ดาวน์โหลดบทความ
ดาวน์โหลดบทความ
อาการชาที่เท้าและนิ้วเท้ามาจากหลายสาเหตุ แต่ส่วนใหญ่จะรู้สึกยิบๆ ซ่าๆ ร่วมด้วย ส่วนใหญ่ที่เท้าชาก็เพราะเป็นเหน็บ แต่บางทีก็ร้ายแรงเพราะเป็นผลข้างเคียงจากเบาหวาน หรือโรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (multiple sclerosis) คุณจึงควรใส่ใจดูแลตัวเองเวลาเกิดอาการเท้าและนิ้วเท้าชา เพราะนอกจากอาจลุกลามจนคุณเดินเหินไม่สะดวกแล้ว ยังอาจเป็นสัญญาณบอกโรคอื่นที่ร้ายแรงกว่าด้วย
ขั้นตอน
-
ยืดเส้นยืดสาย. ส่วนใหญ่เวลาเท้าและนิ้วเท้าชามักเป็นเพราะคุณนั่งหรือยืนเฉยๆ นานเกินไป วิธีบรรเทาหรือขจัดอาการชาแบบนี้ ก็คือกระตุ้นให้เลือดกลับมาไหลเวียนสะดวกตามปกติ ก็คือต้องขยับเท้าของคุณนั่นเอง อาจจะลุกเดินไปมาแถวนั้นๆ หรือแค่นั่งแล้วขยับข้อเท้าก็ได้
- นอกจากการบรรเทาอาการชาชั่วคราวแล้ว ถ้าคุณหมั่นออกกำลังกายบ่อยๆ ก็ช่วยป้องกันไม่ให้เกิดอาการชาแต่แรกได้ ถ้าเป็นไปได้ให้พยายามยืดเส้นยืดสาย ขยับตัวไปมาเยอะๆ ในแต่ละวัน ถึงจะแค่เดินไปมาก็ยังดีกว่าอยู่เฉยๆ
- แต่บางคนออกกำลังกายแบบมีแรงกระแทกที่เท้าอย่างวิ่งจ็อกกิ้ง ก็อาจทำให้เท้าและนิ้วเท้าชาได้เหมือนกัน ถ้าเป็นแบบนั้นให้เปลี่ยนไปว่ายน้ำหรือปั่นจักรยานแทน
- ต้องยืดเหยียด (stretch) ก่อนออกกำลังกาย สวมรองเท้าที่เหมาะสมกับชนิดกีฬา รวมถึงออกกำลังกายบนพื้นราบ
-
เปลี่ยนท่านั่ง. ส่วนใหญ่คนเรามักเกิดอาการชาเวลานั่งนานๆ ในท่าที่กดทับเส้นประสาทที่ขาและ/หรือเท้า เพราะงั้นพยายามอย่านั่งขัดสมาธิหรือนั่งทับส้นเท้านานๆ [1] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ถ้าจำเป็นต้องนั่งนานจริงๆ ให้คอยยกเท้าสูงเป็นระยะ เลือดจะได้ไหลเวียนดี
-
ถอดเสื้อผ้าที่คับเกินไป. พวกเลกกิ้ง ถุงเท้า หรือเสื้อผ้าท่อนล่างอื่นๆ ที่คับเกินไป อาจทำให้เลือดไหลไปเลี้ยงบริเวณเท้าไม่สะดวก จนเกิดอาการชาขึ้นมา ให้ถอดหรือคลายเสื้อผ้าที่คับแน่น เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด
-
นวดฝ่าเท้า. นวดบริเวณที่ชาอย่างเบามือ เลือดลมจะได้ไหลเวียนดี แป๊บเดียวก็หายชา
-
อุ่นเท้าด้วยถุงร้อนหรือแผ่นประคบร้อน. ถ้านั่งในแอร์จนเท้าเย็นนานๆ ก็อาจชาหรือรู้สึกซ่าๆ ได้ ให้หาอะไรมาห่มคลุมหรือประคบให้เท้าอุ่นๆ ซะ
-
ใส่รองเท้าไซส์พอดี. รองเท้าส้นสูงหรือรองเท้าอื่นๆ ที่คับแน่นบริเวณปลายเท้า ก็ทำเท้าชาได้เหมือนกัน โดยเฉพาะการใส่รองเท้าที่ไซส์เล็กเกินไปสำหรับคุณ ยิ่งใส่ไปออกกำลังกายยิ่งไม่ต้องพูดถึง ขอให้เปลี่ยนเป็นรองเท้าสวมสบาย ขนาดกำลังพอดี แผ่นรองเสริมในรองเท้าก็ช่วยให้สวมใส่สบายขึ้นถ้ารองเท้าหลวมเกินไป
-
อาการหนักต้องหาหมอ. ส่วนใหญ่อาการเท้าและนิ้วเท้าชามักหายได้เอง ไม่น่าเป็นห่วง โดยเฉพาะถ้าสาเหตุนั้นเห็นๆ กันอยู่ อย่างนั่งคุดคู้ หรือใส่เสื้อผ้าหรือรองเท้าคับๆ แต่ถ้าคุณเกิดอาการชาบ่อยผิดปกติ หรือเป็นทีละนานๆ ไม่ยอมหาย (2 - 3 นาทีขึ้นไป) แบบนี้ต้องรีบหาหมอ เพื่อตรวจเช็คจนแน่ใจว่าไม่ได้เป็นสัญญาณของโรคอื่นที่ร้ายแรงกว่า [2] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ถ้าเท้าชาและมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น อ่อนแรง ขยับตัวไม่ได้ ควบคุมการขับถ่ายไม่ได้ หรือพูดติดขัด ขยับปากยาก ต้องรีบไปโรงพยาบาลด่วน
- การตั้งครรภ์ก็เป็นอีกสาเหตุที่พบบ่อยของอาการเท้าและนิ้วเท้าบวมจนชา. ถ้าคุณหมอวินิจฉัยว่าอาการชาของคุณเกิดจากการตั้งครรภ์ ไม่มีโรคอื่นน่าเป็นห่วง ก็ให้บรรเทาอาการตามที่คุณหมอแนะนำ [3] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ FamilyDoctor.org ไปที่แหล่งข้อมูล
โฆษณา
-
ไปตรวจร่างกาย. โรคเบาหวาน เป็นอีกสาเหตุยอดนิยมที่ทำให้เกิดอาการชาเรื้อรังที่เท้าและนิ้วเท้า เพราะเลือดไหลเวียนไม่ดีจนเส้นประสาทที่เท้าเกิดความเสียหาย เพราะฉะนั้นอาการชาเลยกลายเป็นหนึ่งในอาการแรกๆ ของโรคเบาหวาน ถ้าคุณเกิดอาการชาบ่อยๆ แบบหาสาเหตุไม่ได้ ควรรีบไปหาหมอเพื่อตรวจรักษาแต่เนิ่นๆ
- สำหรับคนเป็นโรคเบาหวาน อาการชาถือว่าร้ายแรงน่าเป็นห่วง เพราะจะทำให้ไม่รู้สึกเจ็บปวดที่เท้าเวลาโดนความร้อน อะไรบาด ทิ่ม หรือเวลาเท้าพอง
- พอเลือดไหลเวียนไปที่เท้าไม่สะดวก ก็ทำให้แผลหายช้า เลยทำให้ยิ่งติดเชื้ออักเสบง่ายและรุนแรง เพราะฉะนั้นคนเป็นเบาหวานต้องดูแลเท้าดีเป็นพิเศษ
-
รักษาตัวเมื่อเป็นโรคเบาหวาน. ต้องคอยเช็คระดับกลูโคสในเลือด เพื่อป้องกันปัญหาเรื่องการไหลเวียนเลือดและโรคเส้นประสาท (neuropathy) ซึ่ง 2 โรคนี้ก่อให้เกิดอาการชาในคนเป็นเบาหวานได้ เรื่องนี้ถือเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องปรึกษาคุณหมอ
- หมั่นเช็คระดับน้ำตาลในเลือดเป็นประจำด้วยเครื่องตรวจน้ำตาลในเลือด (blood glucose meter) และเช็คระดับ A1C (น้ำตาลสะสมในเลือด) 2 - 3 ครั้งต่อปี
- ทั้งอาการเท้าชาและอาการอื่นๆ อาจทำให้คนเป็นโรคเบาหวานออกกำลังกายไม่สะดวก แต่ขอให้อย่าอยู่เฉย พยายามออกกำลังกายให้ได้ 30 นาทีต่อวัน ไม่ว่าจะไปฟิตเนสหรือเดินขึ้นลงบันไดอยู่ที่บ้านก็ตาม
- กินอาหารที่มีประโยชน์และครบหมู่ เช่น ผักผลไม้ ธัญพืชโฮลเกรน ถั่ว ปลา และผลิตภัณฑ์นมพร่องมันเนย อย่ากินอาหารที่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งปรี๊ด เช่น คุกกี้ หรือน้ำอัดลม เป็นต้น
- กินยารวมถึงฉีดอินซูลินให้ครบถ้วนตามที่คุณหมอสั่ง
- เลิกบุหรี่ให้ได้ ถ้าจำเป็นก็ต้องเข้ารับการบำบัด เพราะการสูบบุหรี่ทำให้อาการของโรคเบาหวานทรุดหนักได้
-
ลดน้ำหนัก . ถ้าอ้วน หรือเข้าขั้นเป็นโรคอ้วน จะทำให้เท้าและนิ้วเท้าชาได้ ถ้าลดเองลำบาก ลองปรึกษาคุณหมอเรื่องวิธีการลดน้ำหนักอย่างเห็นผลแต่ดีต่อสุขภาพ ถ้าน้ำหนักตัวน้อยลง อาการชาและอื่นๆ น่าจะดีขึ้น
- พอผอมลง ความดันก็ต่ำลงด้วย ยิ่งช่วยเรื่องอาการชา แต่ถ้าลดน้ำหนักแล้วความดันยังสูง คงต้องปรึกษาคุณหมอเพื่อพิจารณาใช้ยา [4] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ใช้วิธีลดอาการชาทั่วไป. ถึงเป็นเบาหวาน แต่วิธีรักษาอาการเหน็บชาทั่วไปก็น่าจะช่วยได้บ้าง เช่น ขยับเท้า ยกเท้าสูง นวดเท้า รวมถึงประคบร้อน แต่เป็นวิธีช่วยบรรเทาอาการชั่วคราวเท้านั้น โรคหรืออาการอื่นที่เป็นอยู่ก็ไม่ได้หายไปไหน เพราะฉะนั้นยังต้องดูแลตัวเองต่อไป ทั้งดูแลเท้าและอาการของโรคเบาหวาน
-
ปรึกษาคุณหมอเรื่องการแพทย์ทางเลือก. มีบางงานวิจัยชี้ว่าการรักษาอาการเท้าชาจากเบาหวานด้วยการใช้เทคนิคผ่อนคลาย และการฝึก biofeedback รวมถึงการใช้เครื่อง anodyne therapy นั้นได้ผลดีอยู่ แต่เนื่องจากไม่ใช่วิธีรักษาตามปกติ ประกันของคุณจึงมักไม่ครอบคลุม ยังไงถ้าสนใจลองปรึกษาคุณหมอดู [7] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- คุณหมออาจจ่ายยารักษาอาการชาร่วมด้วย แต่มักเป็นการใช้ยาในลักษณะไม่ตรงตามที่ระบุในฉลาก (off-label) [8] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
โฆษณา
-
รักษาอาการบาดเจ็บ. อาการบาดเจ็บที่เท้า นิ้วเท้า ข้อเท้า ศีรษะ หรือสันหลังอาจทำให้เกิดอาการชาได้ ถ้าไปรักษากับคุณหมอโรคกระดูก โรคระบบประสาทและสมอง หรือคุณหมอจัดกระดูก อาจทำให้อาการชาลดลงจนหายเป็นปกติได้ [9] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ปรึกษาเรื่องการใช้ยากับคุณหมอ. ยาคีโมมักทำให้เกิดอาการชาปลายมือปลายเท้าได้ แต่ก็อาจเกิดจากยารักษาโรคอื่นๆ ได้เหมือนกัน ถ้าคุณเกิดอาการชาหลังเริ่มใช้ยาตัวใหม่ ให้รีบปรึกษาคุณหมอเพื่อพิจารณาว่าผลดีจากยามีมากกว่าผลข้างเคียงไหม ไม่ก็พิจารณาเปลี่ยนไปจ่ายยาตัวอื่นที่รักษาอาการได้เหมือนกันโดยไม่มีผลข้างเคียง [10] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ห้ามหยุดยาเองโดยไม่ปรึกษาคุณหมอก่อน เพราะบางตัวต้องค่อยๆ ลดปริมาณยาลง ไม่ใช่อยู่ๆ เลิกกินเลย
-
กินวิตามินเสริม. ถ้าขาดวิตามินบี12 หรือวิตามินอื่นๆ ก็อาจเกิดอาการชาได้ ให้ลองไปตรวจเลือด ถ้าพบว่าร่างกายขาดวิตามิน จะได้กินอาหารเสริมหรือวิตามินเพิ่มเติม [11] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
กินยารักษาโรคเรื้อรัง. ถ้าเท้ากับนิ้วเท้าชาไม่ยอมหาย อาจเป็นสัญญาณบอกโรคอื่นๆ เช่น โรคปลอกประสาทอักเสบ โรคข้ออักเสบ โรคไลม์ (Lyme disease) และอื่นๆ ถ้ากินยารักษาโรคพวกนี้ ก็จะช่วยลดอาการเท้าชาไปด้วย [12] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Mayo Clinic ไปที่แหล่งข้อมูล
- ถ้าคุณไม่ได้เป็นโรคเรื้อรังอะไร แล้วอยู่ๆ เท้ากับนิ้วเท้าเกิดชาขึ้นมา ก็อาจเป็นสัญญาณอันตรายได้ ให้ปรึกษาคุณหมอเรื่องอาการทั้งหมด เพื่อตรวจรักษาต่อไป
- แต่ถ้าคุณหมอวินิจฉัยแล้วว่าคุณเป็นโรคเรื้อรัง แต่อาการชาถือเป็นอาการใหม่ที่เพิ่มเติมมา ก็ต้องเล่าให้คุณหมอฟังเช่นกัน จะได้สั่งยาเพิ่มเติมหรือรักษาด้วยวิธีการอื่น
-
ดื่มให้น้อยลง. ดื่มแอลกอฮอล์เยอะๆ ทำให้มือเท้าชาได้เหมือนกัน ให้คุณดื่มน้อยลงหน่อยเพื่อป้องกันไว้ก่อน [13] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
บรรเทาอาการ. ถ้ารักษาโรคต่างๆ และทำทุกวิธีที่ว่ามาแล้ว แต่เท้ายังชา ให้บรรเทาอาการโดยยกเท้าสูง ประคบร้อน นวดเท้า และเดินไปเดินมา ถึงไม่หายขาด แต่อย่างน้อยก็ทำให้สบายขึ้น หายชาชั่วคราวโฆษณา
ข้อมูลอ้างอิง
- ↑ http://www.health.com/health/gallery/0,,20568217_10,00.html
- ↑ http://www.healthgrades.com/symptoms/toe-numbness
- ↑ http://familydoctor.org/familydoctor/en/pregnancy-newborns/your-body/changes-in-your-body-during-pregnancy-third-trimester.html
- ↑ http://www.diabetesselfmanagement.com/blog/healing-numb-feet/
- ↑ http://www.sigvaris.com/sites/default/files/diabetesbro.pdf
- ↑ http://www.neuropathytreatmentgroup.com/neuropathycream/neuropathy-cream-can-help-those-who-suffer-from-peripheral-neuropathy/
- ↑ http://www.diabetesselfmanagement.com/blog/healing-numb-feet/
- ↑ http://www.webmd.com/drugs/condition-1646-Occasional+Numbness,+Prickling,+or+Tingling+of+Fingers+and+Toes.aspx?names-dropdown=
- ↑ http://www.spine-health.com/conditions/leg-pain/leg-pain-and-numbness-what-might-these-symptoms-mean
โฆษณา
