Pdf downloaden
Pdf downloaden
Hoewel veel mensen denken dat psychische ziektes zeldzaam zijn, is dat niet het geval. Ongeveer 42% van de Nederlanders krijgt ooit in zijn leven te maken met psychische klachten. [1] X Bron Wereldwijd krijgen 1 op de 4 mensen op een bepaald punt last van een mentale aandoening. [2] X Betrouwbare bron World Health Organization Ga naar de bron Veel van deze ziektes zijn goed te behandelen met medicatie, therapie of een combinatie, maar het kan ook snel uit de hand lopen als het niet wordt behandeld. Als je vermoedt dat je last hebt van een psychische aandoening, zoek dan zo snel mogelijk hulp van een psychisch hulpverlener.
Stappen
-
Weet dat een mentale aandoening niet je eigen schuld is. De samenleving stigmatiseert mentale aandoeningen en degenen die eraan lijden vaak, en je kunt er misschien in gaan geloven dat je problemen hebt omdat je waardeloos bent of niet hard genoeg je best hebt gedaan. Dit is absoluut niet waar. Als je een psychische ziekte hebt, is dat een gezondheidsprobleem, geen persoonlijk falen of iets anders. Een goede therapeut of arts mag je nooit het gevoel geven dat je de ziekte aan jezelf te danken hebt, en anderen mensen in je leven (of jijzelf) zouden dat ook nooit mogen doen. [3] X Bron
-
Ken mogelijke biologische risicofactoren. Er is geen eenduidige oorzaak voor mentale ziektes, maar er zijn wel verschillende biologische factoren die erom bekend staan dat ze de chemie in de hersenen kunnen veranderen en de hormonen uit balans kunnen brengen. [4] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Genetische samenstelling. Enkele mentale aandoeningen, zoals schizofrenie, bipolaire stoornis en depressie worden sterk in verband gebracht met de genen. Als iemand anders in je familie een mentale ziekte heeft, ben er jij wellicht ook vatbaarder voor om het te ontwikkelen, eenvoudigweg door je genetische samenstelling.
- Fysiologische schade . Verwondingen zoals ernstig hoofdletsel of blootstelling aan een virus, bacterie of gifstof tijdens de ontwikkeling van de foetus kan leiden tot een psychische aandoening. Misbruik of drugs- en alcoholmisbruik kunnen psychische ziektes ook veroorzaken of verergeren.
- Chronische medische aandoeningen. Chronische ziektes zoals kanker of andere langdurige ernstige ziektes verhogen het risico op een mentale aandoening, zoals angststoornissen en depressies.
-
Begrijp mogelijke risicofactoren uit de omgeving. Sommige mentale aandoeningen zoals angststoornissen en depressies, worden sterk in verband gebracht met de persoonlijke omgeving en het gevoel van welzijn. Ontwrichting en instabiliteit kunnen een psychische aandoening veroorzaken of erger maken. [5] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Moeilijke levenservaringen . Heftige emotionele of traumatische situaties in het leven kunnen een mentale ziekte veroorzaken. Dit kan ontstaan op één bepaald moment, zoals het verlies van een geliefde, of zich gedurende een langere tijd ontwikkelen, zoals een geschiedenis van seksueel, fysiek of emotioneel misbruik. Werken in oorlogsgebied of werken bij hulpdiensten kan ook psychische aandoeningen veroorzaken.
- Stress . Stress kan bestaande mentale aandoeningen verergeren en het kan ook aandoeningen als angststoornissen of depressies veroorzaken. Familieruzies, financiële problemen en werkgerelateerde zorgen kunnen bronnen van stress zijn.
- Eenzaamheid . Als iemand geen sterk netwerk heeft om op terug te vallen, weinig vrienden heeft of geen gezonde relaties heeft kan een mentale ziekte ontstaan of verergeren.
-
Herken de waarschuwingstekens en symptomen van een mentale aandoening. Sommige mentale ziektes zijn al duidelijk vanaf de geboorte, maar andere kunnen zich na verloop van tijd ontwikkelen of heel plotseling ontstaan. De volgende symptomen kunnen waarschuwingstekens zijn van een mentale aandoening: [6] X Bron [7] X Bron
- Gevoelens van verdriet of prikkelbaarheid
- Gevoelens van verwarring of desoriëntatie
- Gevoelens van apathie of verlies van interesse
- Overmatig zorgen maken of boos/vijandig/gewelddadig zijn
- Gevoelens van angst/paranoia
- Moeite om met emoties om te gaan
- Moeite om te concentreren
- Moeite om met verantwoordelijkheid om te gaan
- Afzondering of sociaal teruggetrokken zijn
- Slaapproblemen
- Waanideeën en/of hallucinaties
- Ideeën die vreemd of groots zijn, of die los van de werkelijkheid staan
- Alcohol- of drugsmisbruik
- Significante verandering in eetpatroon of libido
- Suïcidale gedachten of plannen
-
Herken de fysieke waarschuwingstekens en symptomen. Soms kunnen fysieke symptomen dienen als waarschuwing voor een mentale ziekte. Als je aanhoudend symptomen ervaart, ga dan naar de huisarts. Waarschuwingstekens zijn onder andere:
- Vermoeidheid
- Pijn in de rug en/of op de borst
- Versnelde hartslag
- Droge mond
- Problemen met de spijsvertering
- Hoofdpijn
- Zweten
- Drastische gewichtsverandering
- Duizeligheid
- Drastische verandering in het slaappatroon
-
Bepaal hoe drastisch je symptomen zijn. Veel van deze symptomen komen ook voor als reactie op dagelijkse gebeurtenissen, en zijn dus niet per se een indicatie dat je mentaal ziek bent. Pas echter op als ze niet weggaan, en belangrijker, als ze het dagelijks functioneren in de weg staan. Wees nooit bang om naar de huisarts te gaan.Advertentie
-
Weet wat voor soorten hulp er bestaan. Er zijn allerlei verschillende medische hulpverleners, en hoewel hun rollen vaak overlappend zijn, heeft elk gebied zijn eigen specialiteiten. [8] X Betrouwbare bron National Alliance on Mental Illness Ga naar de bron
- Psychiaters zijn artsen die een medicijnenstudie hebben afgerond en zich daarna hebben gespecialiseerd in psychiatrische problematiek. Zij zijn de meest uitgebreid opgeleide psychisch hulpverleners en de enigen die medicijnen mogen voorschrijven. Ze kunnen mentale ziektes diagnosticeren, waaronder ook ernstige aandoeningen als schizofrenie en bipolaire stoornis.
- Klinisch psychologen hebben een master in psychologie en meestal hebben zij stage gelopen of gewerkt in psychiatrische ziekenhuizen. Ze kunnen mentale ziektes diagnosticeren, psychologische onderzoeken afnemen en psychotherapie geven. Behalve als ze daarvoor een speciale licentie hebben, mogen zij geen medicijnen voorschrijven.
- Psychiatrische verpleegkundigen hebben een minstens een mbo-opleiding en een gespecialiseerde training in mentale gezondheid afgerond. Verpleegkundigen in de geestelijke gezondheidszorg ondersteunen patiënten door hen te leren omgaan met hun psychische handicap en ondanks hun stoornis zo optimaal mogelijk te functioneren; hetzij door weer zonder begeleiding voor zichzelf te kunnen zorgen, hetzij met behulp van blijvende ondersteuning. [9] X Bron
- Maatschappelijk werkers hebben minstens een hbo-opleiding in sociaal werk. Soms hebben ze ook stage gelopen in psychiatrische ziekenhuizen en een training gehad in geestelijke begeleiding. Ze kunnen meestal goed helpen bij het organiseren van sociale hulp en hulpmiddelen.
- Psychisch begeleiders hebben een opleiding gehad om mensen met psychische klachten te kunnen begeleiden, en vaak hebben zij stage gelopen in psychiatrische ziekenhuizen. Ze richten zich vooral op psychische aandoeningen als verslaving, maar ze kunnen ook bij allerlei andere klachten begeleiding bieden.
- Een huisarts heeft meestal geen uitgebreide opleiding gehad in mentale gezondheid, maar kan wel medicijnen voorschrijven en je helpen met je algehele gezondheid.
-
Ga naar de huisarts. Sommige mentale ziektes, zoals angsten en depressies, kunnen effectief worden behandeld met medicijnen die je huisarts kan voorschrijven. Overleg met je huisarts over je symptomen en vertel waarover je je zorgen maakt.
- Je huisarts kan je ook doorverwijzen naar een psychisch hulpverlener.
- Er moet een officiële diagnose gesteld worden als je recht wilt hebben op psychische zorgverlening.
-
Neem contact op met je zorgverzekeraar. Bel je zorgverzekeraar en vraag welke psychische zorg er in je pakket zit.
- Zorg ervoor dat alle specifieke vereisten van je zorgverzekering duidelijk worden. Je hebt waarschijnlijk een doorverwijzing nodig van je huisarts om naar een psychiater te kunnen gaan, of misschien wordt er maar een bepaald aantal behandelingen vergoed.
-
Maak een afspraak. Afhankelijk van waar je woont moet je misschien een paar dagen tot weken wachten voordat je aan de beurt bent bij een psychisch hulpverlener, dus maak de afspraak zo snel mogelijk. Vraag of je ook op de annuleringslijst mag, als ze die hebben, dan kun je misschien sneller terecht.
- Als je suïcidale gedachten of plannen hebt, zoek dan onmiddellijk hulp. Online zelfmoordpreventie kun je altijd bellen, 24 uur per dag, 7 dagen per week, op 0900-0113. Je kunt ook gewoon 112 bellen. [10] X Bron
-
Stel vragen. Wees niet bang om vragen te stellen aan je psychisch hulpverlener. Als je iets niet begrijpt, of verduidelijking wil, vraag het dan gewoon. Je kunt ook vragen stellen over mogelijke behandelplannen, zoals de soorten en de duur van de beschikbare therapieën, en welke soorten medicijnen je misschien nodig hebt. [11] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Vraag je hulpverlener wat jij moet doen om het proces verder te brengen. Hoewel je de mentale aandoening niet alleen kunt genezen, zijn er wel dingen die je kunt doen om de genezing te versnellen; overleg dit met je hulpverlener.
-
Beoordeel het contact met de hulpverlener. De relatie met je hulpverlener moet veilig, uitnodigend en prettig zijn. De eerste keer voel je je misschien kwetsbaar. Je therapeut kan je ongemakkelijke vragen stellen en vragen hoe je over bepaalde ongemakkelijke problemen denkt, maar hij/zij moet je op je gemak stellen, waarderen en zorgen dat je je welkom voelt. [12] X Betrouwbare bron National Alliance on Mental Illness Ga naar de bron
- Als je je na een paar sessies nog steeds niet prettig voelt, kun je verder gaan kijken. Onthou dat je langere tijd met iemand moet werken, dus je moet het gevoel hebben dat de therapeut aan jouw kant staat.
Advertentie
-
Veroordeel jezelf niet. Het komt veel voor dat mensen die een psychische aandoening hebben, vooral als het om depressie of angsten gaat, het gevoel hebben dat ze gewoon "normaal" moeten doen. Maar net zoals je daarmee diabetes of een hartziekte niet kunt genezen, kun je dat ook niet met een mentale aandoening. [13] X Bron
-
Zorg voor een netwerk waar je op terug kunt vallen. Een netwerk van mensen om je heen hebben die je accepteren en steunen is voor iedereen belangrijk, maar vooral als je lijdt aan een mentale ziekte. Vrienden en familie zijn een goed begin. Er bestaan ook allerlei praatgroepen. Kijk maar eens bij je in de buurt, of online. [14] X Bron
- Het Fonds Psychische Gezondheid is een goede plek om te beginnen. Je vindt er allerlei informatie over aandoeningen en je kunt er lezen waar je hulp kunt vinden. [15] X Bron
-
Overweeg meditatie of aandachtsoefeningen. Hoewel meditatie professionele hulp en/of medicijnen niet zou mogen vervangen, kun je je symptomen er beter mee leren beheersen, vooral bij aandoeningen die te maken hebben met verslaving of angsten. Aandachts- en meditatieoefeningen leggen de nadruk op het belang van acceptatie en aanwezig zijn in het heden, wat kan helpen om stress te verminderen. [16] X Bron
- Je kunt eerst instructies krijgen van een meditatieleraar en het daarna zelf voortzetten.
- Er zijn allerlei websites te vinden die tips geven over hoe je moet beginnen met mediteren.
-
Hou een dagboek bij. Een dagboek bijhouden over je gedachten en ervaringen kan op meerdere manieren nuttig zijn. Als je negatieve gedachten of angsten opschrijft, richt je je er minder op. Als je bijhoudt wat een bepaald symptoom bij je uitlokt, kan je psychisch hulpverlener je beter helpen. Je kunt je emoties zo op een veilige manier verkennen. [17] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Zorg dat je gezond eet en voldoende beweegt. Hoewel je met dieet en beweging een psychische aandoening niet kunt voorkomen, kan het wel helpen bij het in de hand houden van de symptomen. Een regelmatig schema en voldoende slaap zijn vooral heel belangrijk bij ernstige aandoeningen zoals schizofrenie of bipolaire stoornis. [18] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Let ook goed op wat je eet en hoeveel je beweegt als je een eetstoornis hebt zoals anorexia, boulimia of vreetbuien. Raadpleeg een arts om zeker te weten dat je gezond eet.
-
Drink minder alcohol. Alcohol is een onderdrukkend middel en kan veel invloed hebben op je welzijn. Als je last hebt van een mentale ziekte zoals depressie of verslaving, kun je alcohol beter laten staan. Als je wel drinkt, drink dan met mate: 2 glazen wijn, 2 biertjes, of 2 glazen sterke drank per dag voor vrouwen, en 3 voor mannen. [19] X Betrouwbare bron Mental Health Foundation Ga naar de bron
- Drink nooit alcohol als je medicijnen slikt. Overleg met je huisarts hoe je je medicijnen moet innemen.
Advertentie
Tips
- Als het kan, neem dan een goede vriend of familielid mee naar de eerste afspraak met je therapeut. Dat kan helpen tegen de zenuwen en geeft je steun.
- Baseer je behandeling en leefstijl op wetenschappelijk medisch bewijs, met behulp van getrainde hulpverleners. Veel huismiddeltjes tegen mentale ziektes werken niet of nauwelijks, en sommige dingen zijn zelfs schadelijk.
- De samenleving stigmatiseert mentaal zieken vaak. Als je liever niet met anderen deelt dat je een psychische aandoening hebt, doe het dan niet. Zoek mensen die je steunen, accepteren en om je geven.
- Als je een vriend of geliefde hebt die psychisch ziek is, veroordeel hem/haar dan niet, en zeg niet dat hij/zij gewoon "beter zijn best moet doen". Geef liefde, acceptatie en steun.
Advertentie
Waarschuwingen
- Als je suïcidale gedachten of plannen hebt, zoek dan onmiddellijk hulp.
- Veel mentale aandoeningen worden erger als ze onbehandeld blijven. Zoek zo snel mogelijk hulp.
- Behandel een psychische aandoening nooit zonder professionele hulp. Dat kan de situatie verergeren waardoor je jezelf of anderen schade kunt toebrengen.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.dimence.nl/Nieuws/Pages/10-mythes-over-psychische-problemen.aspx
- ↑ http://www.who.int/whr/2001/media_centre/press_release/en/
- ↑ http://www.naminh.org/we-advocate/help-fight-stigma/facts-myths
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mental-illness/basics/risk-factors/con-20033813
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mental-illness/basics/risk-factors/con-20033813
- ↑ http://www.mentalhealthamerica.net/recognizing-warning-signs
- ↑ http://www.psychiatry.org/mental-health/more-topics/warning-signs-of-mental-illness
- ↑ http://www.nami.org/Learn-More/Treatment/Types-of-Mental-Health-Professionals
- ↑ http://www.youchooz.nl/beroepen/verpleegkundige-in-de-ggz-psychiatrisch-verpleegkundige/136/wat_ga_je_doen/1
- ↑ http://www.suicide.org/should-i-call-911-if-i-am-acutely-suicidal.html
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mental-illness/basics/preparing-for-your-appointment/con-20033813
- ↑ http://www.nami.org/Find-Support/Living-with-a-Mental-Health-Condition/Finding-a-Mental-Health-Professional
- ↑ http://well.wvu.edu/articles/eight_myths_depression
- ↑ http://www.webmd.com/mental-health/features/coming-out-about-mental-illness
- ↑ http://www.psychischegezondheid.nl/info-psychische-aandoeningen
- ↑ http://healthland.time.com/2013/08/07/does-meditation-help-or-hinder-mental-illnesses/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mental-illness/basics/coping-support/con-20033813
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mental-illness/basics/prevention/con-20033813
- ↑ http://www.mentalhealth.org.uk/help-information/mental-health-a-z/D/diet/
Over dit artikel
Deze pagina is 8.666 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
