Chikungunya is een infectieziekte veroorzaakt door een virus dat wordt verspreid door de beet van geïnfecteerde muggen. Het komt veel voor in Afrika, India en Zuidoost-Azië, maar ook in Suriname. Deze ziekte wordt gekenmerkt door plotseling opkomende hoge koorts (boven de 39ºC). De ziekte veroorzaakt ook pijn in meerdere gewrichten, of gewrichtspijn die symmetrisch is. Gewrichten zoals de polsen, handen, enkels en knieën worden wel aangedaan, maar gewrichten zoals de heupen en schouders niet. Chikungunya veroorzaakt ook uitslag en erge spierpijn. Het opvallende aan de gewrichtspijn is dat het langdurig en slopend kan zijn, het kan zelfs jarenlang aanhouden, en veel patiënten gaan er zelfs mank door lopen. Het woord "Chikungunya" betekent eigenlijk "krom lopen" in enkele Oost-Afrikaanse talen. [1] X Bron Pialoux, g Gauzere BA, Jaurequiberry, S et al , Chikungunya: An Epidemic Arbovirosis, The Lancet Infectious Disease 2007 May 7(5) 319-327. Hoewel de ziekte niet genezen kan worden, kun je wel stappen ondernemen om de pijn en het ongemak te verlichten terwijl je herstelt.
Stappen
-
Bepaal of je spierpijn hebt. Het chikungunya-virus wordt overgebracht door de beet van de Aedes-mug. Als het virus het lichaam is binnengekomen, verspreidt het zich via de bloedvaten. Het virus tast voornamelijk de endotheel- en epitheelcellen aan, ook wel bekend als fibroblasten. Deze fibroblasten vormen samen het spierweefsel. Als de infectie verder gevorderd is, raken de fibroblasten beschadigd en sterven de endotheel- en epitheelcellen af. De schade aan de fibroblasten van de spieren zorgt voor spierpijn.
-
Herken de andere symptomen van Chikungunya. Een patiënt kan naast spier- en gewrichtspijn nog meer klachten krijgen. Dit zijn onder andere:
- Koorts van 39ºC of meer
- Zware vermoeidheid
- Moeite om op te staan en rond te lopen, of een stijve pas met de benen ver uit elkaar, dankzij de pijnlijk gezwollen gewrichten.
- Rode en iets verhoogde uitslag die niet jeukt. De uitslag komt voor op de romp en ledematen.
- Blaasjes op de handpalmen en voetzolen, waardoor de huid gaat vervellen.
- Andere symptomen die meestal minder prominent aanwezig zijn, zoals: hoofdpijn, misselijkheid, overgeven en een zere keel.
-
Ken het verschil tussen Chikungunya en knokkelkoorts (dengue). De symptomen van Chikungunya lijken veel op die van dengue. De geografische locaties waar mensen besmet raken zijn ook gelijk. Soms is de diagnose door medici moeilijk te stellen. Maar de specifieke gewrichtspijn is kenmerkend voor Chikungunya zodat de diagnose vaak toch duidelijk wordt.
- Dengue heeft vaak prominenter aanwezige spierpijn, maar de gewrichten blijven meestal gespaard.
-
Ga naar de huisarts. De diagnose wordt gebaseerd op de tekenen en symptomen. Normaal gesproken zal de huisarts een bloedtest willen doen om chikungunya vast te stellen. De test kan antistoffen tegen Chikungunya in het bloed aantonen, waaruit blijkt dat de patiënt blootgesteld is geweest aan het virus.
- Er zal bloed worden afgenomen en in een steriel buisje naar het laboratorium worden gestuurd waar het wordt onderzocht.
- Er zijn verschillende laboratoriumtests waarmee Chikungunya kan worden aangetoond. De methode die meestal wordt gebruikt is de RT-PCR-methode (reverse transcriptase polymerasekettingreactie) waarmee het virus kan worden opgespoord. De ziekte laat een enorme virale lading achter, dus het kan makkelijk worden gevonden. Deze enorme virale lading is waarschijnlijk ook de reden dat mensen zich zo slecht voelen.
-
Weet hoe lang de infectie kan duren. De acute infectie duurt van een paar dagen tot twee weken. Gedurende deze tijd voel je je ontzettend moe met hoge koorts en erg pijnlijke gewrichten en spieren, waardoor je haast niet kunt lopen.
- Daarna komt de subacute fase, die maanden tot jaren kan duren. 63% van de patiënten hebben een jaar na de eerste infectie nog pijnlijke en gezwollen gewrichten. [2] X Bron Staples et al, 2009 Op de lange termijn kun je een soort artritis of reuma overhouden met de antistof HLA B27. Dat is hetzelfde als bij post-infectieuze artritis, beter bekend als het syndroom van Reiter. [3] X Bron Current Diagnosis and Treatment of Infectious Disease,, Lange,McGraw Hill Publishing 2001 , [4] X Bron J Erin Staples, Robert Breiman, Ann M Powers Chikungunya: an Epidemiological Re-Emerging Infectious Disease, Clinical Disease Clinical Infectious Disease 2009 49 (6) 942-948.
-
Weet dat de ziekte niet dodelijk is, maar dat er geen behandeling bestaat. Ondanks de vreselijke symptomen is deze ziekte niet dodelijk. Er bestaat echter geen andere behandeling dan ondersteunende zorg, net als bij andere virale ziektes. Er zijn wel onderzoek gedaan naar de behandeling van de ziekte met medicijnen, maar die medicijnen lijken niet effectief te zijn.Advertentie
-
Rust zoveel mogelijk. Er is geen genezing voor Chikungunya, dus je moet alles doen wat je kunt om het natuurlijke vermogen van je lichaam om zich te herstellen te ondersteunen. Een manier om dat te doen, is door zoveel mogelijk te rusten. [5] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron Slaap zoveel je kunt, en doe overdag rustig aan.
- Maak het jezelf zo gemakkelijk mogelijk, met kussens en dekens.
- Probeer minstens twee weken rust te houden, zo niet langer.
-
Blijf goed gehydrateerd. Spierweefsel bestaat voor 75% uit water. [6] X Bron Als je bent uitgedroogd, kunnen je spieren eerder stijf worden, verkrampt raken of pijn gaan doen. [7] X Bron Chikungunya geeft hoge koorts, waardoor je eerder uitgedroogd kunt raken, en waardoor je spieren meer pijn kunnen gaan doen.
- Drink voldoende water en andere vloeistoffen zodat je gehydrateerd blijft.
- Als je misselijk bent, neem dan kleine slokjes water, Gatorade of een elektrolytenmengsel. Maak je eigen elektrolytenmengsel door aan 1,5 liter water 200 gram suiker en 2 theelepels zout toe te voegen.
- Let op tekenen van uitdroging. Patiënten met deze ziekte lopen het risico om uitgedroogd te raken. De patiënt moet waarschijnlijk aangespoord worden om te eten en drinken, door zwakte en vermoeidheid en omdat het lastig is om voor zichzelf te zorgen. Diaree en overgeven komen niet vaak voor bij deze ziekte, dus die zijn meestal niet de belangrijkste oorzaak van uitdroging.
- Als je uitgedroogd bent heb je misschien een infuus nodig om weer voldoende vocht binnen te krijgen.
-
Neem een koortsremmend middel. Een koortsremmend middel kan de koorts verlagen. Het helpt ook tegen de gewrichtspijn. Neem paracetamol, ibuprofen of naproxen om de koorts te verlagen en de pijn te verlichten. [8] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Lees en volg altijd de instructies van de fabrikant die in de bijsluiter staan. Overschrijd de aanbevolen dagelijkse dosering niet.
-
Probeer een warmtekussen. Door een warmtekussen tegen je gewrichten of andere pijnlijke plekken te houden krijg je tijdelijk wat verlichting van de pijn. Hou een warmtekussen steeds 20 minuten tegen je gewrichten. Zorg dat je het na 20 minuten weghaalt zodat je huid even rust krijgt en niet verbrandt of oververhit raakt.
- Je kunt ook een kruik gebruiken als je geen warmtekussen hebt. Vul een fles met warm water en wikkel er een doek omheen.
- Je kunt het warmtekussen ook afwisselen met een icepack. Door de kou verdoof je de pijn in je gewrichten, terwijl je met de warmte je doorbloeding stimuleert en je spierpijn verlicht. [9] X Betrouwbare bron Cleveland Clinic Ga naar de bron Zorg dat je het icepack ook in een doek wikkelt, en hou het niet langer dan 20 minuten op de zere plek.
-
Vraag je huisarts naar sterkere pijnstillers. Overleg of je een sterke pijnstiller zoals Tramadol mag slikken tegen ernstige spierpijn. Vaak is Chikungunya zo slopend dat je dit soort medicijnen nodig hebt.
- Tramadol moet volgens een vast schema worden genomen, bijvoorbeeld om de 4 tot 6 uur.
- Combineer dit middel niet met andere pijnstillers.
Advertentie
-
Eet meer vitamine C. Versterk het vermogen van je lichaam om de spierpijn zelf te herstellen door twee keer per dag 1000 mg vitamine C te nemen. [10] X Bron Hiermee ondersteun je je immuunsysteem. Het kan lastig zijn om dit uit voeding alleen te halen, maar vers fruit en verse groenten zijn de beste bronnen. Je kunt ook supplementen slikken. Goede bronnen van vitamine C zijn:
- Sinaasappel: 69 mg vitamine C per portie.
- Chilipepers: 107 mg vitamine C per portie.
- Rode paprika: 190 mg vitamine C per portie.
-
Neem vitamine D tegen chronische pijn. Tekort aan vitamine D wordt in verband gebracht met chronische pijn. [11] X Bron Daarnaast helpt vitamine D tegen vermoeide spieren en versnelt het het herstel. [12] X Bron
- Neem 200 iu (twee capsules) vitamine D3 per dag. Hoewel je genoeg vitamine D uit de zon zou kunnen halen, ben je waarschijnlijk veel binnen aan het rusten, dus moet je supplementen slikken.
-
Drink groene thee. Spierpijn wordt deels veroorzaakt door ontstekingen. Groene thee werkt ontstekingsremmend en kan helpen tegen spierpijn. [13] X Bron Groene thee zorgt ook voor een verhoging van het aantal natuurlijke killercellen die de viruscellen kunnen aanvallen. Groene thee kan de ziekte dus bestrijden en het immuumsysteem versterken.
- Drink minstens een kopje groene thee per dag. [14] X Bron Edwin Cooper, The Immune System and Complementary and Alternative Medicine Evidence -Based Complementary Medicine 2007 Sept 4 (supp 1) 5-8.
-
Neem ginsengextract. Volgens deskundigen kan ginsengextract de immuunrespons van het lichaam ondersteunen. Het kan vermoeidheid en spierpijn verminderen bij ziektes die veel van je energie vragen, zoals Chikungunya. [15] X Bron
- Er bestaat geen medische overeenstemming wat betreft de dosering. Volg de aanwijzingen op de verpakking. [16] X Bron Edwin Cooper, The Immune System and Complementary and Alternative Medicine Evidence -Based Complementary Medicine 2007 Sept 4 (supp 1) 5-8.
-
Probeer knoflook. Een knoflooksupplement kan de spierpijn verlichten. Het stofje allicine, wat in knoflook zit, kan hiertoe bijdragen. [17] X Bron Knoflook kan de killercellen ook helpen om het immuunsysteem te activeren. [18] X Bron Edwin Cooper, The Immune System and Complementary and Alternative Medicine Evidence -Based Complementary Medicine 2007 Sept 4 (supp 1) 5-8. Neem knoflooksupplementen om de infectie te bestrijden.Advertentie
-
Gebruik een klamboe. Als je op reis bent in een gebied waar chikungunya heerst, neem dan voorzorgsmaatregelen zodat je het risico op besmetting zo klein mogelijk maakt. Bescherm je slaapplek met een klamboe die is geïmpregneerd met een insecticide. [19] X Betrouwbare bron World Health Organization Ga naar de bron
- Als je met een lichaamsdeel tegen de klamboe aan ligt, kun je alsnog door het gaas heen geprikt worden. [20] X Bron
-
Gebruik insectenspray. Gebruik een middel met DEET, picardin of IR3535 om jezelf tegen muggenbeten te beschermen. Je kunt ook een product met citronella of eucalyptus proberen. Breng het aan volgens de instructies van de fabrikant. [21] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Zorg dat de insectenspray voldoende insecticide bevat om de muggen bij je vandaan te houden. [22] X Bron
- Als je zowel insectenspray als zonnebrandcrème gebruikt, doe dan eerst de zonnebrandcrème op en doe de insectenspray daar overheen. [23] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
-
Draag lange mouwen en pijpen. Bedek je lichaam zodat de muggen niet bij je huid kunnen komen. Draag lange broeken en shirts met lange mouwen. [24] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
-
Laat geen bakken met water staan. Onafgedekte regentonnen, emmers en drinkbakken zijn broedplekken voor muggenlarven. Dek deze dingen af, vooral als ze minder dan 10 meter van je huis vandaan staan. [25] X Bron
-
Wees voorzichtig op plekken waar een uitbraak is. Chikungunya wordt verspreid door de beet van geïnfecteerde muggen, "de vector" van de soort Aedes, die geclusterde uitbraken in gebieden rond de Indische Oceaan heeft veroorzaakt. De uitbraken zullen blijven voorkomen totdat het probleem voor de volksgezondheid door de muggenkwestie beter wordt geregeld. [26] X Bron Taubitz,W Cramer, JP, Pfeffer, M et al Chikungunya:Foreign Travelers:A Clinical Presentation and Course, Clinical Infectious Disease 2007 July 45 (1) e 1-4 epub 2007 e1-4 May 23.Advertentie
Tips
- Eet voedingsmiddelen die goed getolereerd worden. Soep en bouillon zijn goede keuzes om toch wat energie te houden. Als je wel vaste voeding aankunt, eet dat dan. Je lichaam raakt veel calorieën kwijt als het de ziekte aan het bestrijden is, dus het is belangrijk om voldoende gezonde dingen te eten terwijl je herstelt.
- Zorg dat iemand je kan helpen, vooral als je net ziek bent. Het kan heel erg pijn doen als je loopt. Probeer niet te lopen als het niet hoeft, want je voelt je erg zwak en kunt vallen.
Waarschuwingen
- De beste manier om met Chikungunya om te gaan is door professionele hulp in te schakelen. Als je plotseling koorts en pijn krijgt, moet je de juiste diagnose laten stellen. Chikungunya komt niet veel voor, maar zo nu en dan is er plotseling een uitbraak. Daarom denken de meeste mensen niet aan Chikungunya tot de diagnose is gesteld.
Bronnen
- ↑ Pialoux, g Gauzere BA, Jaurequiberry, S et al , Chikungunya: An Epidemic Arbovirosis, The Lancet Infectious Disease 2007 May 7(5) 319-327.
- ↑ Staples et al, 2009
- ↑ Current Diagnosis and Treatment of Infectious Disease,, Lange,McGraw Hill Publishing 2001
- ↑ J Erin Staples, Robert Breiman, Ann M Powers Chikungunya: an Epidemiological Re-Emerging Infectious Disease, Clinical Disease Clinical Infectious Disease 2009 49 (6) 942-948.
- ↑ http://www.cdc.gov/chikungunya/symptoms/index.html
- ↑ http://www.acefitness.org/fitfacts/pdfs/fitfacts/itemid_173.pdf
- ↑ http://www.everydayhealth.com/news/unusual-signs-of-dehydration/
- ↑ http://www.cdc.gov/chikungunya/symptoms/index.html
- ↑ https://health.clevelandclinic.org/2014/08/should-you-use-ice-or-heat-for-pain-infographic/
- ↑ http://www.webmd.com/fitness-exercise/art-sore-muscles-joint-pain?page=2
- ↑ http://www.webmd.com/pain-management/features/vitamin-d-deficiency-and-chronic-pain-link
- ↑ http://wrightnewsletter.com/2013/04/03/vitamin-d-may-reduce/
- ↑ http://breakingmuscle.com/nutrition/anti-inflammatories-green-tea-ginger-and-the-athlete
- ↑ Edwin Cooper, The Immune System and Complementary and Alternative Medicine Evidence -Based Complementary Medicine 2007 Sept 4 (supp 1) 5-8.
- ↑ http://wholehealthchicago.com/2009/05/19/siberian-ginseng/
- ↑ Edwin Cooper, The Immune System and Complementary and Alternative Medicine Evidence -Based Complementary Medicine 2007 Sept 4 (supp 1) 5-8.
- ↑ http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-300-garlic.aspx?activeingredientid=300&activeingredientname=garlic
- ↑ Edwin Cooper, The Immune System and Complementary and Alternative Medicine Evidence -Based Complementary Medicine 2007 Sept 4 (supp 1) 5-8.
- ↑ http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs327/en/
- ↑ http://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/NE16-Chikugunya.pdf
- ↑ http://www.cdc.gov/westnile/faq/repellent.html
- ↑ http://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/NE16-Chikugunya.pdf
- ↑ http://www.cdc.gov/chikungunya/
- ↑ http://www.cdc.gov/chikungunya/
- ↑ http://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/NE16-Chikugunya.pdf
- ↑ Taubitz,W Cramer, JP, Pfeffer, M et al Chikungunya:Foreign Travelers:A Clinical Presentation and Course, Clinical Infectious Disease 2007 July 45 (1) e 1-4 epub 2007 e1-4 May 23.