Pdf downloaden Pdf downloaden

De zon, de zonnebank en andere bronnen van uv-licht kunnen zonnebrand veroorzaken, ofwel een rode, pijnlijke huid. Voorkomen is beter dan genezen, vooral als je huid permanent beschadigd is geraakt, maar er zijn middelen die het herstel van de huid kunnen bevorderen, infecties kunnen voorkomen en de pijn kunnen verminderen. [1]

Deel 1
Deel 1 van 5:

Pijn en ongemak verlichten

Pdf downloaden
  1. Zorg dat het water net niet lauw is (koel, maar niet zo koud dat je gaat klappertanden) en ontspan 10 tot 20 minuten. Als je gaat douchen, gebruik dan een zachte waterstraal. Een harde straal kan je huid namelijk irriteren. Laat je huid aan de lucht drogen of dep je zachtjes droog met een zachte handdoek om te voorkomen dat je over je huid schuurt.
    • Gebruik geen zeep, badolie of andere middelen als je een bad of douche neemt. Deze producten kunnen je huid irriteren en de effecten van de zonnebrand wellicht verergeren.
    • Als er zich blaren op je huid vormen, kun je beter een bad in plaats van een douche nemen. De druk van de douchestraal kan je blaren namelijk kapotmaken.
  2. Maak een washandje of een ander stuk stof nat met koud water en leg het 20 tot 30 minuten op de getroffen plek. Maak het zo vaak als nodig opnieuw nat.
  3. Pijnstillers die zonder recept verkrijgbaar zijn, zoals ibuprofen of aspirine, kunnen de pijn verzachten en ontstekingen verminderen.
    • Geef geen aspirine aan kinderen. Geef liever een lage dosering paracetamol en lees de verpakking om de juiste hoeveelheid te bepalen. Kinderen ouder dan 12 jaar kunnen ook ibuprofen nemen. Dit is een goede optie, omdat het ontstekingsremmend werkt. Is je kind jonger dan 12, overleg dan met je huisarts. [2]
  4. Je huisarts kan je een spray voorschrijven die bedoeld is om een rode, jeukende huid te verzachten. Sprays die benzocaïne of lidocaïne bevatten hebben een verdovend effect dat de pijn kan helpen verzachten. [3] Omdat deze middelen een allergische reactie kunnen veroorzaken, kun je ze het beste eerst uittesten op een plek die niet verbrand is. Wacht een dag om te zien of je huid gaat jeuken of rood wordt. [4]
    • Gebruik deze sprays niet bij kinderen jonger dan 2 jaar zonder advies bij je huisarts in te winnen. Sprays die methylsalicylaat of trolaminesalicylaat bevatten kunnen gevaarlijk zijn voor kinderen van 12 jaar en jonger. Capsaïcine kan gevaarlijk zijn voor mensen van 18 jaar en jonger of voor iedereen die allergisch is voor Spaanse pepers. [5]
  5. Een wijd T-shirt en een losse katoenen pyjamabroek zijn ideaal als je last hebt van een verbrande huid. Als je geen wijde kleding kunt dragen, zorg dan dat de kledingstukken in elk geval van katoen zijn (dat laat de huid "ademen") en zo wijd mogelijk zijn.
    • Wol en synthetische stoffen kunnen de huid juist irriteren, omdat het kriebelt of warmte vasthoudt.
  6. Cortisonezalf bevat steroïden die de ontsteking kunnen verminderen, al is er bewijs dat het weinig effect heeft bij zonnebrand. [6] Als je denkt dat het de moeite waard is om het te proberen, dan kun je de huisarts vragen je deze zalf voor te laten schrijven.
    • Gebruik geen cortisonezalf bij kleine kinderen of in het gezicht. Vraag je apotheker om advies als je twijfels of zorgen hebt over het gebruik van deze zalf.
    • Cortisonezalf is in Nederland alleen op recept verkrijgbaar. [7]
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 5:

Je huid tegen zonlicht en verdere schade beschermen

Pdf downloaden
  1. Blijf liever in de schaduw, of bedek de verbrande huid met kleding als je toch in de zon moet zijn.
  2. Gebruik een zonnebrandcrème met minimaal factor 30 als je naar buiten gaat. Smeer je elke paar uur opnieuw in. Doe dit ook als je in het water bent geweest, erg zweet of wanneer dit op de verpakking vermeld staat.
  3. Zonnebrand kan je lichaam uitdrogen, dus het is belangrijk dit tegen te gaan door veel water te drinken terwijl je herstelt. Het wordt aangeraden om tijdens je herstel 8 tot 10 glazen water per dag te drinken, waarbij elk glas 240 ml water bevat.
  4. Als je geen open blaren meer hebt en de roodheid van de verbrande plek enigszins is afgenomen, kun je veilig een vochtinbrengende crème gebruiken. Smeer de volgende paar dagen of weken rijkelijk een vette, ongeparfumeerde, vochtinbrengende lotion op je verbrande huid, zodat je minder zult vervellen en minder last hebt van irritatie.
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 5:

Medische hulp inroepen

Pdf downloaden
  1. Bel het alarmnummer als jij of een vriend(in) een of meer van de volgende symptomen heeft: [8]
    • Te zwak om te kunnen staan
    • Verwardheid of onvermogen om helder te denken
    • Bewusteloosheid
  2. Als je nadat je huid verbrand is de volgende symptomen hebt, ga dan zo snel mogelijk naar de huisarts. [9] [10] Als de symptomen zeer ernstig zijn, bel dan het alarmnummer in plaats van te wachten op een afspraak bij je huisarts.
    • Zwak voelen
    • Flauwvallen of duizeligheid
    • Hoofdpijn of andere pijn die niet weggaat door onderstaande pijnstillende methoden
    • Snelle hartslag of snelle ademhaling
    • Extreme dorst, niet kunnen plassen of diepliggende ogen
    • Bleke, klamme of koude huid
    • Misselijkheid, koorts, rillingen of uitslag
    • Pijn aan de ogen en overgevoeligheid voor licht
    • Ernstige, pijnlijke blaren, vooral als ze groter zijn dan 1 - 1,5 cm
    • Overgeven of diarree
  3. Als je de volgende symptomen ervaart, vooral rondom een blaar, dan kan de huid misschien geïnfecteerd zijn. Medische hulp is dan erg belangrijk.
    • Toenemende pijn, zwelling, roodheid of warmte rondom de blaar
    • Rode strepen die uitstralen vanuit de blaar
    • Vocht of pus dat uit de blaar stroomt
    • Gezwollen lymfeklieren in je hals, oksels of liezen
    • Koorts
  4. Het is mogelijk maar zeldzaam, om derdegraads brandwonden te krijgen van de zon. Als de huid er verkoold, wasachtig en wit, donkerder bruin dan de rest, of leerachtig en verdikt uitziet, bel dan meteen 112. Houd het verbrande lichaamsdeel boven je hart terwijl je wacht en probeer kleding uit de wond te houden zodat het er niet aan vastplakt, zonder dat je je daarbij uitkleedt. [11]
    Advertentie
Deel 4
Deel 4 van 5:

Blaren behandelen

Pdf downloaden
  1. Ga meteen naar je huisarts als je blaren hebt door zonnebrand. [12] Dit is een teken van ernstige zonnebrand die aan de hand van een persoonlijk medisch advies behandeld zou moeten worden, want de blaren verhogen je kans op een infectie. Volg de waarschuwingen en het algemene advies hieronder op terwijl je op je afspraak wacht, of als je huisarts geen specifieke behandeling aanraadt.
  2. Als de verbranding ernstig is, kunnen er blaren op je huid ontstaan. Probeer ze niet door te prikken en voorkom dat er iets langs wrijft of schraapt. Als een blaar opengaat, kan deze gaan geïnfecteerd raken en kunnen er littekens ontstaan.
    • Als je echt niet kunt functioneren als de blaren heel zijn, ga dan naar de huisarts en vraag of hij/zij ze op een veilige, steriele manier kan doorprikken.
  3. Was je handen met water en zeep voordat je verband aanbrengt of verwisselt om zo infecties te voorkomen. Kleine blaren kun je afdekken met een pleister en grotere kun je bedekken met een verband of een steriel gaasje dat je voorzichtig met pleistertape vastplakt. [13] Verschoon het verband dagelijks totdat de blaar verdwenen is.
  4. Vraag je huisarts om een antibioticazalf (zoals polymyxine B of bacitracine) voor je blaren als je een infectie vermoedt. Teken van een infectie zijn een vieze geur, geel pus of extra roodheid en irritatie rondom de blaar. Idealiter ga je naar je huisarts voor een diagnose en advies op basis van je symptomen.
    • Merk op dat sommige mensen allergisch zijn voor deze soorten zalf, dus doe eerst een test op een klein deel dat niet verbrand is om te zien hoe je huid reageert.
  5. Trek geen losse stukjes huid van kapotte blaren af. Ze vallen er snel genoeg vanzelf af. Loop niet het risico om je huid nog verder te irriteren. [14]
    Advertentie
Deel 5
Deel 5 van 5:

Huismiddeltjes overwegen

Pdf downloaden
  1. De hieronder beschreven middelen zijn niet volledig wetenschappelijk bewezen en ze zouden niet gebruikt moeten worden in plaats van een reguliere medische behandeling. Er zijn ook middelen die hier niet genoemd worden en die het genezingsproces kunnen vertragen en infecties kunnen veroorzaken. Gebruik vooral geen eiwitten, pindakaas, vaseline en azijn. [15]
  2. Als je deze methode direct en vaak gebruikt, kun je zelfs in een dag of twee van de ergste zonnebrand af zijn.
  3. Doe 3 of 4 theezakjes in een kan warm water. Wanneer de thee bijna zwart is, haal je de theezakjes eruit en laat je de vloeistof tot kamertemperatuur afkoelen. Dep de verbrande plekken zachtjes met een in thee geweekte doek. Doe er zo veel op als je wilt, maar spoel het niet af. Hoe meer, hoe beter. Als de doek pijn doet, dep de verbrande plekken dan met de theezakjes zelf. [16]
    • Doe dit voor je naar bed gaat en laat het de hele nacht intrekken.
    • Weet dat thee vlekken kan maken op je kleding en lakens.
  4. Als je huid nog maar net verbrand is (nog rood en niet vervellend), eet dan bijvoorbeeld blauwe bessen, tomaten en kersen. Een onderzoek heeft uitgewezen dat dit ervoor zorgt dat je lichaam minder vloeistoffen nodig heeft, waardoor je minder kans loopt op uitdroging. [17]
  5. Calendulazalf wordt door sommige mensen als een zeer goed middel tegen zware verbranding met blaren gezien. [18] Je kunt het vinden bij de drogist of natuurwinkel. Vraag een medewerker om advies. Let op dat geen enkel kruidenmiddel geschikt is voor de behandeling van ernstige verwondingen. Als je ernstige verbrandingen of blaren hebt die maar niet willen genezen, ga dan onmiddellijk naar de huisarts.
  6. Dit middel kan de pijnlijke huid verzachten. [19] Breng het voorzichtig aan op de verbrande huid en laat het intrekken.
  7. Eierolie is rijk aan omega 3-vetzuren zoals docosahexaeenzuur. Het bevat ook immunoglobulinen (antistoffen), xanthofylle stoffen (luteïne en zeaxanthine) en cholesterol. De omega 3-vetzuren in eierolie zijn gebonden aan fosfolipiden, die in staat zijn om liposomen (nanodeeltjes) te vormen. Deze deeltjes kunnen diep in de huid trekken en de lederhuid genezen.
    • Masseer de beschadigde huid 2 keer per dag met eierolie. Masseer 10 minuten lang voorzichtig de plek, inclusief 2 tot 3 centimeter van de huid eromheen. Doe dit 2 keer per dag.
    • Laat de eierolie tenminste 1 uur intrekken en vermijd blootstelling aan direct zonlicht.
    • Was de eierolie van je huid met een milde, pH-neutrale douchegel. Gebruik geen zeep of andere basische stoffen.
    • Herhaal dit 2 keer per dag totdat je huid volledig genezen is.
    Advertentie

Tips

  • Leg een lauwe doek op de plekken die verbrand zijn.
  • Zonnebrand wordt in verband gebracht met huidkanker op een latere leeftijd, vooral als je blaren krijgt door de verbranding. [20] Controleer jezelf regelmatig op tekenen van huidkanker, weet wat de andere risicofactoren zijn en vraag als dat nodig is je huisarts om advies.
  • Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat aloë vera niet helpt bij zonnebrand. [21]
  • Gebruik een goede zonnebrandcrème om zonnebrand te voorkomen . Zonnebrandcrème helpt om zonnebrand te voorkomen. Een goede zonnebrandcrème heeft een beschermingsfactor van tenminste 30 om tegen zonnebrand te beschermen. De beschermingsfactor, ook wel met SPF aangeduid, geeft aan hoe sterk een middel de huid beschermt tegen beschadiging door uv-B-straling. Een goede zonnebrandcrème zou echter ook moeten beschermen tegen uv-A-straling. Uv-A-stralen spelen een grote rol bij het ontstaan van zonnebrand, dus het is belangrijk dat je een goede zonnebrandcrème gebruikt met de beste bescherming tegen uv-A-straling. Breng de zonnebrandcrème 15 minuten voordat je de zon ingaat aan op je huid.
Advertentie

Waarschuwingen

  • Doe geen ijs op een door de zon verbrande plek. Dit kan voelen alsof je huid door het ijs nogmaals verbrandt, wat haast even pijnlijk als de zonnebrand. Je huid kan hierdoor nog meer beschadigd raken.
  • Let goed op bij medicijnen (waaronder kruidenmiddelen en etherische oliën) of ze je niet gevoeliger voor zonlicht maken als bijwerking.
  • Pulk, por, krab of trek niet aan de verbrande plek. Dit veroorzaakt nog meer irritatie. Door de verbrande huid eraf te pulken zul je geen bruine huid tevoorschijn toveren en het vervellen zal ook niet sneller gaan. Het kan wel een infectie veroorzaken.
  • Zelfs als je in de zon bruin wordt en niet verbrandt kan de huid beschadigd raken en kun je een grotere kans hebben op sommige soorten huidkanker. [22]
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 34.847 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie