PDF download Pdf downloaden PDF download Pdf downloaden

De nachtelijke hemel is vol licht, waarvan het grootste deel voor rekening komt van hemellichamen zoals sterren en planeten. Als je niet kunt zien of een hemellichaam een ster of planeet is, dan kun je leren hoe je de uiterlijke kenmerken van deze twee hemellichamen van elkaar kunt onderscheiden, en wanneer je ze het beste kunt bekijken.

Deel 1
Deel 1 van 3:

De uiterlijke kenmerken waarnemen

PDF download Pdf downloaden
  1. Eén van de gemakkelijkste manieren om een onderscheid te maken tussen sterren en planeten aan de nachtelijke hemel is door te kijken of het object knippert (of glinstert). Dit kan meestal met het blote oog worden waargenomen als je duidelijk zicht hebt op de hemel en als je lang genoeg naar de hemel kijkt. [1]
    • Sterren fonkelen en glinsteren - vandaar het liedje 'Twinkel twinkel kleine ster'.
    • Planeten glinsteren niet. Ze hebben een constante helderheid en algemene verschijning aan de nachtelijke hemel.
    • Als je door een telescoop kijkt, kunnen planeten lijken te 'wiebelen' langs de randen. [2]
    • Elk object dat knippert, fonkelt of glinstert is waarschijnlijk een ster. Als het snel door de nachtelijke hemel beweegt, kan het echter ook een vliegtuig zijn.
  2. Hemellichamen staan niet vast aan de nachtelijke hemel. Alle hemellichamen bewegen, maar de manier van bewegen kan een goede indicatie zijn of het sterren of planeten zijn. [3]
    • Planeten komen op in het oosten en gaan onder in het westen. Ze volgen ongeveer een vergelijkbaar pad als de zon en de maan.
    • Sterren bewegen rond aan de nachtelijke hemel, maar ze komen niet op en gaan niet onder. In plaats daarvan draaien ze in een cirkelvormig patroon rond Polaris (de Poolster).
    • Als het hemellichaam dat je ziet in een min of meer rechte lijn langs de nachtelijke hemel lijkt te bewegen, is het hoogstwaarschijnlijk een planeet.
    • Satellieten bewegen ook langs de nachtelijke hemel, maar doen dat veel sneller dan planeten. Een planeet kan uren of zelfs weken nodig hebben om de nachtelijke hemel over te steken, terwijl een satelliet in een paar minuten de hele hemel kan oversteken.
  3. Planeten worden altijd gevonden langs een denkbeeldige gordel aan de nachtelijke hemel, de ecliptica. Deze gordel is eigenlijk geen zichtbaar object, maar zorgvuldige observatie zal je helpen bij het vinden van de plaats waar hemellichamen samenkomen. Hoewel sterren ook langs deze onzichtbare gordel te zien kunnen zijn, zou je ze moeten kunnen onderscheiden door hun glinstering. [4]
    • Van de hemellichamen langs de ecliptica zijn Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus aanzienlijk helderder dan de omringende sterren. Dit komt door de nabijheid van de zon, omdat hun 'helderheid' gereflecteerd zonlicht is.
    • De gemakkelijkste manier om de ecliptica te vinden, is door de plaats en de baan van de zon en de maan aan de hemel te bekijken ten opzichte van jouw plaats op de Aarde. Het pad van de zon aan onze hemel ligt heel dicht bij het pad van planeten langs de ecliptica. [5]
  4. Niet alle planeten zijn kleurrijk. Vele van de prominentste planeten aan onze nachtelijke hemel lijken echter een bepaalde kleur te hebben. Dit kan helpen om de planeten te onderscheiden van sterren. Hoewel sommige mensen met een uitzonderlijk goed gezichtsvermogen in staat zijn om een subtiele kleurvariatie te zien, valt die kleuring meestal binnen het blauwwitte tot geelwitte bereik. [6] Voor de meeste mensen zijn sterren met het blote oog wit. [7]
    • Mercurius is meestal grijs of enigszins bruinachtig van kleur. [8]
    • Venus lijkt lichtgeel.
    • Mars lijkt meestal ergens tussen lichtroze en felrood. Dit wordt beïnvloed door de relatieve helderheid van Mars, die varieert in een cyclus van twee jaar. [9]
    • Jupiter is oranje met witte banden.
    • Saturnus is meestal licht goudkleurig.
    • Uranus en Neptunus zijn lichtblauw. Ze zijn echter meestal niet met het blote oog te zien.
  5. Terwijl zowel planeten als sterren de nachtelijke hemel oplichten, zijn planeten meestal veel helderder dan veel sterren. [10] Astronomen meten de relatieve helderheid van hemellichamen met behulp van de astronomische magnitudeschaal, waarbij de meeste planeten in het bereik van objecten vallen die met het blote oog goed zichtbaar zijn. [11]
    • Planeten reflecteren het heldere licht van de zon van ons zonnestelsel, die relatief dicht bij de aarde staat. Sterren daarentegen stralen hun eigen licht uit.
    • Hoewel sommige sterren veel helderder en groter zijn dan onze zon, staan deze sterren veel verder van de aarde dan de planeten in ons zonnestelsel. Hierdoor lijken de planeten (die het licht van onze zon weerkaatsen) meestal helderder vanaf de aarde.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 3:

Hemellichamen observeren

PDF download Pdf downloaden
  1. Of je nu een slecht nachtzicht hebt of gewoonweg geen idee hebt waar je bepaalde hemellichamen kunt vinden, een kaart of gids kan je helpen om te bepalen waar je moet zoeken. Je kunt sterrenkaarten en planeetgidsen kopen in een boekwinkel, gratis gidsen afdrukken van het internet of een sterren-/planetengids downloaden op je smartphone. [12]
    • Vergeet niet dat sterrenkaarten meestal maar een beperkte periode (meestal ongeveer een maand) geldig zijn. Dat komt omdat de positie van sterren aan de hemel in de loop van de tijd verandert als de aarde vordert in haar baan.
    • Als je een sterrenkaart of planetengids in het veld raadpleegt, zorg er dan voor dat je een gedempte rode zaklamp gebruikt. Deze zaklampen zijn ontworpen om licht te geven zonder dat je ogen zich voortdurend moeten aanpassen aan het donker.
  2. Als je met het blote oog niet genoeg hemellichamen kunt zien, dan kun je overwegen om een telescoop of verrekijker te gebruiken. Deze instrumenten kunnen je helpen bij het verbeteren van je zicht door het gebied waar je naar kijkt te vergroten. Dit kan zichtbare objecten duidelijker maken en kan zelfs objecten die met het blote oog onzichtbaar zijn, zichtbaar maken. [13]
    • Sommige experts raden aan om eerst met het blote oog vertrouwd te raken met de sterrenhemel, en daarna een verrekijker te proberen, en uiteindelijk een telescoop te gebruiken. Dit kan je helpen om meer te wennen aan de zichtbare hemellichamen en hun plaats aan de nachtelijke hemel.
    • Vergelijk telescopen en verrekijkers online voordat je erin investeert. Lees de recensies geschreven door mensen die een bepaald model bezitten, door online te zoeken naar het model waarin je geïnteresseerd bent.
  3. Lichtvervuiling van stedelijke gebieden kan je vermogen om hemellichamen te zien aan de nachtelijke hemel drastisch beperken. Om de zichtbaarheid echt te verbeteren, kun je naar een locatie gaan waar je geen last van lichtvervuiling hebt. [14] Deze aangewezen locaties zijn door de International Dark-Sky Association (IDA) aangeduid als plaatsen die het waard zijn om te beschermen tegen oprukkende lichtvervuiling en stedelijke ontwikkeling. [15]
    • Algemene locaties zonder luchtvervuiling zijn regionale parken en nationale parken, maar andere dark-sky-locaties zijn omgeven door goed verlichte, dichter bevolkte regio's.
    • Kijk op de IDA-website om een locatie zonder lichtvervuiling bij je in de buurt te vinden.
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 3:

Factoren die de zichtbaarheid van hemellichamen beperken herkennen

PDF download Pdf downloaden
  1. Een occultatie is wanneer de maan tussen de aarde en een bepaalde ster of planeet passeert, waardoor de zichtbaarheid van dat hemellichaam wordt belemmerd. Deze obstructies komen wat regelmatig voor en kunnen gemakkelijk worden berekend, omdat dit zich voorspelbaar voordoet. [16]
    • Occultaties kunnen vanaf sommige locaties op aarde wel en vanaf andere niet zichtbaar zijn. Controleer van tevoren of er een occultatie bekend is en of de zichtbaarheid van hemellichamen daardoor aanzienlijk wordt beïnvloed.
    • Je kunt meer te weten komen over geplande occultaties door online te zoeken, of door een astronomische gids te raadplegen. De International Occultation Timing Association publiceert hun voorspellingen gratis online. [17]
  2. Licht dat gereflecteerd wordt door de maan kan je vermogen om sterren en planeten te zien beperken. Als het bijna volle maan is, kan het moeilijk zijn om hemellichamen waar te nemen. Om deze reden is het beter om de actuele maanfase te controleren, voordat je gaat sterrenkijken. [18]
    • Als je niet zeker bent van de huidige maanfase, dan kun je gratis een online gids voor de maanfasen raadplegen. Op de website van de Amerikaanse marine kun je de maanfasen bekijken op datum, vooruit berekend tot het jaar 2100. [19]
  3. Als je weet hoe je sterren en planeten van elkaar kunt onderscheiden, dan kom je nog niet ver als de sterrenhemel niet goed zichtbaar is. Je vermogen om hemellichamen te zien kan worden beperkt door een aantal factoren, zowel door de mens gemaakte als natuurlijke fenomenen. [20]
    • Lichtvervuiling is een van de grootste beperkende factoren voor de zichtbaarheid van de nachtelijke hemel. Als je in of in de buurt van een grootstedelijk gebied woont, dan zal je waarschijnlijk naar een landelijker gebied moeten reizen, om meer sterren en planeten te kunnen zien.
    • Een wolkenkrabber en veel sneeuw kunnen beide het zicht op de nachtelijke hemel nadelig beïnvloeden. Als het erg bewolkt is of er veel sneeuw ligt, dan kan het moeilijk zijn om hemellichamen te zien.
  4. Er zijn vele andere factoren die ook van invloed kunnen zijn op de zichtbaarheid van de nachtelijke hemel, waaronder enkele waar je zelf invloed op hebt. Bijvoorbeeld: je alcoholconsumptie, roken en pupilverwijding op het moment van het kijken, kunnen allemaal invloed hebben op je vermogen om hemellichamen te zien. Deze factoren hebben allemaal invloed op het vermogen van je ogen om zich aan te passen aan het donker, en sterren en planeten aan de nachtelijke hemel te kunnen zien. [21]
    Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 4.987 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie