Pdf downloaden
Pdf downloaden
Jaarlijks krijgen ongeveer 30.000 mensen in Nederland een hartaanval; van deze mensen sterven er ongeveer 5500. Hartaanvallen en andere vormen van hart- en vaatziektes zijn de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland, en ook wereldwijd. [1] X Bron [2] X Betrouwbare bron World Health Organization Ga naar de bron Ongeveer de helft van alle slachtoffers overlijdt in het eerste uur, voordat ze in het ziekenhuis zijn. [3] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron Daarom is het essentieel om snel te reageren om de overlevingskans te vergroten, als je een hartaanval krijgt. Waarschuw de nooddiensten binnen vijf minuten, en zorg dat je binnen een uur hulp hebt, want dat kan het verschil zijn tussen leven en dood. Als je denkt dat je een hartaanval hebt, schakel dan onmiddellijk de hulpdiensten in. Als dat niet kan, lees dan verder om strategieën te leren om een hartaanval te overleven.
Stappen
-
Let op pijn op de borst. Het bekendste symptoom van een hartaanval is milde pijn op de borst, of een vervelend gevoel in de borststreek, in plaats van een plotselinge, verpletterende pijn. De pijn kan aanvoelen alsof er iets zwaars op je borstkas ligt, als een knijpend en strak gevoel rondom de borst, of als brandend maagzuur. [4] X Betrouwbare bron American Heart Association Ga naar de bron [5] X Bron
- De matige tot erge pijn of het onprettige gevoel doet zich meestal voor aan de linkerkant of in het midden van de borstkas, en de pijn houdt vaak een paar minuten aan; de pijn kan ook afnemen en later weer terugkomen.
- Bij een hartaanval kun je pijn, druk, een knijpend gevoel of een vol gevoel in je borstkas ervaren.
- De pijn op de borst kan zich uitbreiden naar andere delen van het lichaam, zoals de hals, schouders, rug, kaak, tanden en buik. [6] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron [7] X Bron
-
Let op andere symptomen. Pijn op de borst kan gepaard gaan met andere symptomen die duiden op een hartaanval; veel mensen hebben zelfs een hartaanval zonder dat ze enige pijn op de borst voelen. [8] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron Als je de volgende symptomen ervaart - zeker als ze gepaard gaan met pijn op de borst - schakel dan medische hulp in:
- Ademnood. Onverklaarbare moeite met ademen kan plotseling optreden voordat je pijn op de borst krijgt, of tegelijkertijd, maar het kan ook het enige teken zijn dat je een hartaanval hebt. Happen naar adem of de noodzaak om heel lang en diep te moeten ademen kunnen betekenen dat je een hartaanval hebt. [9] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron [10] X Bron
- Misselijk zijn. Pijn in de maag, misselijkheid en overgeven gaan soms ook gepaard met een hartaanval, waardoor sommige mensen denken dat ze buikgriep hebben. [11] X Betrouwbare bron Harvard Medical School Ga naar de bron
- Duizeligheid of licht in het hoofd voelen. Het gevoel dat de wereld om je heen draait, of dat je flauw gaat vallen (of echt flauwvalt) kunnen waarschuwingstekens zijn van een hartaanval. [12] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron [13] X Bron
- Angst. Je kunt bang worden, een paniekaanval krijgen of je plotseling onverklaarbaar teneergeslagen voelen. [14] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Weet wat de tekenen van een hartaanval zijn bij vrouwen. Het bekendste teken van een hartaanval bij zowel mannen als vrouwen is pijn op de borst. Maar vrouwen (en sommige mannen) kunnen ook een hartaanval hebben terwijl ze maar lichte pijn op de borst hebben, of helemaal geen pijn. Vrouwen - net als ouderen en diabetici - ervaren meestal de volgende symptomen als ze een hartaanval hebben, met of zonder pijn op de borst:
- Vrouwen kunnen pijn op de borst hebben die niet wordt omschreven als de plotselinge, heftige pijn van een hartaanval. Deze pijn kan komen en gaan, langzaam beginnen en dan steeds erger worden, minder worden als je rust neemt en erger worden tijdens fysieke inspanning.
- Pijn in de kaak, hals of rug zijn tekenen die vaak voorkomen bij een hartaanval, vooral bij vrouwen.
- Pijn bovenin de buik, koud zweet, misselijkheid en overgeven komen ook meer voor bij vrouwen dan mannen. Deze tekenen kunnen verkeerd geïnterpreteerd worden, en worden aangezien voor brandend maagzuur, spijsverteringsproblemen of griep.
- Het uitbreken van koud zweet komt ook vaker voor bij vrouwen. Meestal voelt dit eerder als stress of angst, dan als zweten dat je normaal gesproken doet bij het sporten.
- Angst, onverklaarbare paniek en een gevoel van naderend onheil zijn symptomen die ook vaker optreden bij vrouwen dan bij mannen.
- Je plotseling onverklaarbaar en ongewoon moe, zwak of uitgeput voelen zijn ook veelvoorkomende tekenen van een hartaanval bij vrouwen. Deze symptomen kunnen kort duren of dagenlang aanhouden.
- Ademnood, je licht voelen in het hoofd en flauwvallen. [15] X Bron [16] X Betrouwbare bron US Office on Women's Health Ga naar de bron [17] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron [18] X Bron [19] X Bron [20] X Bron
-
Reageer snel op de symptomen. De meeste hartaanvallen komen langzaam opzetten en treffen het slachtoffer niet heel plotseling; de meeste mensen realiseren zich niet dat er sprake is van een enorm medisch noodgeval. Als jij of iemand die je kent een of meer van de bovenstaande symptomen ervaart, schakel dan onmiddellijk medische hulp in.
- Snelheid is van kritiek belang. Ongeveer 60% van alle slachtoffers van een hartaanval sterft binnen het eerste uur. Aan de andere kant, hebben patiënten die binnen anderhalf uur het ziekenhuis bereiken een grotere overlevingskans dan degenen die later arriveren. [21] X Bron [22] X Bron
- Veel mensen verwarren de tekenen van een hartaanval met andere kwaaltjes, zoals brandend maagzuur, griep, angst, enzovoorts. Het is belangrijk dat je de symptomen niet negeert of bagatelliseert, maar onmiddellijk hulp inschakelt.
- Symptomen kunnen erg verschillen van persoon tot persoon, van mild tot ernstig en het kan urenlang afzwakken en weer erger worden. Sommige mensen hebben slechts milde symptomen als ze een hartaanval hebben, of zelfs helemaal geen symptomen. [23] X Betrouwbare bron American Heart Association Ga naar de bron [24] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron [25] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
Advertentie
-
Schakel onmiddellijk medische hulp in. Ongeveer 90% van alle mensen die een hartaanval hebben overleeft het als ze levend in het ziekenhuis aankomen. [26] X Betrouwbare bron Harvard Medical School Ga naar de bron [27] X Bron De meeste doden vallen omdat mensen geen snelle medische hulp kunnen krijgen, en dat komt vaak omdat ze te laat reageren. Als jij denkt dat iemand bovenstaande symptomen vertoont, wacht dan niet af. Bel 112 om onmiddellijk medische hulp in te schakelen.
- Hoewel het klopt dat de symptomen ook onschuldig kunnen zijn, hangt je leven af van snel medisch ingrijpen als je wel een hartaanval blijkt te hebben. Wees niet bang om de tijd van je huisarts of het ambulancepersoneel te verspillen -- ze zullen het wel begrijpen.
- Het ambulancepersoneel begint met de behandeling zodra ze arriveren, dus de snelste manier om hulp te krijgen bij een hartaanval is door 112 te bellen.
- Rij niet zelf naar het ziekenhuis. Als de ambulance niet op tijd kan komen, of als je geen andere opties hebt, laat een vriend, familielid of buurman je dan naar de dichtstbijzijnde eerste hulppost brengen. [28] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron
-
Maak mensen ervan bewust dat je een hartaanval hebt. Als je bij familieleden bent of ergens in het openbaar, en je denkt dat je een hartaanval hebt, laat dat dan weten aan andere mensen. Als de situatie verergert, hangt je leven wellicht af van iemand die kan reanimeren, en je kunt beter hulp krijgen als mensen weten wat er aan de hand is.
- Als je in de auto bent, zet je auto dan aan de kant en hou een andere automobilist aan, of bel 112 en wacht op een veilige plek waar de hulpdiensten je makkelijk kunnen bereiken.
- Als je in een vliegtuig zit, roep dan meteen een stewardess. Luchtvaartmaatschappijen hebben altijd medicijnen aan boord die kunnen helpen, en de stewardess kan vragen of er een arts aan boord is, of misschien gaan reanimeren indien nodig. Piloten moeten altijd naar het dichtstbijzijnde vliegveld uitwijken als een passagier een hartaanval heeft.
-
Minimaliseer activiteit. Als je niet snel medische hulp kun krijgen, probeer dan rustig te blijven en zo min mogelijk te doen. Ga zitten, rust uit en wacht tot het medische personeel er is. Uitputting kan je hart overbelasten, en kan de schade door de hartaanval vergroten. [29] X Bron
-
Neem aspirine of nitroglycerine, indien van toepassing. Veel mensen hebben baat bij aspirine als ze een hartaanval krijgen. Neem onmiddellijk een tablet en kauw er langzaam op tot het medische personeel er is. Als je nitroglycerine voorgeschreven hebt gekregen, neem dan een dosis als je de hartaanval op voelt komen, en bel 112.
- Aspirine kan de situatie in sommige gevallen ook verergeren, dus vraag je huisarts of dit voor jou een goed advies is. [30] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron [31] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron [32] X Bron
Advertentie
-
Volg het medische advies op nadat je een hartaanval hebt gehad. Als je een hartaanval hebt overleefd, is het essentieel om het advies van je huisarts op te volgen terwijl je herstelt, zowel in de dagen direct na de hartaanval als op de lange termijn.
- De kans is groot dat je medicatie voorgeschreven krijgt om bloedproppen te voorkomen. Meestal moet je deze medicijnen de rest van je leven slikken. [33] X Betrouwbare bron American Heart Association Ga naar de bron
-
Wees je bewust van veranderingen in je emoties en toekomstperspectief. Het komt vaak voor dat mensen die een hartaanval hebben gehad depressief worden. De depressie komt voort uit schaamte, twijfels aan zichzelf, het gevoel gefaald te hebben, schuldgevoel door slechte gewoontes of angst voor herhaling.
- Met behulp van een begeleid bewegingsprogramma, vernieuwde sociale contacten met vrienden, familie en collega's en psychische hulp kunnen overlevers van een hartaanval hun normale leven weer gaan oppakken. [34] X Betrouwbare bron Johns Hopkins Medicine Ga naar de bron
-
Ken het risico op een tweede hartaanval. Als je een hartaanval hebt gehad, heb je meer kans om een tweede hartaanval te krijgen; bijna eenderde van alle hartaanvallen komt voor bij mensen die al eerder een hartaanval hebben overleefd. [35] X Betrouwbare bron National Heart, Lung, and Blood Institute Ga naar de bron [36] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron Door de volgende factoren heb je zelfs een nog hoger risico op een tweede hartaanval:
- Roken. Als je rookt, is de kans bijna twee keer zo groot dat je een hartaanval krijgt. [37] X Bron
- Hoog cholesterol. Ongezonde cholesterolwaarden is een van de belangrijkste oorzaken van een hartaanval en andere hart- en vaatziektes. Cholesterol is voor gevaarlijk in combinatie met een hoge bloeddruk, diabetes en roken. [38] X Betrouwbare bron American Heart Association Ga naar de bron
- Diabetes, vooral als het niet goed wordt behandeld, vergroot de kans op een hartaanval. [39] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Obesitas. Als je overgewicht hebt, kan je cholesterol te hoog zijn, net als je bloeddruk, wat kan leiden tot complicaties aan het hart. Daarnaast kan obesitas leiden tot diabetes, waardoor je ook meer risico loopt op nog een hartaanval. [40] X Betrouwbare bron American Heart Association Ga naar de bron
-
Breng veranderingen aan in je levensstijl. Medische complicaties door een ongezonde levensstijl zorgen dat je meer risico loopt om een tweede keer een hartaanval te krijgen. Te weinig beweging, obesitas, te hoog cholesterol, een schommelende bloedsuikerspiegel, stress en roken vergroten allemaal het risico op een hartaanval.
- Eet minder transvetten en verzadigde vetten. Probeer voedingsmiddelen die geharde vetten bevatten te vermijden.
- Verlaag je cholesterol. Dit kun je bereiken door middel van je dieet, door regelmatig te bewegen en door eventueel medicijnen te nemen tegen een te hoog cholesterol als je arts die heeft voorgeschreven. Een goede manier om je cholesterol te verlagen is door vette vis te eten, dat zit vol omega3-vetzuren.
- Drink minder alcohol. Drink niet meer dan 1 glas per dag, en drink nooit heel veel in korte tijd.
- Val af. Een gezond lichaam heeft een BMI van tussen de 18,5 en 25.
- Beweeg. Raadpleeg je huisarts om een bewegingsplan op te stellen. Een begeleid cardiovasculair trainingsprogramma is ideaal, maar niet per se noodzakelijk. Met het advies van je huisarts kun je een programma samenstellen (bv wandelen of zwemmen) gebaseerd op je huidige conditie en gericht op redelijke, haalbare doelen (bijvoorbeeld een wandeling in de buurt maken zonder "buiten adem" te raken).
- Stop met roken. Als je stopt met roken halveer je het risico op een hartaanval onmiddellijk. [41] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron [42] X Betrouwbare bron University of Rochester Medical Center Ga naar de bron
Advertentie
Tips
- Als je erbij bent wanneer iemand een hartaanval krijgt, bel dan onmiddellijk 112 . Daarnaast is het goed om te weten wat je moet doen als iemand een hartaanval heeft.
- Bewaar altijd een kaartje met daarop het telefoonnummer van degene met wie contact moet worden opgenomen in geval van nood bij je verzekeringspasje.
- Als je al eerder angina pectoris of andere hartproblemen hebt gehad, en je hebt medicijnen voorgeschreven gekregen zoals nitroglycerine, neem je medicijnen dan altijd mee als je ergens heen gaat. Als je wel eens een zuurstoftankje nodig hebt, ook al is het maar af en toe, neem die dan ook mee. Je moet ook een kaartje bij je hebben met daarop een lijstje van alle medicijnen die je gebruikt, en waar je allergisch voor bent. Dat kan heel handig zijn voor de hulpdiensten zodat ze je veilig en effectief kunnen behandelen als je een hartaanval hebt.
- Als je veel risico loopt, neem dan altijd je mobiele telefoon mee als je de deur uitgaat, en vraag je huisarts of je ook aspirine bij je moet hebben.
- Probeer rustig te blijven. Gebruik een koude natte washand om je liezen en oksels af te koelen, zodat je lichaamstemperatuur daalt. Het is bewezen dat het verlagen van de lichaamstemperatuur de overlevingskans vergroot.
- Soms doen zich bij een hartaanval helemaal geen symptomen voor. Maar dan kan het nog steeds schadelijk of dodelijk zijn, juist omdat je helemaal geen waarschuwingssignalen krijgt.
- Zorg dat je altijd bent voorbereid op een hartaanval, ook als je niet tot de risicogroep behoort. Een enkele aspirine (80 mg) kan je leven redden, en het neemt niet veel plek in, in je portemonnee of tas. Zorg dat je ook een kaartje met daarop je medicijnen, allergieën en aandoeningen bij je draagt.
- Wees vooral voorzichtig als je tot de risicogroep behoort, als je bijvoorbeeld ouder bent, overgewicht hebt, diabetes hebt, een hoog cholesterol hebt, of veel rookt en/of drinkt, of als je al eerder een hartaanval hebt gehad. Vraag vandaag nog aan je huisarts hoe je het risico op een hartaanval kunt verkleinen.
- Eet gezond, beweeg voldoende en rook niet. Als je ouder bent, vraag dan aan je huisarts of je regelmatig een kleine dosis aspirine moet slikken. Dat kan een hartaanval misschien voorkomen.
- Maak elke dag een stevige wandeling. Probeer elke dag 10.000 stappen te zetten.
Advertentie
Waarschuwingen
- Negeer symptomen die op een hartaanval kunnen duiden niet. Hoe eerder je hulp inschakelt, hoe beter.
- Dit artikel geeft slechts algemene richtlijnen, en mag professioneel medisch advies nooit vervangen.
- Er wordt al jaren een bericht verspreid dat hoesten helpt om een hartinfarct of een hartstilstand te voorkomen. Dit is absoluut niet waar. Het is juist beter om zo rustig mogelijk te blijven en te wachten tot de ambulance arriveert. Hoest dus niet! [43] X Bron
Advertentie
Bronnen
- ↑ https://www.hartstichting.nl/hart-vaten/cijfers
- ↑ http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/files/docs/public/heart/heart_attack_fs_en.pdf
- ↑ http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/HeartAttack/WarningSignsofaHeartAttack/Warning-Signs-of-a-Heart-Attack_UCM_002039_Article.jsp
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000195.htm
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/signs
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000195.htm
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/signs
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/in-depth/heart-attack-symptoms/art-20047744
- ↑ http://www.sciencedaily.com/releases/2005/11/051103081934.htm
- ↑ http://www.health.harvard.edu/family_health_guide/know-the-warning-signs-of-heart-attack
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/in-depth/heart-attack-symptoms/art-20047744
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003093.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/in-depth/heart-attack-symptoms/art-20047744
- ↑ http://www.redcross.ca/what-we-do/first-aid-and-cpr/first-aid-at-home/first-aid-tips/signs-symptoms-of-a-heart-attack
- ↑ http://womenshealth.gov/heartattack/symptoms.html#cold_sweats
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/in-depth/heart-attack-symptoms/art-20047744?pg=2
- ↑ http://www.heart.uchc.edu/preventing/index.html
- ↑ http://www.heartresearch.com.au/womens-symptoms-heart-attack-1.html
- ↑ http://www.womensheart.org/content/heartdisease/panic_attack_or_heart_attack.asp
- ↑ https://books.google.ca/books?id=Ja9YAwAAQBAJ&pg=PA35&lpg=PA35&dq=heart+attack+first+hour+critical&source=bl&ots=dhU_S8tpUT&sig=_IdP76p-er6MyKMPXH_7FdC6v7U&hl=en&sa=X&ved=0CDsQ6AEwBTgKahUKEwi4pPeeuoXGAhVMA5IKHZu6AIM#v=onepage&q=heart%20attack%20first%20hour%20critical&f=false
- ↑ http://www.muschealth.org/healthy-aging/heart-attack/
- ↑ http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/HeartAttack/WarningSignsofaHeartAttack/Warning-Signs-of-a-Heart-Attack_UCM_002039_Article.jsp
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/signs
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/in-depth/heart-attack-symptoms/art-20047744
- ↑ http://www.health.harvard.edu/heart-health/surviving-a-heart-attack-a-success-story
- ↑ http://articles.latimes.com/2011/feb/07/health/la-he-heart-family-20110207
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/files/docs/public/heart/heart_attack_fs_en.pdf
- ↑ https://www.bhf.org.uk/heart-health/conditions/heart-attack
- ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-heart-attack/basics/art-20056679
- ↑ http://www.nhs.uk/conditions/heart-attack/pages/introduction.aspx
- ↑ http://circ.ahajournals.org/content/114/20/e578.full
- ↑ http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/HeartAttack/PreventionTreatmentofHeartAttack/Cardiac-Medications_UCM_303937_Article.jsp
- ↑ http://www.hopkinsmedicine.org/heart_vascular_institute/clinical_services/centers_excellence/womens_cardiovascular_health_center/patient_information/health_topics/depression_heart_disease.html
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/lifeafter
- ↑ http://www.cdc.gov/heartdisease/facts.htm
- ↑ https://www.bhf.org.uk/heart-health/risk-factors/smoking
- ↑ http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/Cholesterol/WhyCholesterolMatters/Why-Cholesterol-Matters_UCM_001212_Article.jsp
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/basics/risk-factors/con-20019520
- ↑ http://www.heart.org/HEARTORG/GettingHealthy/WeightManagement/Obesity/Obesity-Information_UCM_307908_Article.jsp
- ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/Heart-attack/Pages/Recovery.aspx
- ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2446
- ↑ https://www.hartstichting.nl/hoesten-bij-hartstilstand-hartinfarct
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
