Pdf downloaden
Pdf downloaden
Mensen die problemen ondervinden bij het verwerken van zintuiglijke informatie, zoals autistische mensen, mensen met een zintuiglijke verwerkingsstoornis (SPD), of zeer gevoelige mensen kunnen soms zintuiglijk overbelast raken. Overbelasting treedt op wanneer een persoon teveel zintuiglijke stimulatie heeft en daar niet mee overweg kan, als een computer die probeert om teveel gegevens te verwerken en oververhit raakt. Dit kan gebeuren wanneer er veel tegelijk aan de hand is - pratende mensen met op de achtergrond een tv die aan staat, een drukke menigte of veel knipperende schermen en lichten. Als jij of iemand die je kent last heeft van zintuiglijke overbelasting, dan zijn er een aantal dingen die je doen kunt om het effect ervan te verminderen.
Stappen
-
Herken de eerste verschijnselen van overbelasting. Overbelasting kan door verschillende mensen op verschillende manieren worden ervaren. Het kan lijken op een paniekaanval, 'hyper' worden, je afsluiten of instorten (wat lijkt op een driftbui, maar dan onbedoeld). [1] X Betrouwbare bron PubMed Central Ga naar de bron
- Vraag jezelf tijdens een moment van ontspanning af wat de kenmerken zijn van je zintuiglijke overbelasting. Wat veroorzaakt het? Hoe gedraag jij of je vriend je, wanneer overweldigd door dit gevoel? Bent je een ouder of verzorger, dan kun je het kind dat zintuiglijke overbelasting ervaart op een ontspannen moment vragen naar triggers.
- Veel autistische mensen gebruiken bij overbelasting zelfstimulatie, ofwel herhaalde motorische maniertjes dan op andere momenten (zoals schommelen als ze zich gelukkig voelen en fladderen met de handen bij overbelasting). Denk erover na of je zelfstimulatie alleen gebruikt om jezelf te kalmeren of om met overbelasting om te gaan.
- Als je normale lichamelijke functies verliest, zoals spreken, dan is dit vaak een teken van ernstige overbelasting. Verzorgers en ouders kunnen dit vooral merken bij jonge kinderen die overbelast raken.
-
Beperk visuele stimulatie. Een persoon die visuele overbelasting ervaart kan een zonnebril in huis dragen, oogcontact weigeren, zich afkeren van mensen die aan het woord zijn, de ogen bedekken en tegen mensen of dingen opbotsen. [2] X Bron Om visuele stimulatie te beperken kun je zo weinig mogelijk dingen aan het plafond of de muren hangen. Berg kleine spullen op in kisten of dozen, en orden en label ze. [3] X Bron
- Als de verlichting overweldigend is, gebruik dan een lamp in plaats van TL-verlichting. Je kunt ook minder felle lampen gebruiken. Gebruik verduisteringsgordijnen om het in huis minder licht te maken. [4] X Bron
- Als de binnenverlichting te fel is, dan kunnen parasols wellicht een oplossing zijn. [5] X Bron
-
Beperk het geluidsniveau. Overgevoelig zijn voor geluid kan inhouden dat je niet in staat bent om omgevingsgeluid buiten te sluiten (zoals iemand die verderop een gesprek voert), wat een negatieve invloed kan hebben op je concentratievermogen. Sommige geluiden kunnen als tergend luid en storend worden waargenomen. Sluit eerst deuren en ramen waardoor er minder geluid naar binnenkomt. Zet muziek zachter of uit als dit je afleidt, of ga ergens heen waar het rustiger is. [6] X Bron Beperk verbale afleiding en/of gesprekken zoveel als mogelijk.
- Oordopjes, een koptelefoon en witte ruis kunnen van pas komen wanneer geluiden te overweldigend zijn. [7] X Bron
- Als je probeert te communiceren met iemand last heeft van zintuiglijke overbelasting voor geluiden, stel dan ja of nee-vragen in plaats van open vragen. Deze zijn gemakkelijker om op te reageren en kunnen zonder woorden worden beantwoord (met de duim omhoog of omlaag).
-
Verminder tactiele input. Tactiele overbelasting heeft betrekking op aanraking, kan inhouden dat iemand niet om kan gaan met aangeraakt of omhelst worden. Veel mensen die problemen ervaren met zintuiglijke verwerking zijn overgevoelig voor aanraking, en aangeraakt worden en de gedachte daaraan kan de overbelasting verergeren. Tactiele gevoeligheid kan gevoeligheid inhouden voor kleding (zachte stoffen hebben de voorkeur) of het aanraken van bepaalde structuren of temperaturen. Herken welke stoffen als aangenaam worden ervaren en welke niet. Zorg ervoor dat alle nieuwe kleding vriendelijk is voor de zintuigen. [8] X Bron
- Ben je een verzorger of een vriend(in), luister dan wanneer iemand zegt dat aanraking pijn doet en/of terugdeinst. Erken de pijn en blijf niet proberen om de persoon aan te raken.
- Wanneer je omgaat met iemand die lijdt onder tactiele gevoeligheid, waarschuw diegene dan altijd wanneer je van plan bent om de ander aan te raken, benader die persoon dan altijd van voren en nooit van achteren. [9] X Bron
- Verwijs naar een ergotherapeut voor meer ideeën over sensorische integratie.
-
Let op geuren. Sommige geuren of luchtjes zijn overweldigend, en in tegenstelling tot het zicht, is het niet mogelijk om je voor een geur af te sluiten. Als geuren overweldigend zijn, kun je overwegen om ongeparfumeerde shampoo, schoonmaakmiddelen en schoonmaakproducten te gaan gebruiken. [10] X Bron
- Verwijder zoveel onaangename geuren uit de omgeving als mogelijk. Je kunt ongeparfumeerde producten kopen, of creatief worden en je eigen ongeparfumeerde tandpasta, zeep en wasmiddel maken.
Advertentie
-
Een zintuiglijke pauze nemen. Misschien voel je je overweldigd wanneer je omringd wordt door grote groepen mensen of veel kinderen. Deze situaties zijn soms onvermijdelijk, net als bij een familieaangelegenheid of een zakelijke bijeenkomst. Hoewel het niet mogelijk is om volledig te kunnen ontsnappen aan dergelijke situaties zitten, kun je wel een pauze nemen om te herstellen van overbelasting. Proberen om ‘hard voor jezelf te zijn’ zal het alleen maar erger maken en ervoor zorgen dat het langer duur om te herstellen. Een pauze nemen kan je helpen te ontladen en jezelf uit de situatie te halen voor het ondraaglijk wordt. [11] X Bron
- Speel op tijd in op je behoeften, zodat je er gemakkelijker mee om kunt gaan.
- Ben je op een openbare plek, dan kun je je even verontschuldigden om naar het toilet te gaan of zeggen, "Ik ga even een luchtje scheppen," waarna je een tijdje naar buiten gaat.
- Bent je in een huis, zoek dan een plek om te gaan liggen en wat uit te rusten.
- Reageer met, "Ik heb wat tijd nodig," als mensen achter je aan willen komen als je het niet aankunt.
-
Zoek een evenwicht. Het is belangrijk voor je om je grenzen te leren kennen en grenzen te stellen, maar het is niet nodig om jezelf teveel te beperken, zodat je je gaat vervelen. Zorg ervoor dat aan je basisbehoeften wordt voldaan, omdat de drempelwaarde van je stimulatie beïnvloed kan worden door dingen zoals honger, uitputting, eenzaamheid en fysieke pijn. [12] X Bron Zorg er tegelijkertijd voor dat je niet te veel van jezelf vergt.
- Tegemoetkomen aan deze basisbehoeften is belangrijk voor iedereen, maar het is vooral belangrijk voor hooggevoelige mensen of mensen met SPD. [13] X Bron
-
Baken je grenzen af. Stel een aantal grenzen vast bij het omgaan met situaties die kunnen leiden tot zintuiglijke overbelasting. Lawaai is lastig, overweeg dus om op rustiger momenten van de dag naar restaurants of winkelcentra te gaan, en niet tijdens spitsuur. [14] X Bron Je kunt grenzen stellen aan de hoeveel tijd die je voor de televisie of achter de computer doorbrengt, of met socialiseren met vrienden en familie. Als er een groot evenement aan zit te komen, bereid je daar dan de hele dag op voor, om naar je beste vermogen met de situatie om te gaan.
- Het kan nodig zijn om grenzen te stellen aan gesprekken. Als je uitgeput raakt van lange gesprekken, excuseer jezelf dan beleefd.
- Ben je een verzorger of ouder, let dan op de activiteiten van het kind en let op patronen die aangeven dat tv of de computer een te grote belasting begint te worden.
-
Geef jezelf de tijd om te herstellen. Het kan minuten tot uren duren om volledig te herstellen van een zintuiglijke overbelasting. Als de 'strijd-vlucht-of-verlam' mechanismen zijn geactiveerd, dan is het waarschijnlijk dat je naderhand erg moe zult zijn. [15] X Bron Als je kunt, probeer stress zoals die op kan komen dan te verminderen. Tijd voor jezelf is vaak de beste manier om te herstellen.
-
Neem een aantal copingtechnieken voor het omgaan met stress in overweging. Werken aan het verminderen van stress en het ontwikkelen van gezonde manieren om met stress en overstimulatie om te gaan, kunnen helpen bij het verminderen van de opwinding van je zenuwstelsel. [16] X Bron Yoga, meditatie en diepe ademhaling zijn allemaal manieren om stress mee te verminderen, balans te vinden en na verloop van tijd zelfs een gevoel van veiligheid mee te ontwikkelen. [17] X Bron
- Gebruik copingmechanismen die je het beste helpen. Misschien weet je instinctief wat je nodig hebt, zoals schommelen of gaat ergens stil gaan zitten. Maak je geen zorgen of het ‘raar’ is of niet; focus op wat kan je helpen.
-
Probeer ergotherapie. Voor volwassenen en kinderen kan ergotherapie helpen bij het verminderen van sensorische gevoeligheden en daarmee overbelasting na verloop van tijd verminderen. Het resultaat van de behandeling is sterker als er op jonge leeftijd mee wordt gestart. Ben je verzorger, ga dan op zoek naar een therapeut die ervaring heeft in de omgang met zintuiglijke verwerkingsproblemen. [18] X BronAdvertentie
-Step-3.jpg)
-
Creëer een 'zintuiglijke dieet'. Een zintuiglijke dieet is een manier om iemands zenuwstelsel georganiseerd en efficiënt te maken, waarbij op een voedende en vertrouwde manier zintuiglijke input wordt gegeven. [19] X Bron Een zintuiglijk dieet kan bijvoorbeeld inhouden : zintuiglijke input door interactie met andere mensen, de omgeving, activiteiten gepland op bepaalde tijdstippen van de dag, en recreatieve activiteiten. [20] X Bron
- Denk na over een sensorisch dieet zoals je na zou denken over gezonde, evenwichtige voeding. Je wilt graag dat de persoon alle noodzakelijke voedingsstoffen binnenkrijgt uit diverse bronnen, maar je wilt echter niet dat diegene te veel of te weinig van iets binnenkrijgt, omdat dit slecht zou zijn voor de groei van een gezond, functionerend lichaam. De bedoeling van een zintuiglijk dieet is dat de persoon een evenwichtige ervaring heeft van verschillende sensorische indrukken.
- Dus, als iemand snel overbelast wordt door auditieve stimulatie (of geluid), dan kun je verbale aanwijzingen minimaliseren en in plaats daarvan meer visuals gebruiken en tijd doorbrengen in plaatsen met minimale achtergrondgeluiden of diegene toestaan om oordoppen te gebruiken. Het gehoor heeft echter well voeding nodig, zodat je de persoon ook tijd moet geven om te luisteren naar favoriete muziek. [21] X Bron
- Minimaliseer onnodige sensorische indrukken door het beperken van het beeldmateriaal op de kamer, toestaan dat er gebruik wordt gemaakt van een hoofdtelefoon of oordopjes, het vinden van comfortabele kleding, geurvrije schoonmaakmiddelen en zepen gebruiken, enzovoort.
- De hoop is dat het sensorische dieet de persoon kan kalmeren en eventueel zintuiglijke indrukken kan normaliseren, de persoon leren omgaan met impulsen en emoties, en het verhogen van productiviteit. [22] X Bron
-
Probeer niet overmatig te reageren op agressie. In sommige gevallen kunnen overbelaste mensen fysiek of verbaal agressief worden. [23] X Betrouwbare bron PubMed Central Ga naar de bron Als verzorger is het moeilijk om dit niet persoonlijk op te vatten. Deze reactie heeft meer met paniek te maken dan met jezelf.
- Fysieke agressie treedt op omdat je de persoon probeerde aan te raken of te bedwingen, of probeerde om een ontsnapping te verhinderen, zodat diegene in paniek raakte. Probeer een persoon nooit vast te pakken of diens gedrag te controleren.
- Het komt zelden voor dat iemand die overbelast is daadwerkelijk schade veroorzaakt. De ander wil je helemaal geen pijn doen, maar gewoon uit de situatie ontsnappen.
-
Let op voortekenen. Een persoon met autisme die last heeft van zintuiglijke overbelasting, kan gevoelig zijn voor percepties van evenwicht of beweging. [24] X Bron De persoon kan bijzonder gevoelig zijn voor reisziekte, gemakkelijk het evenwicht verliezen of moeite hebben met de hand/oog coördinatie. [25] X Bron
- Als de persoon overweldigd lijkt door beweging of inactief is, dan kun je je je eigen bewegingen proberen te vertragen of langzaam en zorgvuldig overgaan naar andere houdingen (van een liggende naar een staande positie, enz.).
Advertentie
-Step-8.jpg)
-
Grijp zo snel mogelijk in. Soms beseffen personen zich niet dat ze het ergens moeilijk mee hebben, en blijven langer dan ze aankunnen, of proberen 'hard te zijn'. Dit maak het alleen maar erger. Grijp dan voor hen in zodra je merkt dat ze krijgen gestrest worden, en helpt hen even de tijd te nemen om te kalmeren.
-
Wees meelevend en begripvol. Je dierbare voelt zich overweldigd en is van streek, en je steun kan de ander geruststellen en helpen kalmeren. Wees liefdevol, empathisch en speel in op iemands behoeften. [26] X Bron
- Vergeet niet dat mensen dit alles niet met opzet doen. Kritiek leveren zal hun stressniveau alleen maar verhogen.
-
Bied een uitweg. De snelste manier om de overbelasting een halt toe te roepen is vaak om deze personen uit de situatie weg te halen. Kijk of je hen naar buiten of naar een rustiger plek mee kunt nemen. Vraag hen om je te volgen, of neem ze bij de hand aan als ze het aankunnen om aangeraakt te worden.
-
Maak de omgeving gastvrijer. Dim felle lichten, schakelen muziek uit en moedig anderen aan om je vriend wat meer ruimte te geven.
- De persoon weet wanneer mensen naar hem kijken en wordt mogelijk verlegen of beschaamd als hij het gevoel heeft dat er naar hem wordt gestaard.
-
Waarschuw even alvorens de persoon aan te raken. Tijdens de overbelasting kan de persoon moeite hebben met begrijpen wat er gebeurt, en als diegene schrikt, kan dit verkeerd worden geïnterpreteerd als een aanval. Bied het eerst aan en praat over wat je wilt doen voordat je het doet, zodat de ander tijd heeft om dit te weigeren. Bijvoorbeeld, "Ik wil je graag een hand geven en je hier wegleiden" of "Wil je een knuffel?"
- Soms kunnen overbelaste mensen gekalmeerd worden door een stevige knuffel of even wrijven over de rug. Op andere momenten kan aanraking de zaak alleen maar erger maken. Bied het aan en maak je geen zorgen als ze nee zeggen; het is niet persoonlijk bedoeld.
- Zet ze niet klem en ga niet in de weg staan. Ze kunnen dan in paniek raken en agressief reageren, zoals je wegduwen van de deur, zodat ze kunnen vertrekken.
-
Stel eenvoudige ja of nee-vragen. Open vragen zijn moeilijker te verwerken, en wanneer iemands hersenen toch al moeite hebben om zich staande te houden, dan is diegene wellicht niet in staat om een betekenisvol antwoord te formuleren. Als het een ja of nee-vraag, is kunnen ze met hun hoofd knikken of een duim omhoog/omlaag doen om te reageren.
-
Speel in op behoeften. Mogelijk wil de persoon nog een slok water, een pauze of iets anders gaan doen. Denk erover na wat nu het nuttigst kan zijn, en ga dat doen.
- Als verzorger is het maar al te gemakkelijk om gefrustreerd te reageren, maar herinner jezelf eraan dat diegene zijn/haar gedrag niet kan helpen, en je steun nodig heeft.
- Merk je dat iemand een schadelijk copingmechanisme toepast, waarschuw dan iemand die weet wat te doen (bijvoorbeeld een ouder of een therapeut). Proberen om diegene vast te pakken kan paniek veroorzaken, waardoor jullie beide het risico lopen om kwetsuren op te lopen. Een therapeut kan helpen bij het ontwikkelen van een plan ter vervanging van het schadelijke copingmechanisme.
-
Moedig ze aan om zichzelf te kalmeren, wat dat ook mag betekenen. Misschien vinden ze het prettig om heen en weet te wiegen, weg te kruipen onder een zware deken, te neuriën of een massage van je te krijgen. Het is oké als het er raar uitziet of niet 'past bij de leeftijd'. Het enige dat ertoe doet, is dat het helpt om te ontspannen.
- Als je weet van hen meestal kalmeert (bijvoorbeeld een favoriet knuffeldier), geef dit dan aan hen en leg het neer binnen handbereik. Als ze willen, dan kunnen ze het vastpakken.
Advertentie
Tips
- Bij volwassenen en kinderen kan ergotherapie helpen bij het verminderen van sensorische gevoeligheid en daarom overbelasting na verloop van tijd verminderen. Het resultaat van de behandeling is sterker als er jong mee wordt gestart. Als verzorger moet je op zoek gaan naar een therapeut die ervaring heeft in de omgang met zintuiglijke verwerkingsproblemen. [27] X Bron
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3708964/
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.autism.org.uk/sensory
- ↑ http://www.autism.org.uk/sensory
- ↑ http://www.autism.org.uk/sensory
- ↑ http://www.autism.org.uk/sensory
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.autism.org.uk/sensory
- ↑ http://www.autism.org.uk/sensory
- ↑ http://www.cfidsselfhelp.org/library/sensory-overload-sources-and-strategies
- ↑ http://www.plumturtle.com/PlumTurtleCoaching/Home_files/HSP_Intro_Handbook.pdf
- ↑ http://www.plumturtle.com/PlumTurtleCoaching/Home_files/HSP_Intro_Handbook.pdf
- ↑ http://www.cfidsselfhelp.org/library/sensory-overload-sources-and-strategies
- ↑ http://www.mvbcn.org/shop/images/the_human_stress_response.pdf
- ↑ http://www.plumturtle.com/PlumTurtleCoaching/Home_files/HSP_Intro_Handbook.pdf
- ↑ http://www.plumturtle.com/PlumTurtleCoaching/Home_files/HSP_Intro_Handbook.pdf
- ↑ http://www.spdfoundation.net/treatment/ot/
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3708964/
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.iidc.indiana.edu/pages/Sensory-Integration-Tips-to-Consider
- ↑ http://www.macmh.org/publications/ecgfactsheets/regulation.pdf
- ↑ http://www.spdfoundation.net/treatment/ot/
Over dit artikel
Deze pagina is 4.034 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
