Pdf downloaden
Pdf downloaden
Polsverstuikingen zijn relatief veel voorkomende blessures, met name onder sporters. Een verstuiking treedt op wanneer de ligamenten in de pols te ver worden uitgerekt en er geheel of gedeeltelijk scheurtjes in ontstaan. Een verstuikte pols veroorzaakt pijn, ontstekingen en soms blauwe plekken, afhankelijk van de ernst van het letsel (eerstegraads, tweedegraads of derdegraads). [1] X Bron Soms kan het moeilijk zijn om het verschil te zien tussen een vervelend verstuikte pols en een botbreuk, dus kun je door er meer informatie over te hebben, ze beter van elkaar onderscheiden. Als je echter een breuk vermoedt, om welke reden dan ook, maak dan een afspraak met je arts voor een medische behandeling.
Stappen
-
Verwacht enige pijn tijdens beweging. Polsverstuikingen kunnen zeer verschillen in de ernst van de kwetsuur, afhankelijk van de mate van oprekking en/of scheuren in het getroffen ligament. Een lichte polsverstuiking (eerstegraads) betreft het iets oprekken van het ligament, maar zonder duidelijke scheuren; een gemiddelde verstuiking (tweedegraads) betreft aanzienlijke scheuren (tot 50% van de vezels); een ernstige verstuiking (derdegraads) betreft grotere scheuren of een complete breuk van het ligament. [2] X Bron De mate van beweging bij een lichte of gemiddelde verstuiking van de pols zal dus relatief normaal zijn, zij het pijnlijk. Een ernstige verstuiking leidt vaak tot instabiliteit van het gewricht (te veel mobiliteit) tijdens beweging, omdat het betrokken ligament niet meer goed aansluit op de botten van de pols (handwortel). In tegenstelling daarmee is de mate van beweging veel beperkter bij fracturen van de pols en is er vaak een schrapend gevoel tijdens beweging.
- Eerstegraads verstuikingen zijn enigszins pijnlijk en de pijn wordt meestal beschreven als een pijn die scherp kan zijn door beweging.
- Tweedegraads polsverstuikingen genereren matige tot ernstige pijn, afhankelijk van de mate waarin de ligamenten zijn gescheurd; de pijn is scherper dan die van een eerstegraads verstuiking, en soms ook kloppend vanwege een ontsteking.
- Derdegraads polsverstuikingen zijn (aanvankelijk) vaak minder pijnlijk dan die van een tweedegraads verstuiking, omdat het ligament volledig is gescheurd en omringende zenuwen niet sterk kan irriteren — hoewel een dergelijke verstuiking uiteindelijk aanzienlijk kan gaan kloppen als gevolg van ontstekingshaarden.
-
Let op ontstekingen. Ontsteking (zwelling) is een gangbaar symptoom van alle polsverstuikingen, evenals van alle fracturen van de pols, maar het verschilt aanzienlijk naargelang de ernst van het letsel. [3] X Betrouwbare bron American Academy of Family Physicians Ga naar de bron In het algemeen veroorzaken eerstegraads verstuikingen de minste zwelling, terwijl derdegraads verstuikingen de meeste zwelling veroorzaken. Zwelling zal je verstuikte pols er dikker en gezwollen doen uitzien ten opzichte van je ongedeerde pols. De ontstekingsreactie van het lichaam op schade, vooral bij verstuikingen, neigt een overdreven reactie te zijn, omdat het anticipeert op het ergste zorgscenario — een open wond gevoelig voor infectie. Dus is het beperken van de ontsteking veroorzaakt door een verstuiking met koude therapie, kompressen en/of ontstekingsremmende middelen gunstig, omdat het pijn vermindert en helpt om het bewegingsbereik in je pols te behouden.
- Zwelling van de ontsteking veroorzaakt niet veel kleurverandering in de huid, afgezien van enige roodheid door het 'blozen' als gevolg van al het warme vocht onder de huid.
- Als gevolg van de ophoping van de ontsteking, wat bestaat uit lymfevocht en een scala aan gespecialiseerde immuunsysteemcellen, zal een verstuikte pols warm aanvoelen. De meeste polsfracturen voelen ook warm aan als gevolg van de ontsteking, maar soms kan de pols en hand koud aanvoelen, als gevolg van geblokkeerde bloedtoevoer door schade aan de bloedvaten.
-
Ga na of er zich kneuzingen ontwikkelen. Hoewel de ontstekingsreactie van het lichaam ervoor zorgt dat er zwelling ontstaat op de plek van verwonding, is dat niet hetzelfde als kneuzen. [4] X Bron Kneuzingen worden veroorzaakt door bloed dat uit beschadigde bloedvaten (kleine slagaders of aders) in omringende weefsels sijpelt. Lichte polsverstuikingen leiden meestal niet tot blauwe plekken, tenzij de schade is veroorzaakt door een harde klap die de kleine onderhuidse bloedvaatjes direct onder de huid heeft beschadigd. Bij een gemiddelde verstuiking is er sprake van meer zwelling, maar nogmaals niet noodzakelijkerwijs gepaard gaand met veel blauwe plekken — het hangt ervan af hoe de schade is opgetreden. Ernstige verstuikingen gaan gepaard met veel zwelling en meestal significante kneuzing, omdat trauma dat volledig gescheurde gewrichtsbanden veroorzaakt meestal ernstig genoeg is om omringende bloedvaten te beschadigen of scheuren.
- De donkere kleur van kneuzingen wordt veroorzaakt door bloed dat in de weefsels net onder het huidoppervlak sijpelt. Met de afbraak van het bloed en het wegspoelen ervan uit de weefsels, verandert ook de blauwe plek van kleur (van donkerblauw naar groen en geel).
- In tegenstelling tot verstuikingen, zal er bij polsfracturen bijna altijd sprake zijn van kneuzingen, omdat er trauma (kracht) voor nodig is om een bot te breken.
- Een derdegraads verstuiking van de pols kan leiden tot een avulsiefractuur, waarbij het ligament een klein stukje bot heeft weggetrokken. [5] X Bron In dit geval is er veel onmiddellijke pijn, ontsteking en kneuzingen.
-
Breng ijs aan en let op eventuele verbetering. Polsverstuikingen van allerlei niveaus reageren goed op koudetherapie, omdat het ontsteking vermindert en omliggende zenuwvezels die pijn veroorzaken verdooft. [6] X Bron Koudetherapie (ijs of bevroren gelpacks) is vooral belangrijk bij eerste- en tweedegraads polsverstuikingen, omdat die verstuikingen gepaard gaan met een ophoping van ontstekingen rond de plek van de kwetsuur. Het gedurende 10-15 minuten aanbrengen van ijs op een verstuikte pols om de een tot twee uur direct na een blessure, zorgt voor een merkbaar positief effect na een dag of twee, door aanzienlijke vermindering van de intensiteit van de pijn en het gemakkelijker maken van bewegingen. Daarentegen is het koelen van een gebroken pols ook nuttig voor pijnbestrijding en ontsteking, maar de symptomen keren vaak terug nadat het effect ervan is afgenomen. Dus, als een algemene richtlijn, is koudetherapie meestal nuttiger bij verstuikingen dan bij de meeste fracturen.
- Kleine haarlijn(stress)fracturen lijken vaak op lichte of gemiddelde verstuikingen en reageren beter op koudetherapie (langdurig) dan ernstiger fracturen.
- Wanneer koudetherapie wordt toegepast op je getroffen pols, wikkel die dan eerst in een dunne handdoek om huidirritatie of bevriezing te voorkomen.
Advertentie
-
Raadpleeg je huisarts. Hoewel de bovenstaande informatie je kan helpen om na te gaan of je pols verstuikt is en om ongeveer in te schatten in welke mate, is een huisarts veel gekwalificeerder om een nauwkeurige diagnose te stellen. Feit is dat een gedetailleerde geschiedenis van de kwetsuur in ongeveer 70% van de gevallen van pijn aan een pols, leidt tot een specifieke diagnose. [7] X Betrouwbare bron American Academy of Family Physicians Ga naar de bron Je arts zal je pols onderzoeken en enkele orthopedische tests uitvoeren, en indien de schade ernstig lijkt te zijn, zal hij of zij waarschijnlijk een röntgenfoto laten maken om een botbreuk uit te kunnen sluiten. Röntgenfoto's tonen echter alleen botweefsel, en niet het zachte weefsel, zoals gewrichtsbanden, pezen, bloedvaten en zenuwen. [8] X Betrouwbare bron American Academy of Family Physicians Ga naar de bron Gebroken botten in de hand en dan vooral haarlijnfracturen, kunnen lastig zijn om te zien op een röntgenfoto vanwege de kleine omvang en de afgesloten ruimte. Als de röntgenfoto's geen polsbreuk doen vermoeden, maar de kwetsuur ernstig is en geopereerd dient te worden, dan kan de arts vragen om een MRI-scan of CT-scan.
- Kleine stressfracturen van de carpale botten (met naam de scaphoideum) zijn zeer moeilijk te zien op gewone röntgenfoto's, totdat alle ontstekingen zijn verdwenen. Dus moet je wellicht een week of zo wachten voor je nog een röntgenfoto kunt laten maken. Dergelijke kwetsuren vereisen wellicht ook aanvullende foto's zoals een MRI, of een spalken/gipsverband, afhankelijk van de ernst van de symptomen en het letsel.
- Osteoporose (een aandoening gekenmerkt door demineralisatie en broze botten) is een belangrijke risicofactor voor fracturen van de pols, hoewel het niet het risico op polsverstuikingen zal verhogen.
-
Vraag om een verwijzing voor een MRI. Voor alle eerste- en de meeste tweedegraads verstuikingen is er geen noodzaak voor een MRI of een andere hightech diagnostische test, omdat deze kwetsuren kortstondig zijn en meestal binnen een paar weken zullen genezen, zonder medische behandeling. Voor ernstiger ligament-verstuikingen (vooral derdegraads) of als de diagnose onduidelijk is, zal een MRI gerechtvaardigd zijn. [9] X Betrouwbare bron American Academy of Family Physicians Ga naar de bron Een MRI gebruikt magnetische golven om gedetailleerde beelden te maken van alle structuren in het lichaam, met inbegrip van de zachte weefsels. MRI is geweldig voor het visualiseren van welk ligament is gescheurd en in welke mate. Dit is zeer nuttige informatie voor een orthopedisch chirurg, als een operatie nodig blijkt te zijn.
- Gescheurde pezen, tendinitis en bursitis van de pols (met inbegrip van carpaaltunnelsyndroom) lijken qua klachten op polsverstuikingen, maar een MRI kan onderscheid maken tussen de verschillende kwetsuren.
- Een MRI is ook nuttig om een beeld te krijgen van de ernst van de schade aan bloedvaten en zenuwen, met name als het polsletsel symptomen veroorzaakt in je hand, zoals gevoelloosheid, tintelingen en/of verkleuring.
- Een andere oorzaak van polsklachten die lijken op een lichte verstuiking van de pols is artrose — het slijtagetype. Artrosepijn is echter chronisch, wordt langzaam erger na verloop van tijd en geeft meestal een schurend gevoel tijdens het bewegen van de pols.
-
Overweeg een CT-scan. Als je polsletsel vrij ernstig is (en niet lijkt te verbeteren), maar de diagnose na röntgenfoto's en een MRI blijft onduidelijk, dan is het mogelijk om andere foto's te laten maken, zoals een CT-scan. CT-scans (computertomografie) combineren röntgenfoto's die uit verschillende hoeken zijn genomen en gebruiken software om doorsneden (segmenten) te maken van alle harde en zachte weefsels in je lichaam. [10] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron CT-foto's bieden gedetailleerdere informatie dan reguliere röntgenfoto's, meer gelijkwaardig aan die van MRI's. Over het algemeen is een CT-scan uitstekend geschikt voor het herkennen van verborgen fracturen van de pols, hoewel een MRI vaak geschikter is voor het herkennen van subtielere kwetsuren van ligamenten en pezen. [11] X Betrouwbare bron American Academy of Family Physicians Ga naar de bron CT-scans zijn meestal minder duur dan MRI's, dus is dit een factor indien je ziektekostenverzekering de kosten van de diagnose niet dekt.
- CT-scans stellen je bloot aan ioniserende straling. De hoeveelheid straling is meer dan gewone röntgenfoto's, maar niet genoeg om als schadelijk te worden beschouwd.
- Het ligament dat het vaakst verstuikt raakt in de pols is het scapho-lunatum, dat het os scaphoideum verbindt met het os lunatum. [12] X Bron
- Als alle hierboven genoemde diagnostische foto's negatief zijn (geen oorzaak kunnen aangeven), maar je polsklachten aanhouden, dan zal je arts je waarschijnlijk doorsturen naar een orthopedisch (botten en gewrichten) specialist voor meer tests en onderzoek.
Advertentie
Tips
- Een verstuikte pols is vaak het resultaat van een val, dus wees voorzichtig tijdens het lopen op een natte of gladde ondergrond.
- Skateboarden is een risicovolle activiteit wat alle polskwetsuren betreft, dus draag altijd polsbanden.
- Indien onbehandeld zal een ernstige verstuiking van de pols het risico op het ontwikkelen van artrose met het ouder worden vergroten.
- Probeer een behandeling met ijs en zorg dat er geen druk op komt te staan. Indien er geen verbetering optreedt, ga dan naar een arts.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00023
- ↑ http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00023
- ↑ http://www.aafp.org/afp/2005/1101/p1753.html
- ↑ http://www.netdoctor.co.uk/health_advice/facts/sprains.htm
- ↑ http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00023
- ↑ http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00023
- ↑ http://www.aafp.org/afp/2005/1101/p1753.html
- ↑ http://www.aafp.org/afp/2005/1101/p1753.html
- ↑ http://www.aafp.org/afp/2005/1101/p1753.html
Over dit artikel
Deze pagina is 4.488 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
