Pdf downloaden Pdf downloaden

Er zijn veel soorten esdoorns en er bestaat geen juiste aanpak voor het kweken ervan. Sommige soorten zijn gemakkelijk te kweken, vooral soorten die de zaden in de lente of vroege zomer verspreiden. Andere zijn zo moeilijk en kieskeurig dat het zelfs boswachters slechts in 20-50% van de gevallen lukt ze te laten ontkiemen. Indien mogelijk moet je de soort esdoorn proberen te identificeren voordat je eraan begint. Als dat niet lukt, probeer dan de koude stratificatiemethode.

Methode 1
Methode 1 van 3:

Koude stratificatie

Pdf downloaden
  1. Suikeresdoorns, vederesdoorns, Japanse esdoorns, Noorse esdoorns en sommige rode esdoorns sluimeren tijdens de winter en ontkiemen vanaf dat de temperatuur stijgt. De koude stratificatie-aanpak zorgt voor een hoog ontkiempercentage bij deze soorten. [1]
    • Al deze soorten laten hun zaden in de herfst of vroege winter vallen. Als jouw rode esdoorns hun zaden in de lente of vroege zomer laten vallen, lees dan de sectie ontkiemen in de grond .
    • Begin 90 – 120 dagen voor de laatste wintervorst met deze methode indien je van plan bent om de zaden buiten te planten.
  2. Stop een handvol veenmos, vermiculiet of ontkiempapier in een kleine plastieken zak met een ritssluiting. [2] Voor de beste resultaten moet je steriel materiaal gebruiken en wegwerphandschoenen dragen zodat je geen schimmel verspreidt.
    • Kleine zakjes zijn ideaal. Grotere zakken houden samen met de zaden meer lucht vast, wat kan leiden tot schimmelproblemen. [3]
    • Rode esdoornzaden zijn extreem gevoelig voor aciditeit. [4] Voor deze soort moet je in plaats van veenmos (zuur) voor vermiculiet kiezen (een neutrale of base stof). [5] [6]
  3. Voeg enkele druppels water toe aan het groeimedium om het materiaal een beetje te bevochtigen. Als het water blijft staan dan kun je dit eruit knijpen indien het materiaal te nat is.
  4. Fungicide kan voorkomen dat schimmel de zaden vernietigt, maar het is niet altijd noodzakelijk en kan, indien overmatig gebruikt, de plant beschadigen. Voeg dit slechts in kleine hoeveelheden toe en volg de richtlijnen van de fabrikant.
    • Sommige telers spoelen de zaden in plaats daarvan in een sterk verdunde oplossing met bleekwater.
  5. Steek tot 20 of 30 zaden in elke zak. Begin bij de basis en rol de zak op om de meeste lucht eruit te krijgen. Rits de zak dicht. [7]
  6. Nu is het moment om de zaden te 'stratificeren' of ze aan temperaturen bloot te stellen die het ontkiemproces zullen activeren. Voor de meeste soorten is de ideale temperatuur rond 1-5°C. [8] Het vak voor groenten onderaan de koelkast heeft meestal deze temperatuur. [9]
    • Gebruik best een thermometer om de correcte temperatuur te bevestigen. Sommige zaden zullen niet ontkiemen als de temperatuur enkele graden verschilt.
    • Bewaar de zaden van verenesdoorns en Noorse esdoorns indien mogelijk bij een temperatuur van precies 5°C. Bewaar de zaden van rode esdoorns bij precies 3°C. [10] [11] Andere soorten zijn niet zo kieskeurig.
  7. De meeste soorten hebben 90 – 120 dagen nodig om te ontkiemen, maar de grootbladige esdoorn en enkele andere soorten kunnen reeds na 40 dagen ontkiemen. [12] Controleer elke de plastic bak om de week en maak indien nodig aanpassingen:
    • Als je condensatie opmerkt, neem de zak dan vast en tik er voorzichtig op zodat de waterdruppels loslaten. Leg de zak neer op de tegenovergestelde kant zodat de natte zaden de kans krijgen om te drogen. [13]
    • Voeg een of twee druppels water toe als het groeimedium uitgedroogd is.
    • Verwijder de zaden met schimmel en zwarte plekken en gooi deze weg. Als de hele zak schimmelt, probeer dan om een beetje fungicide toe te voegen.
    • Verwijder de zaden die beginnen te ontkiemen uit de koelkast.
  8. Eenmaal de zaden ontkiemd zijn moet je ze op een diepte van 0,6 – 1,2 cm in vochtige grond planten. [14] De meeste esdoorns gedijen goed in gedeeltelijke schaduw, maar probeer wat meer informatie in te winnen voordat je plant.
    • Laat de zaden in plaats daarvan binnenshuis in een zaaibak beginnen om de kans op overleving te vergroten. Vul de bak met 7,5 – 10 cm goed gedraineerde groeimedium voor zaden of met een mengsel van gelijke delen veenmos, rotte compost, vermiculiet en grof zand. Bewater wanneer de grond bijna volledig droog staat. Verplant naar plantenpotten eenmaal het tweede stel bladeren verschijnt. [15]
    Advertentie
Methode 2
Methode 2 van 3:

Warme en koude stratificatie

Pdf downloaden
  1. Slangenhuidesdoorns, Amur esdoorns en nog enkele andere soorten zijn moeilijk om te laten ontkiemen en vereisen extra aandacht. Dit geldt ook voor de meeste andere Aziatische soorten en voor zowat alle bergvariëteiten. [16]
    • Alle zaden uit deze categorie vallen in de herfst of winter. Het kan jaren duren voordat ze op natuurlijke wijze in de grond beginnen te ontkiemen.
  2. Veel van deze soorten hebben een extreem harde schil (zaadhuid). Telers maken vaak een 'litteken' in de schil om de kans op ontkieming te vergroten. Je kunt hiervoor een van de volgende methoden gebruiken:
    • Wrijf de basis van het zaad (tegenover de vleugel) tegen een nagelvijl of schuurpapier. Stop vanaf dat je door de schil zit en probeer de zaadhuis daaronder nauwelijks aan te raken. [17]
    • Week de zaden gedurende meerdere uren in waterstofperoxide voor huishoudelijk gebruik en spoel ze daarna goed af. [18]
    • Week de zaden gedurende 24 uur in warm water. [19]
  3. Het wordt aangeraden om de zaden gedurende 30 – 60 dagen bij een temperatuur van 20-30°C te bewaren. [20] Deze zaden werden nog niet zo nauwkeurig onderzocht als de zaden van sommige andere soorten, dus precieze richtlijnen voor elke soort zijn niet beschikbaar.
  4. Verplaats naar een plastieken zak met gesloten ritssluiting in de koelkast met een handvol veenmos of een ander groeimedium. Controleer elke paar weken op schimmel, uitdroging of ontkieming. 'Acer glabrum' heeft gewoonlijk 180 dagen nodig om te ontkiemen. Andere soorten behoeven soms niet meer dan 90 dagen, maar dit is onvoorspelbaar. [21]
    • Zie de koude stratificatie methode hierboven voor meer informatie.
    • Verwacht niet dat elk zaadje zal ontkiemen. Deze soorten hebben een ontkiempercentage dat niet hoger ligt dan 20%.
  5. Je kunt de ontkiemde zaden eerst binnenshuis in een zaaibak laten groeien of ze buiten planten wanneer de laatste vorst voorbij is. Plant ze 0,6 tot 2,5 cm diep. Bewater sporadisch maar royaal en laat de grond niet te lang droog staan.
    • Voor meer specifieke informatie moet je de exacte soort esdoorn identificeren.
    Advertentie
Methode 3
Methode 3 van 3:

Ontkiemen in de grond

Pdf downloaden
  1. Zilveresdoorns en sommige rode esdoorns (maar 'niet' Japanse rode esdoorns) laten hun zaden aan het begin van het groeiseizoen vallen. Deze soorten gaan niet in een sluimerperiode en hebben geen behoefte aan een speciale behandeling. [22]
    • Sommige rode esdoorns zullen hun zaden niet laten vallen voor de herfst of winter; deze vereisen koude stratificatie. Zelfs de bomen die vroeg zaden verliezen, hebben afwisselend goede en slechte jaren wat betreft de zaadproductie. [23]
  2. Zaden van dit type zullen sterven wanneer ze tijdens het bewaren uitdrogen. Plant ze zeer snel na het verzamelen. Ze zouden spoedig moeten ontkiemen. [24]
  3. Steek de zaden in vochtige grond met veel bladafval en ander organisch materiaal. [25] Zo lang de grond niet uitdroogt, behoeven de zaden geen onderhoud.
  4. Zilveresdoorns groeien slecht in de schaduw. [26] Rode esdoorns kunnen gedurende 3 – 5 jaar schaduw verdragen, maar kunnen problemen ondervinden als ze na deze jaren onder het bladerdak blijven. [27]
  5. Als enkele zaden niet ontkiemen dan bestaat de kans dat ze daar het volgende jaar wel in zullen slagen. Deze zaden behoren gewoonlijk tot de minderheid, maar als je niet veel succes hebt geboekt dan kan het het waard zijn om alles ongemoeid te laten voor een tweede seizoen.
    • Indien slechts heel weinig zaden ontkiemden en als het klimaat niet buitengewoon is geweest, dan zijn de zaden waarschijnlijk gestorven tijdens de bewaring. Het is beter om het volgende jaar een nieuwe partij te planten in plaats van te wachten.
    Advertentie

Tips

  • Als jouw Japanse esdoornzaden uitgedroogd zijn tijdens het bewaren, week ze dan in water van 40-50°C en laat dit water geleidelijk gedurende 1 – 2 dagen afkoelen. Haal ze uit het water en stratificeer ze koud zoals hierboven beschreven. [28]
  • Vederesdoorns ('Acer negundo') zijn moeilijker om te laten ontkiemen dan andere soorten die voor koude stratificatie geschikt zijn. Als de zaden droog en heel hard zijn moet je de buitenste schil breken voordat je van start gaat. [29]
  • Als het stratificatieproces te veel moeite inhoudt, dan kun je de zaden in de late herfst rechtstreeks in de grond planten. De soorten die staan onder 'koude stratificatie' kunnen in de lente ontkiemen, maar veel zaden zullen blijven sluimeren. Bij de soorten onder 'warme en koude stratificatie' duurt het gewoonlijk jaren voordat ze ontkiemen. Als je ongeduldig bent dan kun je doorheen de basis van de vruchtwand (tegenover de vleugel) wrijven en daarna ook doorheen de zaadhuid. Verwacht niet dat meer dan 20 – 30% zal ontkiemen. [30]
Advertentie

Waarschuwingen

  • Zilveresdoorns zorgen vaak voor overlast in de tuin, hoewel ze een van de gemakkelijkste esdoorns zijn om te planten. Ze groeien uit tot grote, slordige bomen die veel snoeiwerk behoeven en gevoelig zijn voor storm, vuur en ongedierte. [31]
Advertentie

Benodigdheden

  • Verse Japanse esdoornzaden
  • Zak met ritssluiting
  • Koelkast
  • 90 – 120 dagen tijd in de koelkast

Over dit artikel

Deze pagina is 30.304 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie