Serum glutamaat pyruvaat transaminase (SGPT), tegenwoordig alanine-aminotransferase (ALAT) genoemd, is een leverenzym dat van levensbelang is voor de energieproductie. Het is aanwezig in verschillende weefsels zoals de lever, de skeletspieren en het hart, maar in de lever bevindt zich de hoogste concentratie. Als de lever is beschadigd, lekt SGPT uit de cellen in je bloed. Normale SGPT-waarden variëren van 7 tot 56 units per liter bloed (U/L). Hoge SGPT-waarden in het bloed kunnen duiden op leverschade, maar het kan ook verhoogd zijn door intensieve inspanning. Als je je zorgen maakt omdat je constant hoge SGPT-waarden hebt, kunnen het juiste dieet, aanpassingen in je leefstijl en medische behandeling de waarden weer omlaag brengen.
Stappen
-
Eet meer vitamine D. Een beschadigde lever kan ervoor zorgen dat er SGPT in het bloed komt. Volgens recent onderzoek kan vitamine D leverschade voorkomen, waardoor SGPT waarden worden verlaagd; mensen met veel vitamine D in het bloed zijn minder vatbaar voor leverziekten dan mensen met weinig vitamine D. [1] X Betrouwbare bron PubMed Central Ga naar de bron Eet daarom bij elke maaltijd iets waar veel vitamine D in zit, zodat je leverziekten kunt voorkomen.
- Goede bronnen van vitamine D zijn groene bladgroenten, visolie, vis, oesters, tofu, soja, zuivelproducten, eieren, champignons, appels en sinaasappels.
-
Eet een voedingsrijk, plantaardig dieet. Door biologische voeding te eten hou je je lever gezond, omdat deze zichzelf kan reinigen van gifstoffen en nieuwe cellen aan kan maken zodat er geen SGPT in het bloed kan lekken. Deze voedingsmiddelen zitten vol antioxidanten, vitaminen en mineralen, en daarnaast bevatten ze weinig vet; met andere woorden, het is goed voor je hele lichaam. Probeer verse, gezonde voeding te eten die je zelf hebt bereid. Eet geen producten die onnodig zijn bewerkt, waardoor de voedingswaarde is verminderd.
- Zorg dat je eten veel kleur heeft. Groene bladgroenten, broccoli, wortels, pompoen en allerlei vers fruit moet de basis van je dieet zijn, met daarnaast nootjes, volkorengranen, magere zuivel en mager vlees.
-
Vermijd voeding met te veel vet. Vet voedsel is voor de lever moeilijker te verwerken. Een beetje vet in de lever is normaal, maar er bestaat ook een aandoening die 'leververvetting' wordt genoemd. [2] X Bron De aanwezigheid van deze vetcellen kan leiden tot ontstekingen in de lever en schade aan het leverweefsel erom heen. [3] X Betrouwbare bron Harvard Medical School Ga naar de bron Als de lever is beschadigd kan de lever SGPT in het bloed vrij laten, waardoor je SGPT-waarden omhoog gaan.
- Eet liever geen gefrituurde voeding, vet rundvlees, varkensvlees, het vel van kip, boter, kaas, koekjes, chips en fastfood.
-
Eet niet te veel zout. Te veel zout in het lichaam, vooral in de lever, kan leiden tot zwelling en het vasthouden van vocht. Dat zorgt dat de lever afvalstoffen moeilijker kan filteren. Dit kan uiteindelijk leiden tot leverschade en verhoogde SGPT-waarden.
- Voedingsmiddelen die je beter niet kunt eten zijn zout, bouillonblokjes, zuiveringszout, sojasaus, saladedressing, bacon, salami, ingemaakte voeding en andere bewerkte voeding. Voeg zelf zo min mogelijk zout aan je eten toe.
- Omdat zout overal in zit, is het beter om alles zelf te maken zodat je de controle houdt over de hoeveelheid zout die je eet. Een volwassene heeft maximaal 2300 mg (1 theelepel ) per dag nodig. [4] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
Advertentie
-
Stop met het drinken van alcohol. Alcohol is erg schadelijk voor de lever, en als je te lang te veel drinkt kan je lever er helemaal mee stoppen. Als je alcohol drinkt gaat het meteen je bloedbaan in. Al het bloed wordt dan door de nieren gefilterd. Daarna is het aan de lever om de afvalstoffen uit het lichaam te filteren, waaronder ook alcohol. Dit kan uiteindelijk leiden tot ernstige schade aan de lever. [5] X Bron American Association for the Study of Liver Disease, n.d. Hoe erger je lever beschadigd is, hoe meer SGPT eruit kan lekken in het bloed.
- Alcohol levert een grote bijdrage aan leverziekten zoals leververvetting, levercirrose en hepatitis. Hou jezelf in de hand om dit soort ziekten, die uiteindelijk je SGPT-waarden kunnen verhogen, te voorkomen.
-
Beweeg elke dag. Eenvoudige beweging zoals stevig wandelen, joggen en zwemmen verbeteren je algehele gezondheid en houden ook je lever gezond. Als je actief bent kun je afvalstoffen uit het lichaam verwijderen door te zweten. Je verbrandt ook vet, waardoor je slank blijft. Door te sporten krijg je meer mager spierweefsel, gezonde organen (waaronder ook je lever) en hou je je lichaam in topconditie. Hoe minder afvalstoffen je lever hoeft op te ruimen, hoe meer energie die kan steken in het versterken van de cellen.
- 30 minuten beweging per dag maken een heel groot verschil voor de gezondheid van je lever. Als de afvalstoffen worden verminderd, hoeft de lever minder werk te doen, dus kun je verhoogde SGPT-waarden voorkomen.
-
Stop met roken . Sigarettenrook bevat gifstoffen zoals nicotine en ammoniak. Als je aan deze stoffen wordt blootgesteld, moet de lever meer filteren om die giffen uit het lichaam te verwijderen. Daarom moet zelfs meeroken zoveel mogelijk worden voorkomen, want de gifstoffen kunnen ook door de huid worden opgenomen.
- Dit is niet alleen slecht voor je SGPT-waarden, maar ook voor je longen, hart, nieren, huid, haar en nagels. Het is ook heel vervelend voor de mensen om je heen. Als alleen je SGPT-waarden niet genoeg zijn, doe het dan om die andere redenen.
-
Voorkom blootstelling aan andere schadelijke chemicaliën. Rook door luchtvervuiling bevat gassen, benzinedamp, ammoniak en andere schadelijke chemicaliën die in de lucht zijn afgevoerd. Als je in een omgeving woont waar je constant aan deze gifstoffen wordt blootgesteld, probeer de schade dan zoveel mogelijk te beperken. De gifstoffen kunnen door je huid worden opgenomen en de lever beschadigen waardoor de SGPT-waarden kunnen stijgen.
- Als je toch in die gifstoffen moet wonen of werken, draag dan lange mouwen, een lange broek, handschoenen en een masker. Hoe meer voorzorgsmaatregelen je neemt, hoe gezonder je blijft, zeker op de lange termijn.
-
Probeer af te vallen als je overgewicht of obesitas hebt. Als je worstelt met gewichtsproblemen, loop je mogelijk het risico leververvetting te ontwikkelen, wat kan leiden tot verhoogde SGPT-waarden. [6] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Praat met een arts over veilige en effectieve manieren om je gewicht te beheersen, of vraag hem je door te verwijzen naar een diëtist.
- Voor de meeste mensen is de veiligste en effectiefste manier om af te vallen sporten en eten van kleine porties gezond, onbewerkt voedsel. Bespreek met een arts welke soorten dieet en lichaamsbeweging gezond en geschikt voor je zijn.
Advertentie
-
Laat bloed afnemen. Je SGPT-waarden zijn door middel van een bloedonderzoek te meten. In gevallen van acute leverschade, zullen de SGPT-waarden drastisch stijgen omdat het door de celwanden in het bloed terecht komt. Maar wees voorzichtig met het aflezen van SGPT-waarden, want als je net heel intensief bezig bent geweest kunnen ze ook hoog zijn.
- Verhoogde SGPT-waarden zijn niet meteen het bewijs van leverschade. Er moeten ook andere leveronderzoeken worden gedaan om te bepalen of de patiënt echt leverschade heeft.
- Verschillende onderliggende oorzaken kunnen verschillende niveaus van SGPT-verhoging veroorzaken. Niet-alcoholische leververvetting is bijvoorbeeld de belangrijkste oorzaak van milde SGPT-verhoging in de VS. Leververvetting is een aandoening die gepaard gaat met obesitas en insulineresistentie. Milde SGPT-verhoging kan ook worden geassocieerd met zware inspanning of schildklieraandoeningen.
- Wees vooral voorzichtig met het gebruik van medicijnen die paracetamol bevatten. Acetaminophen is een veelgebruikt bestanddeel van veel vrij verkrijgbare medicijnen, waaronder pijnstillers en verkoudheids- en griepremedies.
-
Stop met het nemen van zelfzorgmiddelen. Als je lever is beschadigd en je blijft zelfzorgmiddelen slikken die je huisarts je niet heeft voorgeschreven, moet de lever deze medicijnen verwerken en schadelijke stoffen eruit halen, waardoor deze nog verder beschadigd kan worden. Neem alleen medicijnen die door je huisarts zijn voorgeschreven.
- Als je twijfelt, raadpleeg dan je huisarts. Er zijn medicijnen die de lever kunnen beschadigen.
- Medicijnen zoals antibiotica en ontstekingsremmende pijnstillers kunnen SGPT-waarden verhogen. Praat altijd met je huisarts over mogelijke leverschade.
-
Overweeg corticosteroïden te nemen. Deze medicijnen werken door de activiteit van het immuunsysteem van het lichaam te verminderen. Het vermindert ook ontsteking door de productie van ontstekingsstoffen in het bloed te verminderen. Je kunt deze medicatie oraal innemen, of ingespoten krijgen in een ader. De meest voorkomende corticosteroïden zijn Hydrocortison, Prednison en Fludocortison.
- Als de ontsteking voorbij is, kunnen de levercellen zich gaan herstellen waardoor de SGPT-waarden zullen dalen.
- Praat met je huisarts om corticosteroïden voorgeschreven te krijgen.
-
Neem virusremmers. De lever kan ook ontstoken zijn door een virus, zoals bij hepatitis. Als uit een bloedonderzoek is gebleken welk virus de oorzaak is van de ontsteking, zal je huisarts je een virusremmer voorschrijven, zoals bijvoorbeeld Entecavir, Sofosbuvir of Telaprevir.
- Dit werkt op dezelfde manier als corticosteroïden. Als de infectie is bestreden, zullen de lever nieuwe cellen gaan aanmaken, waardoor er minder SGPT in de bloedbaan kan komen.
-
Overleg met je huisarts over interferonen. Deze natuurlijke eiwitten worden door het lichaam geproduceerd als reactie op de aanwezigheid van lichaamsvreemde organismen zoals virussen, bacteriën, tumorcellen of parasieten. Door deze medicatie te nemen wordt het afweersysteem van het lichaam geprikkeld, zodat het de indringers gaat aanvallen.
- SGPT neemt af als de infectie is bestreden. De levercellen gaan zich herstellen, waardoor de waarden weer normaliseren.
- Interferonen kunnen een breed scala aan bijwerkingen veroorzaken, zoals duizeligheid, haaruitval, verminderde eetlust, uitputting, ademhalingsmoeilijkheden en griepachtige symptomen. [7] X Bron Praat altijd met een arts over mogelijke risico's en bijwerkingen voordat je met een nieuwe medische behandeling begint.
-
Overweeg supplementen te slikken. Aanpassingen in je leefstijl gecombineerd met kruidensupplementen kunnen de SGPT-waarden ook verlagen. Overleg met je huisarts om te bespreken of ze veilig en geschikt voor jou zijn. Mogelijke supplementen om te overwegen zijn:
- Mariadistel. Voorkomt en herstelt leverschade die is veroorzaakt door gifstoffen en medicijnen. De standaarddosis mariadistel is 200 mg, 2 tot 3 keer per dag. [8] X Bron Hikino H, Kiso Y (1988). Natural products for liver disease. Econ Med Plant Res., 2:39-72
- Inositol. Helpt de lever om vet af te breken. Dit kan echter wel buikpijn en diarree veroorzaken. Je kunt drie keer per dag 500 mg nemen.
- Kliswortel. Reinigt de lever en voorkomt leverschade. Neem drie keer per dag 500 mg.
-
Weet wat je streefwaarde van SGPT is. Referentiewaarden verschillen van laboratorium tot laboratorium, en zijn afhankelijk van de methode die wordt gebruikt. Maar de normale waarden liggen binnen een bepaalde reeks. De normale reeks voor SGPT-waarden is tussen de 10 tot 40 U/L. [9] X Bron
- De waarden zijn significant hoger (meer dan 15 keer de bovenwaarde) in het geval van hepatitis, en is iets minder verhoogd (5 - 15 keer de bovenwaarde) in geval van ernstige brandwonden, cirrose, geelzucht en levertumoren. Er is een lichte verhoging (minder dan 5 keer de bovenwaarde) bij alvleesklierontsteking, shock, de ziekte van Pfeiffer en een hartaanval.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24272594
- ↑ http://www.betterhealth.vic.gov.au/bhcv2/bhcarticles.nsf/pages/Liver_disease_fatty_liver_disease
- ↑ http://www.health.harvard.edu/newsletters/Harvard_Health_Letter/2011/januari/when-the-liver-gets-fatty
- ↑ http://www.cdc.gov/salt/
- ↑ American Association for the Study of Liver Disease, n.d.
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/nonalcoholic-fatty-liver-disease/symptoms-causes/syc-20354567
- ↑ https://www.medicalnewstoday.com/articles/320945.php
- ↑ Hikino H, Kiso Y (1988). Natural products for liver disease. Econ Med Plant Res., 2:39-72
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003473.htm