Pdf downloaden Pdf downloaden

Gordelroos—of herpes zoster—is een vervelende huidaandoening die veroorzaakt wordt door het varicella-zostervirus (VZV). Dit is hetzelfde virus dat ook waterpokken veroorzaakt. Als iemand waterpokken gehad heeft blijft het varicella-zostervirus in het lichaam aanwezig. Meestal levert dat virus geen problemen op. Zo nu en dan kan het virus echter opnieuw opsteken, en nare blaren veroorzaken die men gordelroos noemt. Dit artikel zal je leren hoe je gordelroos kunt behandelen.

Methode 1
Methode 1 van 4:

Gordelroos vaststellen

Pdf downloaden
  1. Als iemand het waterpokkenvirus oploopt, dan blijft dat virus in het lichaam aanwezig. Dit kan soms uitbraken van huiduitslag en blaren veroorzaken. De meest voorkomende symptomen van gordelroos zijn:
    • Hoofdpijn
    • Griepachtige symptomen
    • Lichtgevoeligheid
    • Jeuk, irritatie, tinteling en pijn op de plek waar de uitslag zich begint te ontwikkelen—maar slechts aan één kant van het lichaam.
  2. De symptomen van elke fase kennen kan je dokter helpen bepalen hoe jouw geval het beste behandeld kan worden.
    • Fase 1 (voor de uitslag): jeuk, tinteling, gevoelloosheid of pijn ontwikkelt zich in het gebied waar de uitslag zich uiteindelijk zal ontwikkelen. Diarree, buikpijn en rillingen (meestal zonder koorts) zullen deze huidirritatie vergezellen. Ook kunnen de lymfeklieren gevoelig zijn of opzwellen.
    • Fase 2 (uitslag en blaren): aan één kant van het lichaam zal zich uitslag ontwikkelen waar uiteindelijk blaren op zullen komen. Het vocht in de blaren is eerst helder, maar zal op den duur troebel worden. Als zich uitslag rond de ogen ontwikkelt, neem dan onmiddellijk contact op met de dokter. [1] De uitslag en de blaren gaan soms gepaard met hevige, stekende pijn.
    • Fase 3 (na de uitslag en de blaren): het gebied waar de huiduitslag zich bevindt kan pijn gaan doen. Deze pijn wordt postherpetische neuralgie (PHN), en kan een paar weken, soms zelf jaren duren. PHN kan extreme gevoeligheid, chronische pijn en een brandend gevoel met zich meebrengen.
  3. Als je na een orgaantransplantatie immuunsuppresiva neemt, zoals steroïden, dan loop je een verhoogd risico op gordelroos. Ook als je aan de volgende aandoeningen lijdt doe je dat:
    • Kanker
    • Maligne lymfoom
    • Humaan immunodeficiëntievirus (HIV)
    • Leukemie
    Advertentie
Methode 2
Methode 2 van 4:

Gordelroos behandelen

Pdf downloaden
  1. Hoe sneller je arts de gordelroos vaststelt, hoe beter. (Sorry, zelfdiagnose geniet niet de aanbeveling.) Patiënten die binnen drie dagen na het begin van de symptomen beginnen met een medicamenteuze behandeling boeken betere resultaten dan patiënten die er langer dan drie dagen mee wachten voor ze hun behandeling beginnen. [2]
  2. De meeste behandelmethoden tegen gordelroos zijn niet al te ingewikkeld. Meestal omvatten ze het behandelen van de uitslag en de pijn. De arts kan je vragen de volgende medicijnen te proberen:
    • Antivirale medicijnen, zoals aciclovir (Zovirax), valaciclovir en famiciclovir, om de pijn van de uitslag te verzachten, en ervoor zorgen dat de pijn minder lang aanhoudt.
    • Vrij verkrijgbare niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen zoals ibuprofen, aspirine en paracetamol om de pijn mee te bestrijden.
    • Bepaalde plaatselijke antibiotica om infectie en verspreiding van de uitslag of blaren te voorkomen.
  3. De arts kan de diagnose postherpetische neuralgie (PHN) stellen. Om deze chronische aandoening, waar 15 op de 100 gordelroospatiënten mee te maken krijgen, te behandelen, kan de arts je het volgende voorschrijven:
    • Antidepressiva (PHN wordt vaak geassocieerd met depressie, omdat de dagelijkse activiteiten te pijnlijk en/of moeilijk worden).
    • Plaatselijke verdovingsmiddelen, zoals benzocaïne (vrij verkrijgbaar) en lidocaïnepleisters (alleen op recept).
    • Anti-epileptica, omdat sommige studies aangewezen hebben dat deze middelen de chronische zenuwpijn kunnen helpen beperken. [3]
    • Opioïden, zoals codeïne, kunnen chronische pijn helpen verlichten.
  4. Hoewel je gordelroos nooit onbehandeld moet laten, is er een aantal dingen dat je thuis kunt doen—al dan niet in combinatie met de instructies van de arts. Hieronder valt onder meer:
    • Bedek de uitslag of blaren niet te veel. Probeer er ook zo min mogelijk aan te krabben. Laat de uitslag en blaren ademen, zelfs als er korstjes op beginnen te komen. Als je door de pijn niet kunt slapen kun je de uitslag bedekken met verband. [4]
    • Breng gedurende een paar uur ijs aan op de gordelroos. Doe dit tien minuten per keer, en neem tussendoor telkens vijf minuten pauze. Vervolgens kun je wat aluminiumacetaat oplossen in water, en dit met een nat kompres aanbrengen op de uitslag.
    • Vraag je apotheker een zalf voor je samen te stellen. Vraag de apotheker om 78% calaminelotion, 20% ontsmettingsalcohol, 1% fenol en 1% menthol samen te voegen. [4] Breng deze zalf aan op de blaren tot er korstjes op komen.
  5. In sommige gevallen kan gordelroos gepaard gaan met complicaties op de lange termijn. Let op de volgende scenario's als je met gordelroos of PHN te maken hebt:
    • Als de uitslag zich over grote delen van je lichaam verspreidt. Dit kan een nadelig effect hebben op de gewrichten en inwendige organen. De behandeling van verspreide gordelroos omvat meestal het gebruik van zowel antibiotische als antivirale medicamenten.
    • Verspreiding van de uitslag naar het gezicht. Deze aandoening wordt herpes zoster ophtalmicus genoemd. Indien onbehandeld zou deze aandoening het gezichtsvermogen in gevaar kunnen brengen. Breng zo spoedig mogelijk een bezoek aan de (oog)arts als je ziet dat de uitslag zich naar je gezicht begint te verspreiden.
    Advertentie
Methode 3
Methode 3 van 4:

Gordelroos voorkomen

Pdf downloaden
  1. Overweeg om het gordelroos-vaccin te neme als je al waterpokken gehad hebt en bang bent dat je gordelroos zult krijgen, of als je mogelijke gevallen van gordelroos minder pijnlijk wilt maken. Dit vaccin is op de markt gebracht onder de naam Zostavax. Mensen van boven de vijftig kunnen een injectie krijgen, ongeacht of ze wel eens eerder gordelroos gehad hebben.
    • Mensen die nog nooit waterpokken of gordelroos gehad hebben kunnen hier beter niet voor kiezen. Zij kunnen beter kiezen voor het varicella-vaccin.
  2. Mensen die nog nooit waterpokken of gordelroos gehad hebben dienen het contact met mensen die een uitbraak van een van de twee hebben te mijden. De blaren zijn besmettelijk en dienen te allen tijde uit de weg gegaan te worden; blootstelling aan het vocht dat uit de blaren komt kan waterpokken, en mogelijk in de toekomst gordelroos veroorzaken.
    • Gordelroos komt het vaakst voor bij mensen van boven de vijftig. Mensen die ouder zijn dan vijftig dienen daarom extra voorzichtig te zijn als het op gordelroos aankomt. [5]
    Advertentie
Methode 4
Methode 4 van 4:

Thuismiddeltjes gebruiken

Pdf downloaden
  1. Het koude water zal de pijn en het ongemak die de gordelroos met zich meebrengt verzachten. Pas alleen wel op dat het water niet té koud is! Je huid zal op elke extreme temperatuur reageren, waardoor er nog meer pijn veroorzaakt wordt. Als je klaar bent met weken, droog jezelf dan helemaal af met een warme handdoek.
    • Je kunt ook kiezen voor een havermoutbad. In lauwwarm water (niet te koud of warm) zal de havermout een verzachtende werking hebben.
    • Zorg ervoor dat je alle handdoeken die je gebruikt op de hoogste temperatuur wast na gebruik. Je wilt niets verspreiden!
  2. Net als in bad gaan zal het aanbrengen van iets kouds en nats heerlijk aanvoelen. Pak een washandje, dep het in koud water, wring het uit en breng het aan op de huid. Herhaal het proces na een paar minuutjes om het verkwikkende gevoel te vernieuwen.
    • Gebruik geen ijszak! Deze zijn nu te koud voor de huid. Als je het normaal gesproken al te gevoelig vindt, dan zul je dat nu zeker vinden.
    • Was je handdoeken altijd, altijd, maar dan ook altijd na gebruik—zeker als je gordelroos hebt.
  3. Gewone lotion—geparfumeerde lotion in het bijzonder—kan de situatie nog erger maken. Houd het bij lotions als calamine. Deze hebben een extra verzachtende werking. Zorg ervoor dat je je handen goed wast na het aanbrengen van de lotion. Breng de lotion ook alleen aan op het getroffen gebied.
  4. Geloof het of niet, maar dit goedje vind je in hete pepertjes. Hoewel het waarschijnlijk niet verstandig is om je de hele dag in te gaan smeren met pepertjes, kan een crème die capsaïcine bevat wel degelijk uitkomst bieden. Dergelijke crèmes zijn in de meeste apotheken verkrijgbaar.
    • Houd in je achterhoofd dat dit er niet voor kan zorgen dat de gordelroos wegtrekt. Je zult je er echter wel een stuk beter door gaan voelen. Even voor de goede orde, de gordelroos zou binnen ongeveer drie weken weg moeten trekken. [6]
  5. En alleen op de blaren! Hierdoor zullen ze uitdrogen, waardoor het herstelproces versneld wordt. Maak een pasta van twee delen zuiveringszout (of maïszetmeel) op één deel water. Laat de pasta een kwartiertje op de blaren zitten. Spoel het er vervolgens weer af en dep de huid droog met een handdoek. En was de handdoek als je klaar bent! [7]
    • Je kunt dit een paar keer per dag doen, maar doe het niet te vaak! Als je het te vaak doet kun je de huid dusdanig uitdrogen dat het probleem alleen maar erger wordt.
    Advertentie

Tips

    • Iedereen die ooit waterpokken gehad heeft kan gordelroos krijgen, zelfs kinderen.
  • Er zijn ook mensen die beter niet gevaccineerd kunnen worden, of er in ieder even mee zouden moeten wachten. Mensen die niet gevaccineerd zouden moeten worden zijn mensen die:

    • HIV/AIDS of een andere ziekte hebben die het immuunsysteem verzwakt.
    • Kankerbehandeling ondergaan, zoals bestraling of chemotherapie.
    • Actieve, onbehandelde tuberculose hebben.
    • Zwanger (zouden kunnen) zijn. Vrouwen zouden pas drie maanden na de vaccinatie zwanger mogen raken.
    • Ooit een levensbedreigende allergische reactie gehad hebben op het antibioticum neomycine, gelatine, of een ander bestanddeel van het gordelroos-vaccin.
    • Een voorgeschiedenis van lymfe- of beenmergkankers, zoals leukemie of maligne lymfoom.
  • Mensen met gordelroos kunnen de ziekte verspreiden als ze zich in de blaren-fase bevinden. Als er korstjes op de blaren gekomen zijn is de patiënt niet langer besmettelijk.
  • Het virus kan zich verspreiden van iemand met gordelroos naar iemand die nog nooit waterpokken gehad heeft. Dit kan gebeuren als ze direct in aanraking komen met de uitslag. De blootgestelde persoon zal echter waterpokken krijgen, geen gordelroos.
  • Het virus wordt niet verspreid door hoesten, niezen of terloops contact.
  • Het risico op het verspreiden van gordelroos is kleiner als de uitslag bedekt is.
  • Neem je verantwoordelijk om te voorkomen dat je gordelroos verspreidt. Mensen met gordelroos dienen de uitslag bedekt te houden. Ze zouden hun blaren niet aan mogen raken en er niet aan mogen krabben. Ook dienen ze hun handen regelmatig te wassen.
  • Het virus is niet overdraagbaar voordat zich blaren ontwikkeld hebben.
  • Laat je vaccineren. Het gordelroos-vaccin is onlangs aanbevolen door het Amerikaanse Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP), om het risico op gordelroos bij mensen van ouder dan zestig te beperken.
Advertentie

Waarschuwingen

  • Bij ongeveer één op de vijf mensen kan de hevige pijn aanhouden als de uitslag reeds weggetrokken is. Deze pijn wordt postherpetische neuralgie genoemd. Oudere mensen lopen een verhoogd risico op postherpetische neuralgie—bij hen is de pijn doorgaans ook heviger.
  • Gordelroos kan in zeer zeldzame gevallen leiden tot gehoorproblemen, longontsteking, hersenontsteking (encefalitis), blindheid, of overlijden.
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 11.201 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie