Pdf downloaden
Pdf downloaden
De beschikbaarheid van bloed van goede kwaliteit is binnen de moderne geneeskunde van groot belang. Menselijk bloed kan niet kunstmatig gemaakt worden en moet daarom worden afgenomen bij vrijwillige donoren. Veel mensen vinden het om verschillende redenen echter eng om bloed te doneren. Ze zijn bijvoorbeeld bang dat het pijn doet of dat ze door bloed te doneren een ziekte op zullen lopen. Bloed doneren is veilig omdat er een groot aantal voorzorgsmaatregelen wordt genomen, en daarom is er geen reden om bang te zijn om bloed af te geven. De grootste risico´s bij het doneren van bloed zijn kleine bijverschijnselen zoals duizeligheid, flauwvallen, of blauwe plekken. Door een paar simpele stappen te volgen kun je jezelf zo goed mogelijk voorbereiden als je bloed gaat doneren.
Stappen
-
Ga na of je in aanmerking komt. De vereisten om in aanmerking te komen voor het doneren van bloed bij een bloedbank of bloeddonorcentrum verschillen per land. Die vereisten kunnen variëren van ziektes waar je bloed mee besmet kan zijn, tot je reisverleden, leeftijd en gewicht. Over het algemeen zul je bloed mogen doneren als je aan bepaalde criteria voldoet.
- Je moet gezond en fit zijn en je mag op het moment dat je gaat doneren geen enkele ziekte onder de leden hebben. Doneer geen bloed als je verkouden bent, een koortslip hebt, hoest, een virusinfectie hebt opgelopen of last van je maag hebt. Ook als je bepaalde medicijnen neemt die alleen op doktersrecept verkrijgbaar zijn kan het zijn dat je geen bloed mag doneren.
- Je moet tenminste 50 kilo wegen.
- Je moet oud genoeg zijn. In Nederland moet je tussen de 18 en 70 jaar oud zijn om bloed te mogen doneren, maar in het buitenland kunnen andere regels gelden. Als je bloed wilt doneren buiten Nederland, vraag dan bij een plaatselijke bloedbank na hoe oud je moet zijn.
- Je mag maar eens in de 56 dagen bloed doneren. Als je korter dan 56 dagen geleden nog bloed gedoneerd hebt, dan kom je dus niet opnieuw in aanmerking als donor. [1] X Betrouwbare bron Red Cross Blood Donation Services Ga naar de bron
- Doneer geen bloed als je de afgelopen 24 uur een eenvoudige tandheelkundige behandeling hebt ondergaan, of een meer ingrijpende tandheelkundige behandeling in de afgelopen maand. [2] X Bron Tandheelkundige ingrepen zorgen er in het algemeen voor dat je een hoger risico loopt bacteriën in beweging te brengen. Die bacteriën kunnen in de bloedbaan terechtkomen en een systeeminfectie veroorzaken.
-
Maak een afspraak. Bloeddonorcentra kun je in een groot aantal landen op veel verschillende plaatsen vinden. Omdat deze centra tijd nodig hebben om jou klaar te maken voor het afgeven van bloed, moet je eerst een afspraak maken. Op die manier heb jij ook de tijd om ervoor te zorgen dat je voor die specifieke datum aan alle eisen voldoet. [3] X Betrouwbare bron Red Cross Blood Donation Services Ga naar de bron
- Als je liever geen afspraak maakt kun je ook wachten tot een oproep om bloed te doneren. In de Verenigde Staten worden zogenaamde “blood drives” gehouden, waarbij mensen worden opgeroepen om bloed te gaan doneren op een bepaalde locatie, of het kan zijn dat er acuut bloed nodig is voor een specifiek noodgeval.
-
Eet voeding die rijk is aan ijzer. Omdat er voor de bloedproductie in je lichaam ijzer nodig is, moet je twee weken vóór je afspraak beginnen met het eten van ijzerrijke voeding. Op die manier zul je sterker bloed hebben om te doneren en na afloop sneller herstellen. Voorbeelden van voedingsmiddelen die rijk zijn aan ijzer zijn spinazie, volle graanproducten, vis, kip, bonen, orgaanvlees, eieren en rundvlees. [4] X Betrouwbare bron Red Cross Blood Donation Services Ga naar de bron [5] X Betrouwbare bron Red Cross Blood Donation Services Ga naar de bron
- Door het gehalte aan vitamine C in je bloed op peil te houden zorg je er bovendien voor dat je het ijzer beter opneemt. Neem daarom citrusfruit, vruchtensappen of vitamine C supplementen.
-
Zorg dat je genoeg drinkt. Om je lichaam voor te bereiden op het bloedverlies moet je de avond en ochtend voordat je gaat doneren heel veel water of vruchtensap drinken. De hoofdoorzaak van flauwvallen en duizeligheid als je bloed gaat doneren is een verlaging van je bloeddruk of bloedsuikergehalte. Het risico daarop wordt in grote mate verkleind als je ervoor zorgt dat je goed gehydrateerd bent wanneer je je bij de bloedbank meldt. [6] X Bron
- Aanbevolen wordt om veel te drinken tijdens de 24 uur voorafgaande aan het moment van doneren, met name als het warm is. Dit houdt onder meer in dat je vier grote glazen water of sap moet drinken tijdens de laatste drie uur voordat je gaat doneren. [7] X Bron
- Als je plasma of bloedplaatjes gaat doneren, drink dan vier tot zes glazen vloeistof van ruim een kwart liter, twee tot drie uur voor het tijdstip van je afspraak. [8] X Bron
-
Zorg dat je de nacht vóór de donatie goed slaapt. Voordat je bloed gaat doneren moet je jezelf verzekeren van een goede nachtrust. Daardoor zul je je beter en alerter voelen tijdens het afgeven van je bloed, waardoor de kans dat je tijdens of na het doneren last krijgt van vervelende bijverschijnselen een stuk kleiner wordt. [9] X Betrouwbare bron Red Cross Blood Donation Services Ga naar de bron
- Dit houdt in dat je moet zorgen voor een goede, complete nachtrust (zeven tot negen uur slaap voor volwassenen) [10] X Bron voordat je bloed gaat doneren.
-
Eet drie uur voorafgaand aan de donatie. Doneer nooit bloed op een nuchtere maag. Door te eten houd je je bloedsuikergehalte stabiel, waardoor je je na het doneren beter zult voelen. De aanwezigheid van voedsel in je systeem helpt te voorkomen dat je flauwvalt of licht in je hoofd wordt. Je moet iets gezonds eten wat je een verzadigd gevoel geeft, zonder dat je er al te vol of opgeblazen van raakt.
- Eet geen zware maaltijd nuttigen voordat je gaat doneren. Als je ´s morgens vroeg gaat doneren, eet dan wat ontbijtgranen of geroosterd brood. Als je rond het middaguur bloed gaat afgeven, neem dan een lichte lunch, zoals een broodje en wat fruit.
- Eet niet vlak voor je afspraak, anders loop je het risico misselijk te worden tijdens het doneren.
- Vermijd vet eten tijdens de laatste 24 uur voorafgaand aan de donatie. Een verhoogd vetpercentage in je bloedbaan kan ervoor zorgen dat het onmogelijk wordt om precieze resultaten te verkrijgen tijdens de verplichte controleproeven die op het door jou gedoneerde bloed worden uitgevoerd. Als de bloedbank niet in staat is alle proeven uit te voeren, zullen ze je donatie weg moeten gooien. [11] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Zorg dat je het juiste legitimatiebewijs bij je hebt. De vereisten zijn per bloeddonorcentrum verschillend, maar je zult altijd op zijn minst één geldig legitimatiebewijs bij je moeten hebben voor je bezoek. Meestal kun je je legitimeren met bijvoorbeeld je rijbewijs, je bloeddonorpas, of twee alternatieve legitimatiebewijzen, zoals je paspoort of identiteitskaart. Zorg ervoor dat je die documenten op de dag van je afspraak bij je hebt. [12] X Betrouwbare bron Red Cross Blood Donation Services Ga naar de bron
- Een bloeddonorpas is een kaart die je krijgt van het bloeddonorcentrum waar je in het systeem wordt ingeschreven. Je kunt een bloeddonorpas ook via internet aanvragen, bij het centrum langsgaan en erom vragen, of je kunt ernaar vragen wanneer je voor het eerst gaat doneren, zodat je hem tijdens je volgende donatiebezoeken mee kunt nemen. [13] X Betrouwbare bron Red Cross Blood Donation Services Ga naar de bron
-
Vermijd bepaalde activiteiten. In de uren voorafgaand aan je afspraak moet je bepaalde activiteiten vermijden die ervoor zouden kunnen zorgen dat je geen bloed meer kunt doneren of die je bloed zouden kunnen vervuilen. Je moet het laatste uur voor je afspraak niet roken en je moet alcohol de laatste 24 uur voorafgaand aan de donatie ook vermijden. Kauw tijdens de laatste uren voor je donatie ook geen kauwgum en zuig niet op pepermuntjes of anderen snoepjes.
- Kauwgum kauwen of op pepermuntjes of snoepjes zuigen zorgt ervoor dat de temperatuur in je mond oploopt, waardoor het kan lijken of je koorts hebt waardoor je niet meer in aanmerking zou komen om bloed af te geven.
- Als je bloedplaatjes doneert moet je bovendien zorgen dat je geen aspirientjes of andere niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen neemt in de laatste twee dagen voordat je gaat doneren. [14] X Bron
Advertentie
-
Vul de formulieren in. Wanneer je je meldt op het tijdstip van je afspraak, zul je om te beginnen een hele lijst met vragen moeten beantwoorden over je algehele gezondheid en waarschijnlijk zul je ook een vertrouwelijk formulier in moeten vullen met je medische voorgeschiedenis. Het soort vragen dat er aan je gesteld zal worden kan variëren afhankelijk van waar je je bevindt, maar bereid je erop voor dat als je op dat moment één of meerdere medicijnen gebruikt, je daar in ieder geval de naam of de namen van zult moeten opgeven, naast de namen van alle reisbestemmingen die je de afgelopen 3 jaar hebt bezocht. [15] X Bron
- De Amerikaanse organisatie United Blood Services wordt gereguleerd door het Amerikaanse Bureau voor Toezicht op Voedings- en Geneesmiddelen (in het Engels afgekort tot FDA). Het centrum moet zich houden aan de voorschriften die zijn bepaald door het FDA. Hun richtlijnen zijn gericht op de openbare veiligheid en als een bepaald soort gedrag, een bepaalde ziekte, of een bepaald geneesmiddel naar hun oordeel het risico op verontreiniging of de overdracht van een ziekte met zich meebrengt, dan wordt de betreffende persoon gevraagd geen bloed te doneren. Deze richtlijnen zijn niet bedoeld om wie dan ook te discrimineren.
- Bepaalde activiteiten vergroot de kans op ziektes in je bloed en mocht je één of meerdere van die activiteiten beoefenen, dan zul je daarover ondervraagd worden. Hieronder vallen het spuiten van drugs, bepaalde seksuele activiteiten, het gebruik van bepaalde medicijnen, en het wonen in bepaalde landen. Als je één of meerdere van die vragen met ja beantwoordt, zul je geen bloed mogen afgeven.
- Er bestaan ook bepaalde ziektes, zoals hepatitis, HIV, aids en de ziekte van Chagas, die het voor de drager onmogelijk maken om ooit bloed te doneren.
- Antwoord eerlijk op alle vragen die je krijgt. Het kan zijn dat de persoon die je ondervraagt dieper ingaat op gevoelige onderwerpen, maar het is belangrijk dat je eerlijk bent zodat het centrum erachter kan komen of ze je bloed kunnen gebruiken. [16] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Laat het lichamelijk onderzoek uitvoeren. Nadat je alle onderdelen van de vragenlijst hebt afgewerkt, zul je een kort lichamelijk onderzoek moeten ondergaan. Dit houdt meestal in dat een verpleegkundige je bloeddruk en polsslag komt meten en je lichaamstemperatuur opneemt. Vervolgens zal hij of zij je een klein prikje in je vinger geven om de hemoglobine- en ijzerwaarden in je bloed te controleren.
- Je bloeddruk, polsslag, temperatuur, hemoglobine- en ijzerwaarden moeten binnen een bepaalde marge vallen voordat je bloed kunt afgeven. Dit garandeert dat je bloed gezond is en zal voorkomen dat je je misselijk of slap gaat voelen. [17] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Bereid jezelf mentaal voor op de donatie. Veel mensen die bloed gaan doneren zijn bang voor naalden of houden er niet van om met een naald te worden geprikt. Je kunt jezelf afleiden of jezelf voorbereiden op wat er gaat gebeuren zodat je er minder moeite mee zult hebben. Haal een keer diep adem voordat de naald in je arm wordt geprikt. Je kunt jezelf ook prikken in de arm waar je geen bloed mee gaat afgeven om je aandacht van de andere arm af te leiden.
- Probeer niet je adem in te houden. Als je dat doet, kun je namelijk flauwvallen.
- Je kunt er zeker van zijn dat de meeste mensen weinig of geen pijn voelen, meestal voelen ze alleen maar een klein prikje. Het grootste probleem is het ongemak, dus hoe minder gespannen je bent, hoe beter. [18] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Laat de verpleegkundige je bloed afnemen. Wanneer je het lichamelijke onderzoek hebt ondergaan zal de zuster of verpleger je vragen om achterover te leunen in een ligstoel of om helemaal plat te gaan liggen. Er zal een band om je arm worden gebonden om je aderen beter zichtbaar te maken en om ervoor te zorgen dat je bloed sneller gaat pompen. De zuster of verpleger zal de binnenkant van je elleboog desinfecteren, omdat daar de naald in zal worden geprikt. Vervolgens prikt hij of zij de naald in je arm, die vastzit aan een lange buis. De zuster of verpleger zal je vragen een paar keer met je hand te pompen en je bloed zal naar buiten komen.
- De zuster zal eerst een paar ampullen met bloed afnemen om te testen en vervolgens zal je bloed de zak vullen. Meestal geef je ongeveer een halve liter bloed per keer.
- Deze procedure duurt normaal gesproken 10 minuten tot een kwartier. [19] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Ontspan je. Zenuwachtigheid kan er ook voor zorgen dat je bloeddruk omlaag gaat en je kunt je er duizelig door gaan voelen. Door te praten met de persoon die je bloed afneemt ga je je waarschijnlijk beter voelen. Vraag hem of haar alles wat er gebeurt aan je uit te leggen.
- Ga op zoek naar manieren om jezelf af te leiden, zoals een liedje zingen, een tekst opzeggen, het einde voorspellen van een boek dat je aan het lezen bent of van een televisieserie die je volgt, naar je telefoon of mp3-speler luisteren, of gewoon denken aan het waardige eindresultaat van je donatie.
-
Rust uit en herstel. Zodra je klaar bent met het afgeven van bloed en de verpleegkundige je arm verbindt, zal hij of zij je vragen rechtop te gaan zitten en 15 minuten te wachten om te voorkomen dat je flauwvalt of duizelig wordt. Je zult ook iets te eten krijgen en wat sap om het vochtgehalte en de bloedsuikers in je lichaam aan te vullen. De zuster zal je ook aanraden om de rest van de dag bepaalde dingen te vermijden en gedurende de 48 uur na de donatie veel te blijven drinken.
- De rest van de dag moet je geen zware dingen tillen en je moet intensief gaan sporten of andere inspannende dingen doen.
- Als je later op de dag wat licht in je hoofd bent, ga dan even liggen met je voeten in de lucht.
- Laat het verband tot vier of vijf uur na de donatie zitten. Als er een grote blauwe plek zichtbaar wordt, leg dan een koud compres op de plek van de prik. Als het pijn doet, neem dan een zonder recept verkrijgbare pijnstiller ter verlichting. [20] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Als je je gedurende langere periodes ziek voelt na het doneren, neem dan contact op met je huisarts zodat die na kan gaan of alles in orde is.
Advertentie
Tips
- Neem een grote fles sinaasappelsap mee. Sinaasappelsap geeft je snel een dosis energie als je net bloed hebt afgegeven.
- Ga tijdens het doneren plat liggen. Op die manier help je ervoor te zorgen dat je bloeddruk lager wordt en het voorkomt dat je je licht in je hoofd gaat voelen, zeker als het de eerste keer is dat je doneert.
- Wanneer je de procedure eenmaal kent, vraag dan eens of je ook bloedplaatjes zou kunnen doneren. Bloedplaatjes doneren duurt langer maar je zult je rode bloedcellen behouden. Bloedplaatje zorgen ervoor dat je bloed stolt en zijn een product dan van levensbelang is voor de behandeling van ernstig zieke patiënten.
- Als je het gevoel hebt dat je flauw gaat vallen, zeg het dan tegen het medisch personeel. Zij zullen je helpen in een achterover leunende houding in de stoel te gaan liggen. Als je al niet meer in het donatiecentrum bent, doe dan je hoofd tussen je knieën zodat er meer bloed naar je hoofd gaat stromen, of ga liggen en doe als het kan je benen omhoog. Probeer dit te voorkomen door in de kliniek voldoende tijd te nemen om uit te rusten en je lichaam van energie te voorzien met het sap en het tussendoortje dat je na afloop krijgt aangeboden.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.redcrossblood.org/donating-blood/eligibility-requirements
- ↑ http://www.nzblood.co.nz/?t=41
- ↑ http://www.redcrossblood.org/m/getting-ready
- ↑ http://www.redcrossblood.org/m/getting-ready
- ↑ http://www.redcrossblood.org/donating-blood/tips-successful-donation
- ↑ http://www.nzblood.co.nz/?t=50
- ↑ http://www.donateblood.com.au/learn/before-and-after-you-donate
- ↑ http://www.cslplasma.com/become-a-donor/donation-success
- ↑ http://www.redcrossblood.org/donating-blood/tips-successful-donation
- ↑ https://sleepfoundation.org/how-sleep-works/how-much-sleep-do-we-really-need
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/blood-donation/basics/how-you-prepare/prc-20020069
- ↑ http://www.redcrossblood.org/m/getting-ready
- ↑ http://www.redcrossblood.org/forms/order-blood-donor-card
- ↑ http://www.lifesource.org/donate-blood/donor-preparation/
- ↑ http://www.lifesource.org/donate-blood/donor-preparation/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/blood-donation/basics/what-you-can-expect/prc-20020069
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/blood-donation/basics/what-you-can-expect/prc-20020069
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/blood-donation/basics/what-you-can-expect/prc-20020069
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/blood-donation/basics/what-you-can-expect/prc-20020069
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/blood-donation/basics/what-you-can-expect/prc-20020069
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
