Pdf downloaden Pdf downloaden

Het lichaam zit vol verschillende chemische stofje, zoals hormonen, enzymen en neurotransmitters. Als je ziek bent, ouder wordt, chronische stress hebt of niet goed eet, kan een chemische disbalans ontstaan. De meeste mensen - vooral artsen en onderzoekers - verwijzen echter naar een disbalans van neurotransmitters of chemische boodschappers in de hersenen als ze het over een chemische disbalans hebben. [1] De heersende medische theorie is dat depressie, schizofrenie en veel stemmings- of gedragsstoornissen worden veroorzaakt door een disbalans van neurotransmitters zoals serotonine, dopamine en noradrenaline. [2] Artsen schrijven meestal psychotrope geneesmiddelen voor om deze neurotransmitters weer in balans te krijgen en de stemming te verbeteren, al zijn er ook veel natuurlijke methodes om, zonder ernstige bijwerkingen, een gezonde hersenchemie tot stand te brengen.

Deel 1
Deel 1 van 2:

De hersenchemie op natuurlijke wijze in balans brengen

Pdf downloaden
  1. Als je last hebt van angsten of depressies, staat sporten waarschijnlijk niet bovenaan je prioriteitenlijstje, maar onderzoek toont aan dat het veel invloed kan hebben op je stemming, doordat het allerlei stofjes en neurotransmitters stimuleert en/of in balans brengt. [3] Regelmatig bewegen helpt om depressies en angsten op verschillende manieren te verlichten, zoals door de aanmaak van stofjes waardoor je je beter gaat voelen (neurotransmitters, endorfine en endocannabinoïden); door het verminderen van immuunstoffen die in verband worden gebracht met het verergeren van depressies; en door het verhogen van de lichaamstemperatuur, wat een algemeen kalmerend effect heeft.
    • Uit een onderzoek uit 2005 blijkt dat vijf keer per week 35 minuten of drie keer per week 60 minuten stevig doorstappen al een significant effect heeft op lichte tot matige depressies. [4]
    • Andere vormen van cardiovasculaire beweging die soortgelijke voordelen hebben zijn bijvoorbeeld zwemmen, fietsen, joggen en dansen.
  2. Omega3-vetzuren worden gezien als essentiële vetten, wat betekent dat je lichaam (vooral je hersenen) ze nodig heeft om goed te kunnen functioneren, maar je lichaam kan ze zelf niet aanmaken. [5] Daarom moet je ze uit voeding en supplementen halen. Omega3-vetzuren zitten in hoge concentraties in de hersenen, en lijken belangrijk te zijn voor de cognitie (het geheugen en de prestaties van de hersenen) en het gedrag. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat het slikken van omega3-supplementen (tussen de 1000 en 2000 mg per dag) de symptomen van depressie, bipolaire stoornis, schizofrenie en ADHD kan verlichten. [6] [7]
    • Omega3-vetzuren zitten vooral in vette vis (zalm, makreel, tonijn, heilbot), andere zeevruchten zoals garnalen, algen en krill, maar ook in bepaalde noten en zaden (walnoten, lijnzaad).
    • Als je een supplement wilt gaan gebruiken, overweeg dan om visolie, krillolie en/of lijnzaadolie te nemen.
    • Symptomen van een tekort aan omega3-vetzuren zijn onder andere een slecht geheugen, stemmingswisselingen en depressie.
    • Uit een onderzoek blijkt dat 10 gram visolie per dag de symptomen van mensen met een bipolaire stoornis kan verminderen. [8]
  3. Vitamine D is nodig voor verschillende lichaamsfuncties, zoals de opname van calcium, een gezond immuunsysteem en geestelijke stabiliteit. Vitamine D lijkt van alle vitaminen eigenlijk het meest op een hormoon, en een tekort eraan wordt in verband gebracht met depressie en andere psychische stoornissen. [9] Helaas hebben veel mensen (ook de meeste Nederlanders) een tekort aan vitamine D, wat misschien een oorzaak kan zijn van de 800.000 gevallen van depressie die in ons land voorkomen. [10] Vitamine D wordt aangemaakt door je huid als je in de zon zit, en het zit in een aantal voedingsmiddelen.
    • Het vermijden van de zon kan een oorzaak zijn van het groeiend aantal mensen met een vitamine D-tekort. Vraag of je huisarts bloed af wil nemen om te bepalen of jij een tekort hebt.
    • Vitamine D wordt door het lichaam opgeslagen, dus als je in de zomer voldoende zon krijgt, kun je er de hele winter op teren.
    • Als je een supplement slikt, neem dan vitamine D3, dat is de vorm die het beste door het lichaam wordt opgenomen, en slik tussen de 1000 en 4000 IU per dag (Het is veilig om dagelijks maximaal 40.000 IU te nemen).
    • Voedingsmiddelen die vitamine D bevatten zijn onder andere vette vis (zalm, tonijn, makreel), runderlever en eigeel.
    • Onthou dat vitamine D in vet oplosbaar is, wat betekent dat overtollige hoeveelheden in je lichaam worden opgeslagen (in tegenstelling tot in water oplosbare vitaminen, die je uitplast als je er te veel van neemt). Het is dus mogelijk om een overdosis vitamine D te krijgen. Gezonde volwassenen mogen maximaal 100 mcg of 4000 IU per dag nemen.
  4. Als je angsten of depressies hebt, en je realiseert je dat je gedachten en gedrag niet gezond zijn, overweeg dan plantaardige medicijnen om je hersenchemie weer in balans te brengen. Het blijkt dat steeds meer mensen met paniekaanvallen of ernstige depressies een of andere vorm van kruidentherapie gaan gebruiken om zich beter te voelen. [11] Valeriaanwortel, passiebloem, kava kava, ashwaganda, Sint Janskruid, L-theanine, 5-HTP, ginseng en zelfs kamille worden gebruikt als natuurlijk kalmerend middel of antidepressivum, vanwege hun vermogen om de hersenen te beïnvloeden en stress of angst te verminderen.
    • Valeriaanwortel bevat fytochemicaliën die inwerken op een hersenstofje dat GABA wordt genoemd, wat belangrijk is voor het reguleren van angsten, depressies en stemmingen (medicijnen als Valium en Xanax werken op ongeveer dezelfde wijze). Je kunt het vergelijken met een slaapmiddel of kalmerend middel.
    • Sint Janskruid vermindert de symptomen bij mensen met een lichte tot matige (maar geen zware) depressie. Volgens enkele onderzoeken werkt het net zo goed als antidepressiva zoals Prozac en Zoloft.
    • L-theanine (wat zit in groene thee en enkele andere planten) verhoogt de GABA- en dopaminewaarden in de hersenen, en veroorzaakt psychoactieve veranderingen, zoals het verminderen van angsten, het verbeteren van de cognitie en het stabiliseren van de stemming.
    • 5-Hydroxytryptofaan (5-HTP) is een aminozuur dat in de hersenen wordt omgezet in serotonine (het geluksstofje).
  5. Acupunctuur houdt in dat er zeer dunne naaldjes in de huid of spieren worden gestoken op energiepunten, om pijn en ontstekingen te verminderen, genezing te bevorderen en de balans van lichaamsprocessen te herstellen. [12] Recent onderzoek toont aan dat acupunctuur net zo effectief kan zijn bij depressies en andere stemmingsproblemen als antidepressiva, maar zonder bijwerkingen. [13] Acupunctuur is gebaseerd op de principes van de Chinese geneeskunde, en het werkt door het vrijmaken van allerlei stofjes zoals endorfine en serotonine, die pijnstillend werken en de stemming verbeteren.
    • Ook wordt beweerd dat acupunctuur de stroming van energie door het lichaam, chi genoemd, verbetert, wat ook kan bijdragen aan de balans van de hersenchemie.
    • Acupunctuurpunten die de balans van de hersenchemie kunnen herstellen liggen over het hele lichaam verspreid, zoals op het hoofd, de handen en de voeten.
    • Acupunctuur wordt uitgevoerd door allerlei gezondheidsdeskundigen, zoals sommige huisartsen, chiropractors, natuurgeneeskundigen en psychologen - zoek wel naar een gecertificeerd behandelaar.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 2:

Hulp krijgen van medisch deskundigen

Pdf downloaden
  1. Als stress, angsten en/of depressies je leven negatief beïnvloeden, praat dan met een hulpverlener uit de geestelijke gezondheidszorg. Een psychiater, psycholoog of therapeut kunnen je inzicht geven in jouw problemen, en proberen de onderliggende oorzaak van de disbalans aan te pakken. Hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg geven soms ook therapie zonder medicijnen, zoals psychotherapie en/of cognitieve gedragstherapie. [14] Of psychotherapie en cognitieve gedragstherapie de hersenchemie in balans kunnen brengen is onduidelijk, maar beide therapieën zijn verdienstelijk gebleken bij het behandelen van depressies en angsten - al kan het vele weken of maanden duren voordat het werkt.
    • Psychotherapie is een soort therapie waarbij de emotionele reactie op een mentale aandoening wordt aangepakt. Patiënten worden aangemoedigd om te praten om hun stoornis beter te gaan begrijpen en om ermee om te leren gaan.
    • Bij cognitieve gedragstherapie leren patiënten gedachtenpatronen die leiden tot vervelende gevoelens te herkennen en veranderen.
    • Er bestaan helaas geen bloedonderzoeken die de hoeveelheid neurotransmitters in de hersenen kunnen meten; een hormonale disbalans (zoals insuline of schildklierhormoon) kan echter wel in het bloed worden aangetoond, en ook die kunnen stemmingswisselingen veroorzaken. Andere meetbare componenten in het bloed die in verband worden gebracht met depressies zijn zeer hoge waarden van koper, te veel lood of te weinig foliumzuur. [15]
  2. De neurotransmitters serotonine, dopamine en noradrenaline houden sterk verband met depressies en angsten, dus de meeste antidepressiva zijn ontworpen om deze stofjes te beïnvloeden. Bij depressies begint de arts meestal met het voorschrijven van een selectieve serotonineheropnameremmer (SSRI), omdat deze medicijnen relatief veilig zijn en minder ernstige bijwerkingen hebben dan andere antidepressiva. [16] SSRI's verlichten de symptomen doordat ze de heropname van serotonine door zenuwcellen in de hersenen blokkeren, waardoor er meer serotonine beschikbaar blijft om de stemming te verbeteren. [17]
    • Voorbeelden van SSRI's zijn fluoxetine (Prozac), paroxetine (Paxil), sertraline, citalopram en escitalopram.
    • SSRI's worden gezien als relatief effectief voor de behandeling van alle angststoornissen, waaronder depressies en OCD (dwangneuroses)
    • Bekende bijwerkingen van SSRI's zijn onder andere slapeloosheid, verminderd seksueel functioneren en gewichtstoename.
    • Hoewel SSRI's vaak aan patiënten worden gegeven met een vermeende chemische disbalans van serotonine, kan het gebruik ervan soms het 'serotoninesyndroom' veroorzaken -- gevaarlijk hoge waarden van serotonine.
    • Symptomen van het serotoninesyndroom zijn opvliegers, verhoogde hartslag, verhoogde lichaamstemperatuur, verhoogde bloeddruk, overgeven en diarree. Als je last krijgt van deze symptomen en een SSRI slik, bel dan onmiddellijk je huisarts.
    • Als je last hebt van bijwerkingen van een SSRI, overleg dan met je huisarts. Er bestaan van elke soort medicatie verschillende middelen, en allemaal hebben ze andere voor-en nadelen. Je huisarts weet het beste welk middel hij/zij voor moet schrijven.
  3. Selectieve serotonine-en-noradrenaline-heropnameremmers (SNRI's) werken ongeveer hetzelfde als SSRI's, maar hebben een dubbel werkingsmechanisme: ze verhogen de waarden van serotonine en noradrenaline door de heropname ervan in de zenuwcellen van de hersenen te belemmeren. [18] SNRI's zijn net zo effectief als SSRI's, dus ook deze middelen worden gezien als de eerstelijns behandeling bij angststoornissen.
    • SNRI's zijn bijvoorbeeld duloxetine en venlafaxine.
    • Bekende bijwerkingen van SNRI's zijn slapeloosheid, maagklachten, overmatig zweten, hoofdpijn, verminderd seksueel functioneren en hoge bloeddruk.
    • Een middel als venlafaxine kan worden gebruikt door mensen die zowel een angststoornis als een depressie hebben.
    • Het nemen van SNRI's kan een disbalans van serotoninewaarden in de hersenen veroorzaken, ook wel het serotoninesyndroom genoemd. [19]
  4. Benzodiazepines zijn een ouder type medicijn dat nog steeds wordt gebruikt om angststoornissen op de korte termijn te behandelen. Ze werken zeer ontspannend, verminderen spierspanning en andere fysieke symptomen die gepaard gaan met angsten door het effect van de neurotransmitter GABA te versterken. [20] Benzodiazepines zijn niet geschikt om langere tijd te gebruiken, omdat ze ernstige bijwerkingen kunnen hebben, zoals agressie, cognitieve beperking, verslaving en nog zwaardere depressie. Daarom schreven artsen voordat SSRI's en SNRI's op de markt kwamen, liever tricyclische antidepressiva voor dan benzodiazepines. Tricyclische middelen zijn relatief effectief voor de behandeling van angsten omdat ze de serotoninewaarden in de hersenen verhogen, maar ook deze middelen geven op de lange termijn problemen. Daarom worden ze meestal alleen voorgeschreven als SSRI's niet werken. [21]
    • Benzodiazepines zijn onder andere alprazolam, clonazepam, diazepam en lorazepam.
    • Tricyclische antidepressiva zijn onder andere imipramine, nortriptyline, amitriptyline en doxepine. [22]
    • Tricyclische antidepressiva kunnen slecht zijn voor het hart, en moeten door hartpatienten zeer voorzichtig worden gebruikt. [23]
    Advertentie

Tips

  • Serotonine reguleert stemmingen, slaap en eetlust, en vermindert pijn. Chronisch lage waarden van serotonine in de hersenen worden in verband gebracht met een grotere kans op zelfmoord. [24]
  • Dopamine is essentieel om te kunnen bewegen, beïnvloedt de motivatie en speelt een rol in de perceptie van de werkelijkheid. Lage waarden van dopamine worden geassocieerd met psychoses (verstoord denken gekenmerkt door hallucinaties en/of waanideeën).
  • Noradrenaline vernauwt de bloedvaten en verhoogt de bloeddruk, en helpt bij het bepalen van de motivatie. Abnormaal hoge waarden kunnen angsten en depressieve gevoelens veroorzaken.
  • Goed slapen (in termen van zowel kwantiteit als kwaliteit) en verminderen van stress (door werk en relaties) hebben een positieve invloed op neurotransmitters en helpen bij het in balans brengen van de hersenchemie.
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 3.372 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie