Pdf downloaden
Pdf downloaden
Vocht kan schadelijk zijn voor boeken. Het kan pagina's laten scheuren, aan elkaar laten plakken en zelfs laten schimmelen als je ze niet snel behandelt. Gelukkig hebben bibliothecarissen en archiefbeheerders een aantal nuttige technieken ontwikkeld om natte boeken te drogen en de schade te beperken. Of je boek nu volledig doorweekt is, nat, of gewoon licht vochtig -- met enige zorg en geduld is het mogelijk om je boek te drogen en binnen een paar dagen tot een paar weken weer in goede conditie te krijgen.
Stappen
-
Dep overtollig water van het boek. Als het gaat om het drogen van een doornat boek, zullen de exacte stappen die je neemt verschillen, afhankelijk van hoe nat het boek is. Als je boek zo nat is dat het druppelt, dan moet je eerst zorgvuldig zoveel mogelijk overtollig water van de buitenkant van het boek verwijderen. Houd het boek gesloten en schud het voorzichtig om zo veel mogelijk vocht te verwijderen. Veeg vervolgens de buitenkant van de kaft voorzichtig af met een doekje of een papieren handdoek.
- Open het boek nog niet. Als het drijfnat is, zullen de pagina's waarschijnlijk zo delicaat zijn dat ze gemakkelijk scheuren. Concentreer je op dit punt gewoon op het verwijderen van vocht dat zich aan de buitenkant van het boek bevindt.
-
Leg een paar vellen papier neer. Leg vervolgens een paar vellen gewoon wit (niet geverfd) absorberende papieren handdoek op een schone, vlakke en droge ondergrond. Kies een plek waar het boek ongestoord kan drogen.
- Als je in een droog klimaat woont, kan dit een plek buiten zijn. Ongeacht waar je woont, kun je het boek beter niet 's nachts buiten laten liggen, want de dauw die zich 's morgens vormt, kan gemakkelijk elke vooruitgang die je hebt geboekt ongedaan maken.
- Als je geen gewone witte papieren handdoeken bij de hand hebt, kunnen droge doeken ook goed werken. Gebruik geen geverfde papieren handdoeken, omdat de kleur ervan kan uitlopen als de doeken nat worden.
-
Zet het boek rechtop. Plaats het natte boek rechtop op de papieren handdoeken. Voor boeken met een harde kaft zal dit eenvoudig zijn. Open de omslagen gewoon een beetje (zonder de pagina's te scheiden) totdat je boek zonder hulp kan staan. Paperbacks zijn vaak wat lastiger. Je wilt niet dat je boek doorbuigt terwijl het droogt, dus gebruik eventueel boekensteunen of gewichten om je boek rechtop te houden. [1] X Bron
-
Plaats papieren handdoekvellen in de omslagen. Neem vervolgens twee papieren handdoekvellen (of, als die niet handig zijn, dunne, droge doekjes) en stop er een in elke omslag. De handdoeken moeten tussen elke omslag en het tekstblok (de pagina's van het boek) zitten.
- Laat de pagina's zoveel mogelijk met rust terwijl je dit doet. De pagina's moeten in principe één grote 'massa' blijven. Het bladeren door de pagina's op dit punt kan leiden tot verkreukelde of vervormde pagina's wanneer het boek opdroogt.
-
Laat het boek even staan. Als je al je papieren handdoeken hebt gerangschikt, laat het boek dan gewoon overeind staan positie. Het absorberende materiaal van de papieren handdoeken zou snel vocht aan het boek moeten gaan onttrekken.
- Als je wilt, kun je een of meer gedroogde sponzen onder de papieren handdoeken leggen waarop het boek rust, om te helpen bij het absorptieproces.
-
Vervang papieren handdoeken indien nodig. Controleer de voortgang van het drogen ongeveer elk uur. De papieren handdoeken zullen uiteindelijk verzadigd raken van het vocht uit het boek, en niet meer in staat zijn om nog meer vocht vast te houden. Wanneer je merkt dat een van je papieren handdoeken verzadigd is geraakt, verwijder die dan zorgvuldig en vervang hem door nieuwe, droge handdoeken. Als je een spons gebruikt, knijp die dan uit en leg hem terug op zijn plaats onder de papieren handdoeken.
- Vergeet niet om je boek in de gaten te houden. Schimmel kan zich binnen 24 tot 48 uur gaan vormen op nat papier, als het vocht niet wordt verwijderd. [2] X Bron
- Ga zo door tot het boek niet meer druipt of plassen achterlaat als je het oppakt. Vervolgens ga je verder met de stap 'Vochtige boeken droog maken'.
Advertentie
-
Plaats elke 20 tot 30 pagina's papieren handdoeken. Als je boek niet druipend nat is (of was en nu gedeeltelijk is opgedroogd), zou het veilig moeten zijn om voorzichtig en langzaam door de pagina's te bladeren zonder ze te scheuren. Open je boek en blader voorzichtig door de pagina's, waarbij je om de 20-30 pagina's absorberende papieren handdoekjes tussen de pagina's plaatst. Plaats bovendien papieren handdoekjes tussen de kaft en het tekstblok.
- Wees voorzichtig met het aantal papieren handdoeken dat je op deze manier in het boek plaatst — als je er te veel plaatst, is het mogelijk dat de rug van het boek naar achteren buigt, wat het boek kan vervormen als je het zo laat drogen. Het kan nodig zijn om je papieren doeken breder te plaatsen als dit een probleem wordt.
-
Laat het boek op zijn kant zitten. Nadat je klaar bent met het leggen van papieren handdoekjes door het hele boek, leg je het boek op zijn kant om te drogen, in plaats van het rechtop te zetten. De absorberende papieren handdoekvellen moeten het vocht van de binnenkant van het boek beginnen af te voeren. Dit proces kan enige tijd in beslag nemen, dus wees geduldig.
- Om het proces te versnellen, zorg je ervoor dat je boek zich op een plaats bevindt waar droge lucht continu kan circuleren. Als je in een vochtig klimaat woont, kan een vochtvreter een grote hulp zijn. Anders is het meestal voldoende om een ventilator aan te zetten of een paar ramen te openen.
-
Vervang papieren handdoeken indien nodig. Zoals hierboven, zult je je boek regelmatig willen controleren terwijl het droogt. Wanneer je merkt dat je papieren handdoeken verzadigd raken, verwijder ze dan zorgvuldig en plaats ongeveer om de 20-30 pagina's nieuwe papieren handdoeken. Om ervoor te zorgen dat het boek gelijkmatig droogt, leg je de papieren handdoeken niet telkens tussen precies dezelfde pagina's. [3] X Bron
- Elke keer dat je de papieren handdoeken vervangt, draai je het boek om. Dit voorkomt dat de pagina's tijdens het drogen vervormen en 'opruwen'.
-
Houd het boek recht terwijl het droogt. Als papier en karton droog zijn, worden ze stijver en harder. Dit betekent dat als je boek schuin ligt als het droogt, het boek uiteindelijk permanent kan vervormen. Om dit te voorkomen, houd je het boek perfect 'recht' terwijl het droogt. Als het boek zich verzet tegen je inspanningen om hem recht te trekken, gebruik dan zware boekensteunen of gewichten om de randen op hun plaats te houden.
- Uiteindelijk droogt je boek zodanig op dat je papieren handdoeken alleen nog maar een beetje vochtig worden. Op dit punt aangekomen kun je verdergaan met de hieronder uiteengezette stap 'Licht vochtige boeken drogen'.
Advertentie
-
Zet het boek rechtop en open het. Begin met het drogen van je vochtige boek door het rechtop te zetten. Zoals hierboven vermeld, is dit meestal gemakkelijk als je boek ingebonden is, maar kan dit lastiger zijn bij een paperback. Als het nodig is, kun je zware gewichten of boekensteunen gebruiken om het boek rechtop te houden. Open het boek een beetje — niet meer dan ongeveer 60 o . Zorg ervoor dat het boek goed uitgebalanceerd is en niet snel omvalt, voordat je verder gaat.
-
Waaier de bladzijden uit. Zonder de kaft van het boek meer dan 60 o te openen, laat je de pagina's van het boek voorzichtig uitwaaieren. Probeer de pagina's zo te rangschikken dat er tussen de meeste (zo niet alle) pagina's een kleine ruimte is. De pagina's moeten ongeveer rechtop &mdash kunnen staan; geen van de pagina's mag diagonaal hangen of slap tegen naburige pagina's aan hangen.
-
Circuleer droge lucht door de kamer. Als de pagina's van je boek gelijkmatig zijn uitgewaaierd, laat het boek dan rechtop drogen. Om het droogproces te versnellen, zorg je ervoor dat relatief droge lucht vrij door de kamer circuleert. Gebruik een ventilator of creëer een tocht door een paar ramen te openen, of (als de omgevingslucht vrij vochtig is) gebruik een ontvochtiger om het droger te maken. [4] X Bron
- Als je een ventilator of een natuurlijke bries gebruikt, kijk dan goed naar de randen van de pagina's van het boek. De beweging van de lucht mag er niet toe leiden dat de pagina's fladderen of klapperen in de wind, omdat dit ertoe kan leiden dat de pagina's in de verfrommelen en 'opzwellen' wanneer ze drogen.
- Heb nu even geduld. Het kan dagen of zelfs een week of meer duren voordat het boek volledig droog is. Controleer je boek regelmatig om een idee te krijgen hoe snel je vooruitgang boekt.
-
Wanneer het boek droog is, plaats er dan een gewicht op om het boek plat te houden. Uiteindelijk, nadat je je boek geduldig hebt laten drogen, mag er geen vocht meer in de pagina's achtergebleven zijn. Zelfs als je de instructies zeer zorgvuldig hebt opgevolgd, is de kans echter groot dat het boek na het drogen niet helemaal plat komt te liggen. Het papier dat voor de meeste pagina's van boeken wordt gebruikt, is enigszins kwetsbaar en kan gemakkelijk vervormen en krom trekken als het droogt, waardoor het boek er 'verkreukeld' of 'gerimpeld' uitziet als het uiteindelijk droog is. Gelukkig kan dit tot op zekere hoogte worden opgelost. Leg je droge boek plat en leg er een zwaar gewicht op (dikke leerboeken zijn hier goed voor) en laat het enkele dagen tot een week liggen. Dit zal het 'verkreukelde' effect dat het drogen kan veroorzaken aanzienlijk verminderen, hoewel het niet altijd volledig kan worden opgelost.
- Om vervorming van je boek te voorkomen, moet je ervoor zorgen dat de randen van het boek perfect recht zijn als het onder het gewicht ligt. Laat het gewicht er niet zo op rusten dat het boek wordt gebogen of dat de randen van de pagina's in een diagonale hoek komen te liggen.
-
Hang kleine paperbacks over een lijn. Hoewel de bovenstaande methodes goed zouden moeten werken voor de meeste boeken, kunnen kleine, dunne paperbacks gedroogd worden met een snelle methode die iets minder moeite kost dan de bovenstaande waaiermethode. Als je paperback erg nat is, droog hem dan zoals je normaal gesproken zou doen volgens de bovenstaande methodes tot hij een punt bereikt waarop hij alleen nog maar wat vochtig is — papieren handdoeken die in de pagina's worden geplaatst, mogen niet langer verzadigd raken met vocht. Hang het boekje vervolgens over een tussen twee verticale vlakken gespannen visdraad, dun draadje of touwtje, zodat het naar beneden opent. Als je binnenshuis bent, circuleer je de lucht met een ventilator of gebruik je een luchtontvochtiger. Binnen een paar dagen zou het boek droog moeten zijn.
- Zoals hierboven vermeld: Als je je paperback buiten hangt (bijvoorbeeld als je een waslijn gebruikt), laat hem dan niet een nacht buiten blijven. Dauw die zich 's morgens vormt kan het boek vochtiger maken.
- Hang geen paperbacks op die erg nat zijn. Omdat vocht het papier kwetsbaarder maakt, kan de vislijn of waslijn het boek onder zijn eigen gewicht doen scheuren als het te nat is.
Advertentie
-
Plaats scheidingsbladen tussen elke natte pagina. Wanneer boeken met glanzende pagina's (zoals veel tijdschriften en kunstboeken) nat worden, is de situatie iets urgenter dan bij gewone boeken. Vocht kan de glanzende coating van de pagina's oplossen, waardoor het een kleefstof wordt die de pagina's permanent aan elkaar kan laten kleven als het eenmaal droogt. Om dit te voorkomen, scheid je de natte pagina's onmiddellijk van elkaar door vellen waspapier tussen 'elk paar natte pagina's' te plaatsen. Verwijder en vervang de vellen als ze nat aanvoelen.
- Het is belangrijk om een scheidingsvel tussen 'elke' natte pagina te plaatsen. Als twee natte pagina's elkaar aanraken tijdens het drogen, kunnen ze zodanig aan elkaar geplakt raken dat zelfs professionals ze niet kunnen repareren.
- Als je geen waspapier bij de hand hebt, zullen witte, effen papieren handdoeken ook werken, zolang ze maar regelmatig worden vervangen.
-
Als het vochtig is, verwijder dan de vellen en waaier ze uit om te drogen. Wanneer de pagina's van het boek zo droog zijn geworden dat ze alleen nog maar wat vochtig zijn, en de scheidingsvellen niet langer nat worden, verwijder dan de scheidingsvellen en zet het boek rechtop. Als het niet in staat is om het eigen gewicht te dragen, gebruik dan twee boekensteunen of zware voorwerpen om het te ondersteunen. Verdeel de pagina's over een breedte van maximaal 60 o . Laat het boek in deze positie drogen.
- Zoals hierboven al aangegeven moet je, indien mogelijk, ervoor zorgen dat de lucht rond het boek circuleert, middels een ventilator of tocht, om een schets te maken. Zoals ook hierboven vermeld, kunnen ontvochtigers nuttig zijn, vooral als de lucht vochtig is.
-
Controleer de voortgang regelmatig om kleven te voorkomen. Hoewel de pagina's nu vochtig zijn in plaats van nat, bestaat er nog steeds het risico dat ze aan elkaar plakken. Om dit te voorkomen, controleer je het boek regelmatig, terwijl het droogt — als het kan om het half uur. Blader zorgvuldig door de pagina's van het boek. Als je merkt dat het boek aan elkaar begint te plakken, scheid ze dan van elkaar en laat het boek verder drogen. Uiteindelijk moet het boek volledig gedroogd zijn. Sommige kleine gevallen van aan elkaar plakken (vooral in de hoeken) is wellicht onvermijdelijk. [5] X Bron
- Zoals hierboven geldt: Als je een ventilator gebruikt wil je niet dat de pagina's van het boek in de bewegende lucht fladderen, omdat dit kan leiden tot een verfrommeld of ruw uiterlijk zodra het boek helemaal droog is geworden.
-
Heb je weinig tijd, bevries het boek dan. Als je een glossy boek nat is geworden en je hebt niet de tijd of het materiaal om de pagina's te scheiden, laat het boek dan niet drogen. Plaats het in plaats daarvan in een diepvrieszak, sluit de zak af en plaats het in een vriezer (hoe kouder hoe beter). Het invriezen van je boek zal niet veel doen om het te drogen, maar het zal schade voorkomen, waardoor je de tijd hebt om alles wat je nodig hebt om het boek goed te kunnen drogen, te verzamelen. [6] X Bron
- Vergeet niet het boek in een diepvrieszak te doen voordat je het in de diepvries stopt. Hierdoor wordt voorkomen dat het boek aan de binnenkant van de diepvriezer of andere voorwerpen blijft plakken.
-
Laat bevroren boeken geleidelijk ontdooien. Als je klaar bent om te proberen je bevroren boek te drogen, verwijder het dan uit de vriezer, maar 'bewaar het in zijn zak' en ontdooi het bij kamertemperatuur. Laat het boek geleidelijk ontdooien in de zak — dit kan enkele uren tot enkele dagen duren, afhankelijk van hoe groot en nat het boek is. Wanneer het ijs volledig gesmolten is, verwijder dan het boek uit de zak en droog het zoals hierboven beschreven. [7] X Betrouwbare bron Library of Congress Ga naar de bron
- Laat een ontdooiend boek niet in de diepvrieszak zitten voorbij het punt dat het is ontdooid. Als je je boek in een vochtige, kleine ruimte laat liggen, wordt de schimmelgroei gestimuleerd.
Advertentie
Tips
- Als je naar het zwembad gaat, neem dan niet al je bibliotheekboeken mee. Kies in plaats daarvan één boek om mee te nemen en doe die in een grote plastic zak met ritssluiting. Zorg ervoor dat je jezelf volledig afdroogt voordat je gaat lezen.
- Lees geen boeken in de badkuip.
- Eet of drink niets tijdens het lezen van je bibliotheekboek.
Advertentie
Waarschuwingen
- Betreft het een bibliotheekboek, dan zal je die moeten vervangen, afhankelijk van hoeveel waterschade het boek heeft opgelopen.
- Gebruik de föhn op een veilige afstand van het boek, om verbranding ervan te voorkomen.
Advertentie
Bronnen
- ↑ https://www.chicagotribune.com/entertainment/books/chi-books-save-wet-book-story.html
- ↑ https://www.nedcc.org/free-resources/preservation-leaflets/3.-emergency-management/3.6-emergency-salvage-of-wet-books-and-records
- ↑ https://nha.org/research/nantucket-history/history-topics/drying-wet-books/
- ↑ https://www.sl.nsw.gov.au/research-and-collections/building-our-collections/caring-librarys-collections/drying-wet-book
- ↑ https://www.srmarchivists.org/resources/emergency-resources/disaster-recovery/format-recovery/drying-wet-books-and-records/
- ↑ https://rbscp.lib.rochester.edu/3246
- ↑ https://www.loc.gov/preservation/emergprep/dry.html
- http://www.dartmouth.edu/~library/preservation/repair/airdry.html?mswitch-redir=classic
Over dit artikel
Deze pagina is 8.260 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
