrouwd persoon over de paranoïde gevoelens te praten, als een realiteitscontrole hard nodig is. Moedig hem of haar aan om mensen het voordeel van de twijfel te geven, als er onzekerheid bestaat over iemands bedoelingen. [6] X Bron
- Deze strategie werkt het beste voor mensen met milde paranoia die kunnen aanvaarden dat hun oordeel soms ongezond is. Zwaar paranoïde mensen zijn wellicht niet bereid om te vragen naar andermans inzichten.
-
Moedig de persoon aan om evenwichtige gewoonten aan te leren. Een gezonde levensstijl kan psychische problemen gemakkelijker maken om te beheren. Help de vriend of het familielid bij het verminderen van stress, het krijgen van voldoende slaap en gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging. [7] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
- Het opnemen van lichamelijke activiteit, bijvoorbeeld, als vast onderdeel van de dagelijkse routine, kan iemands stemming verbeteren en cognitief functioneren dat wellicht is aangetast door de paranoia, een impuls geven.
-
Moedig hen aan om zich bezig te houden met die dingen waar ze in uitblinken. Veel mensen met paranoia hebben unieke talenten of een succesvolle carrière. Weet op welke gebieden de vriend of het familielid uitblinkt, en moedig hem of haar aan om die dingen waar hij/zij van geniet en goed in is, te blijven doen. [8] X Bron
- Laten we zeggen dat de desbetreffende vriend bijzonder creatief is. Je zou diegenen dan kunnen aanmoedigen om met een kunstwerk mee te doen aan een lokale kunstwedstrijd, om zich op die manier bezig te houden en te focussen op positieve activiteiten.
-
Wees voorbereid op crisissituaties. Als je vriend of familielid een ziekte heeft als schizofrenie, maak dan samen een noodplan tijdens een stabiele periode. Verzamel belangrijke contactgegevens, zoals het telefoonnummer van de huisarts, en bespreek wie de zorg op zich neemt voor de kinderen of huisdieren, als de ander opgenomen moet worden in het ziekenhuis. [9] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
- Zorg dat de persoon deze informatie te allen tijde bij zich houdt, zoals op een kaartje of op papier.
Advertentie
-
Ken het onderscheid tussen paranoia en angst. Paranoia kan oppervlakkig gezien op angst lijken, maar deze problemen zijn eigenlijk heel verschillend. Paranoia omvat waanvoorstellingen en angst niet. De twee aandoeningen vereisen verschillende behandelingen, dus is het belangrijk om ze niet door elkaar te halen. [10] X Bron
- Bijvoorbeeld: een angstig persoon kan zich zorgen maken dat hij/zij een ziekte heeft, terwijl een paranoïde persoon ervan overtuigd kan zijn opzettelijk door de arts ziek te zijn gemaakt.
- Angst komt veel vaker voor dan paranoia. Iemand die angstig is zal alerter zijn in geval van gevaar, maar iemand die paranoïde is zal gevaar op elk moment verwachten.
-
Probeer niet de paranoïde persoon zelf te diagnosticeren of behandelen. Als een vriend of familielid nog niet is onderzocht, dan is het belangrijk dat dit alsnog gebeurt door een professional. Zelfdiagnoses zijn vaak onnauwkeurig en de persoon kan daardoor op zoek gaan naar de verkeerde soort behandeling. [11] X Bron
-
Moedig de persoon aan om een dokter of psychotherapeut te raadplegen. De vriend of het familielid heeft wellicht medicatie, psychotherapie of beide nodig, om de paranoia te leren beheersen. Spoor de persoon aan om met diens arts te gaan praten over mogelijke behandelingsopties. Als het moeilijk voor de ander is om naar de afspraken te gaan, bied dan aan om te helpen door hem/haar erheen te brengen of op de kinderen te passen. [12] X Bron
- Het overtuigen van een paranoïde persoon om een arts te raadplegen kan een hele uitdaging zijn. Medische professionals worden mogelijk met wantrouwen bekeken. Als de persoon zich niet wil laten behandelen, zet er den niet te veel druk achter, of diegene verliest mogelijk ook zijn of haar vertrouwen in jou.
- Als de vriend(in) weerspannig is, dan zou je kunnen zeggen: 'Ik weet dat je vindt dat er niets aan de hand is, maar het zou goed zijn voor mijn gemoedsrust als je toch naar de huisarts gaat. Zou je dat willen doen, gewoon om mij een beter gevoel te geven? Als er niets aan de hand is, dan heb ik het er niet meer over.' Hierdoor gaat het verzoek over jou in plaats van over de ander, en dat kan het gemakkelijker maken voor hem of haar zijn om het te aanvaarden.
-
Bel 112 als je denkt dat er een gevaarlijke situatie ontstaat. Als je vriend of familielid bizarre wanen begint te krijgen, of dreigt zichzelf of anderen wat aan te doen, dan heeft die persoon meteen medische hulp nodig. Wacht niet om te zien of het overgaat – bel 112 of de afdeling eerste hulp. Het ziekenhuis is de veiligste plaats voor zo iemand, totdat hij of zij weer stabiel is. [13] X Bron
- Een niet-bizarre waan is iets dat zou kunnen gebeuren. Een bizarre waan, aan de andere kant, kan niet gebeuren in de echte wereld.
- Bijvoorbeeld: als iemand gelooft dat aliens hem of haar de mogelijkheid hebben gegeven om te vliegen, dan heeft die persoon een bizarre waan.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.bcss.org/resources/topics-by-audience/family-friends/2005/06/steps-for-working-with-delusions/
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/the-creativity-cure/201601/7-tips-coping-paranoid-partner
- ↑ https://blogs.psychcentral.com/caregivers/2016/04/10-things-you-should-do-with-someone-who-is-delusional/
- ↑ http://www.webmd.com/a-to-z-guides/tc/schizophrenia-helping-someone-who-is-paranoid-topic-overview
- ↑ http://www.webmd.com/balance/express-yourself-13/positive-self-talk?page=1
- ↑ https://www.mentalhelp.net/advice/what-are-some-coping-skills-for-paranoia/
- ↑ https://www.helpguide.org/articles/emotional-health/improving-emotional-health.htm
- ↑ http://www.lifehack.org/311261/things-remember-when-you-love-someone-with-paranoid-personality-disorder
- ↑ https://www.helpguide.org/articles/schizophrenia/helping-a-person-with-schizophrenia.htm