Flauwvallen is een plotseling kortdurend verlies van bewustzijn meestal gevolgd door een volledige terugkeer naar de normale wakende toestand. [1] X Bron Gauer RL. Evaluation of Syncope. Am Fam Physician. 2011;84(6):640-650. Flauwvallen (de medische term is syncope), wordt veroorzaakt door een tijdelijke ontoereikende bloedtoevoer naar de hersenen door een daling van de bloeddruk. In de meeste gevallen komen mensen binnen een minuut of twee na het flauwvallen weer bij hun positieven. [2] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron Er kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen aan het flauwvallen, van uitdroging tot plotseling opstaan na lang te hebben gezeten, tot een hartkwaal. Maar wat doe je als je ziet dat iemand flauwvalt, of als jezelf gaat flauwvallen?
Stappen
-
Help de persoon om te gaan liggen. Merk je dat een persoon gaat flauwvallen, probeer diegene dan op te vangen en laat hem/haar langzaam op de grond zakken. Tijdens het flauwvallen ben je niet in staat om jezelf met je handen te beschermen. Hoewel iemand die flauwvalt meestal geen ernstige kwetsuren oploopt, kun je die persoon wel beschermen door te voorkomen dat hij/zij op de grond valt. Uiteraard kun je dit alleen doen als het veilig is voor jezelf – als de persoon die flauwvalt bijvoorbeeld veel groter is dan jij, kan je in een gevaarlijke situatie belanden.
-
Leg de persoon op de rug. Duw of schud de persoon om na te gaan of het bewustzijn alweer is teruggekeerd. In de meeste gevallen komen mensen die zijn flauwgevallen snel weer bij (meestal na 20 seconden tot 2 minuten). [3] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron
- Wanneer mensen flauwvallen, dan vallen ze, waardoor het hoofd op dezelfde hoogte komt te liggen als het hart. In deze positie is het voor het hart gemakkelijker om bloed naar de hersenen te pompen. Daardoor kan het herstel net zo snel verlopen als het flauwvallen zelf. [4] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron
- Als de persoon weer bij bewustzijn is gekomen, vraag dan naar bestaande klachten of toestanden waardoor het flauwvallen kan zijn veroorzaakt. Symptomen zoals hoofdpijn, een aanval, toeval, verdoofdheid of tintelend gevoel, pijn op de borst of moeite met ademhalen zijn allemaal zorgwekkend. In sommige gevallen is het beter om het alarmnummer 112 of een arts te bellen. [5] X Bron
-
Zorg dat de persoon kan rusten als hij/zij weer bij bewustzijn is. Maak kleding die al te strak zit los (zoals een strik of kraag), zodat de persoon het wat comfortabeler heeft.
- Laat de persoon in ieder geval 15-20 minuten op de grond liggen om te rusten. Hiermee heeft het bloed voldoende de tijd om terug te keren naar de hersenen. [6] X Bron
- Geef de persoon ruimte om adem te halen, en waaier het slachtoffer wat frisse lucht in het gezicht. Als het flauwvallen zich op een openbare plek voordoet, dan drommen mensen meestal samen om te kijken wat er aan de hand is. Vraag mensen om achteruit te stappen, behalve als ze daadwerkelijk helpen bij de situatie.
- Geef de persoon water en/of eten als hij/zij weer bij bewustzijn is en stabiel. Eten en drinken zal helpen om bij te komen. Uitdroging en hypoglycemie (een laag bloedsuikergehalte) zijn een veelvoorkomende oorzaak van flauwvallen.
- Laat de persoon niet te snel opstaan. Adviseer de persoon om een aantal minuten te blijven liggen. Hierdoor kan de bloedstroom naar de hersenen weer volledig op gang komen. Daarnaast kan het abrupt overeind komen resulteren in een volgende flauwte. Is iemand weer bij zijn of haar positieven gekomen, dan kan het zijn dat ze het achter zich willen laten door te snel na het incident weer op te staan en te gaan lopen.
- Als de persoon een hoofdwond heeft opgelopen, andere klachten heeft (zoals moeite met ademhalen, pijn op de borst, ernstige hoofdpijn, etc.), of al te maken had met andere speciale situaties (zwangerschap, hartproblemen, etc.), dan hoort hij/zij contact op te nemen met een arts.
-
Controleer de pols van de persoon als diegene niet snel weer bij bewustzijn komt. [7] X Bron Laat iemand het alarmnummer bellen. Dit is ook een gelegenheid om iemand op zoek te laten gaan naar een defibrillator (AED). Controleer de hartslag van de persoon in de nek, omdat dit op die plek het duidelijkst is. Plaats je wijsvinger en middelvinger op de nek van de persoon aan beide zijden van de luchtpijp, om de hartslag te voelen. [8] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Controleer de hartslag alleen aan een kant van de nek tegelijk. Beide zijden ingedrukt houden kan de bloedtoevoer naar de hersenen hinderen.
- Is er een hartslag, leg dan de benen van de persoon een aantal decimeter boven de grond. Dit helpt om het bloed naar de hersenen te laten stromen.
-
Pas reanimatie toe als er geen hartslag wordt gevonden. Weet je niet hoe je iemand moet reanimeren, vraag dan of een van de omstanders een medische achtergrond heeft. [9] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Kniel naast de persoon.
- Plaats de onderkant van je hand in het midden en bovenop de borstkas van de persoon.
- Plaats de andere hand bovenop de eerste hand.
- Zorg ervoor dat je ellebogen niet zijn gebogen.
- Gebruik het gewicht van je hele bovenlichaam en druk op de borstkas van de persoon.
- De borstkas moet in ieder geval 5 cm worden ingedrukt terwijl je die recht naar beneden indrukt.
- Druk de borstkas ongeveer 100 keer per minuut naar in.
- Blijf doorgaan met het indrukken van de borstkas, totdat de eerste hulp is gearriveerd en het over kan nemen.
-
Blijf kalm en stel het slachtoffer gerust. Kalm blijven en duidelijk maken dat je de situatie onder controle hebt kan een heel groot verschil uitmaken.Advertentie
-
Leer de aanwijzingen herkennen dat er een flauwte aan zit te komen. Een van de beste dingen die je kunt doen als je vatbaar bent voor flauwvallen, is het leren herkennen van de voortekens. Houd een aantekeningenboekje of logboekje bij van je eigen symptomen als je makkelijk flauwvalt. Weet je van tevoren dat je op het punt staat om flauw te gaan vallen, dan kun je de juiste voorzorgsmaatregelen treffen en voorkomen dat je mogelijk ernstige kwetsuren oploopt. Aanwijzingen dat je wel eens flauw zou kunnen gaan vallen zijn: [10] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron
- Misselijkheid, duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd
- Witte of zwarte vlekken zien of een wazig zich of tunnelzicht ervaren
- Je erg heet of zweterig voelen
- Een maag die overstuur is
-
Zoek een plek om te gaan liggen als je voelt dat je gaat flauwvallen. Til je benen op om de bloedtoevoer naar de hersenen te bevorderen.
- Als het niet mogelijk is om op de grond te gaan liggen, ga dan zitten en plaats je hoofd tussen je knieën.
- Rust ongeveer 10-15 minuten.
-
Haal diep adem. Haal diep adem door je neus en adem weer uit door je mond. Dit kan ook een kalmerend effect hebben.
-
Roep om hulp. Om hulp roepen is een goed idee omdat het andere mensen opmerkzaam maakt op je situatie. Een ander persoon kan je dan opvangen als je valt, je in de herstelpositie plaatsen en eventueel een arts bellen.
-
Probeer veilig te blijven als je wel flauwvalt. Merk je dat je op het punt staat om flauw te gaan vallen, dan is het belangrijk om jezelf buiten potentieel gevaar te brengen en stappen te ondernemen om de ernst van de flauwte te minimaliseren.
- Probeer bijvoorbeeld om je lichaam zo te positioneren dat je niet tegen scherpe objecten aan valt.
-
Neem voorzorgsmaatregelen om het flauwvallen in de toekomst te vermijden. In sommige gevallen is het mogelijk om flauwvallen in de toekomst te voorkomen door het nemen van passende voorzorgsmaatregelen en het vermijden van mogelijke triggers. Een aantal stappen die je uit voorzorg kunt nemen zijn:
- Voldoende drinken en regelmatig eten: Het is essentieel om je vochtgehalte op peil te houden door voldoende water en ander drinken te drinken, zeker op hete dagen. Regelmatig en gezond eten kan helpen bij het verminderen van duizeligheid en zwakte die te gepaard gaan met honger.
- Het vermijden van stressvolle situaties: Bij sommige mensen wordt flauwvallen geïnduceerd door stressvolle, verontrustende of angstige situaties. Dus is het belangrijk om zoveel als mogelijk kalm te blijven door dergelijke situaties te vermijden.
- Geen drugs, alcohol en sigaretten gebruiken: Deze dingen zitten vol toxinen die over het algemeen ongezond zijn en bij sommige mensen flauwvallen kan veroorzaken.
- Niet te snel van positie veranderen: Flauwvallen wordt soms veroorzaakt door een plotselinge beweging, zoals te snel opstaan vanuit een zittende of liggende positie. Sta langzaam op en houd je, als dat mogelijk is, vast aan iets stabiels voor je balans.
-
Consulteer een arts als het probleem aanhoudt. Merk je dat je vaak of regelmatig flauwvalt, dan is het belangrijk om je huisarts te raadplegen. Het flauwvallen kan een symptoom zijn van een ernstiger medische aandoening, zoals hartproblemen of orthostatic hypotension.
- Neem ook contact op met je huisarts wanneer je met je hoofd ergens tegenaan bent gekomen door het flauwvallen, als je zwanger bent, diabetes, een hartkwaal hebt of een andere medische aandoening, of als je last hebt van bijkomende klachten, zoals pijn op de borst, verwarring of kortademigheid. [11] X Betrouwbare bron National Health Service (UK) Ga naar de bron
- De huisarts zal je medische geschiedenis onder de loep nemen om erachter te kunnen komen waarom je bent flauwgevallen. Ook kunnen er andere tests worden afgenomen, zoals een elektrocardiogram (EKG) en bloedonderzoek.
Advertentie
Waarschuwingen
- Flauwvallen komt ook regelmatig voor tijdens zwangerschap, vanwege hormonale veranderingen. In de latere stadia van je zwangerschap kan de groter wordende uterus bloedvaten afknellen, wat effect heeft op de bloedstroom naar het hart. Dit kan op zijn beurt er weer voor zorgen dat de zwangere vrouw last krijgt van een flauwte.
- Flauwvallen komt bij vrouwen vaker voor dan bij mannen. Het komt ook vaker voor bij mensen ouder dan 75 jaar. [12] X Betrouwbare bron Cleveland Clinic Ga naar de bron
Tips
- Probeer erachter te komen wat de oorzaak is van het flauwvallen. Is het stress, te lang stilstaan?
Bronnen
- ↑ Gauer RL. Evaluation of Syncope. Am Fam Physician. 2011;84(6):640-650.
- ↑ http://nhs.uk/conditions/Fainting/Pages/Introduction.aspx
- ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/Fainting/Pages/Symptoms.aspx
- ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/Fainting/Pages/Symptoms.aspx
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/fainting/page6_em.htm#fainting_self-care_at_home
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/fainting/page6_em.htm#fainting_self-care_at_home
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/fainting/page6_em.htm#fainting_self-care_at_home
- ↑ http://mayoclinic.org/healthy-lifestyle/fitness/expert-answers/heart-rate/faq-20057979
- ↑ http://mayoclinic.org/first-aid/first-aid-cpr/basics/art-20056600