Pdf downloaden Pdf downloaden

Pijlstaartroggen zijn platte vissen met één of meerdere giftige stekels aan de bovenkant van hun staart. Ze komen doorgaans voor in tropische kustgebieden en subtropische wateren, waardoor het mogelijk is dat de mens met deze vissen in aanraking komt. [1] Hoewel ze normaal gesproken niet agressief zijn, zal een pijlstaartrog zijn stekel gebruiken uit zelfverdediging wanneer iemand per ongeluk op hem gaat staan, hierbij komt er gif in de wond terecht. Gelukkig kun je een eenvoudige behandeling toepassen als je onverhoeds in deze situatie bent terechtgekomen.

Deel 1
Deel 1 van 3:

De ernst van de symptomen vaststellen

Pdf downloaden
  1. Hoewel een beet van een pijlstaartrog zorgelijk en pijnlijk is, zijn dergelijke beten zelden dodelijk. [2] In werkelijkheid eist niet het gif de meeste dodelijke slachtoffers, maar inwendig letsel (wanneer de persoon gestoken is in de borst of maagstreek), hevig bloedverlies, allergische reacties of secundaire infecties. Dergelijke complicaties kunnen behandeld worden door goed opgeleid medisch personeel.
  2. Neem een moment om vast te stellen met welke symptomen je te maken hebt. Veel voorkomende symptomen zijn: [3]
    • Pijn
    • Zwelling
    • Bloeden
    • Zwakheid
    • Hoofdpijn
    • Spierkrampen
    • Misselijkheid/Braken/Diarree
    • Duizeligheid/Licht gevoel in het hoofd
    • Hartkloppingen
    • Ademhalingsproblemen
    • Flauwvallen
  3. Sommige symptomen zijn medisch gezien ernstiger dan andere. Stel vast of je te maken hebt met een allergische reactie, hevig bloed verliest of vergiftiging. Wanneer je één van de genoemde symptomen ervaart, dien je onmiddellijk medische hulp te zoeken.
    • Allergische reactie: Het zwellen van de tong, lippen, hoofd, hals of andere lichaamsdelen; ademhalingsproblemen, kortademigheid of piepende ademhaling; rode en/of jeukende uitslag; flauwvallen of het verliezen van je bewustzijn.
    • Hevig bloedverlies: Duizeligheid, flauwvallen of het verliezen van je bewustzijn, zweten, verhoogde hartslag, verlaagde bloeddruk, snelle ademhaling.
    • Vergiftiging: Hoofdpijn, licht gevoel in het hoofd, hartkloppingen, spierkrampen, epileptische aanvallen.
  4. Afhankelijk van de ernst van de symptomen, dien je de juiste medische zorg of benodigdheden te krijgen. Dit kan variëren van het in handen krijgen van EHBO-spullen, een bezoek aan de eerste hulp tot het bellen van het alarmnummer voor een ambulance.
    • Schakel bij twijfel te allen tijde medische hulp in (bel bijvoorbeeld het alarmnummer).
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 3:

De wond verzorgen

Pdf downloaden
  1. Als je je nog in het water bevindt, kun je de wond spoelen met zeewater, waardoor je vuil en viezigheid kunt verwijderen. Ga uit het water en droog de plek af met een schone handdoek om ervoor te zorgen dat je jezelf niet verder verwondt.
    • Verwijder GEEN vuil dat is doorgedrongen in je hals, borst of maagstreek.
  2. Bloeden is gebruikelijk na een steek van een pijlstaartrog. Zoals altijd is het uitvoeren van druk op de wond of net boven de wond de beste manier om het bloeden te stoppen. Doe dit voor een paar minuten met één vinger. Hoe langer de druk wordt uitgevoerd, hoe groter de kans dat het bloeden stopt.
    • Probeer gebruik te maken van waterstofperoxide in combinatie met het uitvoeren van druk op de wond om het bloeden te stoppen als het bloeden niet stopt met het uitvoeren van druk alleen. Wees voorzichtig, waterstofperoxide kan bijten!
  3. Je kunt deze stap combineren met het uitvoeren van druk om het bloeden te stoppen. Door de wond te weken in warm water, kun je de pijn verlichten doordat het gif dat bestaat uit eiwitten onwerkzaam wordt gemaakt. De optimale temperatuur is 45 °C, maar zorg ervoor dat je je niet brandt. Laat de wond gedurende dertig tot negentig minuten weken of totdat de pijn is verdwenen. [4]
  4. De juiste zorg voor de wond houdt in dat je het gebied schoon dient te houden door zeep aan te brengen en de wond te spoelen met water. Probeer de wond eveneens te allen tijde goed droog te houden. Houd de wond onbedekt en breng dagelijks een zalf met antibioticum aan. Vermijd het gebruik van crèmes, lotions en zalven zonder antibioticum.
    • In de komende paar dagen, als het gebied rood of teer wordt, gaat jeuken, begint te zwellen of als er vocht uit de wond komt, dien je medische hulp te zoeken door naar een arts of de eerste hulp te gaan. Wellicht heb je antibiotica nodig en/of moet de wond gedraineerd worden.
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 3:

Laat je medisch behandelen

Pdf downloaden
  1. Afhankelijk van waar je je bevindt, zou je vrij gemakkelijk toegang moeten hebben tot een EHBO-koffer. Vraag iemand om de benodigdheden te halen, terwijl jij begint met het identificeren van je symptomen en behandelen van de wond. Dit zijn de items in een EHBO-koffer die het nuttigst zijn: [5]
    • Wondgaasjes
    • Ontsmettingsmiddelen (waterstofperoxide, doekjes geïmpregneerd met alcohol, zeep)
    • Pincet
    • Pijnstillers
    • Zalf met antibioticum
    • Pleisters
  2. Een professionele hulpverlener naar je wond laten kijken is geen slecht idee. Je zult niet alleen behandeld worden door een goed opgeleide professional, je verkleint eveneens de kans op infectie en andere complicaties. Een behandelplan met instructies en aanbevelingen, op basis van de beoordeling van de professional, zal je verstrekt worden.
    • Als de dichtstbijzijnde spoedeisende hulp of huisartsenpost ten minste tien minuten rijden is, dien je eerst een EHBO-koffer proberen te verkrijgen om het bloeden onder controle te krijgen, voordat je vervoerd wordt.
  3. Dit is je vangnet. Bel in de volgende situaties het alarmnummer:
    • Als je een open wond aan je hoofd of in je hals, nek, borst of maagstreek hebt.
    • Als je niet beschikt over een EHBO-koffer of geen toegang hebt tot een spoedeisende hulp of huisartsenpost.
    • Als je symptomen van een allergische reactie ervaart, veel bloed verliest of vergiftigingsverschijnselen vertoont.
    • Als je medische aandoeningen en/of medicijnen gebruikt die van invloed kunnen zijn op de wondverzorging.
    • Als je twijfelt of verward, onder invloed, minder alert, onzeker of bang bent (of iets dergelijks).
    Advertentie

Tips

  • Waar je ook zwemt, met name in tropische wateren, je dient te allen tijde voorzichtig te zijn. Pijlstaartroggen, haaien en andere gevaarlijke dieren kunnen aanwezig zijn. Wees je bewust van je omgeving en kijk uit naar anderen die wellicht hulp nodig hebben.
  • Sleep of schuif met je voeten over de bodem wanneer je het water in loopt, zodat je tegen een pijlstaartrog aan loopt in plaats van dat je erop gaat staan.
  • Probeer zoveel mogelijk gif uit de wond te verwijderen zonder jezelf hierbij verder te verwonden. Dit zal de pijn verlichten.
  • Als het zand heet is, kun je het als een middel gebruiken om je wond in te laten weken. Zorg nadien wel dat je de wond extra goed schoonmaakt.
  • Benadryl (een geneesmiddel dat bekend staat als antihistaminica) kan jeuk en zwelling tegen gaan, neem dit middel zo snel mogelijk. Je zou ook een Aspirine doormidden kunnen breken om deze vervolgens in de wond te wrijven.
  • Als de wond begint te jeuken, dien je NIET te krabben of te wrijven. Dit zal ervoor zorgen dat de wond nog meer begint te zwellen.
  • Urine kan helpen bij het verwijderen van het gif.
Advertentie

Waarschuwingen

  • Personen met een niet goed functionerend immuunsysteem zoals diabetici of mensen met HIV/AIDS moeten onmiddellijk een medische behandeling ondergaan.
  • Bij twijfel dien je zo snel mogelijk medische hulp in te schakelen of het alarmnummer te bellen.
  • Bel onmiddellijk het alarmnummer of ga zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde eerste hulp als je te maken hebt met één van de volgende symptomen:
    • Pijn op de borst
    • Zwelling in het gezicht of mond of opgezwollen lippen
    • Ademhalingsproblemen
    • Netelroos of wijdverspreide huiduitslag
    • Misselijkheid/braken
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 7.972 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie