Pdf downloaden Pdf downloaden

Enten is een techniek waarbij twee planten of delen van planten worden samengevoegd zodat ze samen groeien. Zo kun je de kwaliteiten van een sterke, ziektebestendige plant combineren met de kwaliteiten van een andere plant, meestal een die goed fruit of aantrekkelijke bloemen voortbrengt. Er zijn vele methoden om planten te enten, maar met de hier beschreven methoden kun je bijna alle groente- en fruitzaailingen, bloeiende struiken en zelfs bepaalde bomen, zoals citrusbomen, enten. Voor informatie over het enten van grotere takken of verschillende soorten bomen, lees je het artikel Een boom enten .

Methode 1
Methode 1 van 4:

De basiskennis van het enten

Pdf downloaden
  1. Fruitgewassen, waaronder tomaten en andere planten die soms als groenten worden beschouwd, zijn gedurende vele generaties veredeld en gekruist om hun eigenschappen te verbeteren. Geen enkele variëteit is echter perfect. Door een deel van een plant die goed fruit produceert te verwijderen en te enten op een variëteit die goed voedingsstoffen opneemt en bestand is tegen ziektes, kun je een plant creëren met de voordelen van beide.
    • Omdat je specifieke eigenschappen probeert te combineren, heeft het geen voordelen om twee planten van dezelfde variëteit te enten. [1]
    • De resulterende plant zal geen nakomelingen voortbrengen met dezelfde mix van kwaliteiten. De zaden worden alleen door het bovenste, geënte deel geproduceerd.
  2. De onderstam-plant of wortelstok is de plant die zorgt voor een wortelstelsel en basis. Omdat deze zorgvuldig worden gekweekt voor bepaalde kwaliteiten, zijn ze meestal duurder dan standaard zaden, soms rond de 50 cent voor een enkel zaadje. Kies een onderstam die de kwaliteiten heeft waarnaar je op zoek bent.
    • Generatieve wortelstokken of onderstammen stoppen meer energie in het produceren van fruit, maar zijn kwetsbaarder voor ziektes, kou en hitte. Overweeg deze te gebruiken in milde klimaten, en oogst het kleine fruit zodra het rijp is.
    • Vegetatieve wortelstokken of onderstammen zijn minder kwetsbaar en kunnen beter tegen hitte, maar zullen niet snel vruchten produceren. Deze zijn ideaal voor lange, hete groeiseizoenen.
    • Kies een onderstam die specifiek resistent is tegen ziektes in je leefgebied, als je problemen hebt met door ziekte aangetaste planten.
  3. De fruitdragende, of entplant, produceert het betere fruit, en de top ervan wordt op de onderstam geënt. Onderzoek je onderstam om te weten te komen welke variëteiten het best gedijen wanneer ze erop worden geënt. [2] Als je een landbouwbedrijf of een commerciële onderneming runt, moet je onderzoeken welke entplant het soort fruit zal voortbrengen dat je zoekt.
    • Let op: de meeste planten kunnen niet geënt worden op een plant van een andere soort (een komkommer kan bijvoorbeeld niet groeien op een tomatenplant). Sommige planten kunnen worden geënt op verwante soorten in hetzelfde geslacht of dezelfde familie, maar je moet een expert raadplegen of online zoeken, om te bepalen of dat van toepassing is op jouw planten, voordat je het probeert. [3]
  4. Enten is het meest succesvol wanneer de onderstam (basis) variëteit en de ent (top) variëteit dezelfde grootte als stam hebben. Plant je zaadjes van de onderstam en de ent in afzonderlijke, geëtiketteerde potjes. Als je weet dat de ene variëteit sneller groeit dan de andere, plant ze dan op verschillende tijdstippen, zodat ze op hetzelfde moment het beste entstadium bereiken. Het entstadium voor elk type ent wordt beschreven in de onderstaande methoden.
    • Plant tenminste meerdere zaden van elke variëteit, aangezien er altijd een kans is dat sommige niet groeien of het entproces niet overleven. Als je grote aantallen planten kweekt, kun je een online 'zaaicalculator' gebruiken, om te bepalen hoeveel je er moet planten.
  5. Op deze tijdstippen verplaatst de plant het water trager van de wortels naar de bladeren (transpiratie), waardoor die minder gevoelig is voor stress door het enten en het daarmee gepaard gaande waterverlies. Idealiter zou je het enten binnenshuis en op een schaduwrijke plaats moeten uitvoeren. [4]
    • Als je de planten alleen op een ander tijdstip kunt enten, verplaats ze dan naar een schaduwrijke plek in de vroege ochtend van de dag dat je van plan bent te gaan enten.
  6. Omdat je een open snede in de plant maakt, moet je je handen en gereedschap zo schoon mogelijk houden, om de kans op een infectie van de plant te verkleinen. Reinig je snijgereedschap voordat je begint. Schrob je handen met antimicrobiële zeep en trek latex handschoenen aan. [5]
  7. Planten die net zijn geënt, zijn kwetsbaarder voor temperatuurschommelingen en infecties totdat de twee planten aan elkaar zijn gehecht. Voor sommige soorten enten moet je een 'herstelkamer' klaar hebben staan waar je de omgeving zorgvuldig kunt regelen. De constructie van de kamer wordt meer gedetailleerd beschreven in het gedeelte over enten van de top. Voor de andere hier genoemde methoden is er geen nodig.
    Advertentie
Methode 2
Methode 2 van 4:

Top-enten (tomaat en aubergine)

Pdf downloaden
  1. Een herstelkamer is nodig om de pas geënte planten te beschermen terwijl ze aan het genezen zijn. Voor een of twee planten kun je een grote plastic zak bij de hand houden om over elke plant te plaatsen nadat de enting heeft plaatsgevonden. Voor een groter aantal planten, en een betere overlevingskans, bouw of koop je een groot houten of PVC-frame, dat je vervolgens volledig overdekt met polyethyleenfolie. Houd een zeil of ondoorzichtig schaduwdoek klaar om het meeste zonlicht tegen te houden tijdens de eerste fase van de genezing. [6] Plaats een bankje in de kamer om je planten op te zetten.
    • Gebruik een frame met een puntdak zodat de condens langs de zijkanten naar beneden loopt en niet op de planten druppelt.
  2. Plaats ondiepe pannen water rond de vloer van de kamer om de vochtigheid te verhogen. Voordat je planten ent, moet je de omgeving in de genezingskamer ten minste enkele dagen in de gaten houden, om er zeker van te zijn dat deze stabiel is. De temperatuur moet constant tussen 21-27ºC zijn en de vochtigheid 80-95%. [7]
    • Let op dat je geen planten in deze kamer mag bewaren tot ze geënt zijn.
  3. Enten lukt het best bij jonge tomaten- en aubergineplanten, waarvan de stengels nog groen zijn (kruidachtig) in plaats van houtachtig. De stengels mogen niet merkbaar dikker zijn geworden, en elke plant is meestal klaar wanneer hij 2-4 echte bladeren heeft. Het belangrijkste om te onthouden is dat de twee planten stengels van precies dezelfde grootte moeten hebben, zodat ze zonder problemen aan elkaar kunnen groeien.
    • Merk op dat de eerste één of twee bladeren die de plant groeit 'kiembladeren' zullen zijn, en geen echte bladeren. Deze zouden gemakkelijk geïdentificeerd moeten kunnen worden omdat ze een andere vorm of grootte zullen hebben dan de echte bladeren, maar het exacte uiterlijk is afhankelijk van de soort.
    • Als het niet mogelijk is om stengels van precies dezelfde grootte te vinden, moet je een onderstam (basis) gebruiken die groter is dan de ent (top). Andersom zal niet werken.
  4. Gebruik een gesteriliseerd scheermesje of een scherp mes om de onderstam (basisplant) en de ent (topplant) stengels door te snijden. Hoewel de exacte hoek niet belangrijk is, moet je voor beide dezelfde hoek gebruiken zodat ze zo goed mogelijk op elkaar aansluiten. Maak de snede in één beweging om het oppervlak zo vlak mogelijk te houden. Gooi de bovenste helft van de onderstam weg en de onderste helft van de entplant.
    • Snijd elke plant boven het kleinere onderste 'kiemblad' maar onder de hogere, volle bladeren, om te voorkomen dat de entplant wortels probeert te laten groeien, wat tot infectie kan leiden. [8]
    • Lees het deel over de 'De basiskennis van het enten' voor meer informatie over onderstammen en entplanten.
  5. Deze clips kunnen van siliconen of rubber zijn gemaakt, en zijn verkrijgbaar bij tuinwinkels of online. Probeer de hoeken van de snijvlakken zo precies mogelijk op elkaar af te stemmen en houd de planten dan op hun plaats door de entklem eromheen te sluiten.
  6. De plant moet de tijd krijgen om de twee vasculaire systemen samen te laten groeien, waardoor het sap door de plant kan stromen. Houd, tot dit gebeurt, de plant gedurende deze tijd in een vochtige, donkere omgeving, om de hoeveelheid waterverlies van de entplant te minimaliseren.
    • De eerder beschreven genezingskamer is hier perfect voor, met een ondoorzichtige kap die de kamer beschermt tegen de zon. Voor een kleinere operatie plaats je een plastic zak over de plant en houd je hem uit het directe zonlicht. Geef de basis van de plant water, of benevel de bladeren als de luchtvochtigheid in de omgeving lager is dan 85%. [9]
  7. Je moet de plant minstens vier dagen in de speciale omgeving houden, en het zal vaak een week duren voordat de bladeren weer in een volle, gezonde staat zijn. Zelfs dan moet je de omgeving geleidelijk nog een paar dagen of maximaal een week veranderen. [10] Verhoog geleidelijk de hoeveelheid zonlicht die hij krijgt en verminder de vochtigheid, door af en toe een pan water weg te halen of het plastic wat hoger op te tillen.
    • Het is normaal gedurende de eerste dag dat de plant wat slap gaat hangen, maar vernevel de bladeren van de plant als dit zich voordoet. Als de plant gedurende drie of vier dagen slap blijft hangen, is de enting niet geslaagd. Hoewel deze methode vrij betrouwbaar is, gebeurt dit toch nog zo'n 5% van de tijd, zelfs onder de beste omstandigheden. [11]
  8. Als de bladeren van de plant nog steeds verwelkt zijn, zullen ze het waarschijnlijk niet overleven, of zullen ze het in ieder geval waarschijnlijk niet goed doen dit groeiseizoen. De gezonde planten kunnen nu worden teruggebracht naar de normale groeiomstandigheden voor een zaailing die op het punt staat te worden geplant. De precieze omstandigheden variëren naargelang van de soort.
  9. Het punt waar de twee planten worden samengevoegd moet ten minste 2,5 cm boven de grond zijn, om de kans te verkleinen dat de bovenste entplant wortels probeert te laten groeien. Het is niet nodig om de entklem te verwijderen, die valt er vanzelf af als de plant groeit. [12]
    • Aarzel niet om wortels die uit de ent groeien of scheuten die uit de onderstam groeien weg te snoeien. Je kunt ook kleinere takken wegsnoeien, zodat er meer energie in de vruchtvorming gaat zitten.
    Advertentie
Methode 3
Methode 3 van 4:

Tong-enten (meloen en komkommer)

Pdf downloaden
  1. Als algemene regel geldt dat het entzaad, dat geselecteerd is op zijn vruchten, eerder geplant moet worden dan het onderstamzaad, dat geselecteerd is op andere kwaliteiten, zoals ziekteresistentie. [13] Je kunt op preciezere tijdstippen planten als je de groeisnelheid van elke variëteit kent.
    • Plant in kleine containers. Bij deze methode moet je de twee planten vastmaken terwijl ze elk nog aan hun eigen wortels vastzitten, dus ze moeten elkaar kunnen bereiken zonder te worden overgeplant.
  2. De eerste bladeren die uit een zaailing komen zijn kleine kiemblaadjes die niet lijken op de bladeren van een volwassen plant. Nadat een of twee van deze zijn gegroeid, zal een echt blad met een merkbaar andere vorm groeien. Als beide planten in dit stadium zijn, zijn ze klaar om samen geënt te worden. [14]
    • De kans op succes is het grootst als de stengels van beide planten bijna dezelfde diameter en hoogte hebben, hoewel dat voor deze methode niet absoluut noodzakelijk is. [15]
  3. Je moet ongeveer halverwege de stengel snijden, met een scherpe neerwaartse snede, in een hoek van 30º tot 60º. [16] [17] [18] Kies een punt op de stengel onder het kiemblad. [19]
    • Gebruik altijd een schoon scheermesje en draag latex handschoenen. Dit vermindert de kans op besmetting van de plant. Omdat de snede precisie vereist, werkt een gewoon scherp mes niet zo goed voor deze methode.
  4. Kies opnieuw een punt onder het zaadblad en snijd tot ongeveer halverwege door de plant. De snede moet schuin omhoog lopen, zodat de twee sneden gemakkelijk aan elkaar kunnen worden gezet.
  5. Haak de bovenste 'tong' van de entplant in de wig die is ontstaan door de snede in de onderstamplant. Zet de verbinding vast met een entklem, of door ze in loodtape te wikkelen. [20]
    • Het is een goed idee om elke plant nu te labelen, vooral als de variëteiten op elkaar lijken. Als je ze in de volgende stap verwart, zou je uiteindelijk het beste deel van elke plant kunnen verwijderen, in plaats van het slechtste.
  6. In tegenstelling tot het top-enten, hoef je je nieuwe hybride plant niet in een speciale herstelkamer te plaatsen, omdat elke plant nog steeds in staat is om water van zijn eigen wortels naar zijn bladeren te transporteren. Het is nog steeds een goed idee om ze in een voor de soort geschikte kas te houden, vooral als je een groot aantal planten kweekt.
  7. Als de plant er nu gezond uitziet en niet verwelkt, is het enten waarschijnlijk een succes geworden. Je kunt de top van de onderstamplant boven de verbinding afknippen. [21]
    • Gebruik een ontsmet scheermesje, zoals eerder.
  8. Houd de gezondheid van de plant in de gaten. Als de snede genezen lijkt en de bladeren vol zijn en niet verwelkt, kun je de onderste helft van de ent afsnijden, onder de aanhechting. Dit wordt meestal een week na het enten gedaan, op hetzelfde moment dat je de bovenkant van de onderstam verwijdert. Als de plant zich langzaam lijkt te herstellen, kun je voor de zekerheid een paar dagen langer wachten. [22] [23]
  9. Nu de sneden geheeld zijn en je de twee planten succesvol hebt samengevoegd, kun je de klem of tape die de planten bij elkaar houdt verwijderen. Verzorg je plant verder zoals je een gewone, niet geënte plant van het ras van de onderstam zou verzorgen.
    Advertentie
Methode 4
Methode 4 van 4:

De T- entmethode (rozen, citrusbomen en avocadobomen)

Pdf downloaden
  1. Voor rozen en planten van vergelijkbare grootte moeten ze ongeveer 30 cm uit elkaar worden geplant. [24] Plant ze in een kweekbed en verzorg ze volgens de behoeften van de soort en het ras. Ze kunnen worden opgekweekt uit zaden of stekken, maar ze moeten zo lang van tevoren worden geplant, dat ze flinke, houtachtige stengels hebben tegen de tijd dat de entplant ontkiemt.
    • In tegenstelling tot andere vormen van enten, waarbij een deel van de hoofdplant wordt vastgezet, hoeft bij het T-enten alleen de entplant knoppen te vormen. Dit betekent dat de entplant een andere leeftijd of grootte kan hebben dan de onderstam.
    • Zie 'De basiskennis van het enten' om meer te leren over onderstammen en entplanten.
  2. Als het warm en droog weer is, geef de onderstamplanten dan gedurende twee weken voor het enten veel water. Dit helpt de bast zacht te maken en maakt het gemakkelijker te snijden en te manipuleren. [25]
  3. De snede moet ongeveer 20-30 cm boven de grond zijn. Het verticale deel van de T-vorm moet 2,5-4 cm lang zijn, en het horizontale deel moet ongeveer 1/3 van de afstand rond de stam beslaan. [26] Er moeten twee flappen schors zijn, elk aan één kant van de verticale snede, die lichtjes van de stam kunnen worden opgetild.
    • Rozen en kleine bloeiende struiken kunnen in plaats daarvan 5-10 cm boven de grond worden afgezaagd. [27]
    • Zoals altijd bij het snijden in stammen of stengels van planten, is het een goed idee om een gesteriliseerd, scherp mes te gebruiken en latex handschoenen te dragen. Dit verkleint de kans dat je plant geïnfecteerd raakt.
  4. Selecteer een sterk en gezond groeiende scheut van de entplant en verwijder een van de knoppen. Snijd schuin in het hout om een strook hout te verwijderen die 1,2 cm onder de knop begint en ongeveer 2 tot 2,5 cm erboven eindigt. [28] Trek dit stuk hout voorzichtig weg en snijd het zo nodig van de tak af.
  5. Trek de schorsflappen aan weerszijden van de T voorzichtig uit elkaar om het groene hout eronder, de cambiumlaag, te onthullen. Steek de strook hout met de knop erin, met de knop naar boven gericht. Duw het voorzichtig in de verticale T-snede tot de knop net onder de horizontale snede van de T komt. [29]
    • Elk stuk moet een laagje groen hout tegen elkaar aan hebben liggen. Het kan zijn dat je verschillende keren moet oefenen om de planten op het juiste niveau te snijden. Een onderstamplant kan meerdere entknoppen krijgen. [30]
  6. Voor dit doel kun je speciaal tuinmateriaal kopen (entrubber). Gebruik anders brede elastiekjes of groen bindtape. [31] Zorg dat de knop hierbij niet wordt afgedekt.
  7. Afhankelijk van het seizoen duurt het die tot acht weken voordat de sneden genezen zijn. [32] Zodra de plant er gezond uitziet en de sneden genezen zijn, verwijder je het verband.
  8. Je wilt niet dat de onderstam nog meer scheuten laat groeien, maar verwijder ook niet meteen alles. Knip de onderstam ongeveer 20-30 cm boven waar de knop zat af, of een paar cm erboven als je met een kleine plant werkt. Deze 'voedingstak' zal helpen bij het beschermen van de kwetsbare plek waar de twee planten zijn samengevoegd.
  9. Zodra het hout van de ent zich heeft gevestigd en er een paar nieuwe bladeren zijn gegroeid, verwijder je de rest van de onderstamtak boven de verbinding. Snijd het bijna helemaal af, tot ongeveer 3 mm boven de plek waar de knop is samengevoegd. Alle energie van de plant wordt nu besteed aan het groeien van de nieuwe ent.
    Advertentie

Tips

  • Hoewel er andere methoden zijn die je kunt gebruiken om een bepaalde plant te enten, zijn de genoemde de meest voorkomende methoden voor de genoemde plantensoorten.
  • Top-enten wordt ook buis-, 'splice'-, 'slant-cut'- of 'one-cotyledon'-enten genoemd. [33] [34]
  • Tong-enten heet ook wel 'approach'-, 'side'- of 'side-by-side'-enten.
Advertentie

Waarschuwingen

  • Als de soort die je wilt enten hier niet wordt vermeld, onderzoek deze dan online of vraag een deskundige tuinier om advies, voordat je een ent-methode kiest.
Advertentie

Benodigdheden

  • Twee planten van soorten die bij elkaar passen (maar wel verschillende variëteiten zijn)
  • Scheermes of scherp mes
  • Siliconen entklem (voor top-enten)
  • Brede elastiekjes of banden (voor T-enten)
  • Grote, doorzichtige plastic zakken (indien geen herstelkamer wordt gebruikt)

Voor een grote herstelkamer:

  • Frame van PVC of hout
  • Polyethyleen-folie
  • Zeildoek of ondoorzichtig doek
  • Ondiepe pannen met water
  1. http://oardc.osu.edu/graftingtomato/grafting-guide-v1-quick-guide-sctn-mk-4%20V2.pdf
  2. http://cru.cahe.wsu.edu/CEPublications/FS052E/FS052E.pdf
  3. http://oardc.osu.edu/graftingtomato/grafting-guide-v1-quick-guide-sctn-mk-4%20V2.pdf
  4. https://cefs.ncsu.edu/wp-content/uploads/Cucurbit-Grafting-full.pdf?x47549
  5. http://cals.arizona.edu/grafting/howto/cucurbits/grafting_methods
  6. http://cals.arizona.edu/grafting/howto/cucurbits/grafting_methods
  7. https://cefs.ncsu.edu/wp-content/uploads/Cucurbit-Grafting-full.pdf?x47549
  8. http://cals.arizona.edu/grafting/howto/cucurbits/grafting_methods
  9. http://cru.cahe.wsu.edu/CEPublications/FS100E/FS100E.pdf
  10. http://cals.arizona.edu/grafting/howto/cucurbits/grafting_methods
  11. https://cals.arizona.edu/grafting/howto/cucurbits/grafting_methods
  12. https://cals.arizona.edu/grafting/howto/cucurbits/grafting_methods
  13. http://cru.cahe.wsu.edu/CEPublications/FS100E/FS100E.pdf
  14. http://cals.arizona.edu/grafting/howto/cucurbits/grafting_methods
  15. http://www.rhs.org.uk/advice/Profile?pid=399
  16. http://www.rhs.org.uk/advice/Profile?pid=399
  17. http://homeorchard.ucdavis.edu/8001.pdf
  18. http://www.rhs.org.uk/advice/Profile?pid=399
  19. http://www.rhs.org.uk/advice/Profile?pid=399
  20. http://www.rhs.org.uk/advice/Profile?pid=399
  21. http://www.rhs.org.uk/advice/Profile?pid=399
  22. http://homeorchard.ucdavis.edu/8001.pdf
  23. http://homeorchard.ucdavis.edu/8001.pdf
  24. http://cru.cahe.wsu.edu/CEPublications/FS052E/FS052E.pdf
  25. http://cru.cahe.wsu.edu/CEPublications/FS100E/FS100E.pdf

Over dit artikel

Deze pagina is 2.650 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie