Een röntgenonderzoek is een pijnloos beeldvormend onderzoek waarbij een of meerdere röntgenfoto's gemaakt worden om in het lichaam te kunnen kijken en onderscheid te kunnen maken tussen zacht weefsel en dichte materie als botten. Vaak worden er röntgenfoto's gemaakt om botbreuken en botinfecties, kwaadaardige tumoren, artritis, verstopte bloedvaten en tandbederf op te sporen. Een röntgenonderzoek kan ook ingezet worden om problemen met het maagdarmstelsel vast te stellen en ingeslikte vreemde voorwerpen te vinden. Als je weet wat je kunt verwachten en hoe je je op het onderzoek kunt voorbereiden, dan zal het proces soepeler verlopen en zul je minder bang zijn. [1] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Stappen
-
Praat voor het onderzoek met je arts. Het is belangrijk om met je arts te praten voordat je een röntgenonderzoek ondergaat, vooral als je borstvoeding geeft of denkt dat je zwanger bent. Je zult blootgesteld worden aan kleine hoeveelheden straling die gevaarlijk kunnen zijn voor de groeiende foetus. [2] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Afhankelijk van de omstandigheden kan er een ander beeldvormend onderzoek uitgevoerd worden waarbij geen straling gebruikt wordt.
-
Vraag of je moet vasten. Afhankelijk van het type röntgenonderzoek dat uitgevoerd wordt kan je arts je vragen om voor het onderzoek niets te eten en te drinken. Dit is meestal alleen nodig als er bepaalde röntgenfoto's van je maagdarmstelsel genomen worden. [3] X Bron Vasten betekent dat je acht tot twaalf uur voor het onderzoek niets mag eten en drinken.
- Als je regelmatig medicijnen gebruikt en moet vasten voor een röntgenonderzoek, neem je medicijnen dan in met een kleine slok water.
-
Draag comfortabele kleren en schoenen. Trek comfortabele kleren aan voor een röntgenonderzoek, want doorgaans moet je je kleren voor het onderzoek uittrekken en/of lange tijd zitten of wachten. [4] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron
- Draag wijde kleren die je gemakkelijk uit kunt trekken, zoals een knoopjesoverhemd en zelfs een beha met voorsluiting als je een vrouw bent.
- Als er röntgenfoto's van je borst gemaakt worden, dan moet je doorgaans je bovenkleding uittrekken. Je krijgt dan ziekenhuiskleding die je tijdens het onderzoek draagt.
-
Doe alle sieraden en metalen voorwerpen af en zet je bril af. Je kunt je sieraden het beste thuis laten, want je moet ze waarschijnlijk afdoen voor het onderzoek. Als je een bril draagt, dan moet je die waarschijnlijk ook afzetten.
-
Kom op tijd voor je afspraak. Het is beter om op tijd voor je afspraak te komen, voor het geval je nog formulieren in moet vullen. Je kunt tevens gevraagd worden om contrastvloeistof te drinken voordat er foto's gemaakt worden.
- Vergeet ook niet om een ondertekend formulier van je arts mee te nemen (indien van toepassing) wanneer je naar de röntgenlaborant gaat. Op dit formulier staat welke delen van het lichaam onderzocht worden en welke röntgenfoto's gemaakt worden.
- Vergeet niet om je zorgpas mee te nemen, evenals een geldig legitimatiebewijs.
-
Maak je blaas leeg voor het onderzoek als er röntgenfoto's van je buik gemaakt worden. Je mag niet bewegen en de ruimte niet verlaten wanneer het onderzoek begonnen is. Ga voor het onderzoek naar de wc en probeer op de ochtend van het onderzoek niet te veel te drinken.
-
Wees erop voorbereid om contrastvloeistof te moeten drinken (indien van toepassing). Bij sommige röntgenonderzoeken moet je van tevoren contrastvloeistof drinken zodat een bepaald deel van je lichaam goed te zien is op de röntgenfoto's. Afhankelijk van het type onderzoek dat uitgevoerd wordt kun je gevraagd worden om: [5] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Een oplossing met barium of jodium te drinken.
- Een pil te slikken.
- Een injectie te krijgen.
-
Weet dat je wellicht je adem enkele seconden in moet houden tijdens het röntgenonderzoek. Door je adem in te houden zijn het hart en de longen beter te zien op de röntgenfoto's. Afhankelijk van het type röntgenonderzoek kan het zijn dat je je niet mag bewegen of juist verschillende houdingen aan moet nemen. [6] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- De röntgenlaborant helpt je om je lichaam tussen het apparaat en een fotoplaat te plaatsen die een digitale foto maakt.
- Soms worden er zandzakken of kussens gebruikt om je te helpen een bepaalde houding aan te nemen.
- Je kunt gevraagd worden om bepaalde houdingen aan te nemen zodat er zowel van de voorkant als de achterkant foto's kunnen worden gemaakt.
-
Verwacht om niets te voelen tijdens het röntgenonderzoek. Een röntgenonderzoek is een pijnloos onderzoek waarbij er röntgenstralen door je lichaam gaan en er een of meerdere foto's gemaakt worden. Het onderzoek duurt meestal maar enkele minuten als er röntgenfoto's van je botten gemaakt worden, maar kan langer duren als je contrastvloeistof hebt moeten drinken. [7] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bronAdvertentie
-
Weet wat je kunt verwachten tijdens een röntgenonderzoek van de borst. Een röntgenonderzoek van de borst is een van meest voorkomende röntgenonderzoeken en wordt uitgevoerd om foto's te maken van het hart, de longen, de luchtwegen, de bloedvaten en de botten in de ruggengraat en borst. Het wordt normaal gebruikt voor het diagnosticeren van problemen als: [8] X Bron
- Kortademigheid, hevige of aanhoudende hoest en pijn en verwondingen aan de borst.
- Het kan tevens gebruikt worden om aandoeningen als een longontsteking, hartfalen, longemfyseem, longkanker en vocht of lucht rondom de longen vast te stellen en in de gaten te houden.
- Als je arts je doorverwijst om röntgenfoto's van je borst te laten maken, dan is er geen speciale voorbereiding nodig. Volg gewoon bovenstaande stappen.
- Een röntgenonderzoek van de borst duurt ongeveer een kwartier en meestal worden er twee foto's van de borst gemaakt.
-
Weet wat je kunt verwachten tijdens een röntgenonderzoek van de botten. Een dergelijk onderzoek wordt uitgevoerd om foto's van de botten in je lichaam te maken om breuken, ontwrichtingen, verwondingen, infecties en abnormale botgroei en veranderingen op te sporen. [9] X Bron Als je door een verwonding last van pijn hebt, praat dan met je arts over het gebruiken van pijnstillers voor het röntgenonderzoek, want het kan zijn dat de röntgenlaborant je botten en gewrichten moet bewegen voor het onderzoek.
- Een röntgenonderzoek van de botten kan tevens gebruikt worden om botkanker en tumoren op te sporen, en om vreemde voorwerpen in het zachte weefsel rondom en/of in te botten te vinden.
- Als je arts je doorverwijst om röntgenfoto's van je botten te laten maken, dan is er geen speciale voorbereiding nodig. Volg gewoon bovenstaande stappen.
- Een röntgenonderzoek van de botten duurt meestal zo'n vijf tot tien minuten. Tijdens het onderzoek kan er ter vergelijking ook een foto gemaakt worden van een gezond lichaamsdeel.
-
Weet of je een röntgenonderzoek van het bovenste deel van het maagdarmstelsel moet ondergaan. Een röntgenonderzoek van het bovenste deel van het maagdarmstelsel kan gebruikt worden om verwondingen aan of problemen in de slokdarm, maag en dunne darm op te sporen. [10] X Bron Je arts kan je tevens een doorverwijzing geven voor een gewone röntgenfoto van je buik.
- Bij dit type röntgenonderzoek gebruikt men een techniek genaamd fluoroscopie waarmee speciale foto's gemaakt worden, zodat men kan bekijken hoe de inwendige organen zich bewegen. [11] X Bron
- Wees voorbereid om voor het onderzoek contrastvloeistof met barium te drinken.
- Het kan zijn dat je in sommige gevallen zuiveringszoutkristallen moet slikken om duidelijkere foto's te laten maken.
- Een röntgenonderzoek van het bovenste deel van het maagdarmstelsel helpt om symptomen te diagnosticeren als moeite met slikken, borstpijn, buikpijn, zuurbranden, overgeven zonder oorzaak, ernstige spijsverteringsproblemen en bloed in de ontlasting. [12] X Bron
- Het kan gebruikt worden om aandoeningen op te sporen als maagzweren, tumoren, hernia's, verstoppingen in de darmen en ontstekingen. [13] X Bron
- Als je arts je doorverwijst om röntgenfoto's van het bovenste deel van het maagdarmstelsel te laten maken, dan mag je doorgaans 12 uur voor het onderzoek niets eten en drinken.
- Vergeet ook niet om indien mogelijk voor het onderzoek je blaas te legen.
- Dit type röntgenonderzoek duurt meestal ongeveer 20 minuten. Je kunt er een opgeblazen gevoel en constipatie van krijgen, en je ontlasting kan 48 tot 72 uur na het onderzoek wit of grijs worden van de contrastvloeistof. [14] X Bron
-
Weet wat je kunt verwachten tijdens een röntgenonderzoek van het onderste deel van het maagdarmstelsel. Bij een röntgenonderzoek van het onderste deel van het maagdarmstelsel worden de dikke darm, de appendix en mogelijk een klein gedeelte van de dunne darm onderzocht. Bij dit onderzoek wordt ook gebruikgemaakt van fluoroscopie en moet je van tevoren contrastvloeistof met barium drinken.
- Een röntgenonderzoek van het onderste deel van het maagdarmstelsel wordt gebruikt om symptomen te onderzoeken als chronische diarree, bloed in de ontlasting, constipatie, afvallen zonder oorzaak, bloeden en buikpijn.
- Je arts kan dit type röntgenonderzoek gebruiken om goedaardige tumoren, kanker, inflammatoire darmziekte, diverticulitis en verstoppingen in de dikke darm op te sporen.
- Als je arts je doorverwijst om röntgenfoto's van het onderste deel van het maagdarmstelsel te laten maken, dan mag je na middernacht niets meer eten en alleen nog maar transparante vloeistoffen drinken als sap, thee, zwarte koffie, cola en bouillon.
- Wellicht moet je de avond voor het onderzoek ook een laxeermiddel slikken om je darm te legen.
- Vergeet ook niet om indien mogelijk voor het onderzoek naar de wc te gaan.
- Dit type röntgenonderzoek duurt meestal zo'n 30 tot 60 minuten. Je kunt druk op je buik voelen en lichte buikpijn krijgen. Na het onderzoek krijg je een laxeermiddel om het barium uit je lichaam te spoelen. [15] X Bron
-
Kom te weten wat een röntgenonderzoek van de gewrichten inhoudt. Een arthrogram is een speciaal röntgenonderzoek dat gebruikt wordt om aandoeningen aan de gewrichten vast te stellen. Er zijn twee soorten arthrografie: indirect en direct. [16] X Bron
- Bij indirecte arthrografie wordt er contrastvloeistof in de bloedbaan geïnjecteerd.
- Bij directe arthrografie wordt er contrastvloeistof in het gewricht zelf geïnjecteerd.
- Dit onderzoek kan uitgevoerd worden om afwijkingen, pijn en ongemak in de verschillende gewrichten in je lichaam op te sporen.
- Bij een arthrogram kan er tevens een CT-scan of MRI-scan gemaakt worden.
- Als je arts je doorverwijst voor een arthrogram, dan hoef je geen speciale voorbereidingen te treffen. Volg gewoon bovenstaande stappen.
- Het kan zijn dat je moet vasten, maar dat is alleen zo als je onder narcose moet.
- Een arthrogram duurt meestal ongeveer een half uur. Je zult een klein prikje voelen en kunt het voelen branden als het gewricht in kwestie verdoofd wordt.
- Je kunt tevens druk en pijn voelen wanneer er een naald in het gewricht gestoken wordt. [17] X Bron
Advertentie
Tips
- Vraag je arts of de röntgenlaborant om specifieke instructies voor wat je voor, tijdens en na de behandeling moet doen.
- Praat met de arts van je kind over de manieren waarop je je kind kunt helpen als hij of zij een röntgenonderzoek moet ondergaan. Vaak kunt je tijdens het onderzoek bij je kind blijven.
Waarschuwingen
- Laat het je arts of je röntgenlaborant weten als je zwanger bent of denkt dat je zwanger bent.
- Routinematige röntgenonderzoeken worden als vrij veilig beschouwd, maar de meeste artsen raden aan om ten minste een half jaar en soms wel een jaar te wachten om hetzelfde onderzoek te ondergaan vanwege de blootstelling aan röntgenstraling. Een uitzondering is als het onderzoek eerder nodig is, bijvoorbeeld als je een longontsteking hebt en je na een tot twee weken weer een thoraxfoto moet laten maken, of als je een botbreuk hebt en er na enkele weken weer foto's gemaakt moeten worden. Als je je zorgen maakt over de risico's van blootstelling aan röntgenstraling, praat hier dan voor het onderzoek over met je arts.
Bronnen
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/x-ray/basics/definition/prc-20009519 )
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/expert-answers/x-ray-during-pregnancy/faq-20058264
- ↑ https://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=uppergi
- ↑ https://www.nhs.uk/conditions/x-ray/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/x-ray/basics/how-you-prepare/prc-20009519
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/x-ray/basics/what-you-can-expect/prc-20009519
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/x-ray/basics/what-you-can-expect/prc-20009519
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=chestrad
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=bonerad
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=uppergi
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=uppergi
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=uppergi
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=uppergi
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=uppergi
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=lowergi
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=arthrog
- ↑ http://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=arthrog