PDF download Pdf downloaden PDF download Pdf downloaden

Fijt is een ontsteking aan de vingertop die wordt veroorzaakt door het herpes-simplexvirus (HSV), een virus waar ongeveer 90% van de wereldbevolking mee besmet is. [1] Laat je, zodra je de infectie opmerkt of als je huisarts vindt dat de ontsteking erger wordt, meteen behandelen. De eerste uitbraak van fijt is meestal de ergste, maar als het later terug komt doet het vaak minder pijn en duurt het minder lang. Omdat de infectie bij ongeveer 20 tot 50% van de mensen weer terug komt is preventie zeer belangrijk. [2]

Deel 1
Deel 1 van 3:

De diagnose stellen

PDF download Pdf downloaden
  1. [3] Het herpes-simplexvirus komt zeer veel voor en is erg besmettelijk. HSV-1 treft meestal het gezicht waar het bijvoorbeeld een koortslip kan veroorzaken (pijnlijke blaasjes op de lippen). HSV-2 veroorzaakt meestal pijnlijke blaasjes op de geslachtsdelen.
    • HSV-1 kan zich verspreiden door zoenen of orale seks, terwijl HSV-2 zich verspreidt door huidcontact met geïnfecteerde geslachtsdelen.
    • Wees je ervan bewust dat HSV een lange sluimerende fase kan hebben. Je kunt al lang geleden herpes opgelopen hebben, maar het virus kan latent in de zenuwcellen aanwezig zijn. Stress en een verminderde weerstand (als je ziek bent) activeren het virus vaak vanuit de sluimerende fase.
    • Zelfs als je je niet kunt herinneren ooit contact te hebben gehad met iemand met HSV-1, moet je je afvragen of je misschien ooit een koortslip of koortsblaasje hebt gehad.
  2. In de vroege fase van een ziekte, zijn er vaak symptomen die kunnen wijzen op het begin van een aandoening. Bij fijt verschijnen die symptomen meestal 2 tot 20 dagen na besmetting, en zijn onder andere:
    • Koorts
    • Vermoeidheid
    • Ongebruikelijke pijn
    • Verdoofd gevoel
    • Tintelingen [4]
  3. [5] Als de beginfase voorbij is, zul je specifiekere symptomen gaan ervaren die duidelijk wijzen op fijt:
    • Zwelling, roodheid en uitslag, met vocht gevulde blaasjes in het gebied. [6]
    • De blaasjes kunnen scheuren waarna er witte, heldere of bloederige vloeistof uit komt.
    • Deze blaasjes kunnen samensmelten en bruin/zwart worden.
    • Later kunnen er zweren ontstaan, of kan de huid kapot gaan.
    • De symptomen kunnen na 10 dagen tot 3 weken verdwijnen.
  4. Omdat fijt een klinische diagnose is, hoeft een arts wellicht geen aanvullende onderzoeken te doen. De arts kijkt naar de symptomen en je medische geschiedenis - waaronder een HSV-diagnose - om de diagnose fijt te kunnen stellen. De arts kan een buisje bloed afnemen om een compleet bloedbeeld te krijgen zodat hij ook het aantal witte bloedcellen kan tellen. Dan weet hij of je voldoende immuuncellen hebt om de infectie te bestrijden, of dat je een verzwakt immuunsysteem hebt waardoor infecties kunnen terugkeren.
    • De arts kan je ook testen op herpes als dat nooit eerder is gedaan. Hij kan je bloed onderzoeken op antistoffen tegen herpes, een PCR-test laten doen (om herpes-DNA op te sporen) en/of een kweek van het virus nemen (om te zien of het herpesvirus in je bloed zit). [7]
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 3:

De eerste behandeling

PDF download Pdf downloaden
  1. Als de diagnose fijt binnen 48 uur na het ontstaan van de symptomen is gesteld, kan de arts je antivirale middelen voorschrijven. Dit kunnen crèmes of pillen zijn, die de ernst van de infectie verminderen en het herstel versnellen. [8] Daarom is het van cruciaal belang om zo snel mogelijk naar de huisarts te gaan.
    • Medicijnen die vaak worden voorgeschreven zijn aciclovir voor op de huid, orale aciclovir, orale famciclovir of valaciclovir.
    • Neem deze middelen zoals de arts of apotheker voorschrijft.
    • Voor kinderen wordt de dosering aangepast, maar de behandeling blijft hetzelfde.
  2. [9] Omdat het virus zich verspreidt door contact, kan je huisarts je adviseren om anderen niet aan te raken, en zelfs om jezelf niet aan te raken met de ontstoken vinger. Raak vooral geen lichaamsdelen aan die vocht bevatten of waar lichaamssappen worden uitgescheiden. Dit zijn bijvoorbeeld de ogen, mond, tong, geslachtsdelen, oren en borsten.
    • Als je contactlenzen draagt, doe die dan niet in tot de infectie genezen is. Als je de contactlenzen aanraakt en in je ogen stopt kunnen je ogen ontstoken raken.
  3. [10] Je huisarts verbindt de plek misschien met pleisters, verband of medisch tape. Dit kun je thuis ook heel makkelijk doen, als je pleisters of verband bij de apotheek koopt. Om het verband fris te houden moet je het elke dag verschonen. Je huisarts kan ook adviseren om voor de zekerheid nog een handschoentje over het verband te dragen.
  4. Het is als volwassene vaak al lastig om bewust op je handen te letten, maar voor kinderen is dit helemaal moeilijk. Ze mogen niet op ontstoken vingers zuigen, hun ogen aanraken of aan andere lichaamsdelen zitten die vocht of afscheiding bevatten. Zelfs als je de plek hebt verbonden moet je goed opletten of alles goed gaat.
  5. [11] Je huisarts kan je adviseren om zelfzorgmiddelen zoals paracetamol, ibuprofen of aspirine te nemen. Die verlichten de pijn terwijl de infectie geneest. Als je binnen 48 uur na het ontstaan van de symptomen bij de huisarts bent geweest, heb je naast pijnstillers misschien niets anders nodig.
    • Kinderen en tieners met een virusinfectie mogen geen aspirine slikken. Er bestaat een kans op een fatale aandoening aan de organen die bekend staat als het syndroom van Reye.
    • Vraag altijd medisch advies voordat je zelfzorgmiddelen tegen de pijn neemt bij een virale infectie.
    • Neem alle medicijnen zoals je arts of de bijsluiter voorschrijft. Overschrijd de maximale dagelijkse dosering niet.
  6. [12] Als je de blaasjes op je vingers zelf hebt doorgeprikt, bestaat de kans dat er vuil en bacteriën binnendringen. Fijt is een virusinfectie, maar je kunt daarnaast ook een bacteriële infectie oplopen (dan wordt de plek donkerder, gaat stinken en komt er witte pus uit).
    • Je arts kan een volledig bloedonderzoek doen (om immuuncellen of witte bloedcellen te bekijken) als hij vermoedt dat je een bacteriële infectie hebt.
    • Je hebt veel witte bloedcellen als je een bacteriële infectie hebt.
    • Hij kan de test opnieuw doen als je een antibioticakuur hebt gehad om te zien of de witte bloedcellen weer normaal zijn. Dit is niet altijd nodig als de symptomen verdwenen zijn.
  7. Een arts wil eerst zeker weten dat er sprake is van een bacteriële infectie voordat hij antibiotica voorschrijft. Overmatig gebruik van antibiotica kan bacteriën resistent maken. Als echter zeker is dat het een bacteriële infectie is, is de behandeling met antibiotica heel eenvoudig. [13]
    • Volg altijd de aanwijzingen van je huisarts of de bijsluiter op.
    • Maak de kuur altijd helemaal af, ook als de symptomen verdwenen zijn.
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 3:

Fijt behandelen met huismiddeltjes

PDF download Pdf downloaden
  1. Het kan verleidelijk zijn om aan de blaasjes te krabben of om ze open te maken, net zoals mensen het moeilijk vinden om van pukkels af te blijven. Maar als je een open wondje krijgt kun je een bacteriële infectie oplopen. [14] Bovendien kun je het virus verspreiden als het vocht uit de blaasjes komt.
  2. [15] Warm water kan de pijn bij fijt verlichten. Dit kun je het beste doen als je pijnlijke blaasjes hebt. Je kunt zout of epsomzout aan het water toevoegen. Het zout vermindert zwellingen.
    • Vul een bakje met warm water zodat je vinger erin kan. Leg je vinger er 15 minuten lang in.
    • Herhaal dit als de pijn terug komt.
    • Verbind als je klaar bent de vinger met een droog verband zodat je het virus niet verspreidt.
  3. Als je een blaasje hebt opengemaakt of als er een kapot is gegaan, kun je wat zeep aan het warme water toevoegen voordat je je vinger erin laat weken. [16] Hoewel je misschien graag antibacteriële zeep gebruikt, wijst onderzoek uit dat normale zeep net zo goed tegen bacteriën en infecties beschermt. Als je zeep in het water doet voorkom je dat de infectie zich uitbreidt omdat het wondvocht in het water terecht kan komen.
  4. Magnesiumsulfaat kan helpen tegen de pijn en zwelling bij fijt. Hoewel dit middel vaak wordt aanbevolen, is de exacte reden dat het werkt niet bekend. Bij een onderzoek uit 2008 werd een groep patiënten met HSV-1 of HSV-2 behandeld met een mengsel met magnesium. 95% van deze personen had na 7 dagen geen last meer van de symptomen. [17]
    • Maak de geïnfecteerde hand eerst heel goed schoon met een geschikt ontsmettend middel. Voorbeelden hiervan zijn schoonmaakalcohol of zeep.
    • Breng een flinke hoeveelheid pasta van magnesiumsulfaat aan. Dit kun je kopen bij de apotheek.
    • Dek de hand af met watten en doe er een verband omheen.
    • Verschoon het verband elke dag en breng steeds nieuwe pasta aan.
  5. [18] De extreme kou verdooft de zenuwen in het gebied, waardoor de pijn wordt verlicht. Het vertraagt ook de doorbloeding in het gebied, waardoor de ontsteking of zwelling die de pijn veroorzaakt afneemt. Je kunt een icepack kopen bij de drogist, of gewoon wat ijsklontjes in een theedoek wikkelen. Leg het icepack voorzichtig op de ontstoken plek.
  6. Dit kan lastig zijn, maar probeer het om een uitbraak in het vervolg te voorkomen. HSV blijft sluimeren in de zenuwcellen, maar kan door stress geactiveerd worden. [19] Als je stress vermijdt kun je fijt dus ook vermijden. Enkele manieren om stress te verminderen en het immuunsysteem te versterken zijn gezonder eten, beter slapen en regelmatig bewegen.
    Advertentie

Tips

  • Fijt wordt ook wel panaritium genoemd. Het kan ook de tenen infecteren.
  • Verminder stress om het sluimerende HSV-virus te onderdrukken en te voorkomen dat de infectie terug komt. Enkele opties om met stress om te gaan zijn gezond eten, goed slapen en bewegen. [20]
  • Raak mensen met blaasjes van HSV niet aan. Deze blaasjes komen meestal voor rondom de mond en geslachtsdelen.
  • Gebruik altijd schone handdoeken en verschoon je beddengoed regelmatig, maar vooral als je een uitbraak van orale/genitale herpes hebt. Het HSV-2-virus kan ongeveer zeven dagen buiten het lichaam overleven.
  • Stop met gewoontes waarbij je met je handen je mond aanraakt - zoals nagelbijten of duimzuigen.
  • Was bij een uitbraak van orale of genitale herpes je handen grondig nadat je naar de wc bent geweest, of nadat je je gezicht/geslachtsdelen hebt aangeraakt.
  • Pas op als je je nagels knipt zodat je niet in je nagelriem of huid knipt.
  • Verbind kapotte blaasjes als je last hebt van een uitbraak van HSV zodat je het virus niet verspreidt.
Advertentie

Waarschuwingen

  • Als je fijt niet goed behandelt kan je vinger permanent beschadigd raken of zelfs verloren gaan. [21]
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 22.615 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie