Een hersenschudding is een vorm van hersenletsel die meestal veroorzaakt wordt door een klap tegen het hoofd. Je kunt een hersenschudding ook oplopen door een val, lichamelijke mishandeling, een botsing met een auto, fiets of voetganger, en door verwondingen veroorzaakt door contactsporten als rugby en voetbal. De effecten van een hersenschudding zijn meestal tijdelijk van aard, maar het is belangrijk dat iemand die vermoedelijk een hersenschudding heeft onderzocht wordt door een arts. Als je meerdere keren een hersenschudding hebt gehad, kunnen je hersenen ernstig beschadigd raken en kan je last krijgen van chronische traumatische encefalopathie (CTE). [1] X Bron Het lijkt misschien eng, maar de meeste mensen met een hersenschudding herstellen binnen enkele dagen. [2] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Stappen
-
Kijk of het slachtoffer het bewustzijn verloren heeft. Niet iedereen die een hersenschudding oploopt zal het bewustzijn verliezen, maar bij sommige mensen gebeurt dit wel. Dit is het duidelijkste teken dat iemand een hersenschudding heeft. Als de persoon in kwestie het bewustzijn verloren heeft na een klap tegen het hoofd, bel dan 112. [3] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Let op of het slachtoffer onduidelijk spreekt. Stel de persoon enkele eenvoudige vragen. Vraag hem of haar bijvoorbeeld naar zijn of haar naam en of hij of zij weet op welke plek hij of zij zich bevindt. Als de persoon langzaam is met antwoorden, onduidelijk spreekt, het antwoord niet te begrijpen is of de persoon moeilijk te verstaan is, dan kan het zijn dat hij of zij een hersenschudding heeft. [4] X Bron
-
Kom erachter of het slachtoffer verward is en zich niet herinnert wat er gebeurd is. Als de persoon een lege blik heeft, verward lijkt te zijn en niet weet waar hij of zij is, dan kan dit duiden op hersenletsel. Als de persoon versuft is, zich niet herinnert wat er gebeurd is en geheugenverlies lijkt te hebben, dan is de kans groot dat hij of zij een hersenschudding heeft. [5] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Let op misselijkheid en overgeven. Als iemand overgeeft na het krijgen van een klap tegen het hoofd of na een ander soort ongeluk, dan duidt dit meestal op een hersenschudding. Dit vooral zo als de persoon meerdere keren overgeeft. Als de persoon niet overgegeven heeft, vraag hem of haar dan of hij of zij zich misselijk voelt of maagklachten heeft. Dat kan ook duiden op een hersenschudding. [6] X Bron
-
Let op evenwichts- en coördinatieproblemen. Mensen met een hersenschudding hebben vaak problemen met hun motoriek. Ze kunnen bijvoorbeeld niet in een rechte lijn lopen of een bal opvangen. Als de persoon problemen met deze dingen heeft en vertraagd reageert, dan is de kans groot dat hij of zij een hersenschudding heeft. [7] X Bron
-
Vraag het slachtoffer of hij of zij hoofdpijn heeft, wazig ziet en duizelig is. Hoofdpijn die meerdere minuten aanhoudt is een veelvoorkomend symptoom van een hersenschudding. Wazig zien, het zien van sterretjes en/of duizelig zijn en verwardheid kunnen tevens tekenen zijn die op een hersenschudding duiden. [8] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Houd de persoon 3-4 uur goed in de gaten. Als je vermoedt dat iemand een hersenschudding heeft, houd de persoon dan de uren na het ongeval goed in de gaten. Het is geen goed idee om het slachtoffer alleen te laten, want het kan zijn dat hij of zij medische noodhulp nodig heeft. Laat als dat mogelijk is ten minste enkele uren na het ongeluk iemand bij de persoon blijven en hem of haar in de gaten houden. [9] X BronAdvertentie
-
Let de dagen of weken na het ongeval op symptomen. Sommige symptomen van een hersenschudding treden direct op, maar andere symptomen zijn pas dagen of weken na het ongeluk merkbaar. Zelfs als de persoon na het ongeval prima in orde lijkt te zijn kan hij of zij later tekenen van een hersenschudding beginnen te vertonen. [10] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Het slachtoffer kan symptomen hebben als onduidelijk spreken, verwardheid, misselijkheid, overgeven, evenwichts- en coördinatieproblemen, duizeligheid, wazig zien en hoofdpijn.
- Deze symptomen kunnen ook op andere medische problemen dan een hersenschudding duiden, en het is dus belangrijk dat het slachtoffer zich laat onderzoeken door een arts.
-
Let de maand na het ongeval op veranderingen in de stemming en het gedrag van het slachtoffer. Plotselinge veranderingen in het gedrag en de stemming van het slachtoffer duiden vaak op een hersenschudding. Als de persoon humeurig, prikkelbaar, boos, somber of op een andere manier emotioneel lijkt te zijn en hier geen reden voor lijkt te zijn, dan kan het zijn dat hij of zij een hersenschudding heeft. Als de persoon gewelddadig wordt, zich afreageert en geen interesse meer heeft in zijn favoriete dingen en activiteiten, dan kan dit ook op een hersenschudding duiden. [11] X Bron
-
Stel vast of het slachtoffer gevoelig is voor licht en geluid. Mensen met een hersenschudding zijn vaak gevoeliger voor felle lichten en harde geluiden. Als de persoon hierdoor ineenkrimpt, klaagt over pijn of een rinkelend geluid in de oren hoort, dan kan het zijn dat hij of zij een hersenschudding heeft. [12] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Herken veranderingen in het eet- en slaappatroon van de persoon. Let op gedrag dat het tegenovergestelde is van het normale patroon en gewoonten van het slachtoffer. Als de persoon geen eetlust meer heeft of juist veel meer eet dan normaal, dan kan dit op een hersenschudding duiden. Als de persoon slaapproblemen heeft of juist erg veel slaapt, dan kan dit ook op een hersenschudding duiden. [13] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Kom erachter of het slachtoffer geheugen- en concentratieproblemen heeft. Zelfs als de persoon na het ongeval helder lijkt te zijn kan hij of zij later problemen krijgen. Als het slachtoffer verward lijkt te zijn, zich niet kan concentreren en zich niet kan herinneren wat er voor en na het ongeval gebeurd is, dan is de kans groot dat hij of zij een hersenschudding heeft. [14] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Let bij kinderen op overmatig huilen. Als het slachtoffer waarvan je vermoedt dat hij of zij een hersenschudding heeft een kind is, stel dan vast of het kind meer lijkt te huilen dan normaal. De meeste symptomen van een hersenschudding zijn hetzelfde bij volwassenen en kinderen, maar kinderen kunnen erg veel huilen omdat ze pijn hebben, zich niet goed voelen en niet weten hoe ze aan moeten geven dat er wat mis is. [15] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bronAdvertentie
-
Bel 112 als het slachtoffer last van toevallen heeft, moeite heeft met ademen en er vocht uit zijn of haar oren lekt. Als de persoon niet reageert, niet wakker wordt nadat hij of zij het bewustzijn verloren heeft, last heeft van steeds erger wordende hoofdpijn, meerdere keren overgeeft, er bloed of vocht uit de oren en neus lekt, last van toevallen heeft, moeite met ademen heeft en onduidelijk praat, ga dan direct met hem of haar naar de spoedeisende hulp of bel 112. Deze symptomen kunnen op zeer ernstig hersenletsel duiden. [16] X Bron
-
Laat iemand met een vermoedelijke hersenschudding altijd binnen 1-2 dagen onderzoeken door een arts. Hersenletsel moet altijd onderzocht worden door een arts, zelfs als het slachtoffer niet naar de spoedeisende hulp hoeft. Als je vermoedt dat iemand een hersenschudding heeft, ga dan binnen 2 dagen na het ongeval met hem of haar naar een arts. [17] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Roep medische noodhulp in als de symptomen van het slachtoffer erger worden. De symptomen van een hersenschudding zwakken over het algemeen geleidelijk aan af. Als het tegenovergestelde gebeurt en de persoon meer last van pijn krijgt als hoofdpijn en/of meer last van vermoeidheid krijgt, roep dan direct medische hulp in. Deze tekenen kunnen op ernstiger letsel duiden. [18] X Bron
-
Volg het voorgeschreven behandelplan. Mensen met een hersenschudding moeten meestal in bed blijven om te rusten. Het is belangrijk dat ze zowel lichamelijke als psychische rust krijgen, wat betekent dat lichamelijke activiteiten als sport en inspannende mentale activiteiten als het spelen van computerspellen en het doen van kruiswoordpuzzels vermeden moeten worden. Laat het slachtoffer zo lang rusten als de arts aanraadt en volg altijd het behandelplan dat de arts voorgeschreven heeft. [19] X Bron
-
Vermijd sport en activiteiten totdat de arts het groene licht geeft. Als het slachtoffer tijdens het sporten, trainen of een andere lichamelijke activiteit een hersenschudding op heeft gelopen, laat hem of haar dan stoppen met de activiteit. Hij of zij mag pas weer beginnen wanneer hij of zij onderzocht is door een arts. Dit is vooral zo als het om een contactsport gaat waarbij hij of zij weer een klap kan oplopen. [20] X BronAdvertentie
Tips
- In het geval van lichte klappen hoeft er geen sprake van een hersenschudding te zijn en kan de gewonde persoon normaal reageren en geen klachten hebben. Het is nog steeds een goede maatregel om de persoon goed in de gaten te houden om te zien of er ernstige symptomen optreden als overgeven, langzaam praten en desoriëntatie.
- Houd het slachtoffer altijd lange tijd na het oplopen van de verwonding in de gaten zodat je zeker weet dat zijn of haar toestand niet verslechtert. Laat de persoon slapen, maar maak hem of haar regelmatig wakker en stel hem of haar vragen.
- Het kan enkele uren tot meerdere weken duren om van een hersenschudding te herstellen. Dit verschilt per persoon en per verwonding.
Waarschuwingen
- Het slachtoffer kan in coma raken als hij of zij een ernstige verwonding aan het hoofd heeft en niet direct behandeld wordt.
- Het kan lastig zijn om te bepalen hoe ernstig een hoofdverwonding is, maar als iemand bewusteloos geslagen is, is het belangrijk om een ambulance te bellen. Een hersenbloeding moet uitgesloten worden en het kan zijn dat de symptomen ervan niet direct optreden. Het slachtoffer kan dagen na de verwonding pas last krijgen van een langzame bloeding.
- Herhaaldelijke verwondingen aan de hersenen kunnen hersenzwelling, langdurige handicaps of zelfs de dood tot gevolg hebben. Als je je hersenen na het oplopen van een hersenschudding niet laat genezen, dan is de kans groter dat je meerdere keren een hersenschudding krijgt.
Bronnen
- ↑ https://www.bu.edu/cte/about/frequently-asked-questions/
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.aan.com/uploadedFiles/Website_Library_Assets/Documents/3Practice_Management/5Patient_Resources/1For_Your_Patient/6_Sports_Concussion_Toolkit/Concussion%20reference%20sheet.pdf
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.prevention.com/health/8-signs-of-a-concussion-you-need-to-know/slide/5
- ↑ https://www.aan.com/uploadedFiles/Website_Library_Assets/Documents/3Practice_Management/5Patient_Resources/1For_Your_Patient/6_Sports_Concussion_Toolkit/Concussion%20reference%20sheet.pdf
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.aan.com/uploadedFiles/Website_Library_Assets/Documents/3Practice_Management/5Patient_Resources/1For_Your_Patient/6_Sports_Concussion_Toolkit/Concussion%20reference%20sheet.pdf
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ http://kidshealth.org/en/teens/concussions.html
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.brainline.org/qa/when-go-hospital
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/symptoms-causes/syc-20355594
- ↑ https://www.prevention.com/health/8-signs-of-a-concussion-you-need-to-know/slide/8
- ↑ https://www.prevention.com/health/8-signs-of-a-concussion-you-need-to-know/slide/1
- ↑ https://www.aan.com/uploadedFiles/Website_Library_Assets/Documents/3Practice_Management/5Patient_Resources/1For_Your_Patient/6_Sports_Concussion_Toolkit/Concussion%20reference%20sheet.pdf