Pdf downloaden
Pdf downloaden
Je kunt meer planten maken van planten die je al in je tuin hebt staan! Het is heel makkelijk en een geweldige manier om meer planten te krijgen, vooral als ze zeldzaam of duur zijn.
Stappen
-
Kies de planten uit die je wilt stekken. Een kruid zoals rozemarijn of lavendel, een bloem zoals de roos of welke andere plant dan ook. Weet echter wel dat je niet alle planten kunt stekken; een goede tuingids kan je vertellen of een plant vermeerderd kan worden door deze te stekken. Als je het niet kunt vinden, probeer het dan gewoon en zie of het stekken aanslaat of niet.
-
Gebruik een scherpe snoeischaar en knip daarmee uitlopers van de plant. Kies redelijk nieuwe maar volgroeide scheuten van de ouderplant. Bekijk hoe lang de stek moet worden. Over het algemeen moet je ongeveer 8-10 cm van vaste planten knippen, en 15-30 cm van heesters. Omdat de afmeting verschilt per plant, zul je wat moeten uitproberen. Als je knipt, knip dan in een hoek van 30 graden (behalve als er voor een bepaalde plant een ander advies geldt) zodat er een puntje aan de stek zit.
- Kleine stekjes zijn beter voor kleine planten en heesters, terwijl grote stekken tot wel twee meter lang en 5-10 cm dik goed zijn voor grotere bomen zoals populieren en moerbeibomen.
- Als je twijfelt, maak de stekken dan 10-20 cm lang.
-
Haal de helft tot twee derde van de bladeren van de onderkant van de stek af. Zorg dat je de onderste twee bladeren laat zitten, en trek de bovenste twee bladeren er ook vanaf. Verwijder bloemknoppen, want die onttrekken alle voedingsstoffen aan de plant die deze nodig heeft om nieuwe wortels te laten groeien.
- Je kunt de plant het beste ongeveer 1/2 - 1 cm onder een knoop (een knoop heeft twee kleine takjes of twee bladeren) afknippen, want wortels groeien vaak rondom en onder een knoop.
-
Zorg voor de stek. Als je goed voor de stek zorgt kan hij beter wortelen omdat hij dan de voedingsstoffen krijgt om dat te doen. Zet de stek 3-4 uur lang in een mengsel van water met een klein beetje vloeibare plantenvoeding op basis van zeewier. Zet de stek als het kan onder tl-licht. Doop de onderkant van de stek daarna, vlak voordat je hem gaat planten, in wortelhormoon.
-
Maak het wortelmedium. Laat de stek groeien in zand, aarde, potgrond of gewoon water. Sommige stekjes schieten gemakkelijker wortel in water dan in potgrond -- nogmaals, je zult wat moeten experimenteren of informatie zoeken over jouw specifieke plant. Zand is een soort compromis, maar je moet het net zo behandelen als water wat betreft het toevoegen van plantenvoeding.
- Maak met een potlood een gaatje waar het stekje in past. De stek moet ongeveer 2,5 - 5 cm diep in het medium komen te staan, al is dit afhankelijk van de lengte van de stek.
- Zet de stekjes niet in direct zonlicht.
- Als je water als medium gebruikt, doe daar dan een heel klein beetje plantenvoeding in. Zorg ook dat de plant geen direct zonlicht krijgt, want uv-stralen zijn te heftig voor de wortels. Naast dat het soms beter werkt, is het voordeel van water ook dat je kunt zien wat er gebeurt. Dat is niet alleen leuk (ook voor kinderen), maar je weet dan precies wanneer de plant klaar is zonder te hoeven gokken of de wortels al lang genoeg zijn. Als de wortels eenmaal beginnen te groeien is het verbazingwekkend hoe snel dit gaat, soms kun je binnen een paar uur al verschil zien.
- Als je tuinaarde gebruikt, zet de stek dan in een vochtig plantenbed dat rijk is aan organisch materiaal, met een pH van rond de 5,5 – 6,0 (of zet de stek in een pot met goede potgrond). Zet de stekken zover uit elkaar zodat de afstand tussen twee stekken gelijk is aan de lengte van de stek.
- Als je een stek van een naaldboom hebt, steek die dan direct in vochtige aarde in de tuin. Geef de stek simpelweg water en na een jaar of twee heb je een volwassen plant.
-
Geef de stek veel water als hij net is geplant. Hou de stek daarna vochtig, maar geef niet te veel water (je kunt hem ook besproeien). Het slagingspercentage ligt tussen de nul (sommige planten laten zich niet stekken) en 90%. Laat je niet ontmoedigen als het niet lukt; wees ook niet verbaasd als de stek de eerste dagen lijkt te verwelken -- dat is normaal.
- Als je de stek losjes afdekt met een plastic zak (waar nog wel lucht bij kan), wordt het vocht beter vastgehouden.
- Bomen zijn het moeilijkst te stekken, terwijl cactussen en vetplanten het makkelijkst gaan. Bij planten met bladeren die vocht vasthouden, zoals lavendel en geranium werkt het bijna 100% van de tijd.
-
Verplant de stekken naar hun definitieve plaats als je zeker weet dat ze voldoende wortels hebben. Knip bij grote stekken zoals van een wilg of populier een punt aan de onderkant en steek die voor driekwart in de grond, zodat er slechts een klein stukje bovenuit steekt. Dit kun je beter meteen doen op de plek waar je de boom wilt hebben; je hoeft dan verder niets te doen, behalve onkruid en dieren die je planten opeten (konijnen, herten, enz.) uit de buurt houden.
- Om te controleren hoe het met de wortels gaat, kun je voorzichtig aan de stek trekken. Als je weerstand voelt, beginnen de wortels zich te vormen. Wees niet te ruw, want dan maak je de stek kapot.
Advertentie
Tips
- Klimplanten die makkelijk wortelen zijn:
- Bitterzoet
- Oosterse wingerd
- Callistemon
- Kamperfoelie
- Wilde wingerd
- Blauwe regen
- Vaste planten die het goed doen als stek zijn onder andere:
- Bijvoet
- Gebroken hartje
- Kattekruid
- Chrysant
- Dahlia
- Anjer
- Sering
- Randjesbloem
- Zeepkruid
- Schildpadbloem
- Ereprijs
- Maagdenpalm
- Bomen die makkelijk wortels maken aan een stek zijn bijvoorbeeld:
- Amberboom
- Berk
- Trompetboom
- Esdoorn
- Kers
- Ginkgo Biloba
- Gouden regen
- Pruikenboom
- Wilg
- Je kunt ook een klein beetje honing aan de onderkant van de stek te smeren in plaats van wortelhormoon.
- Een stek groeit het beste op een plek waar op het heetst van de dag geen zon is, en uit de wind.
- Om te zorgen dat het beter lukt kun je een doorzichtige plastic zak om de pot heen doen en die bovenin vastknopen. Dan blijft de stek warm en vochtig. Besproei de blaadjes af en toe met een plantenspuit, want eenderde van het vocht wordt door planten opgenomen via de bladeren.
- Een stek groeit het beste in tijden van weinig 'stress', zoals de vroege lente of de vroege herfst. Dan heeft de stek voldoende tijd om wortels te maken voordat het te koud of te warm wordt.
- Wortelhormoon uit de winkel, zoals van Cutting Edge, kun je bij de meeste kwekers of online kopen. Die geven de stek een uitstekende opkikker.
- Trek stekken die niet aanslaan er na twee tot vier weken uit. Je ziet het duidelijk wanneer de stek dood is. Als er nog wat groene delen aan de stek zitten na deze periode, zullen ze waarschijnlijk uitgroeien tot een gezonde plant.
- Koop een grote zak potgrond en goede plantenvoeding, dan zal het stekken eerder slagen.
- Sommige stekken slaan beter aan als je een verwarmde kas hebt met een sproei-installatie. Zonder deze middelen lukt het bij dat soort planten meestal niet om ze te stekken.
Advertentie
Waarschuwingen
- Pas op voor invasieve soorten; vermeerder planten die als plaag worden gezien in Nederland liever niet.
- Sommige planten ontwikkelen simpelweg geen wortels aan een stek. Als je het een paar keer hebt geprobeerd weet je beter welke planten het werkt en bij welke niet.
- Geef de stekjes niet te veel water, want dan gaan ze dood omdat de onderkant gaat rotten. Honing voorkomt rot, maar ook dan moet je de aarde niet te nat maken.
- Wees altijd voorzichtig als je met tuinaarde of potgrond werkt, want er kunnen ziektekiemen in zitten die je kunt inademen of met je handen kunt overbrengen naar je mond. Was je handen grondig en draag een masker als je last hebt van een verlaagde weerstand of een aandoening aan de luchtwegen.
Advertentie
Benodigdheden
- Snoeischaar (zorg dat hij schoon is)
- Wortelhormoon
- Plantenvoeding op basis van zeewier
- Water
- Geschikte potten of een tuin
- Plantenmedium naar keuze (aarde, zand, water, potgrond, enz.)
Bronnen
- Catriona Tudor Erler, The Frugal Gardener , pp. 66-68, (1999), ISBN 0-87596-801-5 – lijst van planten die goed gestekt kunnen worden.
Over dit artikel
Deze pagina is 18.830 keer bekeken.
Advertentie