PDF download Pdf downloaden PDF download Pdf downloaden

Een gebroken teen is een veelvoorkomend letsel, vooral wat betreft de kleinste, vijfde teen, die kwetsbaarder is voor stoten en hoge druk. [1] Hoewel fracturen aan de grote teen vaak een gips of spalk nodig hebben om goed te genezen, is er bij een gebroken kleine teen vaak niet meer nodig dan een verbandtechniek genaamd 'buddy taping', wat thuis kan worden gedaan. Als de kleine teen echter echt krom is, plat, of als een bot de huid heeft doorboord, dan is dringende medische hulp vereist.

Deel 1
Deel 1 van 2:

Een gebroken teen verbinden

PDF download Pdf downloaden
  1. De meeste fracturen van de tenen, met inbegrip van de kleine teen, zijn stress- of haarlijnfracturen door overbelasting, uiterst kleine barsten in het botoppervlak. [2] Stressfracturen zijn vaak heel pijnlijk en gaan gepaard met enige zwelling en/of kneuzingen in de voorvoet, maar zullen niet een aanblik geven van botten die er krom, verbrijzeld of vervormd uitzien, of de huid doorboren. Eenvoudige stress- of haarlijnfracturen zijn derhalve geschikt om te verbinden, hoewel ingewikkelder fracturen verschillende medische procedures zoals chirurgie, gipsverband of spalken vereisen.
    • Raadpleeg je huisarts voor een röntgenfoto van je voet als de pijn niet aanzienlijk verbetert binnen een paar dagen. Stressfracturen kunnen moeilijk te zien zijn op röntgenfoto als er veel zwelling is.
    • Als er veel zwelling is, dan kan je arts een botscan aanbevelen om de stressfractuur te identificeren.
    • Stressfracturen van de kleine teen kunnen optreden door uitputtende oefening (veel joggen en aerobics, bijvoorbeeld), onjuiste technieken in de sportschool, trauma door het stoten van de teen of er iets zwaars op te laten vallen, en het zwaar verstuiken van enkels.
  2. Telkens als je een blessure gaat behandelen met behulp van een soort ondersteunend band, is het het beste om het gebied rond de getroffen plek schoon te maken. Schoonmaken van het gebied verwijdert bacteriën en andere micro-organismen die een infectie (zoals schimmels) tot gevolg kunnen hebben, evenals alle vuil en stof waardoor de tape niet goed aan je tenen blijft kleven. [3] Gewone zeep en warm water is meestal voldoende voor het reinigen van je voeten en tenen.
    • Als je je tenen/voeten echt goed wilt reinigen en de meeste van de natuurlijke oliën wilt verwijderen, gebruik dan een reinigingsgel op alcoholbasis of een lotion.
    • Zorg ervoor dat je je tenen en de ruimtes ertussen volledig droog maakt voordat je gaas of tape aanbrengt.
  3. Zodra je weet of je kleine teen is gebroken, maar niet al te ernstig, dan is de eerste stap van het buddy taping om wat gaas, vilt of stuk katoen tussen je kleine teen en de teen ernaast (de 4e teen) te plaatsen. [4] Dit voorkomt irritatie van de huid en eventuele blaarvorming als je twee buitenste tenen aan elkaar worden getapt. Het voorkomen van irritatie/blaarvorming van de huid vermindert het risico op het ontwikkelen van een infectie.
    • Gebruik voldoende steriel gaas, vilt of wattenbollen tussen je 4de en 5de tenen, zodat dit er niet gemakkelijk uitvalt voordat je het met tape hebt vastgemaakt.
    • Als je huid gevoelig is voor medische tape (misschien raakt die geïrriteerd door of gaat de huid jeuken door de lijm), wikkel het gaas dan volledig rond je 4de en 5de teen en bedek zo veel van de huid als mogelijk, vóór het aanbrengen van het tape.
  4. Nadat je wat steriel gaas, vilt of watten tussen je tenen hebt geplaatst, tape de 4de en 5de teen dan losjes samen met medische of chirurgische tape, gemaakt voor toepassing op het lichaam. Dit is de buddy tape-methode, omdat je in wezen je 4de teen als spalk gebruikt, om je gebroken kleine teen te stabiliseren en beschermen. [5] Tape van de basis van de tenen tot ongeveer zes mm vanaf de top van de tenen. Wikkel de tape tweemaal rond met twee afzonderlijke stukken tape, zodat het niet te strak zit.
    • Het al te strak omwikkelen met tape zal de bloedsomloop afsnijden en de uiteinden van je tenen een paarsblauwe kleur geven. Je tenen zullen ook verdoofd of tintelend aanvoelen als je de tape te strak hebt aangebracht.
    • Verminderde bloedtoevoer naar je tenen vertraagt ook het genezingsproces, dus zorg ervoor dat je de tenen stevig aan elkaar bindt, maar los genoeg zodat je bloed normaal kan stromen.
    • Als je niet over medische of chirurgische tape beschikt (te koop bij reguliere apotheken), gebruik dan ducttape, elektrische tape of kleine (smalle) plakbandjes.
    • De meeste simpele (stress)fracturen van de tenen vergen ongeveer vier weken om goed te genezen, dus buddy tape je tenen het grootste deel van die tijd.
  5. Buddy tapen van tenen om steun te geven en genezing te bevorderen, is een continu proces en niet alleen maar een eenmalige procedure. Als je iedere dag doucht of baadt, dan moet je je tenen elke dag opnieuw tapen, omdat nat gaas of vilt minder effectief is bij het voorkomen van blaren en het water de lijm van de tape oplost. [6] Verwijder derhalve het oude verband na het baden en breng droog gaas aan en gebruik nieuwe tape nadat je voeten schoon en droog zijn geworden.
    • Als je om de andere dag baadt, dan kun je wel een dag wachten met het vernieuwen van het verband, tenzij je voeten om een andere reden nat zijn geworden, zoals door een regenbui of overstroming.
    • Met behulp van waterbestendige medische/chirurgische tape is de noodzaak om opnieuw tape aan te brengen minder groot, maar elke keer als het gaas/katoen tussen je tenen nat wordt (of zelfs alleen maar vochtig), moet je het vervangen.
    • Denk erom dat je niet te veel tape gebruikt (zelfs als het losjes wordt toegepast) omdat je voet dan niet meer goed in je schoenen past. Te veel tape leidt ook tot oververhitting en zweten.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 2:

Andere zelfhulptechnieken toepassen bij een gebroken teen

PDF download Pdf downloaden
  1. Zelfs voordat je naar een arts gaat om zeker te weten of het gaat om een stressfractuur van je kleine teen, moet je ijs of enige vorm van koude therapie toepassen op elke musculoskeletale verwonding om ontsteking te verminderen en de pijn te verdoven. [7] Gebruik gemalen ijs gewikkeld in een dunne handdoek (zodat het geen bevriezing kan veroorzaken) of een ice pack op het voorste deel van je voet. Kleine zakken bevroren groenten werken ook goed.
    • Pas het ijs of de koude therapie niet langer dan 20 minuten per keer toe op het laterale (buitenste) deel van je voet. Gebruik de koude therapie 3-5 x dagelijks gedurende de eerste paar dagen na de kwetsuur is ontstaan.
    • Wikkel de ijszak of gel-pack rond de voorkant van je voet met een elastisch verband voor een beter resultaat, omdat compressie ook helpt bij het verminderen van de zwelling.
  2. Terwijl je ijs toepast op je laterale voorvoet om de zwelling tegen te gaan, is het ook een goed idee om je voet op te heffen. [8] Het verheffen van je voet vermindert de bloedtoevoer, wat helpt bij het minimaliseren van ontsteking tijdens verwondingen. Houd je voet waar mogelijk hoog (voor, tijdens en na het aanbreng en van ijs), en hoger dan het niveau van je hart voor het beste resultaat.
    • Als je op een bank ligt, gebruik dan een voetenbankje of een paar kussens om je been/voet boven je hart te houden.
    • In bed kun je een kussen, een opgevouwen deken of een schuimrol gebruiken om je voet een paar extra centimeters op te tillen.
    • Probeer altijd beide voeten tegelijkertijd te verheffen, zodat je geen heup, bekken en/of lage rugklachten of irritatie oploopt.
  3. Een ander belangrijk element van de thuiszorg voor een gebroken teen is rust en ontspanning. In feite is rusten door het gewicht van je voet te halen de primaire behandeling en aanbeveling bij alle stressfracturen van de voet. [9] Als zodanig vermijd je 3-4 weken de activiteit die de kwetsuur tot gevolg had, evenals alle andere gewichtdragende oefeningen (wandelen, trektochten, joggen) die gewicht op het laterale gedeelte van de voet plaatsen.
    • Fietsen kan nog steeds een goede optie zijn als training en om fit te blijven, als je in staat bent om het pedaal dichter bij je hak te plaatsen, en uit de buurt van je tenen.
    • Zwemmen is een vorm van lichaamsbeweging waarbij er geen gewicht wordt gedragen, en is geschikt bij een gebroken teen als de zwelling en pijn eenmaal zijn verdwenen. Vergeet niet om je tenen daarna opnieuw in te tapen.
  4. Het breken van een teen, zelfs als is het maar een stress- of haarlijnfractuur, is pijnlijk en pijnbeheersing is een belangrijk onderdeel van het genezingsproces. Als zodanig kun je, naast de toepassing van koude therapie om de pijn te verdoven, vrij verkrijgbare medicatie gebruiken zoals niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID's) of pijnstillers, zoals paracetamol (Tylenol). [10] Om de kans op nadelige bijwerkingen, zoals maagklachten, te minimaliseren, neem je deze medicijnen niet langer dan twee weken, indien op dagelijkse basis. Voor de meeste eenvoudige fracturen volstaat 3-5 dagen medicatie.
    • NSAID's zijn o.a. ibuprofen (Advil, Motrin) en naproxen (Aleve, Naprosyn) en aspirine (Excedrin). NSAID's zijn beter bij botbreuken, omdat ze zwelling verminderen, terwijl pijnstillers dat niet doen. NSAID's, zoals naproxen, kunnen echter het helingsproces vertragen, zodat ze met enige voorzichtigheid moeten worden gebruikt. [11]
    • Aspirine mag niet aan kinderen worden gegeven, en ibuprofen mag niet aan zuigelingen worden gegeven — houd het bij paracetamol als je kind verlichting van pijn nodig heeft.
    Advertentie

Tips

  • Als je naar de dokter gaat voor een röntgenfoto van een stressfractuur in je teen, zal die je waarschijnlijk laten zien hoe je de tenen kunt samenbinden.
  • Je mag bij een gebroken teen de buddy tape-methode niet gebruiken als je gevorderde diabetes hebt of een perifeer slagaderprobleem, omdat elke verminderde bloedstroom door het tapen, het risico vergroot op necrose of weefseldood.
  • Terwijl je teen is verbonden en je herstellende bent van een gebroken kleine teen, draag je brede schoenen met een stevige zool, voor meer ruimte en bescherming. Vermijd sandalen en loopschoenen gedurende ten minste vier weken.
  • Als de symptomen na ongeveer een week of zo verdwijnen, dan kan je arts nog een röntgenfoto willen nemen om te zien hoe het bot geneest.
  • Ongecompliceerde botbreuken vergen tussen 4-6 weken om te genezen, afhankelijk van de gezondheid en leeftijd van een persoon.
  • Nadat de pijn en zwelling zijn verdwenen (1-2 weken), verhoog je langzaam het gewicht dat je op je voet plaatst, door elke dag wat meer te staan en te wandelen.
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 90.856 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie