Pdf downloaden Pdf downloaden

Ivoor bestaat uit de (slag)tanden van olifanten, walvissen en andere dieren. Het is erg kostbaar, deels omdat het tegenwoordig illegaal is om ivoor uit bepaalde bronnen zoals olifanten te winnen. Er zijn ambachtslieden en fabrikanten die namaak ivoor gebruiken in snijwerk en andere producten. Dit lijkt en voelt vaak net zoals echte ivoor. Er zijn echter manieren waarmee je vast kan stellen of het werkelijk ivoor betreft of niet, je moet ze alleen leren kennen. In dit artikel wordt ingegaan op manieren waarmee je ivoor van been kan leren onderscheiden.

Methode 1
Methode 1 van 3:

Het zoeken naar de textuur en kleur die kenmerkend zijn voor ivoor

Pdf downloaden
  1. Houd het stuk in je hand en voel het gewicht. Ivoor voelt zwaar en compact aan als je het in je hand houdt. Denk eens aan het gewicht van een biljartbal die vroeger van ivoor werden gemaakt; als je er een in je hand houdt voelt deze stevig en solide aan. Als het betreffende voorwerp opvallend licht aanvoelt kun je er vanuit gaan dat het geen echt ivoor is.
    • Been kan exact hetzelfde gewicht hebben als ivoor. Het feit dat het voorwerp solide en zwaar aanvoelt betekent dus nog niet dat het inderdaad ivoor is.
    • Als je er niet zeker van bent dat het voorwerp solide genoeg aanvoelt om te spreken van been of ivoor kun je het wegen. Vergelijk het gewicht vervolgens met soortgelijke voorwerpen waarvan je weet dat het ivoor betreft. Het internet is een geweldige bron waarin je de afmetingen en het gewicht van voorwerpen van ivoor kunt vinden.
  2. Er wordt beweerd dat ivoor zo glad is als boter. Het is niet zo zacht als boter maar als het eenmaal in de juiste handen valt is het bijna net zo makkelijk te snijden. Als het oppervlak gegroefd en pokdalig aanvoelt is het waarschijnlijk geen ivoor. En als het ongelooflijk glad voelt heb je misschien te maken met ivoor.
  3. Hoewel het niet altijd mogelijk is om door middel van een vergrootglas vast te stellen of er sprake is van echt ivoor kan het wel interessante aanwijzingen opleveren. Echt ivoor is glanzend en mooi, vaak met een lichte gelige tint erin. Het kan ook een bruinige glans hebben die ontstaan is door het vet in de huid van degenen die door de tijd heen in contact met het voorwerp zijn gekomen. Maar als je vlekjes of andere vreemde plekjes ziet is het waarschijnlijk geen ivoor. Kijk of je de volgende tekenen ziet:
    • Gearceerde lijnen. Er zouden parallelle lijnen (met lichte onregelmatigheden) in de lengte van het voorwerp moeten lopen. Loodrecht hierop zouden rond of V-vormige lijnen te zien moeten zijn die Schreger-lijnen heten. Deze lijnen zijn in al het olifant- en mammoet ivoor te zien. [1]
    • Is er sprake van meerdere donkere plekjes of putjes in het oppervlak? Als dat het geval is heb je waarschijnlijk met been te maken hebt. In sommige gevallen is het been echter gebleekt, dus voer andere tests uit om hier zeker te zijn.
    • Alle benen voorwerpen hebben de karakteristieke vlekjes van het beenmerg of kleine inkepingen in het oppervlak. Hoewel deze misschien niet altijd met het blote oog te zien zijn zou je ze wel met een vergrootglas waar moeten kunnen nemen. Ivoor is ook gladder en harder dan been en heeft geen kleine putjes in het oppervlak. [2]
    Advertentie
Methode 2
Methode 2 van 3:

De hete naald test

Pdf downloaden
  1. Houd het een paar seconden in een kaarsvlam of vlam van een aansteker totdat de naald heet is geworden. Hoewel je elk willekeurig stukje metaal kan gebruiken voor deze test is een naald het meest geschikt omdat deze geen sporen achter zal laten in het voorwerp waarop je de test uitvoert.
  2. Kies een goed plekje uit zodat je geen oneffenheid of puntje creëert (hoewel dat niet zal gebeuren als het echt ivoor betreft).
  3. Als het ivoor betreft is er geen geur te bespeuren die er voor de test ook niet was. Als het been is ruikt het lichtjes naar verbrand haar.
    • Echt ivoor zal door dit experiment niet beschadigd worden omdat het hard en sterk genoeg is om de warmte van de naald te weerstaan. Als het voorwerp echter van plastic gemaakt is zal de hete naald een klein putje veroorzaken. Omdat sommige voorwerpen van plastic (zoals bakeliet) net zo waardevol of zelfs meer waard zijn dan ivoor is het misschien niet verstandig om de hete naald test uit te voeren. Als je zeker weet dat het voorwerp niet van plastic gemaakt is kun je de test natuurlijk wel zonder beschadigingsrisico's uitvoeren.
    Advertentie
Methode 3
Methode 3 van 3:

Het voorwerp door een expert laten testen

Pdf downloaden
  1. Deze hebben vaak honderden of zelfs duizenden voorwerpen van ivoor, been en plastic in hun bezit en zijn er vaak bedreven in om uit te vogelen van welk materiaal de diverse voorwerpen zijn gemaakt. Ze gebruiken de hierboven beschreven tests en ook hun eigen kennis van de ivoorhandel.
    • Zorg ervoor dat je een betrouwbare handelaar vindt die jouw voorwerp taxeert. Ga niet zomaar een antiekwinkel binnen maar zorg dat je er een uitzoekt die gespecialiseerd is in ivoor zodat je weet dat de informatie hoogst waarschijnlijk zal kloppen.
    • Antiekbeurzen zijn goede plekken waar je voorwerpen kan laten testen. Kijk op het internet of er binnenkort een antiekbeurs in de buurt van je woonplaats gehouden wordt.
  2. Dan zal je zeker weten waar jouw voorwerp uit bestaat want de cellulaire structuur van ivoor is anders dan die van been. Je hebt de meetinstrumenten van een laboratorium nodig om dit met zekerheid te kunnen vaststellen.
    Advertentie

Tips

  • Houd in gedachten dat voorwerpen van allerlei soorten been ook waarde bezitten.
Advertentie

Waarschuwingen

  • Neem altijd een second opinion voordat je een 'antiek' voorwerp koopt. Het is altijd nog beter om een onafhankelijke taxateur te betalen dan om veel euro's uit te geven aan een namaak voorwerp.
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 67.517 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie