Pdf downloaden
Pdf downloaden
Een voedselvergiftiging oplopen is vervelend en kan zelf dodelijk aflopen. Begin bij stap 1 om de kans op voedselvergiftiging te verkleinen (zowel in een restaurant als thuis). We geven ook tips om voeding veilig klaar te maken.
Stappen
-
Let op bij het boodschappen doen. Voedselveiligheid begint in de supermarkt, dus doe verantwoord boodschappen:
- Controleer de houdbaarheidsdatum op alle producten en gebruik je gezonde verstand om te bepalen of de voeding op de juiste temperatuur wordt bewaard.
- Stop vlees- en kipproducten in aparte tassen en laat rauw vlees niet in contact komen met andere voedingsmiddelen tijdens het winkelen en op weg naar huis.
-
Houd gekoelde producten koud. Houd de temperatuur van gekoelde en bevroren producten zo laag mogelijk, met name op weg naar huis:
- Wikkel de producten in krantenpapier of koop een kleine koeltas om gekoelde en bevroren producten te vervoeren.
- Probeer gekoelde en bevroren producten als laatste in je karretje of mandje te stoppen.
- Berg voeding zo snel mogelijk en op de juiste manier op zodra je thuiskomt.
-
Was altijd je handen voor en na het bereiden van voeding. Was je handen grondig met warm water en desinfecterende zeep voor en nadat je eten klaarmaakt, zeker wanneer je rauw vlees hebt aangeraakt.
- Was vaatdoeken en handdoeken regelmatig om te voorkomen dat bacteriën zich in de stof ophopen.
- Was je handen altijd nadat je huisdieren hebt aangeraakt (vooral reptielen, schildpadden en vogels), nadat je naar toilet bent geweest en nadat je katttengrit hebt aangeraakt.
-
Houd de keuken schoon. Het is erg belangrijk om het aanrecht en andere plekken waar je eten klaarmaakt schoon te houden, zeker wanneer je risicovolle voeding klaarmaakt, zoals vlees, kip en eieren.
- Het is niet nodig om ontsmettingsmiddel te gebruiken, warm water met een verdunde zeepoplossing is voldoende om het aanrecht, snijplanken en ander keukengerei mee schoon te maken.
- Maak ook de gootsteen schoon nadat je rauw vlees hebt gewassen, anders kunnen de bacteriën overgaan op schone vaat.
-
Gebruik verschillende snijplanken om rauw vlees/gevogelte en groenten op te snijden. Houd deze snijplanken van elkaar gescheiden om kruisbesmetting van bacteriën van vlees naar andere voedingsmiddelen te voorkomen.
- Als je maar één snijplank hebt, moet je deze na gebruik elke keer goed desinfecteren (zie bij "Tips" hoe je een bleekoplossing kunt maken).
- Er wordt aangeraden om plastic snijplanken te gebruiken in plaats van houten snijplanken, omdat deze laatste moeilijker schoon te maken zijn.
-
Wees voorzichtig met ontdooien. Ontdooi geen voeding (met name vlees en gevogelte) op kamertemperatuur om het ontdooiproces te versnellen.
- Voedingsmiddelen moeten altijd in de koelkast ontdooid worden. Op kamertemperatuur ontdooit de buitenkant te snel, waardoor bacteriën de kans krijgen zich te vermenigvuldigen.
- Je kunt ook voeding ontdooien in de magnetron met de speciale functie voor "ontdooien" of "halve kracht". Je kunt voedingsmiddelen ook veilig ontdooien door ze onder de koude kraan te houden. [1] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Wanneer voeding helemaal ontdooid is, moet het snel gebruikt worden. Vries voedingsmiddelen nooit opnieuw in zonder ze eerst te koken.
-
Bak voeding goed door. Dit geldt met name voor risicovolle voedingsmiddelen, zoals rood vlees, gevogelte en eieren.
- Door deze producten goed door te bakken, worden schadelijke ziektekiemen vernietigd. Raadpleeg een kookboek voor de juiste kooktijd (houd hierbij rekening met het gewicht van de voeding en de temperatuur van de oven).
- Gebruik een vleesthermometer als je twijfelt over de kooktijd. Een thermometer geeft duidelijkheid: kip en kalkoen zijn gaar bij een temperatuur van 74°C, biefstuk bij 63°C en hamburgers bij 71°C. [2] X Bron
-
Houd warme voeding warm en koude voeding koud. Bacteriën vermenigvuldigen zich het snelst bij een temperatuur tussen 4,5°C en 65°C, dus het is belangrijk om boven of onder deze temperaturen te blijven.
- Zorg ervoor dat de temperatuur in de koelkast op 4°C of lager is ingesteld en dat voeding minstens een temperatuur van 74°C bereikt tijdens het koken.
-
Verwarm restjes goed voordat je ze opdient. Restjes die niet goed worden opgewarmd, kunnen nog steeds actieve ziekteverwekkers bevatten. Verwarmen heeft echter geen zin meer als de voeding al bedorven is.
- Bewaar restjes niet te lang. Gooi restjes weg of gebruik ze om compost van te maken wanneer je ontkleuring, slijm, schimmelvorming, enz. ontdekt.
- Verwarm restjes nooit meer dan één keer. Vries voeding ook nooit een tweede keer in zonder het te koken (je kunt bijvoorbeeld rauw voedsel veilig invriezen, ontdooien, koken en dit klaargemaakte voedsel opnieuw invriezen, ontdooien en verwarmen. Als er nog wat over is van dit opnieuw verwarmde voedsel, gooi het dan weg, of je loopt de kans goed ziek te worden!
Advertentie
-
Let op hoe voeding het beste bewaard kan worden. De manier van opbergen hangt af van het soort voeding.
- Droog voedsel, zoals pasta, rijst, linzen, bonen, levensmiddelen in blik en granen, kunnen op een koele droge plek bewaard worden, bijvoorbeeld in de voorraadkast of keukenkast.
- Andere voedingsmiddelen kunnen lastiger zijn en moeten op een bepaalde manier bewaard worden:
-
Vries voedingsmiddelen in of zet ze in de koelkast, indien nodig. Leg ingevroren producten binnen 2 uur nadat je ze uit de vriezer hebt gehaald weer in de vriezer (liefst sneller natuurlijk, direct na thuiskomst).
- Vlees, gevogelte, eieren, vis, kant-en-klaarmaaltijden, zuivelproducten en restjes moeten altijd in de koelkast worden bewaard.
- Veel voedingsmiddelen moeten na het openen van de verpakking in de koelkast of op een koele donkere plek, zoals de kelder of de voorraadkast, bewaard worden. Kies bij twijfel voor een koelere plek.
-
Bewaar eten nooit in een open bakje of op een bord. Voeding mag nooit in een open bakje of op een bord zonder deksel bewaard worden. Dit geldt in het bijzonder voor rauw vlees en restjes.
- Dek alle voedsel af met plasticfolie of aluminiumfolie, bewaar het in een bakje voorzien van een hermetisch afsluitbare deksel of in een afsluitbaar plastic zakje.
- Bewaar voeding nooit in een geopend blikje, want dat is een broedplaats voor bacteriën. Haal bijvoorbeeld overgebleven tomatensaus en maïs uit het blik en doe het in een plastic bakje. [3] X Bron
-
Let op de houdbaarheidsdatum. Alle voeding, ongeacht de manier van bewaren, moeten snel en vóór de uiterste houdbaarheidsdatum opgegeten worden.
- Zelfs specerijen en gedroogde kruiden verliezen hun heilzame eigenschappen en smaak als ze te lang worden bewaard en kunnen zelfs schadelijk zijn als ze na de uiterste houdbaarheidsdatum worden genuttigd.
- Eet nooit voedsel uit beschadigde of uitgezette blikken of wanneer de verpakking een verbroken zegel vertoont, ook al is de uiterste houdbaarheidsdatum nog niet verstreken. [4] X Bron
-
Bewaar voedingsmiddelen afgescheiden van elkaar. Houd rauw vlees, rauwe eieren en gevogelte altijd op afstand van gekookt voedsel, vers fruit en groenten.
- Bewaar rauw vlees afgedekt op de onderste plank van de koelkast. Hierdoor kan het geen andere voedingsmiddelen aanraken of erop druppelen. [5] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron
-
Bescherm voeding tegen insecten en andere dieren. Voeding kan gemakkelijk besmet raken als ze binnen het bereik van huisdieren en ziekteoverbrengende insecten staan.
- Bewaar voeding op een geschikte plek (afgesloten in een dichte koelkast, vriezer of kast). Zo kunnen insecten en andere dieren er niet bij.
- Het gevaar schuilt echter meer in besmetting door viervoeters tijdens het klaarmaken en opdienen van voeding. Laat voeding niet onbeheerd achter tijdens de bereiding en dek klaargemaakt voedsel af met een deksel of plasticfolie totdat het wordt opgediend.
-
Pas extra op bij warm weer. Voeding raakt veel sneller besmet met bacteriën bij warm weer.
- Zorg er bij een picknick of barbecue voor dat iedereen zijn eten snel opeet en dat restjes binnen een uur in de koelkast staan.
Advertentie
-
Was altijd je handen voor het eten. Was je handen met warm water en desinfecterende zeep. Droog ze vervolgens goed af met een schone handdoek.
-
Vermijd niet-gepasteuriseerde melk en fruitsappen. Gepasteuriseerde voedingsmiddelen hebben een proces ondergaan dat ziektekiemen doodt.
- Het staat meestal op het etiket als melk en fruitsappen zijn gepasteuriseerd. Gebruik geen producten die met niet-gepasteuriseerde melk zijn bereid, zoals bepaalde kazen.
- Gecommercialiseerd sap en geconcentreerd sap, dat op kamertemperatuur wordt verkocht en lang houdbaar is, is ook gepasteuriseerd, ook al wordt dit niet altijd vermeld op het etiket.
-
Eet voedsel kort nadat het is bereid op. Zo krijgen ziektekiemen niet de kans om zich te vermenigvuldigen.
- Volg de "2-5-4"-regel voor restjes: laat voeding na bereiding niet langer dan 2 uur buiten de koelkast staan, bewaar voeding in de koelkast in bakjes die niet meer dan 5 cm diep zijn en gooi restjes weg die ouder zijn dan 4 dagen.
-
Was rauwe voeding en wrijf het schoon. Voeding die niet wordt gekookt voordat het wordt opgegeten, zoals vers fruit en groenten, moeten onder de kraan worden gewassen en ook worden schoongewreven en geschild waar nodig.
- Je moet ook voeding wassen die je vervolgens gaat schillen, want vuiligheid op de schil kan tijdens het schillen in het vruchtvlees terechtkomen.
- Voorgewassen sla en andere groenten die in een zak zitten, hoeven niet extra gewassen te worden, omdat dat juist het risico op vervuiling van de schone voeding vergroot. [2] X Bron
-
Wees erg voorzichtig met rauwe vis en rauw vlees. Sushi, tartaar, enz. zijn delicatessen die heerlijk zijn als ze goed zijn klaargemaakt. Maar het is essentieel om voor een goede hygiëne te zorgen bij de bereiding van deze gerechten. Eet deze producten alleen bij gerenommeerde aanbieders!
- Vermijd bij een buffet sushi, rauwe kokkels en vergelijkbare voeding waarvan je niet weet hoe lang het er al ligt zonder goede koeling. Als je deze gerechten thuis maakt, gebruik dan de beste en verste ingrediënten, houd je aan de hier genoemde regels voor een goede hygiëne en eet de hapjes direct na bereiding op.
- Vers betekent niet altijd "rechtstreeks van het dier," want ingevroren sushi is aanzienlijk veiliger dan vers gevangen vis, omdat door het invriezen sporen van parasieten worden gedood.
- Het is heel moeilijk om rauw vlees goed en veilig te bereiden, dus maak het in geval van twijfel niet zelf klaar. Bewaar nooit restjes rauw vlees.
-
Vermijd rauwe eieren. Rauwe eieren zijn vaak de boosdoeners bij voedselvergiftiging.
- Dit komt doordat salmonellabacteriën relatief vaak voorkomen in rauwe eieren.
- Gebruik geen rauwe eieren in gezonde smoothies of shakes om het proteïnegehalte te vergroten. Gebruik eivervanger of proteïnepoeder.
- Eet geen voeding waar rauwe eieren in zitten, zoals niet gebakken koekjesdeeg of cakebeslag. Zelfs van een klein hapje kun je ziek worden. [2] X Bron
-
Eet geen rauwe schelpdieren. Je neemt een enorm risico als je rauwe schelpdieren eet, ook al worden rauwe kokkels en oesters als delicatessen beschouwd. Er zijn ernstige risicofactoren verbonden aan het eten van schelpdieren, waardoor ze veel gevaarlijker zijn dan rauwe vis:
- Rood tij en andere natuurlijk voorkomende microbiële uitbraken kunnen schelpdieren besmetten, die vergif ophopen in hun vlees. Het risico op hepatitis is groot en met name alcoholisten en mensen met leverbeschadiging lopen groot risico.
- Als je toch rauwe schelpdieren eet, zorg er dan voor dat je ze levend aanschaft. Dat betekent dat de schelpen van mosselen, kokkels en oesters gesloten zijn, of dicht gaan als je erop tikt. Gooi de schelp weg als hij open staat.
-
Let extra goed op andere indicaties wanneer je uit eten gaat. Elk jaar worden er mensen ziek door voeding van restaurants en afhaalrestaurants die hun zorg voor voedselveiligheid en hygiëne niet op peil hebben. Daarom is het zelfs (of vooral) als je uit eten gaat belangrijk om goed op de voedselveiligheid te letten.
- Controleer het restaurant. De zorg voor hygiëne moet ervan af te zien zijn. Bezoek voor het eten de toiletten. Als ze vies zijn, kun je ervan uitgaan dat de keuken dat ook is.
- Pas op met buffetten. Controleer of warm eten goed warm bewaard wordt en niet lauwwarm is. Rijst kan voedselvergiftiging veroorzaken als het te lang buiten de koelkast wordt bewaard. Salades vormen ook een probleem als ze niet vers zijn.
- Wees voorzichtig met bepaalde saladedressings. Mayonaise, hollandaisesaus, bearnaisesaus en andere sauzen die rauwe eieren bevatten. Pas ook op met schuimpjes.
- Stuur eten dat niet gaar is terug. Als je vlees of een gerecht met ei geserveerd krijgt dat nog niet gaar is, twijfel dan niet om het terug te sturen naar de keuken. Vraag om het verder te laten garen en vergeet niet om ook een schoon bord te vragen.
-
Eet het niet op in geval van twijfel. Vertrouw op je zintuigen! Als het voedsel er vreemd uitziet, vies ruikt of anderszins zorgen baart, laat het dan staan.
- Als het voedsel niet goed smaakt of je er misselijk van wordt, ook al heb je alle bovenstaande veiligheidsmaatregelen genomen, stop dat met eten en spuug het (op een beleefde manier) uit.
- Voorkomen is beter dan genezen!
Advertentie
-
Begrijp hoe voedselvergiftiging veroorzaakt kan worden. Je kunt voedselvergiftiging oplopen door voedsel of drank te nuttigen dat besmet is met een van de volgende substanties:
- Chemicaliën zoals insecticiden of giftige stoffen die in voeding voorkomen, zoals schimmels (bijv. giftige paddestoelen).
- Of maag- en darminfecties die worden veroorzaakt door bacteriën, virussen of parasieten.
- De meeste mensen bedoelen bovenstaande oorzaken als ze het over voedselvergiftiging hebben. [6] X Bron
-
Omgevingsfactoren en de manier van produceren houden risico's in. Omgevingsfactoren en productieprocessen kunnen een rol spelen in de overdracht van bacteriën die voeding kunnen besmetten.
- Het gebruik van chemicaliën, meststoffen, enz. kan voeding tijdens het groeiproces besmetten. Ga er nooit van uit dat producten gewassen worden voordat ze de boerderij verlaten.
- Bacteriën, parasieten, enz. laten zich gemakkelijk meenemen door de wind, drijven mee op water, liften mee met stofjes en overleven behaaglijk in de bodem. Ze maken deel uit van het ecosysteem en zullen altijd een bron blijven van een mogelijke voedselvergiftiging als er niet goed mee wordt omgegaan, in de zin van een consequente zorg voor hygiëne bij het bereiden van voeding.
-
Het risico dat voedselverwerking met zich meebrengt. Of het nu in een grote fabriek gebeurt of in je eigen keuken, voedselverwerking kan altijd een grote besmettingsbron zijn.
- Plekken waar voedsel wordt verwerkt moeten altijd grondig schoon worden gehouden, anders krijgt kruisbesmetting een kans, zeker als het om vleesproducten gaat.
- Bacteriën die van nature in darmen van dieren leven, zijn een grote bron van kruisbesmetting als er niet goed mee wordt omgegaan.
-
Let erop hoe je voedingsmiddelen bewaart. Voeding die op de verkeerde manier wordt bewaard, kan de boosdoener zijn van het overgaan van vuiligheid van het ene voedingsmiddel op het andere.
- Het is erg belangrijk om hierop te letten, want je denkt er vaak niet aan dat bepaalde voedingsmiddelen een bron van besmetting kunnen vormen en je hebt niet door dat er kruisbesmetting heeft plaatsgevonden.
- Als er bijvoorbeeld een rauwe kippenpoot naast een tros druiven heeft gelegen, kan dat een mogelijke bron van besmetting en voedselvergiftiging zijn.
-
Wees bewust van het risico bij de bereiding van voedsel. Voedselbesmetting vindt vaak plaats tijdens het klaarmaken van voeding.
- Een zieke kan ziektekiemen overdragen, van griep tot buikgriep.
- Een snijplank dat voor vlees wordt gebruikt en vervolgens niet wordt gewassen voordat er groente op wordt gesneden, is ook een bron van mogelijke besmetting.
- Ongewassen handen, een vuil aanrecht, insecten en knaagdieren in de keuken, enz. zijn allemaal bronnen van mogelijke voedselbesmetting.
-
Herken de symptomen van voedselvergiftiging. Als je ooit voedselvergiftiging hebt gehad, dan weet je hoe naar het is.
- De symptomen kunnen enigszins verschillen afhankelijk van de ernst van de vergiftiging, maar de meeste mensen krijgen te maken met een combinatie van de volgende ongemakken: misselijkheid en overgeven, waterige diarree (soms met bloed), buikpijn en buikkrampen, koorts.
- De symptomen kunnen een paar uur na het eten van het besmette voedsel beginnen, of zelfs pas een paar weken erna. Voedselvergiftiging duurt meestal 1 tot 10 dagen.
- Ga naar de dokter wanneer je vloeistoffen niet binnen kunt houden of uitgedroogd raakt, bloed in je braaksel ziet, meer dan drie dagen aan de diarree bent, zeer hevige buikpijn hebt of je temperatuur boven 38,5 ºC komt. [7] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Wees extra voorzichtig als je tot een risicogroep behoort. Mensen in bepaalde risicogroepen, zoals zwangere vrouwen, zeer kleine kinderen, mensen met een verzwakt immuunsysteem en ouderen, moeten extra voorzichtig zijn en voedselvergiftiging vermijden.
- De gevolgen van voedselvergiftiging kan veel ernstiger zijn voor mensen in deze risicogroepen en kan zelfs tot foetale afwijkingen leiden bij zwangere vrouwen.
- Mensen die tot deze risicogroepen behoren moeten extra voorzichtig zijn en zachte kaas vermijden (zoals feta, brie en camembert), afhaaleten vermijden of heel goed opwarmen en in het algemeen voeding heel heet opwarmen. [8] X Bron
Advertentie
Tips
- Herken de symptomen die op voedselvergiftiging duiden:
- Maagkrampen of maagpijn
- Misselijkheid
- Overgeven
- Diarree
- Verhoogde temperatuur, koorts
- Hoofdpijn, keelpijn
- Griepsymptomen in het algemeen
- Plotseling opkomende vermoeidheid, energieverlies en/of slaperigheid
- Desinfecteren van snijplanken met bleekmiddel: Meng 1 theelepel (5 ml) bleekmiddel op 1 liter water. Was de snijplank eerst in heet zeepwater en desinfecteer hem vervolgens met de bleekoplossing.
- Het kan helpen om op de snijplanken de volgende woorden te schrijven: "Alleen vlees", "Alleen groenten", "Alleen brood" enz. Dan is niet alleen handig voor degene die meestal kookt, maar ook voor wanneer er iemand anders mee wilt helpen in de keuken.
- Als je toch niet-gepasteuriseerde producten gebruikt, moet je ervoor zorgen dat ze van een erkende leverancier afkomen, op de juiste manier bewaard worden en snel gebruikt worden. Als je bijvoorbeeld je eigen koe melkt, houd de hygiëne gedurende het hele melkproces dan zeer goed in de gaten, van de manier van voeden en huisvesten van de koe tot aan de manier van melken en ontsmetting van de melkmachine en melkvaten.
- Restaurants horen zich te houden aan hygiënecodes, hierin staat onder andere de minimumtemperatuur voor het bakken van vlees (72ºC).
Advertentie
Waarschuwingen
- Als er "biologisch" of "natuurlijk geteeld" op de verpakking van voeding staat, wilt dat nog niet zeggen dat je het thuis niet hoeft te wassen voordat je het in je mond stopt. Deze woorden betekenen niet "schoon"! Ze slaan op de productiemethode of worden vermeld met het oog op marketing. Je moet biologische producten altijd wassen en schoonwrijven, net als andere producten.
- Vermijd tijdens een bedrijfspicknick altijd salades met mayonaise die niet gekoeld staan (zoals aardappelsalade, eiersalade, pastasalade).
- Zorgvuldig schoon klaargemaakte salades zijn een uitstekende bron van vitamines en vezels, maar saladebuffetten zijn een van de meest voorkomende oorzaken van voedselvergiftiging. Het is veiliger om zelf thuisgewassen salade mee te nemen.
- Je kunt ernstig ziek worden van voedselvergiftiging. Ga meteen naar de dokter als je vermoedt dat je voedselvergiftiging hebt.
- In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, zijn houten snijplanken niet gevaarlijker dan plastic snijplanken. Bacteriën kunnen zich weliswaar verstoppen in kleine barstjes, maar uit onderzoek is gebleken dat zij zich in hout niet vermenigvuldigen en waarschijnlijk eerder sterven dan in plastic. [9] X Bron Wat voor snijplank je ook gebruikt, houd hem altijd schoon.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/food-poisoning/basics/prevention/con-20031705
- ↑ 2,0 2,1 2,2 http://www.health.com/health/gallery/0,,20361532_3,00.html
- ↑ http://www.betterhealth.vic.gov.au/bhcv2/bhcarticles.nsf/pages/Food_poisoning_how_to_prevent_it?open
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/007441.htm
- ↑ http://www.nhs.uk/Livewell/homehygiene/Pages/Foodpoisoningtips.aspx
- ↑ Food poisoning - Merriam-Webster's Medical Dictionary, © 2007 Merriam-Webster, Inc.
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/food-poisoning/basics/symptoms/con-20031705
- ↑ http://www.webmd.com/food-recipes/food-poisoning/preventing-food-poisoning
- ↑ UC-Davis Food Safety Laboratory: Cutting Board Research
- Food Safety - US government site on food safety tips.
- Wikipedia - background information on food poisoning.
Over dit artikel
Deze pagina is 4.723 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
