Goud is een waardevol metaal, en er worden dus vaak sieraden van imitatiegoud en metaallegeringen met een dun laagje goud erover gemaakt. In Nederland wordt alles dat minder dan 58,3% goud bevat (14 karaat) als imitatiegoud gezien. Als je je afvraagt of het gouden voorwerp dat je hebt echt is, dan is de betrouwbaarste methode om ermee naar een juwelier te gaan. Als je dat nog niet wilt doen, dan kun je het goud zelf onderzoeken en de basiseigenschappen van het goud testen. Je kunt tevens een dichtheidstest of een salpeterzuurtest doen voor een nauwkeuriger resultaat. Voer verschillende tests uit en als de resultaten allemaal veelbelovend zijn, dan kun je er rustig van uitgaan dat het voorwerp van echt goud is.
Stappen
-
Laat het goud in een kan met water vallen om te zien of het zinkt. Pak een kan of bak die groot genoeg is voor het goud dat je wilt testen en vul hem met water. Het maakt niet uit hoe warm of hoe koud het water is dat je gebruikt, maar lauw water is prima. Echt goud heeft een hoge dichtheid, en het zinkt dus direct naar de bodem van de kan of bak. Imitatiegoud is een stuk lichter en blijft drijven. [1] X Bron
- Op echt goud ontstaan geen roestplekken en aanslag wanneer het nat wordt, dus als je verkleuringen ziet, gaat het waarschijnlijk om verguld goud.
-
Doe een paar druppels azijn op het goud. Plaats je sieraden of goudstuk op een vlakke ondergrond. Gebruik een pipet om een beetje azijn aan te brengen en laat het ongeveer 15 minuten intrekken. Echt goud verandert niet van kleur, maar nepgoud wel. [2] X Bron
- Je kunt het goud ook 15 minuten onderdompelen in een glazen bak met azijn. Dit is een iets riskantere methode omdat azijn halfedelstenen op gouden sieraden kan beschadigen.
-
Kijk of je duidelijke verkleuringen ziet op plekken waar het goud weggesleten is. Goud is een vrij zacht metaal, en het aangebrachte goudlaagje op vergulde en gegalvaniseerde voorwerpen slijt op den duur vaak weg. Je kunt het beste de randen van sieraden en munten bekijken. Deze plekken wrijven tijdens je dag vaak tegen je huid en kleren. Als je een ander metaal onder het goud ziet, dan weet je dat het voorwerp verguld of gegalvaniseerd is en dat het niet om echt goud gaat. [3] X Bron
- Als je een zilveren kleur ziet, dan kan het om zilver of titanium gaan. Een rode kleur kan op koper of messing duiden.
TIP VAN EEN DESKUNDIGEDirecteur van het International Gemological Institute en afgestudeerd edelstenendeskundigeJerry Ehrenwald is directeur van het International Gemological Institute (IGI) en afgestudeerd edelstenendeskundige. Hij is afkomstig uit New York City en heeft levenslange ervaring in zijn vakgebied. Hij is de uitvinder van de in de Verenigde Staten gepatenteerde Laserscribe℠, een manier om unieke nummers als een DIN (diamant-identificatienummer) met een laser in diamanten te graveren. Ehrenwald is verantwoordelijk voor het handelslaboratorium van het IGI, evenals de taxatie-afdeling. Hij heeft de grote eer om seniorlid te zijn van de American Society of Appraisers (ASA), en is tevens lid van de Twenty-Four Karat Club in New York City, een sociale club waar alleen de 200 succesvolste mensen in de juweliersbranche lid van zijn.Jerry Ehrenwald
Directeur van het International Gemological Institute en afgestudeerd edelstenendeskundigeOnze deskundige is het ermee eens: verdachte plekken en verkleuringen op de randen van het voorwerp zijn vaak duidelijke tekenen dat het niet om echt goud gaat. Als het voorwerp echter niet van 24 karaat goud is, wat als zuiver goud wordt gezien, dan kan er op den duur aanslag op het voorwerp ontstaan omdat de basismetalen blootgesteld worden aan zuurstof.
-
Kijk of het goud verkleuringen op je huid achterlaat als je het draagt of vasthoudt. Zuiver goud reageert niet met zweet of talg op je huid, dus als je zwarte of groene strepen ziet, gaat het om andere metalen. Zilver laat zwarte strepen achter en koper laat groene strepen achter. Als je veel van deze strepen op je huid ziet, dan is het goud wellicht minder zuiver dan je denkt. [4] X Bron
- Onthoud dat de meeste gouden voorwerpen uit een mengsel van goud en andere metalen bestaan. Zelfs een sieraad van 14 karaat goud, wat dus voor 58,3% uit goud bestaat, kan deze strepen achterlaten. Test het goud ook op andere manieren om te zien of het echt is.
-
Houd een sterke magneet bij het goud om te zien of het goud eraan blijft plakken. Voor deze test heb je een sterke magneet nodig die zelfs metaallegeringen aantrekt. Beweeg de magneet over het goud en kijk hoe het goud reageert. Goud is niet magnetisch, dus laat je niet misleiden als het voorwerp aan de magneet blijft plakken. Als de magneet het goud aantrekt, dan is het voorwerp niet van zuiver goud of is het nep. [5] X Bron
- Een gewone keukenmagneet is niet sterk genoeg. Koop een sterke neodymium-magneet bij een bouwmarkt.
- Deze magneettest is niet onfeilbaar, omdat imitatiegoud ook niet-magnetisch metaal kan bevatten, zoals roestvrij staal. Sommige voorwerpen van echt goud bevatten daarnaast magnetische metalen als ijzer.
-
Wrijf met het goud over ongeglazuurd keramiek om te zien of het een streep achterlaat. Zorg dat je iets van ongeglazuurd keramiek gebruikt, want glazuur kan het testresultaat beïnvloeden. Sleep het voorwerp over het keramiek totdat je wat fragmenten van het goud ziet komen. Als je een zwarte streep ziet, dan betekent dat het voorwerp niet van echt goud is. Als je een gouden streep ziet, dan betekent dat doorgaans dat het om echt goud gaat. [6] X Bron
- Koop op het internet of bij een bouwmarkt bij je in de buurt een ongeglazuurde keramische tegel of bord.
- Met deze test komen er wat krassen op het goud, maar het goud raakt doorgaans niet zichtbaar beschadigd. Het is een stuk veiliger dan andere testen waarbij je wat van het goud krast of zuur gebruikt.
- Een andere manier om dit te doen is om wat foundation op je huid aan te brengen en er met het goud overheen te strijken wanneer de foundation droog is. Imitatiegoud reageert doorgaans met de foundation en laat een groene of zwarte streep achter.
Advertentie
-
Kijk of je een officieel keurmerk met een getal op het goud kunt vinden. Het keurmerk, ook wel keurteken of gehalteteken genoemd, laat zien hoeveel goud het voorwerp in kwestie bevat. Het keurmerk wordt vaak aangebracht op de sluiting van sieraden of aan de binnenkant van ringen. Bij munten en goudstaven kun je het keurmerk meestal op het oppervlak zien staan. Het Nederlandse keurmerk is een getal van 1 tot 999. [7] X Bron
- Gebruik een vergrootglas om het keurmerk te kunnen lezen. Het kan lastig zijn om het keurmerk met het blote oog te kunnen lezen, vooral bij kleinere gouden voorwerpen als ringen.
- Het kan zijn dat oudere sieraden geen zichtbare keurmerken hebben. Soms slijt het keurmerk er met de tijd af, maar het kan ook zijn dat het sieraad nooit een keurmerk gekregen heeft. In Nederland worden sinds de vroege negentiende eeuw keurmerken in goud aangebracht door door de overheid erkende waarborginstellingen. [8] X Bron
-
Bepaal aan de hand van het keurmerk hoeveel goud je voorwerp bevat. De meeste munten en sieraden zijn niet van puur goud, maar bevatten tevens andere metalen. De keurmerken kunnen per land verschillen, maar in Nederland kan het keurmerk een getal van 1 tot 999 zijn, waarbij 999 staat voor zuiver goud. In sommige andere landen gebruikt men een getal van 0 tot 24, waarbij 24 staat voor 24 karaat goud, ofwel zuiver goud. [9] X Bron
- Een keurmerk met een getal van 375 betekent bijvoorbeeld dat het voorwerp voor 37,5% uit goud bestaat.
- Als het om 14 karaat goud gaat, is het gehalteteken 585. Bij 18 karaat goud is het gehalteteken 750, bij 20 karaat goud 833 en bij 22 karaat goud 916. Dit zijn de in Nederland gebruikte gehaltetekens, die ook in verschillende Europese landen gebruikt worden.
- Imitatiegoud kan keurtekens hebben waardoor het lijkt alsof het om echt goud gaat, dus ga niet alleen uit van het keurmerk, tenzij je zeker weet dat het voorwerp van echt goud is.
-
Kijk of je letters ziet die aangeven dat het goud niet zuiver is. Veelvoorkomende lettercombinaties zijn GP, GF en GEP. Deze letters gegeven aan dat het gouden voorwerp verguld of gegalvaniseerd is, wat betekent dat de maker een dun laagje goud op een ander metaal aangebracht heeft, zoals koper of zilver. Het voorwerp bevat dan wat goud, maar het wordt niet gezien als echt goud. [10] X Bron
- GP staat voor 'gold plated', ofwel verguld. GF betekent 'gold filled', ofwel een legering van 14, 18 of 22 karaat goud met andere metalen om het goud sterker te maken. GEP staat voor 'gold electroplate', ofwel gegalvaniseerd.
- De keurmerken kunnen verschillen, afhankelijk waar het goud vandaan komt. Nederland heeft twee door de overheid aangewezen waarborginstellingen, die elk hun eigen kantoortekens en symbolen hebben. Meestal is er ook een letter die het jaar aanduidt, zoals K voor 2020 en L voor 2021. [11] X Bron
Advertentie
-
Weeg het gouden voorwerp op een weegschaal. Als je een goede keukenweegschaal hebt, weeg het goud er dan op. Je kunt het goud anders laten wegen door een juwelier of taxateur. Bel verschillende juwelierszaken en taxatiekantoren op om te zien waar je dit kunt laten doen. Je hebt het gewicht in gram nodig. [12] X Bron
- Je hebt het gewicht van het goud in gram nodig om later een berekening te kunnen maken.
-
Vul een maatcilinder voor de helft met water. Kies een cilinder die groot genoeg is om het goud in te stoppen. Zorg dat de maatcilinder een schaalverdeling in milliliters of kubieke centimeters heeft. Als je geen gewone maatcilinder hebt, dan kun je het ook proberen met een maatbeker uit je keuken. [13] X Bron
- Met een maatcilinder met een schaalverdeling in milliliters op de zijkant kun je nauwkeuriger meten bij de test.
- Het maakt niet uit hoeveel water je gebruikt, als je maar genoeg ruimte overlaat voor het goud. Als je de maatcilinder tot aan de rand vult, zal het water over de rand stromen als je het goud erin laat vallen.
-
Kijk hoe hoog het waterniveau in de maatcilinder is. Kijk naar de schaalverdeling op de maatcilinder en schrijf het waterniveau op. Deze meting is erg belangrijk voor de test, dus noteer dit. Zorg dat de maatcilinder op een plat en egaal oppervlak staat om het waterniveau zo nauwkeurig mogelijk te kunnen meten. [14] X Bron
- Weet dat het niet uitmaakt of de maatcilinder een schaalverdeling in milliliters of kubieke centimeters heeft. Dit komt op hetzelfde neer en je kunt beide maateenheden gebruiken voor de test.
-
Laat het goud in de maatcilinder vallen en schrijf op hoe hoog het water nu komt. Laat het goud voorzichtig in de maatcilinder zakken om te voorkomen dat er water uit de maatcilinder spettert. Laat het goud net boven het water los om spetteren te voorkomen en te zorgen dat je vingers droog blijven. Kijk nu weer hoe hoog het waterniveau is. [15] X Bron
- Schrijf de tweede meting op op een vel papier. Onthoud dat dit de tweede meting is en niet de eerste.
-
Trek de getallen van elkaar af om het verschil in waterniveau te bepalen. Voer een eenvoudige berekening uit om te zien hoeveel het water gestegen is. Trek de eerste meting, het lagere getal, af van de tweede meting. Nu heb je een antwoord in milliliters of kubieke centimeters, afhankelijk van welke schaalverdeling je maatcilinder heeft. [16] X Bron
- Als je bijvoorbeeld begonnen bent met 17 ml en het waterniveau daarna gestegen is tot 18 ml, dan heb je een verschil van 1 ml.
-
Deel het gewicht van het goud door het verschil in waterniveau. De dichtheid van het goud is gelijk aan de massa gedeeld door het volume. Na het berekenen van de dichtheid vergelijk je het resultaat met de standaarddichtheid van goud, wat 19,3 gram per milliliter is. Als je het getal ver uit de buurt ligt, dan is de kans groot dat het om nepgoud gaat. Houd er echter rekening mee dat imitatiegoud dat uit een combinatie van bepaalde metalen bestaat een dichtheid kan hebben die dicht bij de dichtheid van echt goud ligt. [17] X Bron
- Je hebt bijvoorbeeld een gouden voorwerp dat 38 gram weegt en het verschil in waterniveau is 2 ml. 38 gedeeld door 2 is 19 gram per milliliter, wat erg dicht bij de dichtheid van goud ligt.
- De standaarddichtheid verschilt een beetje, afhankelijk van het type goud waar het om gaat. Bij 14 karaat geelgoud is de dichtheid 12,9 tot 13,6 gram per milliliter. Bij 14 karaat witgoud is de dichtheid ongeveer 14 gram per milliliter.
- Een voorwerp van 18 karaat geelgoud heeft een gemiddelde dichtheid van 15,2 tot 15,9 gram per milliliter. Een voorwerp van 18 karaat witgoud heeft een dichtheid van 14,7 tot 16,9 gram per milliliter.
- Een voorwerp van 22 karaat goud heeft een dichtheid van 17,7 tot 17,8 gram per milliliter.
Advertentie
-
Koop een set voor het testen van goud om het zuur te krijgen dat je nodig hebt voor de test. In een testset zitten verschillende flesjes met salpeterzuur voor verschillende soorten goud. In sommige sets zit ook een platte steen, ofwel een toetssteen, waarmee je wat van het goud van je voorwerp kunt krassen. Wellicht zie je ook naalden met monsters geel- en witgoud om je gouden voorwerp mee te kunnen vergelijken. [18] X Bron
- Sets voor het testen van goud kun je online kopen. Je kunt het ook bij juwelierszaken proberen. De meeste juweliers gebruiken deze test omdat hij zo nauwkeurig is.
-
Maak met een scherp hulpmiddel een kleine kras in het goud. Kies een onopvallende plek op het voorwerp uit om de kras te maken, zoals onder een sluiting of aan de binnenkant van een ring. Gebruik dan een scherp hulpmiddel als een graveernaald om een kras in het goud te maken. Kras totdat je door de bovenste laag goud heen bent. Leg een andere laag goud of een ander metaal onder het goud bloot. [19] X Bron
- Bij een salpeterzuurtest moet je een kras in het gouden voorwerp maken. Als het goud van persoonlijke betekenis voor je is of je het wilt houden, ga er dan mee naar een juwelier in plaats van de test zelf uit te voeren.
-
Laat een druppel salpeterzuur op de kras vallen. Trek latex handschoenen aan en werk in een goed geventileerde ruimte om problemen met het gevaarlijke zuur te voorkomen. Wanneer je klaar bent zoek je naar het flesje salpeterzuur bedoeld voor 18 karaat goud. Nadat je het goud in een roestvrijstalen bak gedaan hebt laat je een druppel zuur vallen op de kras die je gemaakt hebt en kijk je of het zuur een groene tint krijgt. Als het zuur groen wordt, weet je direct dat het om imitatiegoud gaat. [20] X Bron
- Gewoon goud reageert niet op het zuur, dus je voorwerp is wellicht verguld of bevat een metaallegering die minder zuiver is.
- Als het zuur de kleur van melk krijgt, dan gaat het om verguld sterlingzilver. Als het zuur de kleur van goud krijgt, dan heb je verguld messing.
-
Wrijf met het goud over de toetssteen om de zuiverheid te testen. Als je denkt dat het voorwerp van echt goud is, wrijf er dan mee over de toetssteen om een gouden streep achter te laten. Doe druppels salpeterzuur bedoeld voor 12 karaat, 14 karaat, 18 karaat en 22 karaat goud op verschillende delen van de streep. Wacht 20 tot 40 seconden. Zoek de plek waar het zuur het goud niet opgelost heeft om erachter te komen hoe zuiver het goud is. [21] X Bron
- De zuren worden steeds sterker, dus het zuur voor 22 karaat goud is sterker dan het zuur voor 12 karaat goud. Als het zuur voor 18 karaat goud het goud opgelost heeft, maar het zuur voor 14 karaat goud niet, dan weet je dat je voorwerp van ongeveer 14 karaat goud is.
TIP VAN EEN DESKUNDIGEDirecteur van het International Gemological Institute en afgestudeerd edelstenendeskundigeJerry Ehrenwald is directeur van het International Gemological Institute (IGI) en afgestudeerd edelstenendeskundige. Hij is afkomstig uit New York City en heeft levenslange ervaring in zijn vakgebied. Hij is de uitvinder van de in de Verenigde Staten gepatenteerde Laserscribe℠, een manier om unieke nummers als een DIN (diamant-identificatienummer) met een laser in diamanten te graveren. Ehrenwald is verantwoordelijk voor het handelslaboratorium van het IGI, evenals de taxatie-afdeling. Hij heeft de grote eer om seniorlid te zijn van de American Society of Appraisers (ASA), en is tevens lid van de Twenty-Four Karat Club in New York City, een sociale club waar alleen de 200 succesvolste mensen in de juweliersbranche lid van zijn.Jerry Ehrenwald
Directeur van het International Gemological Institute en afgestudeerd edelstenendeskundigeOm het helemaal zeker te weten neem je je gouden voorwerp mee naar een betrouwbare juwelier of taxateur om de echtheid ervan te testen.
Advertentie
Tips
- De meeste goudtests zijn niet onfeilbaar, dus je moet de tests wellicht meerdere keren uitvoeren om erachter te komen of het voorwerp in kwestie van echt goud is.
- Wellicht heb je gehoord dat je ook op goud kunt bijten om het te testen. Het goud is echt als je tanden er afdrukken in achterlaten. Omdat de meeste gouden voorwerpen een legering van hardere metalen bevatten kun je beter niet op het goud bijten om zo je tanden te beschermen.
- Als een juwelier zegt dat een voorwerp van 24 karaat goud is, dan bedoelt hij of zij dat het goud voor 99,9% zuiver is en het minimale sporen van andere metalen bevat. Een gouden voorwerp van 22 karaat bevat 22 delen goud en 2 delen andere metalen. [22] X Bron
- Bij voorwerpen van minder dan 24 karaat goud geven de andere metalen het goud zijn hardheid en kleur. Goud is zelf erg zacht, dus er worden metalen als zilver en koper toegevoegd om gouden voorwerpen duurzamer te maken.
- Bij sieraden van witgoud, geelgoud, roodgoud en roségoud is er sprake van combinaties van goud met andere metalen.
- Als je hulp nodig hebt om vast te stellen of een voorwerp van echt goud is, ga er dan mee naar een juwelier of sieradentaxateur.
Waarschuwingen
- Salpeterzuur is sterk en kan brandwonden veroorzaken en waardevolle gouden voorwerpen beschadigen. Als je bang bent dat het goud beschadigd raakt, dan kun je het ook testen met azijn, wat een milder zuur is. Je kunt de salpeterzuurtest tevens uit laten voeren door een juwelier of taxateur.
Benodigdheden
Een visueel onderzoek uitvoeren
- Goud
- Vergrootglas
Magnetisme en andere basiseigenschappen testen
- Goud
- Kan
- Water
- Neodymium-magneet
- Ongeglazuurd keramisch bord of tegel
Een dichtheidstest uitvoeren
- Goud
- Weegschaal
- Maatcilinder of maatbeker
- Rekenmachine
Testen met salpeterzuur
- Goud
- Set voor het testen van goud
- Salpeterzuur
- Bak van roestvrij staal
- Toetssteen
- Latex handschoenen
Bronnen
- ↑ https://www.dumblittleman.com/how-to-tell-if-its-real-gold/
- ↑ https://learnaboutgold.com/blog/how-to-tell-if-gold-is-real/
- ↑ https://sciencing.com/causes-gold-discoloration-6158003.html
- ↑ https://sciencing.com/causes-gold-discoloration-6158003.html
- ↑ https://terpconnect.umd.edu/~wbreslyn/magnets/is-gold-magnetic.html
- ↑ https://sciencing.com/tell-fools-gold-real-gold-4735330.html
- ↑ https://waarborg.nl/keurtekens/
- ↑ https://nl.wikipedia.org/wiki/Gehalteteken
- ↑ https://waarborg.nl/keurtekens/
- ↑ https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/568906/hallmarking-guidance-notes-october-2016.pdf
- ↑ https://waarborg.nl/keurtekens/
- ↑ https://sciencing.com/much-gold-10-karat-ring-6866358.html
- ↑ https://sciencing.com/tell-pure-using-water-displacement-8109592.html
- ↑ https://sciencing.com/much-gold-10-karat-ring-6866358.html
- ↑ https://sciencing.com/tell-pure-using-water-displacement-8109592.html
- ↑ https://www.encyclopedia.com/articles/how-to-test-for-real-gold/
- ↑ https://www.encyclopedia.com/articles/how-to-test-for-real-gold/
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=WC5NK4cB-Nc&feature=youtu.be&t=23
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=INrJuXPzaH4&feature=youtu.be&t=193
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=ThLxTG7Wg24&feature=youtu.be&t=225
- ↑ https://thesciencegeek.org/2014/05/12/the-acid-test/
- ↑ https://www.scientificamerican.com/article/is-24k-gold-pure/