Pdf downloaden
Pdf downloaden
Miljoenen Nederlanders hebben last van spataderen -- verwrongen, verwijde aderen die meestal voorkomen op de benen. Ze ontstaan meestal door druk op de aderen, waardoor die na verloop van tijd zwakker worden, en waardoor de klepjes en wanden van de aderen beschadigd raken. Voor de meeste mensen zijn spataderen en spinaderen (kleinere gesprongen haarvaten) niet meer dan een ontsierend en vervelend ongemak, maar het kan het lopen en staan erg pijnlijk maken, en in extreme gevallen kunnen ze ontstekingen aan de huid veroorzaken. Hoewel er geen eenduidige manier is om het ontstaan van spataderen te voorkomen, zijn er wel wat dingen die je kunt doen om de kans dat je ze krijgt te verkleinen.
Stappen
-
Ken de risicofactoren. Sommige mensen hebben meer aanleg voor spataderen dan anderen. Als je de risicofactoren voor het ontwikkelen van spataderen kent, kun je gezondere gewoontes kiezen. Als je meerdere risicofactoren hebt, is het een goed idee om je huisarts te raadplegen zodat je het risico kunt beheersen.
- Leeftijd. Leeftijd is een belangrijke factor als het gaat om het ontwikkelen van spataderen. Als je ouder wordt verliezen je aderen wat van hun elasticiteit. De klepjes in de aderen functioneren minder effectief. Daardoor kun je spataderen krijgen. [1] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
- Sekse. Vrouwen hebben eerder last van spataderen dan mannen. Dat komt door de hormonale veranderingen waaraan het vrouwelijk lichaam blootstaat, zoals de menopauze en zwangerschap. [2] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Genen. Als een direct familielid spataderen heeft, heb jij ook meer kans op het ontwikkelen ervan. [3] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron Als je bent geboren met zwakkere aderkleppen, heb je meer risico op spataderen.
- Overgewicht. Als je te zwaar bent, staat er meer druk op je aderen. Daardoor kun je spataderen krijgen. [4] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Gebrek aan beweging. Als je vaak lange tijd stil staat of zit, heb je meer kans op het ontwikkelen van spataderen. Te lang in een houding blijven zet extra druk op je aderen waardoor het moeilijker is voor je hart om het bloed rond te pompen. [5] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
- Beentrauma. Als je in het verleden een trauma of blessure hebt gehad, zoals bloedproppen, heb je meer risico op spataderen. [6] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
-
Zorg voor een gezond gewicht. Overgewicht zet extra druk op je benen en op je bloedsomloop. Als je te zwaar bent, kun je deze druk verminderen door af te vallen, zodat je minder kans hebt dat je spataderen krijgt. [7] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
-
Ontwikkel gezonde eetgewoonten. Eet niet te veel calorieën, of voeding met weinig voedingswaarde. Eet veelvezels. Er zijn onderzoeken die een verband hebben aangetoond tussen een dieet met te weinig vezels en spataderen. [8] X Bron Een dieet met veel vezels verlaagt ook je cholesterol en bloeddruk. [9] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Vermijd toegevoegd zout zo veel mogelijk. Door minder zout te eten, ga je de zwelling van spataderen tegen. Het lichaam houdt dan ook minder vocht vast. [10] X Bron
-
Beweeg regelmatig. Wandelen en joggen verbeteren de doorbloeding van de benen, en als je een goede doorbloeding hebt, krijg je minder snel spataderen of worden bestaande spataderen niet erger. Beweging verlaagt ook je bloeddruk en versterkt je bloedsomloop.
- Rennen kan spataderen ook voorkomen. Het verbetert de doorbloeding van je benen. [11] X Bron
-
5Stop met roken. Roken draagt bij aan allerlei gezondheidsproblemen. Onderzoek heeft aangetoond dat een hoge bloeddruk die met roken wordt geassocieerd, ook spataderen kan veroorzaken. Roken wordt ook in verband gebracht met “veneuze insufficiëntie van de benen”, waarbij het bloed niet goed doorstroomt en zich ophoopt in de benen. [12] X Bron
-
Vermijd een anticonceptiepil met veel oestrogeen. Het langdurig gebruiken van de pil met veel oestrogeen en progesteron verhoogt het risico op spataderen. Hormoontherapie kan hetzelfde effect hebben. Overleg met je huisarts wat voor jou de beste optie is.
-
Blijf uit de zon. Mensen met een lichte huid hebben eerder last van gesprongen adertjes. Blootstelling aan de zon verhoogt ook het risico op het ontwikkelen van huidkanker. [15] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Doe altijd zonnebrandcrème op als je naar buiten gaat. Blijf op het heetst van de dag uit de zon. [16] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
Advertentie
-
Blijf niet te lang staan. Heel lang op een plek staan zorgt dat er veel druk op je benen en voeten komt te staan. Na verloop van tijd verzwakt deze druk de vaatwanden. Hierdoor worden bestaande spataderen erger, en kun je nieuwe spataderen ontwikkelen. [17] X Betrouwbare bron Johns Hopkins Medicine Ga naar de bron
- Omdat langdurig staan bij sommige beroepen onvermijdelijk is, kun je de schade beperken door zo vaak mogelijk een andere houding aan te nemen. Probeer in elk geval iedere 30 minuten even rond te lopen.
-
Zit op de juiste manier. Zit rechtop en doe je benen niet over elkaar. Een goede zithouding verbetert je doorbloeding, terwijl je door met je benen over elkaar te zitten de bloedstroom naar en van de benen afknelt. [18] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
- Zit niet te lang achter elkaar zonder pauzes te nemen. Sta elk half uur op en rek je benen of loop even rond.
-
Leg je benen zo vaak mogelijk omhoog. Ontspannen en je benen omhoog leggen kan het risico op spataderen verkleinen. [19] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron Leg 3-4 keer per dag je benen 15 minuten lang hoger dan je hart. [20] X Bron Dat verbetert de doorbloeding en vermindert de druk.
- Als het kan, leg je benen dan omhoog als je zit of ligt. [21] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
- Andere opties zijn het gebruik van een voetenbankje of een kussen onder je benen in bed, zodat ze hoger liggen dan je hoofd als je slaapt. Raadpleeg je huisarts voordat je deze methodes probeert.
-
Pas je garderobe aan. Verbeter de doorbloeding van je onderlichaam door niet te strakke kleding te dragen. Wees vooral voorzichtig met strakke dingen rondom je middel, benen en kruis. Strakke kleding kan bestaande spataderen verergeren, en het risico op het ontwikkelen van nieuwe spataderen vergroten. [22] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
- Draag comfortabele, platte schoenen, in plaats van hoge hakken. Platte schoenen verstevigen je kuiten, waardoor je bloed beter door je aderen kan stromen. [23] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron Zorg dat je schoenen goed passen, zodat ze niet te strak zitten en je niet met je tenen gaat knijpen. [24] X Bron
-
Draag steunkousen. Als je spataderen krijgt, probeer dan regelmatig steunkousen te dragen. Deze kun je kopen bij een winkel of website met medische hulpmiddelen en apotheken, en ze zijn er verschillende mate van druk. Raadpleeg je huisarts voordat je dit soort kousen koopt of gaat dragen. [25] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
- Gebruik een meetlint om de juiste maat te bepalen. Steunkousen moeten stevige druk geven, maar mogen niet te strak aanvoelen. [26] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Als je een lange vlucht hebt, overleg dan met je huisarts of je steunkousen moet dragen. Die kunnen de druk op je benen verminderen, en kunnen handig zijn om te voorkomen dat je spataderen krijgt, of dat bestaande spataderen erger worden.
Advertentie
-
Herken de symptomen van spataderen. Spataderen zijn meestal geen ernstige aandoening. Maar ze kunnen wel ongemak, pijn en schaamte veroorzaken. Misschien wil je dat je huisarts je helpt om iets aan de spataderen te doen, ook al vormen ze geen gevaar voor je gezondheid. Symptomen die veel voorkomen bij spataderen zijn:
- Pijn in de benen
- Kloppend gevoel of krampen
- Een zwaar gevoel of zwelling van de benen
- Jeukende, geïrriteerde of donkere huid
- Zeurende of onrustige benen
-
Weet wanneer je medische hulp moet inschakelen. Hoewel spataderen meestal geen gevaar voor de gezondheid opleveren, kunnen ze soms leiden tot problemen waarvoor je wel medische hulp moet inschakelen. Als je spataderen hebt en een van de volgende symptomen ervaart, ga dan naar de huisarts: [27] X Bron
- Plotselinge zwelling van het been
- Roodheid of warmte rondom de ader
- Verandering van kleur of dikte van de huid
- Bloeding op of rondom de spatader
- Zachte bobbel in het been
- Open zweer of ontsteking
-
Overweeg andere behandelopties. Als de veranderingen die je zelf thuis hebt aangebracht niet helpen, wil je misschien een andere behandeling van je spataderen. Raadpleeg je huisarts over de opties. [28] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Sclerotherapie. Dit is de meest gebruikte behandelmethode bij spataderen. Bij sclerotherapie worden chemicaliën in de spatader gespoten, waardoor deze opzwelt en afsluit. Na een paar weken verandert de ader in littekenweefsel en verdwijnt. Deze procedure kan vaak gewoon in de huisartsenpraktijk worden uitgevoerd.
- Laserchirurgie. Dit is een iets minder gebruikelijke techniek, omdat niet alle huidtypen en -tinten op deze wijze veilig behandeld kunnen worden. Het is ook niet effectief bij spataderen die groter zijn dan 3 mm.
- Endoveneuze technieken. Deze behandeling is bedoeld voor dieperliggende of ernstige spataderen. Het wordt meestal onder plaatselijke verdoving uitgevoerd in de huisartsenpraktijk.
- Chirurgie. Chirurgie is meestal alleen nodig bij zeer grote of zeer ernstige spataderen. Overleg met je huisarts of chirurgie voor jou noodzakelijk is.
Advertentie
Tips
- Hoewel spataderen meestal niet gevaarlijk zijn, kunnen ze soms wel duiden op een mogelijk gevaarlijke aandoening. Als je ziet dat je spataderen krijgt, kun je je laten onderzoeken door je huisarts.
- Spataderen komen vaker voor bij vrouwen, maar ook veel mannen hebben er last van. Hoe ouder je bent, hoe meer kans je hebt om spataderen te krijgen, maar ze kunnen op elke leeftijd ontstaan, en erfelijkheid is daarbij een grote factor.
- De behandeling van spataderen wordt meestal wel vergoed door de zorgverzekering. Soms wordt de behandeling van spinadertjes ook vergoed. Bel eerst met je zorgverzekeraar zodat je weet waar je aan toe bent.
- Er bestaan drukverbanden die je met klittenband om je enkels kunt vastmaken. Sommige mensen vinden dat een goede optie.
- Sommige mensen vinden dat een kompres met appelazijn de pijn door spataderen kan verlichten. Het is echter waarschijnlijker dat het omhoog leggen van je benen, de massage en de druk helpen tegen de spataderen, en niet de azijn. Tot op heden is er geen bewijs dat appelazijn helpt tegen spataderen. [29] X Bron Test This Remedy. By: Goldstein, Laura, Prevention, 00328006, Apr2003, Vol. 55, Issue 4
- In tegenstelling tot wat veel mensen denken helpt amandelolie niet om de doorbloeding te stimuleren, en is er geen wetenschappelijk bewijs dat het helpt tegen spataderen. Maar het "eten" van amandelen is wel goed voor de bloeddruk en de doorbloeding. [30] X Bron
Advertentie
Waarschuwingen
- Schakel onmiddellijk medische hulp in als je spataderen hebt en last krijgt van pijn op de borst, ademnood, of moeite met ademen. Deze symptomen kunnen betekenen dat er een bloedprop naar je longen of hart op weg is.
- Wees voorzichtig met dure, onconventionele therapieën. Hoewel dit soort "behandelingen" vaak geen kwaad kunnen, werken ze meestal niet. Het zelfde kan gezegd worden van kruidensupplementen waarvan beweerd wordt dat ze helpen tegen spataderen. Sommige supplementen kunnen inderdaad het probleem verhelpen of voorkomen, maar er zijn nog niet veel wetenschappelijke onderzoeken die deze behandelingen ondersteunen. Veel bedrijven maken ongegronde claims. Overleg altijd met je huisarts voordat je kruidensupplementen gaat gebruiken. De arts kan de claim van de fabrikant misschien niet weerleggen of bevestigen, maar hij/zij kan je wellicht vertellen of er schadelijke bijwerkingen bekend zijn van een bepaald kruidenmiddel.
- Het is niet aan te raden om de spatader met een of andere manuele therapie zoals massage of vibratie kapot te maken. Dit kan een embolie veroorzaken, die vast kan komen te zitten in de haarvaten van het hart waardoor je een hartaanval kunt krijgen. Een embolie kan ook in de hersenen komen te zitten en een beroerte veroorzaken, of in de longen en dan een longontsteking veroorzaken. Dit zijn allemaal ernstige medische aandoeningen die zelfs de dood tot gevolg kunnen hebben.
- Ga onmiddellijk naar je huisarts als een van je spataderen begint te bloeden, als je plotseling ernstige pijn of zwelling aan je benen of voeten ervaart, of als je ziet dat er een bobbel bij een van je spataderen zit. [31] X Betrouwbare bron Johns Hopkins Medicine Ga naar de bron
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/atrisk
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/varicose-veins/basics/risk-factors/con-20043474
- ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/Varicose-veins/Pages/Causes.aspx
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/varicose-veins/basics/risk-factors/con-20043474
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/atrisk
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/atrisk
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/prevention
- ↑ http://www.nutritionmd.org/consumers/cardiovascular/varicose_nutrition.html
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/fiber/art-20043983
- ↑ http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/varicose-spider-veins
- ↑ http://www.medicaldaily.com/varicose-veins-sitting-cross-legged-plus-other-potential-causes-309822
- ↑ http://aje.oxfordjournals.org/content/155/11/1007.full
- ↑ http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/features/new-treatments-for-varicose-veins
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/hormonal_birth_control_risk_of_blood_clots-health/article_em.htm
- ↑ http://www.cdc.gov/cancer/skin/index.htm
- ↑ http://www.cdc.gov/cancer/skin/basic_info/sun-safety.htm
- ↑ http://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/cardiovascular_diseases/varicose_veins_85,P08259/
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/prevention
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/prevention
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001109.htm
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/prevention
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/prevention
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/prevention
- ↑ http://www.vascular.surgery.ucsf.edu/conditions--procedures/varicose-veins.aspx
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/vv/prevention
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/varicose-veins/basics/treatment/con-20043474
- ↑ http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/tc/varicose-veins-when-to-call-a-doctor
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/varicose-veins/basics/treatment/con-20043474
- ↑ Test This Remedy. By: Goldstein, Laura, Prevention, 00328006, Apr2003, Vol. 55, Issue 4
- ↑ http://www.sciencedaily.com/releases/2014/06/140630094527.htm
- ↑ http://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/cardiovascular_diseases/varicose_veins_85,P08259/
Over dit artikel
Deze pagina is 3.426 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
