Laryngitis is een ontsteking aan het strottenhoofd en de stembanden. Het wordt meestal veroorzaakt door een virusinfectie of het te sterk belasten van de stem, maar door een bacteriële infectie of een andere bron van irritatie kun je ook last van laryngitis krijgen. [1] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron De opgezwollen stembanden in het strottenhoofd zorgen ervoor dat je stem hees gaat klinken. Soms ben je je stem zelfs volledig kwijt. In de meeste gevallen geneest laryngitis binnen een week vanzelf, waarbij de juiste thuisbehandeling het genezingsproces kan versnellen. In zeldzame gevallen wordt laryngitis veroorzaakt door een ernstige keelontsteking die medisch behandeld moet worden.
Stappen
-
Geef je stem rust. Heesheid wordt meestal veroorzaakt door te veel praten, vooral als je je stem telkens moet verheffen (en dus moet belasten) om gehoord te worden. Lawaaiige restaurants, kroegen, concerthallen en fabriekshallen kunnen er gemakkelijk voor zorgen dat je korte tijd last van laryngitis krijgt. [2] X Bron Laryngitis veroorzaakt door overbelasting van de stem geneest vrij snel, dus om je stem terug te krijgen is het meestal het belangrijkst dat je je stem eerst een dag of twee rust geeft.
- Als je op een lawaaiige plek bent, praat dan minder of praat dichter bij het oor van de persoon met wie je probeert te praten. Schreeuw niet en probeer te voorkomen dat je moet herhalen wat je gezegd hebt.
- Naast heesheid en het kwijtraken van de stem is er bij laryngitis onder andere sprake van de volgende symptomen: een droge keel, keelpijn, een kriebelend gevoel in de keel dat droge hoest veroorzaakt en het ophopen van slijm in de keel. [3] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Blijf gehydrateerd. Door jezelf goed gehydrateerd te houden blijven de slijmvliezen in de keel vochtig, wat helpt om de ontsteking en het ongemak te verzachten. Als je keel minder geïrriteerd is, zul je minder vaak hoesten en je keel minder vaak schrapen. Beide dingen kunnen ervoor zorgen dat je langer last hebt van laryngitis en heesheid. [4] X Bron Drink geen koolzuurhoudend water, want daardoor kan je keel nog meer gaan kriebelen en kan het zijn dat je lang moet hoesten.
- Begin met het dagelijks drinken van 8 glazen met 250 ml gezuiverd water om het vochttekort in je lichaam te herstellen en de slijmvliezen in je keel en strottenhoofd vochtig te houden. Zuiveldrankjes kunnen ervoor zorgen dat het slijm in je keel dikker wordt. [5] X Bron Suikerrijke drankjes kunnen tot een verhoogde slijmproductie leiden, en je kunt ze dus beter niet drinken.
- Denk erover om wat water op te warmen (niet te heet) om de verstopping in je neus en keel te verlichten. Voeg een beetje honing en citroensap toe. Honing kan een pijnlijke en geïrriteerde keel verzachten, en citroensap is een mild antiseptisch middel dat infecties tegen kan gaan en het slijm in je keel kan oplossen. [6] X Bron
-
Gorgel met een antiseptische oplossing. Een keelontsteking kan ook laryngitis veroorzaken. Meestal is een virusinfectie de oorzaak, maar bacteriële infecties en schimmelinfecties (candida) kunnen ook heesheid veroorzaken. [7] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Als je vermoedt dat je laryngitis veroorzaakt wordt door een infectie, gorgel dan met een antiseptische oplossing die verschillende micro-organismen doodt. Een halve theelepel zout opgelost in een glas warm water is een goed middel tegen bacteriën en sommige andere microben. Gorgel elk uur ten minste een minuut totdat de irritatie en ontstekingen in je keel wegebben en je je stem weer op volle sterkte kunt gebruiken.
- Andere symptomen die erop kunnen duiden dat je laryngitis veroorzaakt wordt door een infectie zijn onder andere milde tot matige koorts, malaise (vermoeidheid) en opgezwollen lymfeklieren in of in de buurt van je hals. [8] X Bron
- Een ander antiseptisch middel dat je met water kunt mengen en waarmee je kunt gorgelen is azijn. Meng een deel water met een deel azijn.
-
Sabbel op pastilles. Naast het drinken van een hoop water kan het sabbelen op medicinale pastilles ook helpen om de slijmvliezen in je keel vochtig te houden door de aanmaak van speeksel te stimuleren. [9] X Bron Medicinale pastilles van de apotheek bevatten doorgaans ook stoffen die een pijnlijke keel verdoven of verzachten, waardoor je gemakkelijker eten door kunt slikken en kunt drinken. Sabbel niet op snoepjes, want door de suiker en zoetstoffen kan er meer slijm in je keel aangemaakt worden, waardoor je je keel vaker moet schrapen om het slijm kwijt te raken.
- Kies pastilles met zink, honing, eucalyptus en/of citroen om de slijmvliezen in je keel zo sterk mogelijk te verzachten. Zink is tevens een licht antiseptisch middel.
- Gember is ook een uitstekend middel om een pijnlijke keel te behandelen. Sabbel op stukjes gedroogde of ingelegde gember om je keel te bevochtigen en de ontstoken slijmvliezen van het strottenhoofd te verzachten.
- Knoflook heeft antiseptische eigenschappen, al kan je adem er wel van gaan stinken. Kauw op rauwe knoflook en slik de knoflook door. Probeer bij het koken ook meer knoflook te gebruiken.
-
Adem vochtige lucht in. Schakel een luchtbevochtiger in om de lucht in je huis en slaapkamer vochtig te houden. Als je geen luchtbevochtiger hebt, dan kun je de luchtvochtigheid verhogen door een natte handdoek op te hangen of brede pannen water te verwarmen.
-
Fluister niet. Daardoor belast je je stem nog meer dan wanneer je op de normale manier praat. Adem in plaats daarvan diep in en spreek wanneer je uitademt met een ontspannen stem. [10] X Bron
-
Vermijd stoffen die je keel irriteren. Terwijl je je stem laat rusten en met antiseptische middelen gorgelt is het belangrijk om geen stoffen in te ademen of te eten of drinken die je keel irriteren. Je keel kan geïrriteerd raken en je laryngitis kan erger worden door te roken, veel alcohol te drinken, veel koolzuurhoudende drankjes te drinken, zoete zuivelproducten (zoals milkshakes) te eten en drinken en stof en dampen in te ademen van huishoudelijke reinigers. [11] X Bron [12] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Eén van de eerste symptomen van keelkanker (veroorzaakt door roken of alcoholisme) is chronische heesheid. Maak daarom een afspraak bij je huisarts als je langer dan enkele weken hees blijft ondanks dat je je stem laat rusten en met antiseptische middelen gorgelt.
- Naast overbelasting van de stem, infecties en irritatie kan laryngitis ook veroorzaakt worden door allergische reacties, chronische refluxziekte, een vergrote schildklier, een chronische bijholteonsteking en kwaadaardige tumoren (poliepen) op de stembanden. [13] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Advertentie
-
Praat met je arts over antibiotica. Als het je niet lukt om met behulp van bovenstaande huismiddeltjes je laryngitis te laten genezen, maak dan een afspraak bij je huisarts. Hevige keelpijn, opgezwollen slijmvliezen met strepen wit pus, koorts en malaise zijn allemaal tekenen die op een infectie duiden. [14] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Alleen bacteriële infecties kunnen echter behandeld worden met antibiotica, dus je huisarts zal waarschijnlijk een keeluitstrijkje maken en onderzoeken of het om een bacteriële infectie, een virusinfectie of een schimmelinfectie gaat.
- Als bacteriën de boosdoener zijn (een streptokokkenkeel is een relatief veel voorkomende oorzaak van laryngitis), dan kan je arts je een antibioticakuur van twee weken voorschrijven als amoxicilline of erytromycine. Volg de aanwijzingen van je arts op bij het gebruiken van antibiotica. Zorg er vooral voor dat je de volledige antibioticakuur afmaakt, zelfs al voel je je beter. Zo worden de kleine hoeveelheden bacteriën die overblijven wanneer je je beter voelt volledig uitgeroeid. Deze bacteriën kunnen resistent worden tegen antibiotica en later erg lastig te behandelen zijn.
- Als je langer dan enkele weken laryngitis hebt en rookt, dan zal je huisarts je waarschijnlijk doorverwijzen naar een kno-arts (keel-neus-oorarts). Deze kan een laryngoscoop –- een klein buisje met een piepkleine camera –- gebruiken om beter achterin je keel te kunnen kijken.
-
Denk erover om corticosteroïden te gebruiken. Als je hevige laryngitis hebt die niet door bacteriën veroorzaakt wordt en niet geneest met een thuisbehandeling, vraag je arts dan naar de voor- en nadelen van een korte kuur met corticosteroïden, zoals prednison, prednisolon of dexamethason. [15] X Bron Steroïden zijn krachtige, snelwerkende ontstekingsremmende medicijnen die de zwellingen, pijn en andere symptomen in je keel kunnen verzachten. Omdat deze medicijnen aanzienlijke nadelen hebben worden ze meestal niet voorgeschreven, behalve als noodbehandeling voor mensen die hun stem professioneel gebruiken.
- Het nadeel van steroïden is dat ze het immuunsysteem in je lichaam meestal verzwakken, weefsels zwakker maken en ervoor zorgen dat je vocht vasthoudt. Daarom worden deze medicijnen meestal slechts als korte kuur voorgeschreven.
- Corticosteroïden kunnen voorgeschreven worden in de vorm van pillen, injecties, inhalators en keelsprays. Deze werken bijzonder goed om laryngitis snel te laten genezen.
-
Laat onderliggende aandoeningen behandelen. Zoals hierboven al beschreven werd kan laryngitis veroorzaakt worden door verschillende aandoeningen die de keel aantasten. Gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ) veroorzaakt bijvoorbeeld vaak laryngitis omdat het maagzuur dat in de slokdarm omhoogkomt de keel en het strottenhoofd irriteert en doet ontsteken. [16] X Bron Door GORZ met antacida en protonpompremmers te behandelen zal de laryngitis op den duur ook genezen. Andere aandoeningen die laryngitis veroorzaken, zoals een vergrote schildklier, allergieën, een chronische bijholteontsteking, bronchitis, kwaadaardige tumoren op de stembanden en keelkanker, moeten op dezelfde manieren behandeld worden.
- Chronische laryngitis (heesheid) veroorzaakt door langdurig roken kan na het stoppen met roken vanzelf genezen, al kan het vele maanden of zelfs enkele jaren duren voordat de stembanden weer gezond zijn.
- Als de laryngitis bij je kind veroorzaakt wordt door kroep (tracheale bronchitis), ga dan direct naar de huisarts om de juiste medicijnen te krijgen. Kroep versmalt de luchtwegen, en veroorzaakt ademhalingsproblemen en blafhoest. In zeldzame gevallen kan het levensbedreigend zijn.
Advertentie
Tips
- Als je laryngitis hebt en vooral last hebt van keelpijn en hoesten, denk er dan over om enkele dagen lang twee keer per dag wat vrij verkrijgbaar hoestsiroop te nemen. Door je hoest te genezen worden je keel en stembanden minder belast.
- In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt laat je je stembanden niet rusten door te fluisteren. Je kunt het beste helemaal niet praten wanneer je herstellende bent van laryngitis. Als je toch moet praten, praat dan zachtjes in plaats van te fluisteren. Daardoor zal je keel minder sterk geïrriteerd worden.
- Vermijd droge plekken. Je keel heeft vocht nodig, dus vermijd droge plekken en denk erover om ‘s nachts een luchtbevochtiger in je slaapkamer neer te zetten.
Waarschuwingen
- Roep direct medische hulp in als je kind bij het inademen hoge, harde ademgeluiden maakt (stridor), meer kwijlt dan normaal, moeite met slikken heeft, moeite met ademen heeft en koorts heeft met een lichaamstemperatuur hoger dan 39 ºC. Deze tekenen en symptomen kunnen op kroep duiden en hevige symptomen moeten medisch behandeld worden.
- Roep direct medische hulp in als je moeite hebt met ademen, bloed ophoest en slikken erg moeilijk voor je is.
- Ga naar je huisarts als je je stem langer dan een week kwijt bent, vooral als je hevige keelpijn hebt en bloed ophoest. Het kan zijn dat je een ernstige infectie of keelkanker hebt.
Bronnen
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/laryngitis/basics/definition/con-20021565
- ↑ http://www.medicinenet.com/laryngitis/article.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/laryngitis/basics/symptoms/con-20021565
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003054.htm
- ↑ http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/07315724.2005.10719503#.V2Lza-YrJE5
- ↑ http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/laryngitis
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/laryngitis/basics/causes/con-20021565
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001385.htm
- ↑ https://umm.edu/health/medical/altmed/condition/laryngitis
- ↑ https://www.scientificamerican.com/article/how-do-you-get-laryngitis/
- ↑ http://www.medicinenet.com/laryngitis/page7.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/laryngitis/basics/causes/con-20021565
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/laryngitis/basics/causes/con-20021565
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/strep-throat/basics/symptoms/con-20022811
- ↑ http://www.medicinenet.com/laryngitis/page8.htm
- ↑ http://www.medicinenet.com/laryngitis/page3.htm