Pdf downloaden
Pdf downloaden
Oedeem is een vorm van zwelling veroorzaakt door een ophoping van overtollig vocht in de weefsels in je lichaam. Deze aandoening treedt meestal op in de enkels, voeten, benen, armen en handen. Oedeem kan het resultaat zijn van een tijdelijke aandoening als zwangerschap of optreden na een verwonding. Het kan tevens veroorzaakt worden door een hartziekte, nierziekte of leverziekte, of een bijwerking van een medicijn zijn. Je kunt last krijgen van perifeer of lokaal oedeem, wat betekent dat je enkels, voeten, benen, armen of handen opgezwollen zijn, of van gegeneraliseerd oedeem, wat betekent dat het weefsel rondom inwendige organen als de longen opzwelt. [1] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Stappen
-
Let op veelvoorkomende symptomen. Perifeer oedeem wordt gekenmerkt door opgezwollen enkels, voeten, armen en handen. Door het opzwellen kan je huid uitrekken en gaan glanzen.
- Als je met een vinger op het opgezwollen gedeelte drukt en je het kuiltje een tijd blijft zien, dan heb je wellicht last van indrukbaar oedeem. Dit type oedeem treedt meestal op nadat je lange tijd achter elkaar hebt gezeten.
-
Weet wat je risicofactoren voor perifeer oedeem zijn. Mild of matig oedeem kan een hoop verschillende oorzaken hebben, waaronder: [2] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Lange tijd achter elkaar stil blijven zitten zonder te bewegen of sporten
- Het eten van erg zoute voedingsmiddelen
- Veranderingen in de hormoonspiegel (zoals een opgeblazen gevoel voorafgaand aan de menstruatie en schommelingen in de oestrogeenspiegel)
- Zwangerschap
- Het hebben van een postoperatieve verwonding aan het lymfestelsel en de lymfeklieren (dit komt vaak voor na een operatie om een tumor bij borstkanker te verwijderen)
- Het gebruiken van bepaalde medicijnen, waaronder steroïden, medicijnen tegen een hoge bloeddruk, medicijnen tegen diabetes en NSAID’s (niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen)
-
Weet welke onderliggende medische oorzaken er zijn. Naast bovenstaande risicofactoren kan oedeem veroorzaakt worden door verschillende systeemziekten. Laat je door een arts onderzoeken op de volgende aandoeningen: [3] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Hartfalen
- Leverziekten
- Nierziekten of het nefrotisch syndroom (een aandoening aan de nieren waarbij er sprake is van een lage hoeveelheid albumine, een belangrijke proteïne, in het bloed)
- Veneuze insufficiëntie, zoals spataderen, waarbij de aderen het bloed niet goed door je lichaam kunnen laten stromen
- Lymfatische insufficiëntie of schade (die veroorzaakt kan worden door chemotherapie, een operatie of een andere verwonding)
Advertentie
-
Zorg dat je minder zout binnenkrijgt. Een te grote hoeveelheid zout zorgt dat er meer water naar de weefsels stroomt, dus je kunt oedeem voorkomen door minder zout te eten. [4] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Je kunt advies vragen aan een voedingsdeskundige of diëtist om een zoutarm dieet te volgen, maar er zijn ook enkele algemene tips die je op kunt volgen om minder zout binnen te krijgen. [5] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Strooi geen tafelzout op je eten. Het kan een tijdje duren voordat je gewend bent aan de minder zoute smaak, maar wellicht merk je dat je de smaak van de voedingsmiddelen zelf lekkerder gaat vinden. Je kunt tevens andere kruiden en specerijen toevoegen als dille, kerrie, peper, komijn of tijm om voor wat variatie in de smaak te zorgen.
- Zorg dat je minder bewerkt voedsel eet, zoals verpakt voedsel, diepvriesvoedsel en voedsel in blik (waaronder soep) dat je in de winkel koopt.
- Eet volwaardige voedingsmiddelen die je zelf klaarmaakt. Als je je eten zelf klaarmaakt weet je zeker dat er geen extra zout aan toegevoegd is. Een goede aanpak is om alleen de schappen langs de buitenrand van de supermarkt bij langs te gaan en niet de schappen in het midden. Langs de buitenrand van de supermarkt vind je meestal alle groente, fruit, vlees, vis, zuivel en bulkproducten (zoals bonen, peulvruchten, volkorengranen en noten).
- Bekijk het schap met biologisch voedsel in de supermarkt. Soms kun je daar gezonde varianten van bewerkt voedsel vinden. Bekijk de verpakking van alle bewerkte voedingsmiddelen om te zien hoeveel zout ze bevatten.
-
Zorg voor een beter uitgebalanceerd voedingspatroon. De beste manier om ervoor te zorgen dat je alle voedingsstoffen, vitaminen en mineralen binnenkrijgt is om verschillende vruchten en groenten te eten. Deze voedingsmiddelen bevatten van nature weinig zout en allerlei soorten gezonde voedingsstoffen.
- Eet verschillende soorten fruit en groente, zoals asperge, peterselie, bieten, druiven, groene bonen, groene groenten, pompoen, ananas, ui, prei en knoflook.
- Groenten met diepe, volle kleuren bevatten vaak de meeste voedingsstoffen. [6] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Als je oedeem hebt kan het goed zijn om voedingsmiddelen met antioxidanten te eten, zoals bosbessen, frambozen, kersen, tomaten, pompoen en paprika’s.
-
Eet minder vlees. Zorg dat je zo weinig mogelijk vlees eet. Sommige vleessoorten, zoals gerookt vlees, vleeswaren en rood vlees, bevatten veel zout. [7] X Bron Als je heel veel vet binnenkrijgt kan het tevens zijn dat je lever en galblaas minder goed werken en dat je eten minder goed verteerd wordt. Dit kan je oedeem verergeren.
-
Drink veel water. Het klinkt misschien tegenstrijdig om meer water te drinken als je vocht vasthoudt, maar dit is de beste manier om je lichaam schoon te spoelen. Zorg dat je per dag 6 tot 8 glazen water met een inhoud van 250 ml drinkt. [8] X Bron
- Als je arts je diuretica (plaspillen) voorgeschreven heeft, vraag hem of haar dan hoeveel water je per dag moet drinken.
-
Vermijd alcohol, cafeïne en tabak. Deze producten kunnen perifeer oedeem erger maken en je algehele gezondheid verslechteren. Alcohol en cafeïne zorgen ervoor dat je uitdroogt. [9] X Bron Als je dus alcoholische en cafeïnehoudende dranken drinkt, zorg dan dat je extra water drinkt om het effect ervan tegen te gaan.
-
Zorg dat je genoeg en de juiste beweging krijgt. Het is vrij bekend dat oedeem veroorzaakt kan worden door niet genoeg bewegen en sporten. Veel mensen weten niet dat je ook last van oedeem kunt krijgen als je te veel sport. Het is belangrijk om je arts te vragen hoe vaak je het beste kunt sporten en welke sporten het geschiktst voor je zijn.
- Als je niet gewend bent om je fysiek erg in te spannen, zorg dan dat je je trainingen geleidelijk aan opbouwt. Als je herstellende bent van een operatie of aandoening, wees dan voorzichtig en werk samen met een arts of fysiotherapeut om het sporten langzaamaan op te bouwen. [10] X Betrouwbare bron Johns Hopkins Medicine Ga naar de bron
-
Probeer niet te veel te zitten. Te veel stil blijven zitten is één van de hoofdoorzaken van oedeem. Door rond te lopen rekken je beenspieren zich uit en trekken ze zich samen, waardoor je aderen gemasseerd ofwel gestimuleerd worden en ze bloed omhoog kunnen duwen naar je hart en longen toe. Door lange perioden achter elkaar te zitten hoopt dat bloed zich op in je handen en voeten. [11] X Bron
-
Houd je voeten omhoog als je lang achter elkaar zit of je ontspant. Als je toch lange tijd achter elkaar moet blijven zitten, probeer je benen dan omhoog te houden om te voorkomen dat het bloed zich ophoopt. Leg je voeten op je bureau, een stoel of een poef. Je kunt tevens enkele kussens opstapelen om je voeten comfortabel neer te kunnen leggen.
-
Ga om het uur een stukje lopen. Als je toch lange tijd moet blijven zitten helpt het om elk uur even 5 minuten te gaan lopen. [12] X Bron Loop door de kamer heen, ga je waterfles bijvullen of loop buiten even een blokje om. Je zult je er beter door gaan voelen, je beter kunnen concentreren en je oedeem vermindert.
- Veel mensen merken dat ze ‘s avonds meer last van hun oedeem hebben. Als je na een lange dag op het werk op de bank aan het uitrusten bent, probeer dan nog steeds om een of twee keer per uur even een rondje te lopen.
-
Steek je handen omhoog. Omdat perifeer oedeem meestal in de handen en polsen optreedt probeer je je armen en handen om de 30 tot 60 minuten hoog boven je hoofd te houden. Door de zwaartekracht zal het vocht dan uit je handen lopen.
- Wellicht helpt het om je handen voorzichtig te schudden of rond te draaien terwijl je ze boven je hoofd houdt.
-
Draag compressiekousen. Compressiekousen of steunkousen zijn strakke, elastische kousen die een gelijkmatige druk op je onderbenen en enkels uitoefenen om ophopingen van vocht te voorkomen. [13] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Je kunt ze online kopen bij webshops in medische hulpmiddelen, evenals bij sommige drogisterijen.
- Veel mensen vinden het lastig om de kousen aan te trekken omdat ze zo strak zijn. De beste manier om ze aan te trekken is om de kousen tot aan je enkels naar beneden te rollen. Steek je voeten er dan in en rol de kousen omhoog over je enkels en kuiten.
- Veel artsen en fysiotherapeuten raden aan om tijdens het sporten compressiekleding te dragen. [14] X Bron Vraag je arts wat hij of zij aanraadt.
- Sommige compressiekledingstukken moeten speciaal op maat gemaakt worden. Sommige vrouwen dragen na een operatie aan de borsten bijvoorbeeld op maat gemaakte compressiekleding om de armen.
- Sommige compressiekleding heeft een luchtpomp die af en toe druk uit oefent door samen te trekken. [15] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Advertentie
-
Praat met je arts. Natuurlijke middelen zijn vaak erg veilig, maar vraag altijd advies aan je arts voordat je jezelf met natuurlijke middelen probeert te behandelen.
-
Drink vochtafdrijvende thee. Dergelijke thee heeft een vochtafdrijvende werking, wat betekent dat je lichaam meer urine aanmaakt en het overtollige vocht uit je lichaam wordt afgevoerd. Houd rekening met allergieën voor planten en vraag advies aan je arts of apotheker over wisselwerkingen tussen dergelijke theesoorten en andere medicijnen die je gebruikt. Drink 3 of 4 koppen thee per dag en voeg als je dat wilt honing, stevia of citroen toe om de thee op smaak te brengen. [16] X Bron Hoult JR, Payá M., Pharmacological and biochemical actions of simple coumarins: natural products with therapeutic potential. Gen Pharmacol. 1996 Jun;27(4):713-22.
- Paardenbloembladthee : zorg ervoor dat je paardenbloembladthee koopt en geen thee gemaakt van de wortels van de paardenbloem, want die helpt niet tegen oedeem.
- Kardemomthee : maak je eigen thee door 1 theelepel gedroogde zaadjes in 250 ml heet water te doen.
- Kamillethee : deze thee helpt ook om je te ontspannen en te slapen.
- Cichoreithee : dit kan een goede vervanging voor koffie zijn.
- Venkelthee : maak je eigen thee door 1 theelepel venkelzaadjes of -bladeren aan 250 ml water toe te voegen. Venkel is tevens goed voor de spijsvertering en verfrist de adem.
- Peterseliethee : dit is een vochtafdrijvende thee die helpt bij de spijsvertering.
- Brandnetelthee : dit is een vochtafdrijvende thee die vitaminen en mineralen bevat.
-
Neem antioxidanten. Antioxidanten kunnen op een indirecte manier je oedeem verminderen omdat ze de aderen sterker maken. Naast het eten van voedingsmiddelen die antioxidanten bevatten kun je proberen om een voedingssupplement te nemen, zoals druivenpitextract (2 keer per dag 360 mg) of blauwe bosbessen (3 keer per dag 80 mg). [17] X Bron
-
Onderga een acupunctuurbehandeling. Bij acupunctuur, een behandelmethode uit de traditionele Chinese geneeskunde, worden er naalden op bepaalde plekken in het lichaam gestoken. Bij de traditionele Chinese geneeskunde gaat het erom dat het lichaam in balans wordt gebracht en wordt oedeem als een teken van onbalans gezien. Acupunctuur brengt het lichaam weer in balans, zodat de vloeistoffen allemaal goed blijven stromen en je van je oedeem afkomt. [18] X Bron
- Om een gecertificeerde acupuncturist te vinden kun je hier zoeken op de website van de Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging.
-
Kies voor massagetherapie. Massagetherapie kan helpen om je bloedsomloop te stimuleren en het vocht uit je weefsels te laten stromen, terug naar de bloedbaan en het lymfestelsel. Een lymfemassage, ook wel manuele lymfedrainage genoemd, is een soort massage dat het lymfestelsel en het immuunsysteem ondersteunt. [19] X Bron
- Je arts kan je wellicht doorverwijzen naar iemand die gespecialiseerd is in manuele lymfedrainage.
- Als je een massagetherapeut gevonden hebt, kijk dan of hij of zijn een opleiding gedaan heeft en gecertificeerd is.
-
Geef jezelf een watermassage. Natuurgenezers raden vaak een watermassage aan om de lymfestroom te stimuleren, waardoor oedeem kan verminderen. De lymfevaten en lymfatische kleppen trekken dan samen en verwijden zich weer, waardoor het vocht naar je hart toe en uit je handen en voeten geduwd wordt. Je kunt dit zelf thuis doen met een losse douchekop.
- Begin door koud water op je voeten te spuiten. Maak eerst je ene voet nat en vervolgens de andere, waarbij je de straal water bij je beide benen omhoog beweegt naar je hart toe.
- Spuit vervolgens koud water op je handen. Wanneer je handen nat zijn spuit je het koude water van je hand langs je arm naar je hart toe. Doe dit vervolgens bij je andere hand en arm.
- Draai de warme kraan open. Maak het water zo heet mogelijk als je kunt verdragen zonder dat je jezelf verbrandt.
- Spuit weer water op je voeten en ga met de straal bij je benen omhoog. Spuit daarna nog eens water op je handen en ga bij je armen omhoog.
- Schakel weer over op koud water en behandel je voeten, benen, armen en handen op dezelfde manier als hierboven beschreven is om de behandeling af te ronden.
-
Probeer droog borstelen. Dit is een andere behandelmethode uit de traditionele Chinese geneeskunde die je lymfestelsel stimuleert. Je kunt dit zelf thuis doen met een zachte borstel met een lang handvat of een zachte, pluizige katoenen handdoek. [20] X Bron
- Zorg dat je huid en de borstel (of handdoek) helemaal droog zijn voordat je met deze behandeling begint.
- Borstel steeds met lange streken in de richting van je hard. Wrijf of schrob niet met de borstel over je huid.
- Borstel van je handen bij je armen omhoog naar je schouders toe.
- Borstel bij je rug omhoog, van de onderkant van je ruggengraat naar je schouders toe.
- Borstel bij je nek naar beneden, van je haarlijn naar je schouders toe.
- Borstel bij je borst omhoog naar je keel toe.
- Borstel van je navel naar het midden van je borst toe.
- Borstel om je borsten heen omhoog naar je oksels toe.
- Borstel bij je benen omhoog, waarbij je met je voeten begint. Borstel vervolgens van je enkels naar je knieën en behandel zowel de voor- als de achterkant. Borstel dan van je knieën naar je kruist toe en behandel zowel de voor- als de achterkant.
- Borstel van je kruis naar je navel toe.
- Deze behandelmethode zou ongeveer 5 minuten in beslag moeten nemen. Neem na afloop een warme douche of bad en spoel je daarna af met koud water. Borstel je huid een of twee keer per dag op deze manier.
Advertentie
-
Let op de symptomen. Gegeneraliseerd oedeem kan gekenmerkt worden door zwellingen in de buikholte (ascites). Door longoedeem kan je last krijgen van kortademigheid, moeite met ademen en pijn op de borst. [21] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Roep medische hulp in. Gegeneraliseerd oedeem is een ernstige medische aandoening. Probeer niet om een gegeneraliseerd oedeem zelf thuis te behandelen. Laat je door een arts onderzoeken en volg zijn of haar aanwijzingen op voor het behandelen van de aandoening. [22] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Behandel gegeneraliseerd oedeem onder toezicht van een arts. Om gegeneraliseerd oedeem te behandelen kan het zijn dat je medicijnen als diuretica, ACE-remmers, bètablokkers of corticosteroïden moet gebruiken. Ga naar een arts voordat je voor een behandeling kiest.Advertentie
Tips
- Zorg goed voor je huid wanneer je last van oedeem hebt. Het kan zijn dat je extra lotion of crème moet gebruiken tegen het uitrekken van de huid waar oedeem mee gepaard gaat.
- Lichte zwellingen kun je soms onder controle houden met een ijszak. Bedek de ijszak met een handdoek en leg hem ongeveer 10 minuten op de opgezwollen plek. Herhaal dit om de 2 tot 4 uur.
Advertentie
Waarschuwingen
- Combineer watermassages niet met droog borstelen. Je kunt je lichaam te veel stimuleren door beide te doen.
- Als je oedeem na 4 tot 5 dagen thuisbehandeling niet minder wordt of juist erger wordt, ga dan naar je huisarts voor advies.
- Vraag altijd advies aan een arts voordat je thuis natuurlijke behandelingen en middelen probeert.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/edema/basics/symptoms/con-20033037
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/edema/basics/symptoms/con-20033037
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/edema/basics/causes/con-20033037
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/edema/basics/lifestyle-home-remedies/con-20033037
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/sodium/art-20045479
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cancer/expert-blog/fruits-and-vegetables-and-cancer/bgp-20056364
- ↑ https://www.goredforwomen.org/live-healthy/heart-healthy-cooking-tips/high-sodium-foods-ways-to-reduce-sodium/
- ↑ http://www.hci.utah.edu/patientdocs/hci/drug_side_effects/edema.html
- ↑ http://whfoods.org/genpage.php?tname=george&dbid=159
- ↑ http://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/breast_health/lymphedema_following_a_mastectomy_85,P00148/
- ↑ http://www.medicalstockingsonline.com/article-exercise-and-edema.php
- ↑ http://www.medicalstockingsonline.com/article-exercise-and-edema.php
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/edema/basics/lifestyle-home-remedies/con-20033037
- ↑ http://svnnet.org/index.php?page=varicose-veins
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/lymphedema/basics/treatment/con-20025603
- ↑ Hoult JR, Payá M., Pharmacological and biochemical actions of simple coumarins: natural products with therapeutic potential. Gen Pharmacol. 1996 Jun;27(4):713-22.
- ↑ http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/edema
- ↑ http://www.acupuncture.com/Conditions/edema.htm
- ↑ http://www.realbodywork.com/articles/lymphatic_article.html
- ↑ http://www.lymphatichealth.com/skin-brushing/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pulmonary-edema/basics/definition/con-20022485
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pulmonary-edema/basics/tests-diagnosis/con-20022485
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
