Pdf downloaden
Pdf downloaden
Borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) is een type persoonlijkheidsstoornis gedefinieerd door de diagnostische en statistische handleiding van psychische stoornissen (DSM-5) als een patroon van instabiliteit in persoonlijke relaties en zelfbeeld. Mensen met een borderline-stoornis hebben problemen met het identificeren en reguleren van hun emoties. Net als bij andere stoornissen, moet dit gedragspatroon aanzienlijke spanning of sociale beperkingen veroorzaken en moet het bepaalde symptomen presenteren om gediagnosticeerd te worden. Een opgeleide professional in de geestelijke gezondheidszorg moet BPS diagnosticeren; je kunt het niet voor jezelf of anderen doen. [1] X Bron Het kan moeilijk zijn om met deze stoornis om te gaan, zowel voor de persoon met de stoornis als voor zijn dierbaren. Als jij of iemand van wie je houdt borderline persoonlijkheidsstoornis heeft, zijn er enkele manieren waarop je kunt leren ermee om te gaan.
Stappen
-
Zoek hulp bij een therapeut. Therapie is vaak de eerste behandelingsoptie voor mensen die lijden aan een borderline-stoornis. Hoewel er verschillende soorten therapie zijn die kunnen worden ingezet bij de behandeling van BPS, is de meest gebruikte vorm dialectisch gedragstherapie of DBT. Het is gedeeltelijk gebaseerd op de principes van cognitieve gedragstherapie (CGT) en werd ontwikkeld door Marsha Linehan. [2] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Dialectisch gedragstherapie is een behandelmethode die speciaal is ontwikkeld om mensen met een borderline-stoornis te helpen. Studies tonen aan dat het consistent succesvol is. DBT leert mensen met BPS om hun emoties te reguleren, frustratietolerantie te ontwikkelen, mindfulness-vaardigheden te leren, hun emoties te identificeren en te labelen, en psychosociale vaardigheden te versterken om hen te helpen communiceren met andere mensen. [3] X Bron [4] X Bron Linehan, M. M. (1993). Skills training manual for treating borderline personality disorder. New York; Guilford Press.
- Een andere veel voorkomende behandeling is schemagerichte therapie. Dit type behandeling combineert CGT-technieken met technieken uit andere therapiebenaderingen. Het richt zich op het helpen bij het opnieuw ordenen van mensen met BPD of het herstructureren van hun waarnemingen en ervaringen om een stabiel zelfbeeld te helpen opbouwen. [5] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Therapie wordt vaak uitgevoerd in zowel een-op-een- als groepsinstellingen. Deze combinatie zorgt voor het beste effect.
-
Besteed aandacht aan hoe je je voelt. Een veelvoorkomend probleem voor mensen die lijden aan BPS is dat ze hun emoties niet kunnen herkennen, identificeren en labelen. Door tijdens een emotionele ervaring de tijd te nemen m na te denken over wat je ervaart kan je helpen om je emoties te reguleren. [6] X Bron
- Probeer de hele dag meerdere keren 'in te checken' bij jezelf. Je kunt bijvoorbeeld een korte pauze nemen van je werk om je ogen te sluiten en 'in te checken' met je lichaam en je emoties. Merk op of je je fysiek gespannen voelt of pijn hebt. Bedenk of je al een tijdje stilstaat bij een bepaalde gedachte of een bepaald gevoel. Kennis nemen van hoe je je voelt kan je helpen om je emoties te leren herkennen, en dat zal je helpen om ze beter te reguleren.
- Probeer zo specifiek mogelijk te zijn. Bijvoorbeeld, in plaats van te denken "Ik ben zo boos dat ik er gewoon niet tegen kan!" Probeer na te gaan waar je denkt dat de emotie vandaan komt: "Ik ben boos omdat ik te laat was om te werken omdat ik vast kwam te zitten in verkeer."
- Probeer je emoties niet te beoordelen als je eraan denkt. Vermijd bijvoorbeeld iets tegen jezelf te zeggen als: "Ik voel me nu boos. Ik ben zo'n slecht persoon omdat ik me zo voel." Richt je in plaats daarvan alleen op het identificeren van het gevoel zonder oordeel, zoals "Ik voel me boos omdat ik verdrietig ben omdat mijn vriend te laat was.” [7] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
-
Maak onderscheid tussen primaire en secundaire emoties. Het leren ontdekken van alle gevoelens die je in een bepaalde situatie kunt ervaren, is een belangrijke stap in het leren van emotionele regulatie. Het is normaal dat mensen met BPS zich overweldigd voelen door een werveling van emoties. Neem even de tijd om te scheiden wat je het eerst voelt en wat je nog meer kunt voelen. [8] X Bron
- Als je vriend bijvoorbeeld vergeet dat je vandaag samen zou gaan lunchen, is je initiële reactie misschien woede. Dit zou de primaire emotie zijn.
- Die woede kan ook gepaard gaan met andere gevoelens. Je kunt je bijvoorbeeld gekwetst voelen dat je vriend je was vergeten. Je zou bang kunnen zijn dat dit een teken is dat je vriend eigenlijk niets om je geeft. Je kunt je beschaamd voelen, alsof je het niet verdient om herinnerd te worden door je vrienden. Dit zijn allemaal secundaire emoties.
- Als je kijkt naar de bron van je emoties kun je leren deze te reguleren.
-
Gebruik positieve zelfpraat. Een manier om op een gezondere manier te leren omgaan met je reacties, is om negatieve reacties en gewoontes aan te vechten met positieve zelfpraat. Het kan een tijdje duren voordat je je je iher comfortabel of natuurlijk bij voelt, maar het is nuttig. [9] X Bron Onderzoek heeft aangetoond dat het gebruik van positieve zelf-praten je kan helpen om je meer gefocust te voelen, je concentratie te verbeteren en angst te verlichten. [10] X Betrouwbare bron Science Direct Ga naar de bron
- Herinner jezelf eraan dat je liefde en respect waard bent. [11] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Maak er een spel van om dingen over jezelf te vinden die je bewondert, zoals competentie, zorgzaamheid, verbeeldingskracht, etc. Herinner jezelf aan deze positieve dingen wanneer je merkt dat je je negatief voelt over jezelf.
- Probeer jezelf eraan te herinneren dat onplezierige situaties tijdelijk zijn en iedereen er op een gegeven moment overheen komt. Als je coach bijvoorbeeld je prestaties bij de tennistraining bekritiseert, moet je jezelf eraan herinneren dat deze situatie niet kenmerkend is voor elke training in het verleden of de toekomst. Focus je op wat je kunt doen om de volgende keer te verbeteren, in plaats van jezelf te laten nadenken over wat er in het verleden is gebeurd. Dit geeft je een gevoel van controle over je acties, in plaats van het gevoel te hebben dat je door iemand anders het slachtoffer wordt. [12] X Bron
- Verwoord negatieve gedachten opnieuw op een positieve manier. Als je bijvoorbeeld niet goed hebt gepresteerd op een examen, zou je eerste gedachte kunnen zijn: "Ik ben zo'n loser. Ik ben waardeloos en ik ga deze cursus niet halen." Dit is niet nuttig, en het is ook niet eerlijk tegenover jezelf. Denk in plaats daarvan na over wat je kunt leren van de ervaring:" Ik deed het niet zo goed als ik had gehoopt op dit examen. Ik kan met mijn professor praten om te kijken waar mijn zwakke plekken liggen en effectiever studeren voor het volgende examen." [13] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Stop en informeer jezelf voordat je op anderen reageert. Een natuurlijke reactie voor een persoon met BPS is vaak woede of wanhoop. Als een vriend bijvoorbeeld iets deed wat je overstuur maakt, zou je eerste instinct kunnen zijn om te reageren door te schreeuwen en de andere persoon te bedreigen. Neem in plaats daarvan de tijd om bij jezelf in te checken en je gevoelens te identificeren. Probeer ze vervolgens op een niet-bedreigende manier aan de andere persoon te communiceren.
- Als je vriend bijvoorbeeld te laat was om je te ontmoeten voor de lunch, is je initiele reactie mogelijk boosheid. Je zou tegen hem willen schreeuwen en hem vragen waarom hij zo oneerbiedig tegenover je was.
- Sta stil bij je emoties. Wat voel je? Wat is de primaire emotie en zijn er secundaire emoties? Je kunt je bijvoorbeeld boos voelen, maar je kunt ook angst voelen omdat je denkt dat de persoon te laat was omdat hij niet om je geeft.
- Vraag de persoon met een kalme stem waarom hij te laat was zonder hem te veroordelen of te bedreigen. Gebruik "ik" -gerichte uitspraken. Bijvoorbeeld: "Ik voel me gekwetst dat je te laat was voor de lunch. Waarom was je te laat? " Je zult waarschijnlijk merken dat de reden waarom je vriend te laat was iets onschuldigs was, zoals verkeer of het niet kunnen vinden van zijn sleutels. De "ik" -uitspraken voorkomen dat je klinkt alsof je de ander de schuld geeft. Dit zal hen helpen zich minder defensief en meer open te voelen.
- Door jezelf eraan te herinneren om je emoties te verwerken en om geen conclusies te trekken, kun je leren om je reacties op andere mensen te reguleren.
-
Beschrijf je emoties in detail. Probeer fysieke symptomen te associëren met de emotionele toestanden waarin je ze meestal ervaart. Door je fysieke gevoelens en je emotionele gevoelens te leren kennen, kun je je emoties beter beschrijven en beter begrijpen.
- Je kunt bijvoorbeeld in sommige situaties een zwaar gevoel in je maag voelen, maar je weet misschien niet waar het gevoel mee te maken heeft. Denk de volgende keer dat je dit gevoel hebt na over welke gevoelens je ervaart. Het kan zijn dat dit zware gevoel te maken heeft met nervositeit of angst.
- Als je eenmaal weet dat het zware gevoel in je maag angst is, zal je uiteindelijk meer controle over dat gevoel krijgen in plaats van het gevoel te hebben dat het gevoel controle over jou heeft.
-
Leer zelf-kalmerend gedrag aan. Door zelf-kalmerend gedrag aan te leren kun je je kalm houden als je in rep en roer bent. Dit zijn gedragingen die je kunt doen om jezelf te troosten en vriendelijkheid voor jezelf te tonen. [14] X Bron
- Neem een warm bad of douche. Onderzoek heeft aangetoond dat fysieke warmte een rustgevend effect heeft op veel mensen. [15] X Bron
- Luister naar rustgevende muziek. Onderzoek heeft aangetoond dat luisteren naar bepaalde soorten muziek je kan helpen ontspannen. De British Academy of Sound Therapy heeft een afspeellijst samengesteld met liedjes waarvan wetenschappelijk is aangetoond dat ze gevoelens van ontspanning en kalmte bevorderen.
- Probeer troostende aanrakingen. Jezelf aanraken op een meelevende, kalmerende manier kan je helpen kalmeren en stress verlichten door oxytocine af te geven. Probeer je armen over je borst te slaan en zachtjes aan te drukken. Of steek je hand over je hart en voel de warmte van je huid, de hartslag en het omhoog en omlaag gaan van je borstkas terwijl je ademt. Neem even de tijd om jezelf eraan te herinneren dat je mooi en waardig bent.
-
Oefen met het vergroten van je tolerantie voor onzekerheid of pijn. Emotionele tolerantie is het vermogen om een ongemakkelijke emotie te verduren zonder er op een ongepaste manier op te reageren. Je kunt deze vaardigheid oefenen door vertrouwd te raken met je emoties en je geleidelijk bloot te stellen aan onbekende of onzekere situaties in een veilige omgeving.
- Houd de hele dag een dagboek bij dat notities maakt wanneer je je onzeker, angstig of bang voelt. Let op wat voor situatie je was toen je je zo voelde, en hoe je er in het moment op reageerde.
- Rangschik je onzekerheden. Probeer dingen te plaatsen die je angstig of ongemakkelijk maken op een schaal van 0-10. Bijvoorbeeld, "alleen naar een restaurant gaan" is misschien een 4, maar "een vriend een vakantie laten plannen" is misschien een 10.
- Oefen het verdragen van onzekerheid. Begin met kleine, veilige situaties. Je kunt bijvoorbeeld een gerecht bestellen in een nieuw restaurant dat je nog nooit hebt gehad. Je kunt wel of niet genieten van de maaltijd, maar dat is niet het belangrijkste. Je zult jezelf hebben laten zien dat je sterk genoeg bent om de onzekerheid alleen aan te kunnen. Je kunt geleidelijk aan grotere situaties opbouwen terwijl je je veilig voelt.
- Houd je reacties bij. Wanneer je iets onzekers probeert, noteer wat er is gebeurd. Wat heb je gedaan? Hoe voelde je je tijdens de ervaring? Hoe voelde je je daarna? Wat heb je gedaan als het niet verliep zoals je verwachtte? Denk je dat je in de toekomst meer aankan?
-
Doe onaangename ervaringen op een veilige manier op. Je therapeut kan je leren ongemakkelijke emoties te verdragen door je oefeningen te laten doen. Sommige dingen die je zelf kunt doen, zijn onder andere:
- Houd een ijsblokje vast totdat je voelt dat de negatieve emotie voorbij is. Focus op het fysieke gevoel van het ijsblokje in je hand. Merk op hoe het eerst intenser wordt en vervolgens vermindert. Hetzelfde geldt voor emoties. [16] X Bron
- Visualiseer een oceaangolf. Stel je voor dat het opbouwt totdat het uiteindelijk de top bereikt en dan valt. Herinner jezelf eraan dat emoties net als golven opkomen en dan verdwijnen.
-
Sport regelmatig. Sporten kan helpen gevoelens van stress, angst en depressie te verminderen. [17] X Bron Dit komt omdat lichaamsbeweging endorfines vrijmaakt, wat natuurlijke 'feel-good'-chemicaliën zijn die door je lichaam worden geproduceerd. [18] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Het Nationale Instituut van Geestelijke Gezondheid beveelt aan dat je regelmatig lichaamsbeweging krijgt om deze negatieve gevoelens te verminderen. [19] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Onderzoek toont aan dat zelfs gematigde beweging, zoals wandelen of tuinieren, deze effecten kunnen hebben. [20] X Betrouwbare bron PubMed Central Ga naar de bron
-
Houd een vast schema bij. Omdat instabiliteit een van de kenmerken is van BPS, kan het nuttig zijn om een regelmatig schema op te stellen voor zaken als maaltijden en slaap. Fluctuaties in je bloedsuikerspiegel of slaapgebrek kunnen de symptomen van BPD verergeren. [21] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Als je moeite hebt om te onthouden om voor jezelf te zorgen, zoals het vergeten om maaltijden te eten of niet naar bed te gaan op een verantwoord tijdstip, vraag dan iemand om je eraan te herinneren.
-
Houd je doelen realistisch. Omgaan met een stoornis kost tijd en oefening. Je zult in een paar dagen geen volledige revolutie ervaren. Sta jezelf niet toe om ontmoedigd te raken. Denk eraan, je kunt alleen je best doen, en je beste is goed genoeg. [22] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Vergeet niet dat je symptomen geleidelijk zullen verbeteren, niet binnen een dag.
Advertentie
-
Begrijp dat je gevoelens normaal zijn. Vrienden en familieleden van mensen die lijden aan een borderline-stoornis voelen zich vaak overweldigd, verdeeld, uitgeput of getraumatiseerd door het gedrag van hun geliefde. Depressie, gevoelens van verdriet of isolement en schuldgevoelens komen ook veel voor bij mensen die een geliefde hebben met een borderline-stoornis. [23] X Bron Hoffman, P., Fruzzetti, A., & Buteau, E. (2007). Understanding and engaging families: an education, skills and support program for relatives impacted by borderline personality disorder. Journal Of Mental Health, 16(1), 69-82. Het kan nuttig zijn om te weten dat deze gevoelens vaak voorkomen en niet omdat je een slecht of onverschillig persoon bent.
-
Leer meer over BPS. Hoewel BPS net zo echt en slopend is als een lichamelijke ziekte. De stoornis is niet de schuld van je geliefde. Je geliefde kan een intense schaamte en schuld voelen over zijn of haar gedrag, maar voelt zich niet in staat om te veranderen. Als je meer weet over BPS, kun je je geliefde de best mogelijke ondersteuning geven. Doe onderzoek om meer te weten te komen over wat BPD is en hoe je kunt helpen. [24] X Bron
- Het Nationale Instituut van Geestelijke Gezondheid heeft een schat aan informatie over de borderline-stoornis. [25] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Er zijn ook veel online programma's, blogs en andere bronnen die je kunnen helpen begrijpen hoe het is om aan een borderline-stoornis te lijden. [26] X Bron [27] X Bron De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie heeft bijvoorbeeld een lijst met familierichtlijnen. [28] X Bron De GGZ biedt video's, boekaanbevelingen en ander advies voor dierbaren. [29] X Bron
-
Moedig je geliefde aan om therapie te zoeken. Begrijp echter dat therapie een tijd kan duren voordat het werkt, en sommige mensen met BPS reageren niet goed op therapie. [30] X Bron
- Probeer je geliefde niet te benaderen vanuit een houding van oordeel. Het is bijvoorbeeld zinloos om iets te zeggen als "Je maakt me bezorgd" of "Je maakt me gek." Gebruik in plaats daarvan "ik" -beweringen over zorg en bezorgdheid: "Ik maak me zorgen over sommige dingen die ik heb gezien in je gedrag "of "Ik hou van je en wil je helpen om hulp te krijgen."
- Een persoon met BPS heeft meer kans om hulp te vinden bij therapie als hij/zij vertrouwt en goed overweg kan met de therapeut. De onstabiele manier waarop mensen met BPS zich verhouden tot anderen, kan het vinden en onderhouden van een gezonde therapeutische relatie echter moeilijk maken. [31] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Overweeg een gezinstherapeut te zoeken. Sommige behandelingen voor BPS kunnen gezinsbehandelingen met de persoon en zijn geliefden omvatten.
-
Valideer de gevoelens van je geliefde. Zelfs als je niet begrijpt waarom je geliefde voelt zoals hij/zij doet, probeer dan steun en mededogen te bieden. [32] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron Je kunt bijvoorbeeld dingen zeggen als "Het klinkt alsof dat erg moeilijk voor je is" of "Ik kan zien waarom je daar overstuur van raakt." [33] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
- Onthoud: je hoeft het niet eens te zijn met je geliefde om hem/haar te laten zien dat je luistert en meeleeft. Probeer oogcontact te maken terwijl je luistert, en gebruik uitdrukkingen zoals "mm-hmm" of "ja" terwijl de andere persoon aan het woord is. [34] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
-
Wees consistent. Omdat mensen die lijden aan een borderline-stoornis vaak heel inconsistent zijn, is het belangrijk dat je consistent en betrouwbaar bent als een 'anker'. Als je je geliefde hebt verteld dat je om 5 uur thuis bent, probeer dat dan te doen. [35] X Bron Je moet echter niet reageren op bedreigingen, eisen of manipulaties. Zorg ervoor dat je acties consistent zijn met je eigen behoeften en waarden. [36] X Bron [37] X Bron
- Dit betekent ook dat je gezonde grenzen behoudt. Je kunt bijvoorbeeld je geliefde vertellen dat als hij/zij tegen je schreeuwt, je de kamer verlaat. Dit is eerlijk. Als je geliefde begint te schreeuwen, zorg dan dat je doorgaat met wat je beloofd hebt te doen. [38] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
- Het is belangrijk om een plan van aanpak op te stellen voor wat te doen als je geliefde zich destructief gaat gedragen of zichzelf gaat verwonden. Het kan nuttig zijn om met je geliefde aan dit plan te werken, mogelijk in samenwerking met zijn/haar therapeut. [39] X Bron Wat je ook kiest in dit plan, zet door.
-
Stel persoonlijke grenzen en behoud ze. Mensen met BPS kunnen moeilijk zijn om mee te leven omdat ze hun emoties vaak niet effectief kunnen reguleren. Ze kunnen proberen hun dierbaren te manipuleren om in hun eigen behoeften te voorzien. Ze zijn zich misschien niet eens bewust van de persoonlijke grenzen van anderen en kunnen dit vaak niet plaatsen of begrijpen. Door je eigen persoonlijke grenzen in te stellen, gebaseerd op je eigen behoeften en niveau van comfort, kun je je veilig en kalm houden terwijl je met je geliefde communiceert.
- Je kunt je geliefde bijvoorbeeld vertellen dat je na 22.00 uur geen telefoontjes meer beantwoordt omdat je voldoende slaap nodig hebt. Als je geliefde je na die tijd opbelt, is het belangrijk om je grens te handhaven en niet te antwoorden. Als je antwoordt, herinner dan je geliefde aan de grens terwijl je zijn/haar emoties valideert: "Ik geef om je en ik weet dat je het moeilijk hebt, maar het is 11:30 en ik heb je gevraagd om niet te bellen na 22.00 uur. Dit is belangrijk voor mij. Je kunt me morgen om 16.30 uur bellen. Ik ga nu van de telefoon af. Doei."
- Als je geliefde je beschuldigt van het feit dat je niet om hem/haar geeft omdat je deze oproepen niet beantwoordt, herinner hem/haar eraan dat je deze grens hebt aangegeven. Bied een geschikte tijd aan wanneer hij/zij je in de plaats zou kunnen bellen.
- Je zult vaak je grenzen moeten aangeven voordat je geliefde begrijpt dat deze grenzen echt zijn. Je kunt verwachten dat je geliefde reageert op deze beweringen van je eigen behoeften met woede, bitterheid of andere intense reacties. Reageer niet op deze reacties, en word zelf niet boos. Blijf je grenzen aangeven en bewaken.
- Onthoud dat het zeggen van "nee" geen teken is van een slecht of onverschillig persoon. Je moet zorgen voor je eigen fysieke en emotionele gezondheid om goed voor je geliefde te zorgen. [40] X Bron
-
Reageer positief op gepast gedrag. Het is erg belangrijk om passend gedrag te versterken met positieve reacties en lof. Dit kan je geliefde aanmoedigen om te geloven dat hij/zij in staat is om met haar emoties om te gaan. Het kan hem/haar ook aanmoedigen om door te gaan. [41] X Bron
- Als je geliefde bijvoorbeeld tegen je begint te schreeuwen en vervolgens stopt om na te denken, bedankt hem/haar dan. Erken dat je weet dat het moeite kostte voor hem/haar om de schadelijke actie te stoppen, en dat je het op prijs stelt.
-
Zoek steun voor jezelf. Het verzorgen en ondersteunen van een geliefde met BPS kan emotioneel uitputtend zijn. Het is belangrijk om naar zelfzorg en ondersteuning te zoeken terwijl je een balans zoekt tussen emotioneel ondersteunend zijn en persoonlijke grenzen stellen.
- De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en de GGZ bieden middelen om hulp bij je in de buurt te vinden. [42] X Betrouwbare bron National Alliance on Mental Illness Ga naar de bron [43] X Bron
- Het kan ook nuttig zijn om je eigen therapeut of hulpverlener te zien. Hij/zij kan je helpen je emoties te verwerken en gezonde coping-vaardigheden te leren.
- De GGZ biedt programma's voor gezinseducatie aan waarbij gezinnen ondersteuning kunnen krijgen van andere gezinnen die soortgelijke problemen hebben. Dit programma is gratis. [44] X Betrouwbare bron National Alliance on Mental Illness Ga naar de bron
- Gezinstherapie kan ook nuttig zijn. Familievaardigheidstraining kan gezinsleden helpen om de ervaring van hun geliefde te begrijpen en ermee om te gaan. Een therapeut biedt ondersteuning en training in specifieke vaardigheden om u te helpen uw geliefde te ondersteunen. [45] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron Familievaardigheidstraining richt zich specifiek op de behoeften van gezinsleden. Het richt zich op het helpen van familieleden bij het versterken van hun vaardigheden, het ontwikkelen van coping-mechanismen en het leren van hulpmiddelen die bijdragen aan een gezond evenwicht tussen hun eigen behoeften en de behoeften van hun geliefde met BPD. [46] X Bron
-
Zorg voor jezelf. Het kan gemakkelijk zijn om zo betrokken te raken bij de zorg voor je geliefde dat je vergeet om voor jezelf te zorgen. Het is belangrijk om gezond en uitgerust te blijven. Als je niet kan slapen, angstig bent, of niet voor jezelf zorgt, zal je waarschijnlijk eerder reageren op je geliefde met irritatie of woede. [47] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
- Ga sporten. Oefening verlicht gevoelens van stress en angst. Het bevordert ook het gevoel van welzijn en is een gezonde coping-techniek. [48] X Bron
- Eet goed. Eet op regelmatige tijdstippen. Eet een uitgebalanceerd dieet met eiwitten, complexe koolhydraten en fruit en groenten. Vermijd junkfood en beperk cafeïne en alcohol. [49] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Zorg dat je genoeg slaapt . Probeer elke dag op hetzelfde tijdstip naar bed te gaan, zelfs in het weekend. Doe geen andere activiteiten in bed, zoals computerwerk of tv kijken. Vermijd cafeïne voor het slapen gaan. [50] X Bron
- Kom tot rust. Probeer meditatie, yoga of andere ontspannende activiteiten zoals bubbelbaden of wandelingen in de natuur. Het hebben van een geliefde met BPS kan stressvol zijn, dus het is belangrijk om de tijd te nemen om voor jezelf te zorgen.
-
Neem dreigementen van zelfbeschadiging serieus. Zelfs als je hebt gehoord dat je geliefde eerder met zelfmoord of zelfverwonding heeft gedreigd, is het belangrijk om deze bedreigingen altijd serieus te nemen. 60-70% van de mensen met een borderline-stoornis zullen minstens één keer in hun leven proberen zelfmoord te plegen, en 8-10% daarvan zal succesvol zijn. Als je geliefde met zelfmoord dreigt, bel dan 112 of breng hem/haar naar de dichtstbijzijnde spoedeisende hulp.
- Je kunt ook de Stichting 113 Zelfmoordpreventie bellen op 0900-0113. Zorg ervoor dat je geliefde dit nummer ook heeft, zodat hij/zij het kan gebruiken indien nodig.
Advertentie
Methode 3
Methode 3 van 3:
Kenmerken van borderline persoonlijkheidsstoornis (BPD) herkennen
Pdf downloaden
-
Begrijp hoe BPD wordt gediagnosticeerd. Een opgeleide professional in de geestelijke gezondheidszorg zal de criteria in de DSM-5 gebruiken om borderline persoonlijkheidsstoornis te diagnosticeren. De DSM-5 schrijft voor dat om een BPS-diagnose te krijgen, een persoon 5 of meer van de volgende kenmerken moet hebben: [51] X Bron
- “Verwoede pogingen om echte of ingebeelde verwaarlozing te vermijden"
- “Een patroon van onstabiele en intense interpersoonlijke relaties die worden gekenmerkt door het wisselen van extreme idealisatie en devaluatie”
- “Identiteitsstoornis”
- “Impulsiviteit in ten minste twee gebieden die potentieel zelfbeschadigend zijn”
- “Terugkerend suïcidaal gedrag, gebaren of bedreigingen, of zelfverminkend gedrag”
- “Affectieve instabiliteit door een uitgesproken reactiviteit van stemming”
- “Chronische gevoelens van leegte”
- “Ongepaste, intense woede of moeite met het beheersen van woede”
- “Voorbijgaande, stressgerelateerde paranoïde ideatie of ernstige dissociatieve symptomen”
- Vergeet niet dat je niet per sé een diagnose kunt stellen met BPS, en dat je anderen niet kunt diagnosticeren. De informatie in dit gedeelte is alleen bedoeld om je te helpen bepalen of je of iemand van wie je houdt, BPD zou kunnen hebben.
-
Zoek naar een intense angst voor verlating. Iemand met BPS zal intense angst en/of woede ervaren als hij wordt geconfronteerd met het vooruitzicht gescheiden te zijn van een geliefde. Hij/zij kan impulsief gedrag vertonen, zoals zelfverminking of dreigen met zelfmoord. [52] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Deze reactiviteit kan zelfs plaatsvinden als de scheiding onvermijdelijk is, vooraf gepland was, of van korte duur is (bijv. De andere persoon gaat werken). [53] X Bron
- Mensen met BPS hebben over het algemeen een zeer grote angst om alleen te zijn en hebben chronische behoefte aan hulp van anderen. Ze kunnen in paniek raken of in woede uitbarsten als de ander even weg gaat of laat is. [54] X Bron
-
Denk aan de stabiliteit van interpersoonlijke relaties. Een persoon met een borderline-stoornis heeft meestal geen langdurige stabiele relatie met iemand. Mensen met BPS hebben de neiging om 'grijze' gebieden in anderen (of vaak zelf) niet te accepteren. Hun opvattingen over hun relaties worden gekenmerkt door alles-of-niets-denken, waarbij de andere persoon perfect of slecht is. Mensen met BPS gaan vaak heel snel door vriendschappen en romantische partnerschappen. [55] X Bron
- Mensen met BPS idealiseren de mensen in hun relaties vaak, of "zetten ze op een voetstuk." Echter, als de andere persoon een zwakte vertoont of een fout maakt (of zelfs lijkt te maken), zal de persoon met BPD deze persoon vaak onmiddellijk devalueren. [56] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Een persoon met BPS accepteert meestal geen verantwoordelijkheid voor problemen in zijn/haar relaties. Hij/zij kan zeggen dat de ander "het niet genoeg kon schelen" of "niet genoeg bijdroeg aan de relatie". Andere mensen kunnen ervaren dat de persoon met borderline-stoornis "ondiepe" emoties of interacties met anderen heeft. [57] X Bron
-
Overweeg het zelfbeeld van de persoon. Mensen met BPS hebben meestal geen stabiel zelfconcept. Voor mensen zonder dergelijke persoonlijkheidsstoornissen is hun gevoel voor persoonlijke identiteit redelijk consistent: ze hebben een algemeen gevoel van wie ze zijn, wat ze belangrijk vinden en hoe anderen erover denken dat niet wild fluctueert. Mensen met BPS ervaren zichzelf niet op deze manier. Een persoon met BPS ondervindt meestal een verstoord of onstabiel zelfbeeld dat fluctueert afhankelijk van hun situatie en met wie ze in contact staan. [58] X Bron
- Mensen met BPS kunnen hun mening over zichzelf baseren op wat zij denken dat anderen van hen denken. Als een geliefde bijvoorbeeld te laat is voor een afspraak, kan de persoon met borderline-stoornis dit als een teken zien dat hij/zij een 'slecht' persoon is en niet waardig geliefd te zijn.
- Mensen met BPS kunnen zeer wisselende doelen of waarden hebben die drastisch veranderen. [59] X Bron Dit strekt zich uit tot de behandeling van anderen. Een persoon met een borderline persoonlijkheidsstoornis kan het ene moment heel vriendelijk zijn en de volgende keer grimmig, zelfs tegen dezelfde persoon. [60] X Bron
- Mensen met BPS kunnen intense gevoelens van zelfhaat of waardeloosheid ervaren, zelfs als anderen het tegendeel beweren. [61] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Mensen met BPS kunnen fluctuerende seksuele aantrekking ervaren. Mensen met een borderline-stoornis rapporteren vaker dat ze wisselen van geslacht van hun voorkeurspartners. [62] X Betrouwbare bron PubMed Central Ga naar de bron
- Mensen met BPS definiëren hun zelfconcepten meestal op een manier die afwijkt van de normen van hun eigen cultuur. Het is belangrijk om te onthouden rekening te houden met culturele normen als je nadenkt over wat telt als "normaal" of "stabiel" zelfconcept. [63] X Bron
-
Let op tekenen van zelfbeschadigende impulsiviteit. Veel mensen zijn soms impulsief, maar een persoon met BPS zal regelmatig risicovol en impulsief gedrag vertonen. Dit gedrag vormt meestal een ernstige bedreiging voor zijn/haar algehele welzijn, veiligheid of gezondheid. [64] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Dit gedrag kan op zichzelf staan of kan een reactie zijn op een gebeurtenis of ervaring in het leven van de persoon. Veelvoorkomende voorbeelden van riskant gedrag zijn onder andere: [65] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Riskant seksueel gedrag
- Roekeloos of dronken rijden
- Misbruik van drugs
- Eetbuien en andere eetstoornissen
- Roekeloze uitgaven
- Ongecontroleerd gokken
-
Overweeg regelmatig of gedachten of acties van zelfbeschadiging of zelfmoord vaak voorkomen. Zelfmutilatie en bedreigingen van zelfbeschadiging, waaronder zelfmoord, komen vaak voor bij mensen met een borderline-stoornis. [66] X Bron Deze acties kunnen afzonderlijk plaatsvinden of kunnen optreden als een reactie op echte of vermeende verwaarlozing. [67] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Voorbeelden van zelfverminking zijn onder meer snijden, branden, krabben of plukken van de huid.
- Suïcidale gebaren of dreigingen kunnen acties omvatten zoals het pakken van een fles pillen en het dreigen ze allemaal te nemen.
- Zelfmoorddreigingen of pogingen worden soms gebruikt als een techniek om anderen te manipuleren om te doen wat de persoon met BPS wil.
- Mensen met BPS kunnen zich er mogelijk van bewust zijn dat hun acties riskant of schadelijk zijn, maar kunnen zich volledig onbekwaam voelen om hun gedrag te veranderen. [68] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- 60-70% van de mensen met de diagnose BPS zullen op een bepaald moment in hun leven zelfmoord plegen. [69] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron
-
Observeer de gemoedstoestanden van de persoon. Mensen met BPS lijden aan 'affectieve instabiliteit' of wild instabiele stemmingen of 'stemmingswisselingen'. [70] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Deze stemmingen kunnen vaak verschuiven en zijn vaak veel intenser dan wat als een stabiele reactie zou worden beschouwd.
- Een persoon met een borderline-stoornis kan bijvoorbeeld op een bepaald moment gelukkig zijn en de volgende dag in tranen uitbarsten of een lichte woede uitbarsten. [71] X Bron Deze stemmingswisselingen duren slechts enkele minuten of uren. [72] X Bron
- Wanhoop, angstgevoelens en prikkelbaarheid komen veel voor bij mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis en kunnen worden veroorzaakt door gebeurtenissen of handelingen die mensen zonder een dergelijke stoornis als onbeduidend zouden beschouwen. Als de therapeut van de persoon hem bijvoorbeeld vertelt dat zijn behandelingsuur bijna is afgelopen, kan de persoon met BPS reageren met een gevoel van intense wanhoop en achterlating. [73] X Bron
-
Overweeg of de persoon zich vaak verveelt. Mensen met een borderline-stoornis geven vaak het gevoel alsof ze 'leeg' of extreem verveeld zijn. Veel van hun risicovol en impulsief gedrag kan een reactie op deze gevoelens zijn. Volgens de DSM-5 kan een persoon met BPS constant nieuwe bronnen van stimulatie en opwinding zoeken.
- In sommige gevallen kan dit zich ook uitstrekken tot gevoelens over anderen. Een persoon met BPS kan zeer snel verveeld raken met zijn/haar vriendschappen of romantische relaties en de opwinding van een nieuw persoon zoeken. [74] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Een persoon met een borderline-stoornis kan zelfs het gevoel hebben alsof hij/zij niet bestaat, of bang zijn dat hij/zij niet in dezelfde wereld is als anderen. [75] X Bron
-
Let op terugkerende uitingen van woede. Een persoon met BPS toont vaker en intenser woede dan passend wordt geacht in zijn/haar cultuur. Hij/zij zal meestal moeite hebben om deze woede te beheersen. Dit gedrag is vaak een reactie op de perceptie dat een vriend of familielid onverschillig of nalatig is. [76] X Bron
- Woede kan zich voordoen in de vorm van sarcasme, ernstige bitterheid, verbale uitbarstingen of driftbuien.
- Woede kan de standaardreactie van de persoon zijn, zelfs in situaties waarin andere emoties meer geschikt of logisch lijken voor anderen. Een persoon die een sportevenement wint, kan bijvoorbeeld boos op het gedrag van zijn/haar concurrent zijn in plaats van te genieten van de overwinning. [77] X Bron
- Deze woede kan escaleren in fysiek geweld of gevechten. [78] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Let op paranoia. Een persoon met BPS heeft mogelijk voorbijgaande paranoïde gedachten. Deze worden veroorzaakt door stress en duren over het algemeen niet erg lang, maar ze kunnen vaak terugkeren. [79] X Bron Deze paranoia is vaak gerelateerd aan de intenties of het gedrag van anderen.
- Een persoon die te horen krijgt dat hij/zij een medische aandoening heeft, kan bijvoorbeeld paranoïde worden omdat de arts samenzweert met iemand om haar/hem te misleiden.
- Dissociatie is een andere veel voorkomende tendens bij mensen met een borderline-stoornis. Een persoon met een borderline stoornis die dissociatieve gedachten ervaart, kan zeggen dat hij/zij voelt dat haar/zijn omgeving niet echt is.
-
Kijk of de persoon een posttraumatische stressstoornis (PTSS) heeft. BPD en PTSD zijn sterk gerelateerd, omdat beide kunnen ontstaan na perioden of momenten van trauma, vooral in de kindertijd. PTSS wordt gekenmerkt door flashbacks, vermijding, gevoelens van spanning en moeite om het traumatische moment(en) te onthouden, naast andere symptomen. Als iemand PTSS heeft, is de kans groot dat ze ook een borderline-stoornis hebben, of omgekeerd. [80] X BronAdvertentie
Tips
- Neem de tijd voor zelfzorg, of je nu de persoon bent met een borderline-stoornis of een geliefde hebt met een borderline-stoornis.
- Blijf zo ondersteunend en emotioneel beschikbaar voor je geliefde als mogelijk.
- Mensen met BPS kunnen niet altijd uiterlijk reageren met boosheid. Innerlijke wanhoop en woede over waargenomen verlatenheid kunnen worden waargenomen als mokkend, zelfbeschadigend gedrag en passieve agressieve aanwijzingen voor hun gevoelens van verlatenheid. Dit kan leiden tot een depressieve stemming. Als je dit opmerkt bij een geliefde met borderline-stoornis, loop dan niet weg en ga er niet van uit dat ze er overheen zullen komen. Mensen met BPS zullen zich verder in de steek gelaten voelen, ook al is het je bedoeling om ze ruimte te geven. Zelfs als ze niet met je willen praten, zorg er dan voor dat je je steun aanbiedt en laat hen weten dat ze met je kunnen praten als ze daar zin in hebben.
- De FDA heeft geen medicatie goedgekeurd voor de behandeling van BPS. Medicijnen kunnen BPD niet 'genezen', maar een medische of geestelijke gezondheidswerker kan bepalen dat aanvullende medicijnen nuttig kunnen zijn om symptomen zoals depressie, angst of agressie te verminderen. [81] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Onthoud dat BPD niet jouw "schuld" is en je geen "slecht" persoon maakt. Het is een behandelbare aandoening. [82] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
Advertentie
Waarschuwingen
- Neem altijd het gevaar van zelfverwonding en zelfmoord serieus. Als je geliefde zelfmoordgedachten heeft of zichzelf wil verwonden, bel dan 112 of Stichting 113 Zelfmoordpreventie op 0900-0113.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.psi.uba.ar/academica/carrerasdegrado/psicologia/sitios_catedras/practicas_profesionales/820_clinica_tr_personalidad_psicosis/material/dsm.pdf
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub7
- ↑ http://psychcentral.com/lib/dialectical-behavior-therapy-in-the-treatment-of-borderline-personality-disorder/0001097
- ↑ Linehan, M. M. (1993). Skills training manual for treating borderline personality disorder. New York; Guilford Press.
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub7
- ↑ http://www.borderlinepersonalitytreatment.com/bpd-symptoms-emotional-regulation.html
- ↑ http://www.helpguide.org/harvard/benefits-of-mindfulness.htm
- ↑ http://www.dbtselfhelp.com/html/overview2.html
- ↑ http://www.dbtselfhelp.com/html/positives.html
- ↑ http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1469029208000642
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/stress-management/in-depth/positive-thinking/art-20043950?pg=2
- ↑ http://www.webmd.com/balance/express-yourself-13/positive-self-talk
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-living/stress-management/in-depth/positive-thinking/art-20043950?pg=2
- ↑ http://www.dbtselfhelp.com/html/self-sooth.html
- ↑ http://journal.frontiersin.org/researchtopic/1627
- ↑ http://www.psychotherapybrownbag.com/psychotherapy_brown_bag_a/2009/04/dialectical-behavior-therapy-skills-part-4-distress-tolerance.html
- ↑ http://www.adaa.org/understanding-anxiety/related-illnesses/other-related-conditions/stress/physical-activity-reduces-st
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-living/stress-management/in-depth/exercise-and-stress/art-20044469
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub9
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20479481
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub9
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub9
- ↑ Hoffman, P., Fruzzetti, A., & Buteau, E. (2007). Understanding and engaging families: an education, skills and support program for relatives impacted by borderline personality disorder. Journal Of Mental Health, 16(1), 69-82.
- ↑ http://www.bpddemystified.com/resources/for-loved-ones/
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/topics/borderline-personality-disorder/index.shtml
- ↑ http://www.anythingtostopthepain.com/20-rules-for-understanding-bpd/
- ↑ https://bpdcentral.com/help-for-families/beyond-blame-system/step-1/
- ↑ http://www.borderlinepersonalitydisorder.com/family-connections/family-guidelines/
- ↑ http://www.bpdresourcecenter.org/resources/for-families/
- ↑ http://psychcentral.com/blog/archives/2013/11/15/living-with-loving-someone-with-borderline-personality-disorder/
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub2
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub8
- ↑ http://www.helpguide.org/articles/personality-disorders/helping-someone-with-borderline-personality-disorder.htm
- ↑ http://www.helpguide.org/articles/personality-disorders/helping-someone-with-borderline-personality-disorder.htm
- ↑ http://psychcentral.com/blog/archives/2013/11/15/living-with-loving-someone-with-borderline-personality-disorder/
- ↑ http://www.borderlinepersonalitytreatment.com/bpd-symptoms-emotional-regulation.html
- ↑ http://www.borderlinepersonalitydisorder.com/family-connections/family-guidelines/
- ↑ http://www.helpguide.org/articles/personality-disorders/helping-someone-with-borderline-personality-disorder.htm
- ↑ http://www.bpddemystified.com/resources/for-loved-ones/
- ↑ http://www.borderlinepersonalitytreatment.com/bpd-symptoms-emotional-regulation.html
- ↑ http://www.bpddemystified.com/resources/for-loved-ones/
- ↑ https://www.nami.org/Learn-More/Mental-Health-Conditions/Borderline-Personality-Disorder/Support
- ↑ http://www.borderlinepersonalitydisorder.com/family-connections/
- ↑ https://www.nami.org/Find-Support/NAMI-Programs/NAMI-Family-to-Family
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub8
- ↑ http://www.borderlinepersonalitydisorder.com/family-connections/
- ↑ http://www.helpguide.org/articles/personality-disorders/helping-someone-with-borderline-personality-disorder.htm
- ↑ http://www.adaa.org/understanding-anxiety/related-illnesses/other-related-conditions/stress/physical-activity-reduces-st
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/generalized-anxiety-disorder/expert-answers/coping-with-anxiety/faq-20057987
- ↑ http://healthysleep.med.harvard.edu/
- ↑ http://www.treatingbpd.ca/BPD-Diagnosis-Clinical-Presentation.php
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/basics/symptoms/con-20023204
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/basics/symptoms/con-20023204
- ↑ < http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://www.psi.uba.ar/academica/carrerasdegrado/psicologia/sitios_catedras/practicas_profesionales/820_clinica_tr_personalidad_psicosis/material/dsm.pdf
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/carol-w-berman-md/9-tips-on-how-to-recogniz_b_5224432.html
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/basics/symptoms/con-20023204
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3203737/
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/basics/symptoms/con-20023204
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub2
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/basics/symptoms/con-20023204
- ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/borderline-personality-disorder/Pages/introduction.aspx
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/basics/symptoms/con-20023204
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/carol-w-berman-md/9-tips-on-how-to-recogniz_b_5224432.html
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/basics/symptoms/con-20023204
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/carol-w-berman-md/9-tips-on-how-to-recogniz_b_5224432.html
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/carol-w-berman-md/9-tips-on-how-to-recogniz_b_5224432.html
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/borderline-personality-disorder/basics/symptoms/con-20023204
- ↑ http://psychcentral.com/disorders/borderline-personality-disorder-symptoms/
- ↑ https://bpded.biomedcentral.com/articles/10.1186/2051-6673-1-9
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub7
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/publications/borderline-personality-disorder/index.shtml#pub8
Over dit artikel
Deze pagina is 5.632 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
