Zonnebrand komt veel voor, waarbij ongeveer 42% van de Amerikaanse volwassenen minstens een incident per jaar meldt. In Nederland zijn deze cijfers niet beschikbaar. [1] X Bron Het ontstaat meestal binnen een paar uur nadat men blootgesteld is aan teveel ultraviolette (UV) straling, ofwel van de zon of va kunstmatige bronnen (zonnebanken). [2] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Zonnebrand is herkenbaar aan de rode verbrande huid die pijnlijk is en warm aanvoelt. Het kan een paar dagen duren voor het wegtrekt en elk geval van zonnebrand verhoogt je risico op diverse huidproblemen zoals rimpels, donkere vlekken, uitslag en huidkanker (melanoom). Er zijn diverse natuurlijke manieren om zonnebrand thuis te behandelen en te verzachten, hoewel medische hulp nodig kan zijn als je huid echt beschadigd is.
Stappen
-
Neem een koel bad. Je huid kan er een beetje rozig of verhit uitzien als je nog op het strand of in het park bent, maar je zult waarschijnlijk zien en voelen dat het veel erger geworden is tegen de tijd dat je een paar uur later thuis bent. Leg daarom, zodra je zonverbrande huid ziet en voelt, een koel kompres op je huid, of neem een koel bad of koele douche als je huid verbrand is. [3] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron De koele temperatuur van het water zal je helpen verbranding te bestrijden en de pijn een beetje te verlichten. Je huid zal ook wat water absorberen, wat belangrijk is voor zonverbrande huid doordat het uitgedroogd is.
- Week gedurende 15-20 minuten, waarbij je ervoor zorgt dat het water koel is, maar niet te koud -- ijs toevoegen aan het bad kan best goed voelen, maar het kan ervoor zorgen dat je lichaam in shock raakt.
- Gebruik direct na de zonnebrand geen zeep of scrub op je huid -- het kan de huid irriteren en/of verder uitdrogen.
- Bij iemand met een heel lichte huid is er vaak minder dan 15 minuten in de middag blootstelling aan de zon nodig om te verbranden, terwijl een persoon met een wat donkerdere huid diezelfde hoeveelheid zon urenlang kan verdragen. [4] X Bron
-
Breng aloë vera aan. Aloë veragel is waarschijnlijk het meest populaire kruidenmiddel voor zonnebrand en andere oorzaken van verbrande huid. Aloë vera heeft een enorm vermogen tot niet alleen het verzachten van zonnebrand en de pijn te verminderen, maar het versnelt ook het genezingsproces flink. In een wetenschappelijke beoordeling van de literatuur, hebben onderzoekers ontdekt dat mensen met zonnebrand en andere huidverwondingen, die behandeld waren met aloë vera, gemiddeld 9 dagen eerder genazen dan degenen die niet behandeld waren met de plant. [5] X Bron Het gedurende de eerste paar dagen na een zonnebrand meerdere keren per dag aloë vera aanbrengen kan een groot effect op je huid hebben en veel ongemak voorkomen.
- Als je een echte aloë veraplant in huis of in je tuin hebt, breek dan een blad af en breng de dikke gel/sap daarin direct aan op je zonverbrande huid.
- Als alternatief kun je een fles pure aloë veragel kopen bij een gezondheidswinkel of apotheek. Zet de gel voor het beste effect in de koelkast en breng het aan als het koel geworden is.
-
Probeer havermout. Havermout is een andere natuurlijke remedie voor het verzachten van zonnebrand. Het werkt snel om verhitting en jeuk te verminderen. Er is uit onderzoeken gebleken dat havermout ontstekingsremmende eigenschappen heeft, wat helpt bij het verzachten van zonverbrande huid. [6] X Bron Maak om die reden een vloeibare batch met havermout, laat het twee uurtjes afkoelen in de koelkast en breng het dan direct aan op de zonverbrande huid en laat het drogen. Spoel het af met koel water, maar doe dat voorzichtig aangezien havermout ook een mild scrubmiddel is en je de huid niet verder wilt irriteren.
- Als alternatief kun je fijngemalen havermout kopen (in drogisterijen verkocht als colloïdale haver) en meng dat ruimhartig met koel water in het bad, voor je er zelf in stapt.
- Je kunt ook je eigen fijngemalen haver maken door een kop havermout (instant of traditioneel) in een blender, keukenmachine of koffiemaler te malen tot het een gladde, fijne consistentie heeft.
- Bij kleinere zonverbrande plekken kun je een handje droge havermout in een verbandgaasje doen en dat een paar minuten in koud water te laten weken. Leg dan dit huisgemaakte kompres gedurende 20 minuten op de verbranding. Herhaal dit elke paar uur.
-
Houd de verbrande huid goed gehydrateerd. Zonverbrande huid heeft niet de hydratatie van een normale huid, dus een andere manier om het te verzachten en genezing te stimuleren is door het goed gehydrateerd te houden. Breng, na een koele douche of bad, een overdadige hoeveelheid vochtinbrengende crème of lotion aan op de zonverbrande huid, waardoor voorkomen wordt dat het water weer kan oplossen. Herhaal dat aanbrengen regelmatig in de loop van de dag om eventueel vervellen en schilferen minder zichtbaar te maken. Zoek natuurlijke vochtinbrengers die vitamines C en E bevatten, MSM, aloë vera, komkommerextract en/of calendula -- die helpen allemaal om de beschadigde huid te verzachten en te genezen. [7] X Bron
- Als de zonnebrand bijzonder pijnlijk is, overweeg dan om hydrocortisoncrème te gebruiken. Een crème met een lage dosis (minder dan 1 %) hydrocortison is goed om pijn en zwelling snel te verminderen.
- Gebruik geen crèmes die benzocaïne of lidocaïne bevatten -- bij sommige mensen kunnen die allergieën veroorzaken en de zonnebrand verergeren.
- Gebruik verder geen boter, Vaseline of andere op olie gebaseerde producten op zonverbrande huid -- ze kunnen je poriën verstoppen en voorkomen dat hitte en zweet weg kunnen komen. [8] X Bron
- Gewoonlijk is de pijn van zonnebrand het ergste tussen de 6-48 uur na blootstelling aan de zon. [9] X Bron
-
Houd jezelf goed gehydrateerd. Een andere manier om je zonverbrande huid gehydrateerd te houden is door veel vocht te drinken. Drink gedurende je zonnebrand (in elk geval de eerste paar dagen) extra water, natuurlijk vruchtensap en/of cafeïnevrije sportdranken zodat je lichaam en huid weer gehydrateerd kunnen worden en kunnen beginnen zichzelf te genezen. [10] X Bron Begin met minstens 8 glazen water (bij voorkeur gezuiverd water) per dag. Houd in gedachten dat cafeïne vochtafdrijvend is en ervoor zorgt dat je vaker gaat plassen, dus vermijd koffie, zwarte thee, frisdranken en energiedrankjes gedurende de eerste stadia van zonnebrand.
- Omdat zonnebrand vocht naar het oppervlak van de huid trekt en weghaalt uit de rest van je lichaam, moet je alert blijven op symptomen van uitdroging: droge mond, excessieve dorst, verminderd plassen, donkergekleurde urine, hoofdpijn, duizeligheid en/of slaperigheid.
- Kleine kinderen zijn vooral kwetsbaar voor uitdroging (meer huidoppervlak vergeleken met hun gewicht), dus neem contact op met je arts als ze ziek lijken of zich vreemd gedragen nadat ze zonverbrand werden.
-
Denk over ontstekingsremmende pijnstillers (NSAIDs) uit de vrije verkoop. Ontsteking en zwellingen zijn een groot probleem bij gemiddelde tot zware zonnebrand, dus het nemen van niet-steroïde ontstekingsremmende medicatie (NSAID's) kort na het ontdekken van de zonschade is ook een goede strategie. NSAID's verminderen de zwelling en roodheid die karakteristiek zijn voor zonnebrand en kunnen wat van de huidschade op de lange termijn voorkomen. [11] X Bron Veel voorkomende NSAID's zijn ibuprofen (Advil), naproxen (Aleve) en aspirine, maar ze kunnen slecht zijn voor je maag, dus neem ze in met voeding en beperk het gebruik tot minder dan twee weken. Acetaminofen (paracetamol) en andere pijnstillers kunnen helpen tegen de pijn van de zonnebrand, maar ze hebben geen effect op de ontsteking en zwelling.
- Zoek naar crèmes, lotions of gels die NSAID's of pijnstillers bevatten -- het is een snellere en directere methode om de medicatie in je huid te krijgen.
- Houd in gedachten dat aspirine en ibuprofen niet geschikt zijn voor jonge kinderen, dus overleg met je arts voor je enige medicatie gebruikt of aan je kinderen geeft.
-
Bescherm jezelf tegen verdere verbranding. Voorkomen is altijd beter als het gaat om zonnebrand. Er zijn veel zaken die je kunt doen om jezelf te beschermen, zoals insmeren met een 30+ zonnebrandcrème, elk uur opnieuw op te brengen, en dekkende kleding dragen zoals een shirt met lange mouwen, een hoed en een zonnebril. Vermijd de zon op het warmste punt van de dag, tussen 10 en 2 uur 's middags. [12] X Bron [13] X Betrouwbare bron American Academy of Dermatology Ga naar de bronAdvertentie
-
Weet wanneer je naar de dokter moet. De meeste gevallen van zonnebrand worden ingedeeld als eerstegraads brandwonden, welke thuis behandeld kunnen worden met de hierboven beschreven adviezen en waarbij je een tijdje uit de zon moet blijven. Maar, extreme blootstelling aan de zon kan ook tweedegraads en derdegraads verbrandingen geven, die medische verzorging en behandeling nodig hebben. [14] X Bron Tweedegraads zonnebrand is herkenbaar aan blaren en nat uitziende huid, roodheid en schade aan de hele opperhuid en bovenste lagen van de lederhuid. [15] X Bron Derdegraads zonnebrand is herkenbaar aan vervelde en droog uitziende huid, donkerrood of askleurig, en vernietiging van de volledige opperhuid en grotendeels van de lederhuid. Het gevoel in de huid is bij derdegraads verbrandingen gewoonlijk verminderd.
- Tweedegraads zonnebrand geneest in 10-21 dagen, gewoonlijk zonder littekenvorming. Derdegraads zonnebrandwonden hebben vaak huidtransplantatie nodig om te genezen en laten altijd littekens achter. [16] X Bron
- Andere redenen om naar de dokter te gaan na een zonnebrand zijn symptomen van uitdroging (zie hierboven) of een zonnesteek (zwaar zweten, flauwtes, vermoeidheid, zwakke maar snelle pols, lage bloeddruk en hoofdpijn). [17] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Bij kinderen moet je, als algemene richtlijn, medische hulp zoeken als een blaarvormende zonnebrand 20% of meer van hun lichaam betreft (de hele rug van een kind bijvoorbeeld). [18] X Bron
-
Laat je blaren goed behandelen. Gemiddelde tot ernstige zonnebrand omvat meestal ook blaarvorming, wat een natuurlijke beschermende reactie is van je lichaam. Als je merkt dat er zich blaren vormen op je zonverbrande huid, pluk daar dan niet aan en maak ze niet stuk. Blaren bevatten jouw natuurlijke lichaamsvloeistof (serum) en vormen een beschermende laag over de verbrande huid. [19] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Het stukmaken van blaren verhoogt ook het risico op infectie. Als je minimale blaarvorming hebt op bereikbare lichaamsdelen (zoals je onderarmen bijvoorbeeld) bedek ze dan met droog, absorberend verband. Maar, als je veel blaarvorming hebt en het zit op je rug of andere moeilijk tot niet bereikbare plaatsen, laat dan je arts voor ze zorgen. Je arts zal waarschijnlijk wat antibioticacrème aanbrengen en de blaren goed bedekken met steriel gaas om het risico op infectie te beperken, littekenvorming te minimaliseren en genezing te bevorderen.
- Verschoon het verband 1-2 keer per dag (als het bereikbaar is), maar verwijder ze zorgvuldig om verdere beschadigingen te minimaliseren. Vervang het verband onmiddellijk als het per ongeluk nat of vies wordt.
- Wanneer de blaren toch openbreken, breng dan een antibiotische zalf aan op het gebied en bedek het losjes met een nieuw schoon verband.
- Een of meer blaarvormende zonneverbrandingen in de jeugd of tienertijd verdubbelt het risico op het ontwikkelen van melanomen (een vorm van huidkanker) later in het leven. [20] X Bron
-
Overweeg zilversulfadiazinecrème. Als je zonnebrand bijzonder ernstig is en blaarvorming en ontvellen van de huid omvat, dan kan je dokter zilversulfadiazinecrème aanbevelen en voorschrijven (Thermazene 1%). Zilversulfadiazine is een krachtig antibioticum dat bacteriën en andere potentieel infecterende stoffen doodt op verbrande huid. [21] X Bron Het wordt gewoonlijk een of twee keer per dag aangebracht, maar gebruik het niet op het gezicht omdat het een grijzige verkleuring van de huid kan veroorzaken. Wanneer je de crème aanbrengt, gebruik dan handschoenen en breng een dikke laag aan, maar zorg ervoor dat je eerst eventuele dode en afschilferende huid verwijdert. Houd de zilversulfadiazinecrème altijd bedekt met steriel verband.
- Een oplossing van colloïdaal zilver, wat bij veel gezondheidswinkels gekocht kan worden, of thuis gemaakt kan worden, is ook een krachtig antibioticum en veel minder duur en problematisch dan zilversulfadiazinecrème. [22] X Bron Giet wat colloïdaal zilver in een steriele spuitfles en vernevel het over je verbrande huid, laat het dan eerst drogen voor je er verband over aanbrengt.
- Als je arts denkt dat je grote kans loopt op een wijdverspreide infectie door je ernstige zonnebrand, dan kan hij of zij een korte antibioticakuur voorschrijven voor de zekerheid.
Advertentie
Tips
- Vermijd onnodige blootstelling aan zon. Blijf uit de zon tijdens de heetste middaguren en draag zonnehoeden, zonnebrillen en lippenbalsem om je huid te beschermen tegen UV stralen als je naar buiten gaat.
- Gebruik een breedspectrum zonnebrandmiddel met een factor van SPF 30 of hoger als je in de zon bent.
- Zit onder een parasol wanneer je van de buitenlucht geniet, zelfs als het bewolkt is.
- Scrub de huid als de zonnebrand genezen is. Gebruik een reiniger met alfahydroxyzuur (AHA) uit de vrije verkoop en een licht scrubbende pad. Het proces van het scrubben van je huid kan de groei van nieuwe cellen stimuleren en tegelijkertijd dode of afstervende cellen, die door de verbranding beschadigd zijn, verwijderen.
Bronnen
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/sunburn/article_em.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sunburn/basics/definition/con-20031065
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sunburn/basics/lifestyle-home-remedies/con-20031065
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003227.htm
- ↑ https://umm.edu/health/medical/altmed/herb/aloe
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/2011/07/18/sunburn-remedies-natural-relief_n_897103.html
- ↑ http://www.skincancer.org/prevention/sunburn/five-ways-to-treat-a-sunburn
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003227.htm
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003227.htm
- ↑ http://www.skincancer.org/prevention/sunburn/five-ways-to-treat-a-sunburn
- ↑ http://www.skincancer.org/prevention/sunburn/five-ways-to-treat-a-sunburn
- ↑ http://www.uptodate.com/contents/sunburn-prevention-beyond-the-basics
- ↑ https://www.aad.org/public/kids/skin/skin-cancer/treating-sunburn
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003227.htm
- ↑ http://hospitals.unm.edu/burn/classification.shtml
- ↑ http://hospitals.unm.edu/burn/classification.shtml
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heat-exhaustion/basics/symptoms/con-20033366
- ↑ http://www.skincancer.org/prevention/sunburn/five-ways-to-treat-a-sunburn
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sunburn/basics/lifestyle-home-remedies/con-20031065
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/sunburn/article_em.htm
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a682598.html
- ↑ http://www.scientificamerican.com/article/silver-makes-antibiotics-thousands-of-times-more-effective/