Pdf downloaden
Pdf downloaden
Komboecha thee is een gefermenteerd zoet voedzaam afkooksel. Komboecha heeft naast een zoete theesmaak een zure, azijnachtige smaak. De sterkte van de theesmaak kan aangepast worden door het aantal theezakjes die je er bij het gekookte water doet. Komboecha is verkrijgbaar bij de meeste reformwinkels en bij de biologische schappen van sommige supermarkten. Hieronder kun je lezen hoe je het zelf thuis kan maken.
Ingrediënten
- Een komboecha moederzwam. Deze wordt ook wel een scoby (Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast) of komboecha cultuur genoemd. In dit artikel wordt de term cultuur gebruikt. Je kan de moederzwam makkelijk via internet bestellen. Of, als je geluk hebt, kun je er een van een vriend krijgen die er een over heeft! Als je eenmaal de moederzwam hebt hoef je in principe nooit meer een nieuwe te kopen. Volg dan wel de stappen op die nodig zijn om de oude moederzwammen te bewaren.
- Een beetje komboecha thee die al gemaakt is of wat natuurazijn.
-
Thee. Zowel theezakjes als losse thee zijn geschikt. Soms smaakt gewone thee van lage kwaliteit zelfs nog beter dan de dure theesoorten. Thee waar olie in zit zoals bergamotolie in earl grey kan de zwam beschadigen waardoor langer duurt voordat je goede resultaten boekt. Veel theesoorten zijn geschikt:
- Groene thee
- Zwarte thee
- Echinacea thee
- Citroenmelisse
- Suiker. Zowel gewone geraffineerde witte suiker als biologische rietsuiker werken prima. Je kan ook experimenteren met andere voedingsstoffen die gefermenteerd kunnen worden zoals geconcentreerd vruchtensap, aangelengd met thee. De meeste mensen kiezen voor biologische ingrediënten. Door drankjes met kunstmatige toevoegingen bijvoorbeeld kunnen de zwam en de thee verkleuren.
Stappen
-
Was je handen grondig met warm water en gebruik geen antibacteriële zeep omdat dit de komboecha kan besmetten en de goede bacteriën van de cultuur kan vernietigen. In plaats van antibacteriële zeep kun je ook appel- of natuurazijn gebruiken om je handen en de materialen die je gebruikt mee te wassen. Het gebruik van latex, rubberen of pvc handschoenen wordt ook aangeraden, vooral als je de cultuur direct gaat aanraken.
-
Vul een grote pan of ketel met 3 liter water en zet het fornuis op een hoge stand.
-
Kook het water minstens 5 minuten zodat het gezuiverd wordt.
-
Voeg ongeveer 5 theezakjes aan het hete water toe. Je kan de theezakjes er na het brouwen uithalen of er in laten zitten tijdens het opvolgen van de volgende twee stappen.
-
Zet het vuur uit en voeg een kopje suiker toe. De cultuur wordt gevoed door de suiker. Deze stap is dus een belangrijke stap in het fermentatieproces. Suiker maakt het water stroperig als het water kookt; zet dus het vuur uit voordat je de suiker toevoegt.
-
Dek de pan af en laat de thee afkoelen tot kamertemperatuur (rond 24 ºC). Dat duurt even maar de cultuur toevoegen als het water nog heet is kan niet omdat deze dan te veel beschadigd raakt.Advertentie
-
Was een glazen pot (een kom of fles met een brede opening kan ook) grondig in de gootsteen met heet water. Als je niet veel extra water over hebt om de pot goed mee schoon te maken kun je twee druppels jodium in de pot doen, wat water toevoegen en goed schudden zodat het kan gaan ontsmetten. Spoel de pot af en wacht even. Je kan de pot ook 10 minuten in de oven op 140°C zetten. Doe dit echter alleen als de pot van aardewerk of porselein is gemaakt.
-
Als de thee afgekoeld is schenk je het in de glazen pot en voeg je de komboecha thee die al gemaakt is toe. Dit maakt ongeveer 10% van de totale hoeveelheid vocht uit. Je kan ook een kwart kopje natuurazijn per 3,5 liter aanhouden. Dit houdt de pH-waarde laag zodat ongewenste schimmels of gist zich niet kunnen gaan vormen terwijl de thee fermenteert.
- Om er zeker van te zijn dat de komboecha zuur genoeg is kun je de pH-waarde meten (optioneel), dat moet minder dan 4.6 ph zijn. Als dit niet het geval is voeg dan meer van de komboecha thee die al gemaakt is, azijn of citroenzuur toe (geen vitamine C, dat is te zwak) totdat de juiste pH-waarde is bereikt.
-
Doe de moederzwam of scoby voorzichtig bij de thee, dek de pot met een doek af en doe er een elastiek omheen zodat de doek stevig vast zit.
-
Zet de pot ergens waar het donker en warm is en waar de komboecha ongestoord kan staan. Een constante temperatuur is belangrijk, minstens 21 ºC. Ongeveer 30 ºC is het beste als je dat voor elkaar kan krijgen. Bij lagere temperaturen groeit de komboecha langzamer maar bij een temperatuur lager dan 21 ºC loop je het risico dat er ongewenste organismen gaan groeien.
-
Wacht ongeveer een week. Als de thee naar azijn ruikt kun je gaan proeven en de pH-waarde gaan meten.
- De cultuur zal gaan bezinken, drijven of iets daartussen in. Het is beter dat de zwam bovenop het vocht drijft zodat er geen aspergillus besmetting kan plaatsvinden. [1] X Bron
- De beste manier om een proef te nemen is met een rietje. Drink niet direct uit het rietje omdat eventuele bacteriën uit je mond de thee op deze manier kunnen besmetten. Ook kun je de teststrip beter niet in de pot dopen. Laat in plaats daarvan het rietje tot ongeveer de helft van de thee zakken, sluit met je vinger de opening bovenin het rietje af en haal het rietje eruit. Drink dan het vocht uit het rietje of doe het vocht op de teststrip.
- Als de komboecha erg zoet smaakt heeft de cultuur waarschijnlijk nog meer tijd nodig om de suiker te absorberen.
- Een pH-waarde van 3 betekent dat het fermentatieproces af is en dat de thee klaar is om gedronken te worden. Natuurlijk kan dit een beetje variëren, afhankelijk van je behoeften en smaak. Als de uiteindelijke pH-waarde te hoog is heeft de thee nog enkele dagen nodig of moet het weggegooid worden.
Advertentie
-
Haal de moeder en babycultuur voorzichtig met schone handen (en rubberen handschoenen als je die hebt) uit de pot en leg deze in een schone kom. Soms plakken ze aan elkaar. Schenk er een beetje komboecha overheen en dek de schaal met een doek af zodat ze afgeschermd zijn.
-
Met een trechter schenk je het grootste deel van de thee in een of meerdere lege flessen. Het beste is om de flessen tot aan de rand toe te vullen. Als je dat niet doet duurt het een eeuwigheid voordat er prik in de thee komt. Als je niet genoeg komboecha hebt om een fles helemaal te vullen kun je wat kleinere flesjes gebruiken. Of, als de fles bijna vol is kan je de fles opvullen met een beetje vruchtensap of thee. Gebruik slechts een beetje omdat de komboecha thee anders te waterig kan worden. Laat ongeveer 10% komboecha in de glazen pot zitten: die gebruik je voor de nieuwe pot komboecha die je gaat maken. Start nu de cyclus opnieuw: doe de verse thee erin, doe de cultuur er weer bij, dek het af, etc.
- Je kan elke laag komboecha cultuur gebruiken voor een nieuwe hoeveelheid komboecha thee; sommige mensen raden aan om de nieuwe laag van de cultuur te gebruiken en de oude weg te gooien. Je hoeft niet beide lagen van de cultuur terug in de nieuwe pot te doen waar je de komboecha in gaat maken; een is genoeg.
- Elke fermentatiecyclus creëert een nieuwe baby van de moederzwam. Dus als je eenmaal de eerste moederzwam hebt gefermenteerd heb je daarna twee moeders, een van de originele moeder en een van de nieuwe baby. Deze vermenigvuldiging treedt bij elk volgend fermentatieproces op.
-
Doe een deksel op de flessen komboecha die klaar zijn. Draai de doppen stevig op de flessen zodat er prik in het drankje komt en laat ze 2-5 dagen op kamertemperatuur staan.
-
Doe de komboecha in de koelkast. Komboecha smaakt het lekkerst als het koud is.Advertentie
Benodigdheden
- Een pot waar je de komboecha in fermenteert. Een weckpot of iets dergelijks is het meest gangbaar. Via aardewerk, metaal en / of plastic kunnen chemische stoffen (lood als het keramiek betreft) lekken naar de gefermenteerde komboecha. Dit is te wijten aan de natuurlijke zuurproductie van het fermentatieproces. Hoewel sommige mensen succes hebben behaald met roestvrij staal en plastic trommels kiezen de meeste mensen toch voor glas. Een pot waar 1-4 liter in kan is een goed begin. De meeste mensen drinken in het begin 30 ml. Komboecha per dag omdat het spijsverteringskanaal tijd nodig heeft om eraan gewend te raken. Let erop dat je de maat van de pot aanpast aan de hoeveelheid komboecha die je in de loop van de tijd gaat drinken. Ook is er dan een groter plekje nodig waar je de grotere pot wegzet. Grote flessen die ook wel bij het brouwen van bier en wijn worden gebruikt zoals een carboy of andere grote bier- of wijnfles zijn erg handig.
- Een pluisvrije, dicht geweven doek (zoals een schoon T-shirt). Dit wordt gebruikt om de fermentatie pot afgedekt te houden zodat insecten, voornamelijk fruitvliegjes, stof en andere vreemde deeltjes op afstand worden gehouden. De cultuur wordt dan niet besmet en de micro organismen krijgen ondertussen wel lucht. Let erop dat de doek groter is dan de opening van de pot.
- Een rubberen elastiekje of touwtje. Dit wordt gebruikt om de doek vast te zetten op de pot.
- Appelazijn om de benodigdheden mee schoon te maken.
- Een grote pan of ketel waar het water in opgewarmd wordt en waar de thee en suiker aan toe worden gevoegd. Roestvrij staal is hiervoor erg geschikt. De pan moet groot genoeg zijn om het vocht dat in de fermentatie pot komt te bevatten.
- Glazen flessen met doppen om de komboecha die klaar is in te doen. Je hebt genoeg glazen flessen nodig om alle gefermenteerde thee in te doen. De maat van de flessen moet afgestemd zijn op de hoeveelheid komboecha die je gaat drinken.
- Een trechter waarmee je de gefermenteerde komboecha in de flessen schenkt.
- Test strips waarmee je de pH-waarde meet.
- Rietje of pipet (zo kun je de pH-waarde makkelijk en hygiënisch meten)
Tips
- Sommigen verkiezen de continue methode waarbij je continu komboecha zet: je schenkt de hoeveelheid die je wilt drinken in een beker en vervangt deze hoeveelheid meteen met dezelfde hoeveelheid zoete thee die op kamertemperatuur is gebracht. Het voordeel van deze methode is dat het minder moeite kost (vooral als je de thee in een fles doet die een kraantje aan de onderkant heeft) maar het nadeel is dat de fermentatie niet zo compleet of verfijnd is waardoor de komboecha altijd suiker bevat die niet gefermenteerd is in combinatie met thee die juist in hoge mate gefermenteerd is. Als je deze methode gebruikt moet je, om besmetting te voorkomen, de fles regelmatig legen en schoonmaken.
- Wees je ervan bewust dat sommige natuurlijke producten die antibacteriële eigenschappen bevatten (zoals honing) de scoby weliswaar niet doden maar de brouwtijd wel aanzienlijk verlengen.
- Wees je er ook van bewust dat komboecha zwammen er heel verschillend uit kunnen zien.
- Als je het proces wilt versnellen is hier de snelle afkoel methode : maak de zoete thee met slechts 1 of 2 liter water maar wel met dezelfde hoeveelheid suiker en thee. Verdun het in de fles met gezuiverd of gefilterd water (geen kraanwater) zodat het snel afkoelt en toch de juiste consistentie heeft. Voeg daarna de scoby toe, dek de pot af en zet het weg zoals je gewend bent.
Advertentie
Waarschuwingen
- Let erop dat je, voordat je begint met de komboecha, je handen grondig wast, je werkvlak heel goed schoonmaakt en alles steriel en schoon houdt, ook terwijl je bezig bent. Want als de komboecha besmet raakt als het nog jong is groeit er misschien iets wat niet de bedoeling is. Meestal betekent dit dat het je drankje slechts verpest maar soms is het ook gevaarlijk.
- Wees gewaarschuwd als je flessen van plastic, metaal, aardewerk of glas dat niet bestemd is voor de keuken gebruikt om de komboecha te maken – er kunnen (en zullen waarschijnlijk) gifstoffen zoals lood uitlekken. Een weckpot is het veiligst.
- Doe de potten of flessen niet dicht, ook niet een beetje, tijdens het fermenteren, zelfs nadat het fermentatieproces klaar lijkt te zijn. Want zonder zuurstof kunnen anaerobe bacteriën, waar je ziek van kan worden, zich gaan nestelen in de komboecha omdat de zuurstof dan vervangen wordt door kooldioxide.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.organic-kombucha.com/kombucha_mold_photos.html
- Anahata Balance - Source. Images and content used with permission.
- Organic-kombucha.com - Source. Images and content used with permission.
Over dit artikel
Deze pagina is 10.672 keer bekeken.
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
