PDF download Pdf downloaden PDF download Pdf downloaden

Vitamine A is een in vet oplosbare vitamine die essentieel is voor de gezondheid. We krijgen carotenoïden en betacaroteen binnen via planten en retinol halen we uit vlees. Omdat het oplost in vet, is het belangrijk om de hoeveelheid vitamine A die je binnenkrijgt niet te overdrijven, omdat een overtollige voorraad vitamine A in het lichaam (vooral de retinol vorm van vitamine A) de opname van vitamine D en de gezondheid van de botten negatief kan beïnvloeden. [1] [2] Leren welke voedingsmiddelen vitamine A bevatten kan je helpen de juiste hoeveelheid van deze cruciale vitamine binnen te krijgen.

Deel 1
Deel 1 van 3:

Vaststellen dat je een tekort aan vitamine A hebt

PDF download Pdf downloaden
  1. Vitamine A speelt een cruciale rol in talloze lichaamsfuncties en processen: het helpt bij het behoud van een gezonde huid, zorgt voor een beter nachtzicht, promoot sterke tanden en botgroei, zorgt ervoor dat weefsels en slijmmembranen goed werken (om infecties te voorkomen), en het is nodig voor een gezonde spijsvertering, functioneren van de luchtwegen, voortplanting en borstvoeding. [3] [4]
  2. Het meest voorkomende symptoom van langdurige vitamine A-deficiëntie is nachtblindheid, of ook wel xerophthalmia : problemen met of een onvermogen om in het donker te zien. [5] Patiënten met een vitamine A-tekort kunnen last krijgen van zweren aan het hoornvlies en keratomalacie, uitdroging en "vertroebeling" van het hoornvlies. [6]
    • Zweren op het hoornvlies zijn wondjes die zich vormen in de buitenste laag van het weefsel aan de voorzijde van het oog. [7]
    • Het vertroebelen van het hoornvlies is een verlies van het zicht aan de voorzijde van het oog. Dit deel van het oog is meestal helder, en het vertroebelen kan ervoor zorgen dat binnen je blikveld er wazig uitzien of helemaal niet meer waarneembaar zijn. [8]
    • Nachtblindheid manifesteert zich allereerst middels ovale of driehoekige plekken in het temporale deel van de ogen – dat is de regio die het dichtst bij de slaap ligt. Het doet zich meestal voor bij beide ogen en kan vergezeld gaan van Bitot-vlekken (een "schuimige" cumulatie van keratine). [9]
    • Nachtblindheid kan zich ook manifesteren als een "stralenkrans", als je kijkt naar heldere lichten in een donkere omgeving. [10]
    • Andere symptomen van milde of in een vroeg stadium verkerende deficiëntie zijn chronische droge of "niet-bevochtigbare" ogen, met een ruw of "bobbelig" oppervlak, hoewel deze symptomen alleen niet voldoende zijn voor de diagnose van een vitaminegebrek.
    • Antibiotica kunnen worden voorgeschreven als behandeling tegen een infectie, maar het is belangrijk om een arts te vragen je te helpen bij het wijzigen van je dieet en het kiezen van supplementen om eraan toe te voegen, indien nodig. [11]
  3. Ben je bezorgd over je vitamine A-gehalte, dan kun je vragen aan je huisarts om een eenvoudig bloedonderzoek naar je retinolgehalte, om vast te stellen of je een vitamine A-tekort hebt. Het normale gehalte aan vitamine A in het bloed van gezonde personen ligt tussen de 50-200 microgram per deciliter bloed. [12]
    • Waarschijnlijk zal je tot 24 uur voor het onderzoek niets mogen eten of drinken. Vraag je huisarts naar de vereisten. [13]
    • Wordt er geconstateerd dat je een tekort hebt, dan kan je huisarts adviseren dat je een vitamine A supplement neemt (behalve als je zwanger bent), of kun je doorverwezen worden naar een diëtist die je kan helpen bij het maken van voedingskeuzes.
  4. Kinderen zijn het meest vatbaar voor de effecten van een tekort aan vitamine A, en kunnen ook tekenen vertonen van een vertraagde groei en toegenomen vatbaarheid voor infecties. [14]
    • Kinderen kunnen tekorten oplopen doordat ze niet voldoende vitamine A uit melk binnen krijgen, of doordat ze overmatige hoeveelheden vitamine A verliezen door chronische diarree. [15]
  5. Een tekort aan vitamine A kan zich voordoen bij zwangere vrouwen in de laatste drie maanden van de zwangerschap, omdat in deze periode de vraag naar voedingsstoffen en vitaminen zowel bij de moeder en foetus het grootst zijn. [16]
    • Zie de waarschuwingen onderaan dit artikel –– zwangere vrouwen mogen geen kunstmatige vitamine A-supplementen nemen, behalve als de huisarts dit heeft voorgeschreven, omdat een hoge dosis vitamine A de foetus schade toe kan brengen.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 3:

Eet voeding rijk aan vitamines

PDF download Pdf downloaden
  1. Groenten zijn een belangrijke bron van vitamine A omdat ze je voorzien van carotenoïde, zoals betacaroteen. De meeste oranje/gele/rode groenten, zoals zoete aardappelen, squash, wortelen en pompoen bevatten vitamine A. Donkergroene groenten zoals boerenkool, spinazie en sla zijn ook geweldige bronnen van vitamine A. [17]
  2. Een aantal soorten fruit, zoals mango, abrikozen en meloen, bevatten veel vitamine A. [18]
    • Een hele mango bevat ongeveer 672 microgram per portie, of ongeveer 45% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid. [19]
    • Gedroogde abrikozen vormen een uitstekende bron van vitamine A: Eén kop levert 764 microgram vitamine A. Ingeblikte abrikozen bevatten iets minder vitamine A, ongeveer 338 microgram per kopje. [20]
    • Rauwe meloen is een andere goede bron van vitamine A, waarbij een kopje meloen 286 microgram levert. [21]
    • Sommige medische deskundigen adviseren zwangere vrouwen om meer plantaardige vitamine A binnen te krijgen, met 40% in totaal tijdens de zwangerschap en 90% in totaal tijdens de borstvoeding. [22]
  3. Levensmiddelen van dierlijke oorsprong bieden de "retinol"-vorm van vitamine A, welke je lichaam omzet in carotenoïden (plantaardige vitamine A) zodra je het hebt verteerd. [23] Voeding met veel retinol is o.a. lever, eieren en vette vis. [24]
    • Omdat het snel wordt geabsorbeerd en zeer langzaam wordt uitgescheiden, is retinol de vorm van vitamine A waar je een overdosis van kunt krijgen, dus is het van belang om deze bron van vitamine A met beleid te gebruiken. Let op misselijkheid of braken, hoofdpijn, verlies van eetlust, duizeligheid en overmatige vermoeidheid als signalen van acute vergiftiging. [25]
    • Acute vergiftiging met vitamine A is relatief zeldzaam. Chronische toxiciteit, die na verloop van tijd ontstaat, komt iets vaker voor. Toch zou een gemiddelde volwassene meer dan 7.500 microgram (7,5 mg) elke dag moeten slikken, gedurende meer dan zes jaar, om toxische concentraties te bereiken, maar er is een breed scala van variabiliteit van persoon tot persoon. Het is het beste om voorzichtig te zijn en niet te overdrijven met retinol. [26]
    • Het retinolgehalte kan ook worden beïnvloed als je huidproducten met vitamine A gebruikt, zoals crèmes of medicijnen tegen acne gebruikt.
  4. Melk, yoghurt en kaas kunnen je ook voorzien van vitamine A. [27]
  5. Een vertrouwde gezondheidsdeskundige kan je begeleiden bij het bepalen van welk voedsel het best past binnen je dieet.
    • Je arts kan je wellicht een specifieke diëtist/voedingsdeskundige aanbevelen. Zo niet, dan kun je er wel een vinden door contact op te nemen met het plaatselijke ziekenhuis of via een andere medische zorgpraktijk en vragen om aanbevelingen, of door online te zoeken. [30]
    • Als je in de VS woont, dan kun je een geregistreerde diëtist/voedingsdeskundige vinden door te zoeken op Eatright.org, de website van de Academy of Nutrition and Dietetics. [31]
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 3:

Het nemen van vitamine A-supplementen

PDF download Pdf downloaden
  1. Supplementen komen in verschillende doseringen, en het is belangrijk om te weten wat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) is voor alle supplementen die je neemt.
    • Voor baby's tot 6 maanden oud is de ADH voor vitamine A 400 microgram (0,4 mg).
    • Voor zuigelingen van 7-12 maanden oud is de ADH voor vitamine A 500 microgram (0,5 mg).
    • Voor kinderen van 1-3 jaar oud is de ADH voor vitamine A 300 microgram (0,3 mg).
    • Voor kinderen van 4-8 jaar oud is de ADH voor vitamine A 400 microgram (0,4 mg).
    • Voor kinderen van 9-13 jaar oud is de ADH voor vitamine A 600 microgram (0,6 mg).
    • Voor kinderen van 14-18 jaar oud is de ADH 700 microgram (0,7 milligram) voor meisjes en 900 microgram (0,9 mg) voor jongens. [32]
  2. Volwassenen moeten meer vitamine A innemen dan kinderen, en zoals bij alle supplementen die je neemt, is het belangrijk om te weten wat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) is.
    • Voor mannen van 19 jaar en ouder is de ADH voor vitamine A 900 microgram (0,9 mg).
    • Voor vrouwen van 19 jaar en ouder is de ADH voor vitamine A 700 microgram (0,7 mg).
    • Voor zwangere vrouwen van 18 jaar of jonger is de ADH voor vitamine A 750 microgram (0,75 mg).
    • Voor zwangere vrouwen van 19 jaar en ouder is de ADH voor vitamine A 770 microgram (0,77 milligram).
    • Voor zogende vrouwen van 18 jaar of jonger is de ADH voor vitamine A 1.200 microgram (1,2 mg).
    • Voor zogende vrouwen van 19 jaar en ouder is de ADH voor vitamine A 1.300 microgram (1,3 mg). [33]
  3. Een teveel aan vitamine A kan leiden tot tal van gezondheidsproblemen.
    • Zuigelingen jonger dan één jaar mogen niet meer dan 600 microgram (0,6 milligram) vitamine A binnenkrijgen.
    • Kinderen van 1-3 jaar oud mogen niet meer dan 600 microgram (0,6 milligram) vitamine A dagelijks binnenkrijgen.
    • Kinderen van 4-8 jaar oud mogen niet meer dan 900 microgram (0,9 mg) vitamine A dagelijks binnenkrijgen.
    • Kinderen van 9-13 jaar oud mogen niet meer dan 1.700 microgram (1,7 mg) vitamine A dagelijks binnenkrijgen.
    • Kinderen van 14-18 jaar oud mogen niet meer dan 2.800 microgram (2,8 mg) vitamine A dagelijks binnenkrijgen.
    • Volwassenen van 19 jaar en ouder mogen niet meer dan 3000 microgram (3 mg) vitamine A dagelijks binnenkrijgen. [34]
    Advertentie

Tips

  • Als je te veel betacaroteen consumeert, dan kan je huid een oranje tint krijgen. Dit is een onschuldige reactie, het vaakst gezien bij kinderen en vegetariërs. Als dit gebeurt, eet deze groenten dan een paar dagen niet om terug te keren terug naar de normale toestand. [35]
  • Raadpleeg een arts of voedingsdeskundige voordat je veranderingen aanbrengt in je voeding of vitaminesupplementen neemt.
Advertentie

Waarschuwingen

  • Als je een vitaminesupplement neemt, lees de bijsluiter . Zorg dat het de 10.000 IU's niet overschrijdt, iets wat, gelukkig, onwaarschijnlijk is. Maar voorkomen is beter dan genezen.
  • Wijzig je dieet nooit zonder eerst te overleggen met je arts. Die kan je vertellen welke vitaminen je eventueel nodig hebt.
  • Teveel vitamine A kan leiden tot minder eetlust, duizeligheid, hoofdpijn, droge en jeukende huid, haarverlies, wazig zicht en verminderde botdichtheid. In ernstige gevallen kan er leverschade optreden door een overdosis vitamine A. In het geval van zwangerschap kan te veel vitamine A leiden tot ernstige aangeboren afwijkingen van de foetus; zwangere vrouwen mogen dagelijks niet meer dan 5000 IU vitamine A binnenkrijgen als supplement. In feite wordt het aanbevolen dat zwangere vrouwen helemaal geen vitamine A-supplementen nemen. [36]
Advertentie
  1. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8019121
  2. https://www.merckmanuals.com/home/eye-disorders/corneal-disorders/keratomalacia
  3. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003570.htm
  4. https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003570.htm
  5. http://www.merckmanuals.com/professional/nutritional-disorders/vitamin-deficiency-dependency-and-toxicity/vitamin-a
  6. http://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminA-HealthProfessional/#h5
  7. http://www.who.int/nutrition/topics/vad/en/
  8. http://www.vivo.colostate.edu/hbooks/pathphys/misc_topics/vitamina.html
  9. http://www.dietitians.ca/Your-Health/Nutrition-A-Z/Vitamins/Food-Sources-of-Vitamin-A.aspx
  10. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminA-HealthProfessional/#h2
  11. http://www.dietitians.ca/Your-Health/Nutrition-A-Z/Vitamins/Food-Sources-of-Vitamin-A.aspx
  12. http://www.dietitians.ca/Your-Health/Nutrition-A-Z/Vitamins/Food-Sources-of-Vitamin-A.aspx
  13. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17665093
  14. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3530430
  15. http://www.niams.nih.gov/health_info/bone/bone_health/nutrition/vitamin_a.asp
  16. http://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/vitamin-a/safety/hrb-20060201
  17. http://www.nutri-facts.org/eng/vitamins/vitamin-a-retinol/safety/
  18. http://www.nhs.uk/Conditions/vitamins-minerals/Pages/Vitamin-A.aspx
  19. http://www.healthyeating.org/Milk-Dairy/Nutrients-in-Milk-Cheese-Yogurt/Nutrients-in-Milk.aspx
  20. http://www.healthyeating.org/Milk-Dairy/Nutrients-in-Milk-Cheese-Yogurt/Nutrients-in-Cheese.aspx
  21. http://www.nhs.uk/chq/Pages/find-a-registered-dietitian-or-nutritionist.aspx?CategoryID=51&SubCategoryID=168
  22. http://www.eatright.org/find-an-expert
  23. http://umm.edu/health/medical/altmed/supplement/vitamin-a-retinol
  24. http://umm.edu/health/medical/altmed/supplement/vitamin-a-retinol
  25. http://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminA-HealthProfessional/
  26. http://emedicine.medscape.com/article/1104368-overview
  27. http://www.who.int/elena/titles/vitamina_pregnancy/en/

Over dit artikel

Deze pagina is 2.597 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie