วิธีการ ทำยาสวนทวาร

PDF download ดาวน์โหลดบทความ
ร่วมเขียน โดย Muhammad Khan, MD, MPH

ข้อมูลอ้างอิง

PDF download ดาวน์โหลดบทความ

คุณอาจจำเป็นต้องสวนทวารถ้าท้องผูกเป็นประจำ รักษาอาการผิดปกติต่างๆ ในลำไส้ ทำดีท็อกซ์ หรือเตรียมตัวเข้ารับการผ่าตัดลำไส้ ถ้าปรึกษาคุณหมอแล้วจำเป็นต้องเข้ารับการสวนทวาร คุณก็สามารถผสมยาสวนทวารใช้เองได้ จะทำให้ขับถ่ายสะดวกขึ้น วัตถุดิบที่ต้องใช้ก็มีเกลือ (ที่ใช้ปรุงอาหาร) น้ำอุ่น และอุปกรณ์สวนทวารที่สะอาดพร้อมใช้

ส่วนประกอบ

น้ำเกลือ

  • เกลือสำหรับปรุงอาหาร 2 ช้อนชา (11 กรัม)
  • น้ำกลั่น 4 ถ้วยตวง (ประมาณ 1 ลิตร)
  • กลีเซอรีน 2 - 6 ช้อนชา (10 - 30 มล.) ถ้ามี
  • ยาที่คุณหมอจ่ายให้ ถ้ามี

สูตรนี้ผสมแล้วจะได้น้ำเกลือสำหรับสวนทวาร 4 ถ้วยตวง (ประมาณ 1 ลิตร) ด้วยกัน

วิธีการ 1
วิธีการ 1 ของ 2:

ผสมน้ำเกลือสำหรับสวนทวาร

PDF download ดาวน์โหลดบทความ
  1. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/5\/5b\/Make-an-Enema-Step-1-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-1-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/5\/5b\/Make-an-Enema-Step-1-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-1-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    เทน้ำอุ่น 4 ถ้วยตวง (ประมาณ 1 ลิตร) ใส่ขวดสะอาดขนาดใหญ่. ใช้ขวดที่ฆ่าเชื้อทำความสะอาดแล้ว และใหญ่พอจะจุน้ำอุ่นได้ 4 ถ้วยตวง (ประมาณ 1 ลิตร) [1]
    • วิธีฆ่าเชื้อขวด คือต้มในน้ำเดือดประมาณ 5 นาที หรือล้างทำความสะอาดในเครื่องล้างจาน ตั้งค่าให้ใช้น้ำร้อนที่สุด
    • ถ้าไม่แน่ใจเรื่องความปลอดภัยของน้ำประปา ให้ใช้น้ำกลั่นแทน
    • ให้ใช้น้ำอุ่นพอสบาย คืออุณหภูมิระหว่าง 37 - 40 องศาเซลเซียส (98 - 104 องศาฟาเรนไฮต์)
  2. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/e\/e5\/Make-an-Enema-Step-2-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-2-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/e\/e5\/Make-an-Enema-Step-2-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-2-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ผสมเกลือสำหรับปรุงอาหารเข้าไป 2 ช้อนชา (11 กรัม). ใช้ช้อนตวงตักแล้วเทเกลือใส่ขวดน้ำอุ่นโดยตรง ย้ำว่าต้องใช้เกลือในสัดส่วนที่พอดีเป๊ะๆ ไม่งั้นความเข้มข้นของน้ำเกลือสวนทวารจะผิดเพี้ยนไปได้ [2]

    คำเตือน: ห้ามใช้ดีเกลือฝรั่ง (Epsom salt) ผสมน้ำเกลือสวนทวาร เพราะจะเกิดภาวะแมกนีเซียมในร่างกายไม่สมดุลรุนแรงได้ ซึ่งอันตรายถึงชีวิตได้เลย

  3. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/6\/6a\/Make-an-Enema-Step-3-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-3-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/6\/6a\/Make-an-Enema-Step-3-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-3-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ย้ำว่าต้องหมุนปิดฝาขวดให้แน่นสนิท อย่าให้น้ำรั่วซึมออกมาได้ จากนั้นเขย่าขวดแรงๆ จนเกลือละลายหมด ปกติจะใช้เวลาไม่เกิน 30 วินาที [3]
    • น้ำเกลือสูตรนี้จะใส เพราะผสมเกลือลงไปน้อยมาก เมื่อเทียบสัดส่วนกับน้ำเปล่า
  4. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/8\/84\/Make-an-Enema-Step-4-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-4-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/8\/84\/Make-an-Enema-Step-4-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-4-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    เทน้ำเกลืออุ่นๆ ใส่ถุงสวนทวารตามปริมาณที่แนะนำ. ปกติคุณหมอจะแนะนำปริมาณน้ำเกลือที่คุณต้องใช้สวนทวารให้เอง แต่ส่วนใหญ่ถ้าเป็นผู้ใหญ่ จะใช้น้ำเกลือสวนทวารประมาณ 2 ถ้วยตวง (470 มล.) [4]
    • เด็กอายุระหว่าง 6 - 12 ขวบ แนะนำให้ใช้น้ำเกลือ 1 1/2 ถ้วยตวง (350 มล.) ส่วนเด็กเล็ก 2 - 6 ขวบ แนะนำให้ใช้ 3/4 ถ้วยตวง (180 มล.)

    วิธีทางเลือก: แทนที่จะใช้น้ำเกลือสวนทวาร อาจจะใช้น้ำมันแร่บริสุทธิ์ (pure mineral oil) แทน ก็ทำให้อุจจาระนิ่มลง ช่วยหล่อลื่นลำไส้ได้ คุณหาซื้อแบบขวดปริมาณ 4.5 ออนซ์ (130 มล.) มาใช้ได้ หรือเทน้ำมันปริมาณเท่ากันใส่ถุงสวนทวาร ถ้าใช้สวนทวารเด็กอายุระหว่าง 2 - 6 ขวบ แนะนำให้ใช้แค่ครึ่งเดียว

  5. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/5\/56\/Make-an-Enema-Step-5-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-5-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/5\/56\/Make-an-Enema-Step-5-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-5-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ผสมกลีเซอรีนหรือยาที่ได้จากคุณหมอลงในถุงสวนทวารด้วย ถ้าคุณหมอแนะนำ. ถ้าอยากเพิ่มสรรพคุณทางยาระบาย คุณหมออาจแนะนำให้ผสมกลีเซอรีนปริมาณ 2 - 6 ช้อนชา (10 - 30 มล.) หรือยารักษาตามเคสเข้าไปด้วย เพื่อรักษาโรคลำไส้ต่างๆ เช่น ลำไส้อักเสบเรื้อรัง (inflammatory bowel disease หรือ IBD) หรือลำไส้อักเสบ (ulcerative colitis)
    • เวลาจะผสมยาลงไปในน้ำเกลือสวนทวาร ต้องทำตามที่คุณหมอแนะนำอย่างเคร่งครัด อาจจะต้องใช้เวลาสวนทวารนานขึ้น หรือสวนตามเวลาที่คุณหมอแนะนำ
    โฆษณา
วิธีการ 2
วิธีการ 2 ของ 2:

สวนทวารยังไงให้ปลอดภัย

PDF download ดาวน์โหลดบทความ
  1. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/d\/dd\/Make-an-Enema-Step-6-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-6-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/d\/dd\/Make-an-Enema-Step-6-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-6-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    คุณหมออาจแนะนำให้สวนทวารด้วยหลายสาเหตุด้วยกัน โดยเฉพาะถ้าท้องผูกรุนแรง เพราะจะไปกระตุ้นให้ขับถ่ายสะดวก [5]
    • ถ้าต้องผ่าตัดลำไส้ ปกติต้องสวนทวารประมาณ 2 ชั่วโมงก่อนเข้ารับการผ่าตัด
  2. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/4\/4b\/Make-an-Enema-Step-7-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-7-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/4\/4b\/Make-an-Enema-Step-7-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-7-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ปรึกษาคุณหมอว่าต้องสวนทวารในปริมาณเท่าไหร่และบ่อยแค่ไหน. ถ้าคุณหมอพิจารณาแล้วว่าการสวนทวารจะเอื้อต่อการรักษาหรือสุขภาพของคุณ คุณหมอจะแนะนำประเภทการสวนทวารและขั้นตอนรายละเอียดให้เอง ว่าต้องใช้น้ำเกลือสวนทวารมากแค่ไหน และสวนบ่อยแค่ไหน
    • ย้ำว่าต้องปฏิบัติตามที่คุณหมอสั่งอย่างเคร่งครัด เพราะถ้าสวนทวารบ่อยเกินไป จะอันตรายต่อลำไส้ หรือเสพติดการสวนทวารได้
  3. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/1\/1d\/Make-an-Enema-Step-8-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-8-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/1\/1d\/Make-an-Enema-Step-8-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-8-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ใช้ชุดอุปกรณ์สวนทวารโดยเฉพาะ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ. สำคัญมากว่าต้องใช้อุปกรณ์สวนทวารที่ผ่านการทำความสะอาดฆ่าเชื้อมาแล้ว ปกติชุดอุปกรณ์ที่ขายกัน จะมีถุงสวนทวารและท่อพร้อมหัวสวน ทั้งหมดผ่านการฆ่าเชื้อมาแล้ว บางทีก็มีสารหล่อลื่นติดมาให้ด้วย [6]
    • คุณหาซื้อชุดอุปกรณ์สวนทวารได้ตามร้านขายยาทั่วไป ร้านขายอุปกรณ์การแพทย์ หรือออนไลน์
  4. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/6\/65\/Make-an-Enema-Step-9-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-9-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/6\/65\/Make-an-Enema-Step-9-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-9-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    แขวนถุงสวนทวารที่ตะขอ ให้สูงกว่ารูทวารประมาณ 30 - 46 ซม. (12 - 18 นิ้ว) หรือจะให้ใครช่วยถือให้ในความสูงระดับนี้ก็ได้ ถ้าถุงสวนทวารอยู่สูงในระดับนี้ จะทำให้น้ำเกลือไหลสะดวก [7] อย่าลืมทาสารหล่อลื่นหรือปิโตรเลียมเจลลี่ที่รูทวารและหัวสวนของท่อซะก่อน จากนั้นนอนตะแคง ชันเข่าทั้ง 2 ข้างขึ้นแนบอก แล้วสวนทวารเข้าไปลึกประมาณ 3 นิ้ว (7.5 ซม.) สุดท้ายคลายที่หนีบสายให้น้ำเกลือไหลลงมาได้เลย น้ำเกลือจะไหลเข้าไปในลำไส้ในที่สุด [8]
    • ถ้าเสียบหัวสวนเข้าไปไม่ได้ พยายามเบ่งไปด้วยระหว่างนั้น
  5. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/4\/4c\/Make-an-Enema-Step-10-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-10-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/4\/4c\/Make-an-Enema-Step-10-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-10-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ค้างไว้ท่าเดิมอย่างน้อย 5 นาทีขึ้นไป ถ้าสวนทวารได้ผล จะเริ่มรู้สึกปวดหนัก อยากถ่ายท้อง ให้ผ่อนคลาย หายใจเข้าออกช้าๆ โดยเฉพาะถ้าเกร็งบริเวณหน้าท้อง [9]
    • ถ้าผสมกลีเซอรีนเข้าไปในน้ำเกลือสวนทวารด้วย อาจจะต้องค้างอยู่ท่าเดิมนานถึง 60 นาที
  6. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/7\/79\/Make-an-Enema-Step-11-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-11-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/7\/79\/Make-an-Enema-Step-11-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-11-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ถ้ารู้สึกปวดหนักขึ้นมา ให้เข้าห้องน้ำไปนั่งถ่ายได้เลย อาจจะต้องใช้เวลาหน่อยกว่าจะขับถ่ายและขับน้ำเกลือออกมาหมด ก็ไม่ต้องกังวล นั่งไปชิลๆ สักพัก [10]
    • ให้นั่งถ่ายไปจนไม่รู้สึกหน่วงหรือปวดหนักปวดเบาอีก
  7. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/f\/fb\/Make-an-Enema-Step-12-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-12-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/f\/fb\/Make-an-Enema-Step-12-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-12-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ผลข้างเคียงที่พบบ่อยของการสวนทวารก็คือคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย และปวดบิด หรือปวดท้อง ที่เกิดได้แต่พบไม่บ่อย คือเกิดรูรั่วในลำไส้ หรือเกิดภาวะเกลือแร่ไม่สมดุลรุนแรง นี่คือสาเหตุที่ต้องให้คุณหมอแนะนำเท่านั้น ถึงจะทำการสวนทวาร [11]
    • ถ้ารับความเสี่ยงตรงนี้ไม่ได้ ก็แนะนำว่าคุณหมอเป็นคนสวนทวารให้ที่โรงพยาบาลจะปลอดภัยสบายใจกว่า
  8. {"smallUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images_en\/thumb\/1\/16\/Make-an-Enema-Step-13-Version-3.jpg\/v4-460px-Make-an-Enema-Step-13-Version-3.jpg","bigUrl":"https:\/\/www.wikihow.com\/images\/thumb\/1\/16\/Make-an-Enema-Step-13-Version-3.jpg\/v4-728px-Make-an-Enema-Step-13-Version-3.jpg","smallWidth":460,"smallHeight":345,"bigWidth":728,"bigHeight":546,"licensing":"<div class=\"mw-parser-output\"><\/div>"}
    ห้ามสวนทวารด้วยวัตถุดิบอื่นๆ ที่มีในบ้าน เพราะอาจเป็นอันตรายต่อลำไส้ได้. คุณอาจจะเคยได้ยินว่ามีคนใช้กาแฟ นม หรือน้ำส้มสายชูสวนทวาร แต่บอกเลยว่าวิธีนี้ลำไส้จะได้รับแบคทีเรียอันตราย หรือเกิดภาวะไม่สมดุลของเกลือแร่ในร่างกายได้ ย้ำว่าห้ามทำเด็ดขาด ต่อไปนี้คือวัตถุดิบที่ห้ามใช้สวนทวารเช่นกัน [12]
    • น้ำมะนาว
    • แอลกอฮอล์
    • กระเทียม
    • ว่านหางจระเข้
    • Thistle (ไม้หนามชนิดหนึ่ง)
    • น้ำแร่
    • สมุนไพรป่า
    • น้ำมันสน

    คำเตือน: ถึงคุณจะเคยได้ยินเรื่องการสวนทวารด้วยน้ำสบู่ แต่เขาวิจัยกันมาแล้วว่าจะปลอดภัยและเห็นผล ก็ต่อเมื่อทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในกรณีที่ฉุกเฉินหรืออันตรายต่อชีวิตเท่านั้น

    โฆษณา

เคล็ดลับ

  • ถ้าไม่มั่นใจเรื่องผสมน้ำเกลือสวนทวารเอง ก็หาซื้อโซเดียมฟอสเฟตสำเร็จรูปสำหรับสวนทวารได้ตามร้านขายยาทั่วไป ใช้กับเด็กได้ปลอดภัยดี ขอแค่ใช้ในปริมาณที่แนะนำไว้ที่ฉลาก
โฆษณา

คำเตือน

  • ห้ามสวนทวารด้วยอาหารหรือวัตถุดิบที่มีในบ้านมั่วๆ ซั่วๆ เองเด็ดขาด ไม่ว่าจะเป็นนมสด น้ำมะนาว ชาสมุนไพร หรือกาแฟ เพราะอาจเป็นอันตรายร้ายแรงได้ [13]
  • ห้ามสวนทวารด้วยน้ำเปล่าล้วนๆ เพราะลำไส้จะดูดน้ำได้ก็ต่อเมื่อผสมเกลือเข้าไป อุจจาระถึงจะนิ่มลง ขับถ่ายสะดวกขึ้น [14]
โฆษณา

สิ่งของที่ใช้

ผสมน้ำเกลือสำหรับสวนทวาร

  • ถ้วยตวงและช้อนตวง
  • ขวดขนาดใหญ่ที่มีฝาปิด
  • ชุดอุปกรณ์สำหรับสวนทวาร คือมีท่อ ถุงสวนทวาร และหัวสวน

บทความวิกิฮาวอื่น ๆ ที่่เกี่ยวข้อง

วิธีการ
ทานครีเอทีน
วิธีการ
สวนอุจจาระด้วยตัวเองที่บ้าน
วิธีการ
ลอกพลาสติกปิดแผลไม่ให้เจ็บ
วิธีการ
ดูแลตัวเองเมื่อถูกริ้นน้ำเค็มกัด
วิธีการ
รักษาผิวถลอกจากการเสียดสีแบบธรรมชาติ
วิธีการ
เก็บรักษาใบว่านหางจระเข้
วิธีการ
สกัดน้ำมันจากเปลือกส้ม
วิธีการ
เพิ่มความสูงโดยธรรมชาติ
วิธีการ
ทานมะรุมผง
วิธีการ
ใช้ดีเกลือเป็นยาระบาย
วิธีการ
บรรเทาอาการปวดฟัน
วิธีการ
ดีท็อกซ์
โฆษณา

ข้อมูลอ้างอิง

  1. ↑ https://youtu.be/zLY1WkaXzP0?t=213
  2. ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15759964
  3. ↑ https://www.childrenscolorado.org/doctors-and-departments/departments/colorectal/colorectal-procedures/enemas-at-home/
  4. ↑ http://www.med.umich.edu/1libr/PedSurgery/ColorectalProgram/EnemaProgram.pdf
  5. ↑ https://myhealth.alberta.ca/Health/aftercareinformation/pages/conditions.aspx?hwid=uf9444
  6. ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3641812/
  7. ↑ http://www.med.umich.edu/1libr/MPU/TapWaterEnemaAnoscopy.pdf
  8. ↑ https://www.nursingtimes.net/nursing-practice/specialisms/gastroenterology/how-to-administer-an-enema/203226.article
  9. ↑ https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/barium-enema/about/pac-20393008
  1. ↑ https://www.nursingtimes.net/nursing-practice/specialisms/gastroenterology/how-to-administer-an-enema/203226.article
  2. ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3641812/
  3. ↑ https://journals.lww.com/jpgn/Fulltext/2016/07000/Soap_Suds_Enemas_Are_Efficacious_and_Safe_for.6.aspx
  4. ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3401717/
  5. ↑ https://intermountainhealthcare.org/ext/Dcmnt?ncid=521193989

เกี่ยวกับวิกิฮาวนี้

ในภาษาอื่น
มีการเข้าถึงหน้านี้ 11,227 ครั้ง

บทความนี้เป็นประโยชน์กับคุณไหม

โฆษณา