Pdf downloaden
Pdf downloaden
Schizofrenie is een ernstige psychische stoornis die een significante impact kan hebben op iemands mentale functioneren en welzijn. Het kan zijn dat mensen die lijden aan schizofrenie stemmen horen, verward zijn en soms op manieren kunnen praten die lastig zijn om te begrijpen, of die onbegrijpelijk zijn. Toch zijn er een aantal dingen die je kunt doen om je gesprekken met een schizofreen persoon te verbeteren.
Stappen
-
Leer de symptomen van schizofrenie herkennen. Sommige symptomen van schizofrenie zijn opvallender dan andere, maar door een idee te krijgen van de symptomen die je niet direct ziet, zal je beter kunnen begrijpen wat de persoon met wie je praat doormaakt. [1] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron [2] X Bron Aanwijzingen dat het gaat om schizofrenie zijn o.a. [3] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron :
- Ongegronde uiting van verdenkingen.
- Ongewone of vreemde angsten, zoals zeggen dat iemand hem of haar kwaad wil doen.
- Tekenen dat er sprake is van hallucinaties, of veranderingen in de zintuiglijke ervaringen. Bijvoorbeeld: Het zien, proeven, ruiken, horen of voelen van dingen die anderen op dezelfde tijd en plaats, in dezelfde situatie, niet ervaren. [4] X Bron
- Onsamenhangend schrijven of spreken. Het onjuist koppelen van feiten die niet in relatie tot elkaar staan. Conclusies die niets met de feiten uit te staan hebben.
- "Negatieve" symptomen (bijv. vermindering van kenmerkend gedrag of mentaal functioneren), zoals een gebrek aan emoties (soms ook wel anhedonia geheten), geen oogcontact maken, geen gezichtsuitdrukkingen, verminderde lichaamshygiëne of sociale afzondering.
- Ongewone aankleding, zoals ongewone kleren, gedragen op een vreemde of anderszins ongebruikelijke manier (de ene mouw of broekspijp opgerold zonder dat daar een reden voor lijkt te zijn, kleuren die niet bij elkaar passen, etc.).
- Wanordelijk of abnormaal motorisch gedrag, zoals vreemde houdingen aannemen, of overgaan tot nutteloze en overdreven/herhaalde bewegingen, zoals het open en dichtdoen van de knopen of rits van zijn of haar jas.
-
Vergelijk de symptomen met die van een schizoïde persoonlijkheidsstoornis. Een schizoïde persoonlijkheidsstoornis vormt een onderdeel van het schizofrene spectrum van stoornissen— beide stoornissen worden gekenmerkt door problemen met het uitdrukken van emoties of problemen met het leggen van contact. Er zijn echter een aantal merkbare verschillen. Iemand met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis weet wat werkelijk is en wat niet en ervaart geen hallucinaties of aanhoudende paranoia, en diens gesprekspatronen zijn normaal en goed te volgen. [5] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Een persoon met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis ontwikkelt en toont een voorkeur voor afzondering, heeft weinig of geen seksuele verlangens en kan in de war raken door normale sociale aanwijzingen en interacties. [6] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Hoewel het deel uitmaakt van het schizofrene spectrum is dit niet schizofrenie, en dus zijn de methoden voor het leggen van contact met een schizofrene persoon die hier worden behandeld, niet van toepassing op iemand met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis.
-
Neem niet aan dat je te maken hebt met een schizofrene persoon. Ook al vertoont de persoon symptomen van schizofrenie, dan mag je nog niet automatisch aannemen dat er sprake is van schizofrenie. Je wilt in dit geval het zeker niet bij het verkeerde eind hebben als je wilt besluiten of de persoon wel of niet schizofreen is.
- Weet je het niet zeker, vraag het dan aan de vrienden en familie van de persoon in kwestie.
- Doe dit op een tactvolle wijze, door iets te zeggen als, "Ik wil er zeker van zijn dat ik niet het verkeerde zeg of het verkeerde doe, dus wil ik vragen: heeft X een psychische stoornis, misschien schizofrenie? Het spijt me als ik het verkeerd heb, het is alleen zo dat me een aantal van specifieke symptomen opvielen, en ik wil er zeker van zijn dat ik hem met respect tegemoet treedt."
-
Neem een empathische invalshoek. Heb je eenmaal de symptomen geleerd van schizofrenie, doe dan je best om je in de persoon te verplaatsen die lijdt aan deze afbrekende stoornis. Het perspectief van de andere persoon begrijpen middels een empathische of cognitieve benadering, is een sleutelfactor in het aangaan van succesvolle relaties, omdat het ons helpt om minder snel conclusies te trekken, geduldiger te zijn en beter te begrijpen wat de andere persoon nodig heeft. [7] X Betrouwbare bron Greater Good Magazine Ga naar de bron
- Hoewel het lastig kan zijn om je sommige van de symptomen van schizofrenie voor te stellen, kun je je nog steeds wel inbeelden hoe het moet zijn om geen controle te hebben over je eigen geest, mogelijk zonder dat je je daarvan bewust bent, of dat je de situatie niet volledig begrijpt.
Advertentie
-
Praat wat langzaam, maar zonder kleinerend te doen. Vergeet niet dat hij/zij misschien geluiden of stemmen hoort op de achtergrond terwijl je aan het praten bent, waardoor het voor hem/haar lastig kan zijn om je te verstaan. Het is daarom essentieel dat je duidelijk, kalm en niet te hard praat, omdat de zenuwen van de persoon uitgeput kunnen zijn van het horen van de stemmen. [8] X Bron
- Deze stemmen kunnen hem of haar bekritiseren terwijl jij praat.
-
Houd rekening met waanbeelden. Waanbeelden doen zich voor bij vier op de vijf mensen die lijden aan schizofrenie, houd er tijdens het gesprek dus rekening mee dat de persoon die wellicht ervaart. [9] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Dit kunnen wanen zijn dat jij of een externe entiteit, zoals de overheid of een buur, zijn of haar gedachten onder controle heeft, of dat de persoon je beschouwt als een engel des Heren of eigenlijk om het even wat dan ook.
- Probeer een beeld te krijgen van de specifieke wanen, zodat je weet welke informatie je moet filteren tijdens het gesprek.
- Houd rekening met mogelijke grootheidswaanzin. Vergeet niet dat je met iemand praat die wellicht denkt een beroemdheid te zijn, of een persoon met autoriteit of die uitstijgt boven het rijk der gangbare logica.
- Probeer zo aangenaam mogelijk te zijn terwijl je praat, maar niet te bloemrijk of te vlijend met veel complimenten.
-
Praat nooit alsof de persoon er niet is. Sluit de ander niet uit, zelfs niet als er een waan is of een hallucinatie die blijft aanhouden. Meestal zal de persoon zich enigszins ervan bewust zijn wat er om zich heen gebeurt, en kan diegene zich gekwetst voelen als je over hem praat alsof hij niet bestaat. [10] X Bron
- Als je met iemand moet praten over hem/haar, zeg het dan op een manier dat de patiënt het niet erg zou vinden, of bespreek het even ergens onder vier ogen.
-
Doe navraag bij mensen die deze persoon kennen. Je kunt veel leren over hoe je het best met deze persoon kunt praten, door dit te vragen aan vrienden en familie, of (indien van toepassing) een verzorger. Er zijn een aantal vragen die je aan deze mensen kunst stellen, waaronder:
- Is er een geschiedenis van vijandigheid?
- Is de persoon ooit gearresteerd?
- Zijn er waanbeelden of hallucinaties in het bijzonder waar ik me van bewust moet zijn?
- Zijn er specifieke manieren waarop ik zou moeten reageren tijdens bepaalde situaties waarin ik met deze persoon terecht kan komen?
-
Zorg dat je een back-up plan hebt. Weet hoe je de kamer kunt verlaten als het gesprek niet goed verloopt, of als je het gevoel hebt dat je veiligheid in het geding is.
- Doe je best om vooruit te denken over hoe je op een kalme wijze de persoon kunt geruststellen en vriendelijk de persoon uit een aanval van woede of paranoia kan praten. Misschien is er iets dat je kunt doen om de persoon zich meer op zijn of haar gemak te laten voelen. Als hij/zij bijvoorbeeld het gevoel heeft in de gaten gehouden te worden door de overheid, bied dan aan om de ramen te bedekken met aluminiumfolie, om veilig te zijn, en beschermd tegen eventuele scanners/spionerende apparaten.
-
Wees erop voorbereid om ongewone zaken te accepteren. Houd jezelf in evenwicht en reageer niet. Een schizofrene persoon zal zich waarschijnlijk anders gedragen en anders spreken dan iemand zonder die stoornis. Lach de persoon niet uit, bespot hem of haar niet en maak over diegene ook geen grapjes vanwege onjuiste redeneringen of logica. Als je met recht je bedreigd voelt of als er gevaar dreigt (alsof bedreigingen kunnen worden uitgevoerd), bel dan de politie. [11] X Bron
- Als je je een voorstelling kunt maken hoe het moet zijn om te leven met een dergelijke problematische stoornis, dan zal je je realiseren wat de zwaarte is van de situatie en dat dergelijke problemen niet iets zijn om de spot mee te drijven.
-
Moedig de ander aan om door te gaan met voorgeschreven medicatie. Het is vaak het geval dat personen die schizofreen zijn, af willen komen van de medicijnen. Het is echter bijzonder belangrijk dat er wordt doorgegaan met het gebruiken van de medicatie. Als er tijdens het gesprek aanwijzingen zijn dat de persoon wil stoppen met de medicatie, dan kun je: [12] X Bron
- Voorstellen om dit met de arts te overleggen voor een dergelijke ingrijpende beslissing wordt genomen.
- De ander eraan herinneren dat, ook al voelt diegene zich nu beter, dit juist kan komen doordat de medicijnen aanslaan, maar dat het nodig is om ze in te blijven nemen, om zich als persoon beter te blijven voelen.
-
Ga niet over tot het voeden van waanbeelden. Als de persoon paranoïde wordt en aangeeft dat jij plannen tegen hem of haar smeedt, vermijd het dan om de ander al te fel aan te kijken, omdat dit de paranoia kan versterken. [13] X Bron
- Als hij/zij denkt dat je dingen over hem/haar aan het opschrijven bent, sms dan niet terwijl die persoon in de buurt is.
- Als die persoon denkt dat je steelt, vermijd het dan om langere tijd alleen te zijn in de kamer of het huis.
Advertentie
Tips
- Er is een geweldig boek, geschreven door Ken Steele, en het heet: The Day the Voices Stopped . Dit boek kan je helpen begrijpen wat iemand met deze ziekte doormaakt, en wat het verschil is met iemand die is hersteld van schizofrenie.
- Ga af en toe op bezoek bij de persoon en praat op een gewone manier met de zieke, ongeacht wat de mentale toestand van diegene is op dat moment.
- Kleineer de persoon niet en gebruik geen kindertaal. Een volwassene met schizofrenie blijft een volwassene.
- Neem niet automatisch aan dat een dergelijk persoon gewelddadig of bedreigend zal zijn. De overgrote meerderheid van de mensen met schizofrenie en andere psychotische ziekten, zijn niet gewelddadiger dan andere mensen.
- Laat niet merken dat je gealarmeerd raakt door de symptomen.
Advertentie
Waarschuwingen
- Als je met 112 belt, zorg er dan wel voor dat je duidelijk maakt wat de psychische toestand is van de persoon in kwestie, zodat de politie weet waar ze mee te maken heeft.
- Onder mensen met schizofrenie komt zelfmoord veel voor, vergeleken met de rest van de bevolking. Als de persoon waarmee je praat je het gevoel geeft dat hij of zij zelfmoord overweegt, dan is het belangrijk om zo snel mogelijk hulp in te schakelen door 112 te bellen of een zelfmoordpreventielijn, zoals 113Online - 0900 0113
- Houd rekening met je eigen veiligheid als de schizofrene persoon hallucineert. Vergeet niet dat dit een ziekte is waarbij paranoia en wanen een rol kunnen spelen, en ook al lijkt de persoon bijzonder vriendelijk, dat het dan nog mogelijk is dat diegene plotseling uithaalt.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/schizophrenia/basics/symptoms/con-20021077
- ↑ http://psychcentral.com/lib/living-with-schizophrenia/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/schizophrenia/basics/symptoms/con-20021077
- ↑ http://psychcentral.com/lib/living-with-schizophrenia/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/schizoid-personality-disorder/basics/symptoms/con-20029184
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/schizoid-personality-disorder/basics/definition/con-20029184
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/topic/empathy/definition
- ↑ http://www.camh.ca/en/hospital/health_information/a_z_mental_health_and_addiction_information/schizophrenia/schizophrenia_information_guide/Pages/schizophrenia_discovering.aspx
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/schizophrenia/basics/symptoms/con-20021077
- ↑ http://www.camh.ca/en/hospital/health_information/a_z_mental_health_and_addiction_information/schizophrenia/schizophrenia_information_guide/Pages/schizophrenia_discovering.aspx
- ↑ http://www.camh.ca/en/hospital/health_information/a_z_mental_health_and_addiction_information/schizophrenia/schizophrenia_information_guide/Pages/schizophrenia_discovering.aspx
- ↑ http://psychcentral.com/lib/helpful-hints-about-schizophrenia-for-family-members-and-others/
- ↑ http://psychcentral.com/lib/helpful-hints-about-schizophrenia-for-family-members-and-others/
Over dit artikel
Deze pagina is 6.962 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
