ดาวน์โหลดบทความ
ดาวน์โหลดบทความ
เวลาประตูหนีบมือหรือนิ้วนี่มันเจ็บเกินบรรยาย ถ้าอาการหนักหน่อยก็อาจถึงขั้นต้องหาหมอ จะได้ไม่เจ็บปวดหรือบาดเจ็บในระยะยาว แต่ถ้าประตูหนีบเล็กๆ น้อยๆ เราก็มีเคล็ดลับเด็ดๆ ในการดูแลตัวเองให้หายเจ็บมาฝากกัน
ขั้นตอน
-
ประคบเย็นที่นิ้วหรือมือ. [1] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ด้วยเหตุผลทางการแพทย์ที่เราจะอธิบายต่อไป นี่คือสิ่งแรกที่คุณควรทำหลังถูกประตูหนีบมือ เหตุผลง่ายๆ ก็คือถ้าประคบนานพอ น้ำแข็งจะทำเอามือคุณเย็นจนชาหายเจ็บชั่วขณะ ตอนแรกอาจจะรู้สึกเย็นจัดจนทนไม่ค่อยไหวหรือถึงขั้นเจ็บ แต่ขอให้อดทนไว้แล้วประคบต่อไป เพราะสุดท้ายแล้วจะคลายความเจ็บปวดให้คุณได้อย่างดี
-
ใจเย็นๆ. แน่นอนว่าความรู้สึกแรกคงเป็น "ตายแน่" แต่พยายามข่มใจไว้ก่อน อย่าเพิ่งสติแตก เพราะยิ่งคุณตื่นตัวเลือดจะไหลแรงเร็วขึ้น ทีนี้แผลจะปวดบวมกว่าเดิม แถมเขาวิจัยกันมาแล้ว ว่ายิ่งเครียดหรือยิ่งตื่นก็ยิ่งเจ็บ แต่ส่วนใหญ่เขาหมายถึงอาการเจ็บปวดแบบเรื้อรัง (chronic pain) มากกว่าจะเป็นเจ็บปวดเฉียบพลัน (acute injury) แบบนี้ [2] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Harvard Medical School ไปที่แหล่งข้อมูล แต่ไม่ว่ายังไง ก็ขอให้ใจเย็น สงบใจไว้ คุณจะได้มีสติรีบดูแลอาการของตัวเองเพื่อคลายความเจ็บปวดโดยเร็ว
-
กินยาแก้ปวดตามร้านขายยา. ถ้าอาการหนักคงต้องรีบไปหาหมอให้ตรวจรักษาและจ่ายยาแก้ปวดแรงๆ แต่ถ้าประตูหนีบพอสังเขป แค่ยาแก้ปวดตามร้านขายยาก็ช่วยได้แล้ว ยาแก้ปวดที่ว่าก็เช่น acetaminophen (Tylenol, Panadol และอื่นๆ) กับ ibuprofen (Advil, Motrin และอื่นๆ) เป็นต้น
- กินยาให้ครบโดสตามที่คุณหมอสั่งหรือเภสัชกรแนะนำ อย่างยา Acetaminophen ต้องกินทุก 4 - 6 ชั่วโมง ส่วน ibuprofen ทุก 6 - 8 ชั่วโมง
- ถ้าคุณมีปัญหาเรื่องกระเพาะ ไต หรือท้องอยู่ ห้ามอยู่ๆ กินยา ibuprofen โดยไม่ปรึกษาคุณหมอก่อนเด็ดขาด
- คนที่เป็นโรคเกี่ยวกับตับ ห้ามกินยา acetaminophen [3] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ US Food and Drug Administration ไปที่แหล่งข้อมูล
-
จดจ่ออยู่กับลมหายใจเข้าออก. [4] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ PubMed Central ไปที่แหล่งข้อมูล การหายใจเข้าออกลึกๆ ช้าๆ ช่วยให้คุณสงบจิตใจได้ดี ที่สำคัญคือหัวใจคุณจะได้เต้นช้าลง ขอให้เพ่งสมาธิไปที่แต่ละลมหายใจเข้าออก ตั้งแต่ลมผ่านเข้าไปทางจมูก ไล่มาตามอก ปอด แล้วกลับออกมาทางจมูกหรือทางปาก จดจ่อกับทุกสัมผัส ลืมทุกอย่างรวมถึงความเจ็บปวดไปก่อน
- หายใจเข้าช้าๆ ให้ลึกลงไปถึงท้อง ไม่ใช่หยุดอยู่แค่อก แต่ท้องต้องพองออกมา
- พอหายใจสุดจนหายใจเพิ่มไม่ได้อีก ให้ค้างลมหายใจไว้แบบนั้นหลายๆ วินาที
- หายใจออกช้าๆ อย่างมีสติ คอยควบคุมการผ่อนลมหายใจไม่ใช่อยู่ๆ ก็พ่นลมออกมารวดเดียว
- พอหายใจออกแล้ว ให้หยุดรอ 2 - 3 วินาทีแล้วค่อยเริ่มหายใจเข้าใหม่อีกครั้ง
- ทำซ้ำจนกว่าจะรู้สึกดีขึ้น ไม่กลัวจนลนลานหรือสติแตกแล้ว
-
เบี่ยงเบนความสนใจ. ถ้าอยากเบี่ยงเบนความสนใจตัวเองให้ลืมเจ็บ ลองใจลอยคิดเรื่องอื่นดู อะไรก็ได้ที่กระตุ้นประสาทสัมผัสส่วนอื่นของคุณ อาจจะฟังเพลงโปรด ดูซีรีส์หรือรายการทีวีสนุกๆ หาคนคุยด้วย ไม่ก็ทำกิจกรรมเบาๆ ที่ไม่ทำมือคุณบอบช้ำไปกว่าเดิมอย่างการเดินเล่น เขาวิจัยกันมาแล้วว่าเบี่ยงเบนความสนใจด้วยสัมผัสทั้ง 5 ช่วยบรรเทาความเจ็บปวดได้เป็นอย่างดี [5] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Hoffman, H.G., Richards, T.L., Bills, A.R., Van Oostrom, T., Magula, J., Seibel, E.J., and Sharar, S.R. (2006). “Using FMRI to study the neural correlates of VR analgesia”, CNS Spectr., Jan, 11(1), 45-51. [6] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Cepeda, M.S., Carr, D.B., Lau, J., and Alvarez, H. (2006). “Music for pain relief”, Cochrane Database Syst Rev., Apr 19, (2), CD004843
-
นึกถึงอาหารที่ชอบ. มีงานวิจัยที่ชี้ให้เห็นว่า guided imagery หรือการจินตนาการนึกภาพตามคำบอกเล่าของคนหรือจากเสียงที่อัดไว้ ช่วยให้คนที่กำลังเจ็บปวดจดจ่อมีสมาธิอยู่กับภาพในหัวของตัวเอง จนคลายความเจ็บปวดทั้งแบบเรื้อรังและเฉียบพลันได้ [7] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง แต่ก็มีงานวิจัยเร็วๆ นี้อีกนั่นแหละ ที่ชี้ว่าแค่คุณนึกถึงอาหารโปรดของคุณแบบรายละเอียดเน้นๆ ก็ช่วยคลายความเจ็บปวดอย่างเห็นผลเช่นกันโดยไม่ต้องให้ใครมาแนะแนวเลย [8] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ลองจินตนาการว่าตัวเองกำลังเอร็ดอร่อยอยู่กับอาหารจานโปรดดูสิ จะช็อคโกแลตแท่งโตหรือชีสเบอร์เกอร์เป็นชั้นๆ ก็ได้ ขอแค่คุณลงรายละเอียดให้มากและสมจริงที่สุด ทั้งกลิ่น รส แล้วก็สัมผัส ปล่อยให้ตัวเองเพลิดเพลินไปกับรสชาติอาหาร (ปลอมๆ) ในปากจนลืมเจ็บไปเลยโฆษณา
-
ประคบเย็นทันที. [9] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ University of Rochester Medical Center ไปที่แหล่งข้อมูล สิ่งสำคัญที่คุณต้องทำทันทีหลังประตูหนีบ คือเอาน้ำแข็งมาประคบให้เร็วที่สุด อุณหภูมิเย็นจัดจะช่วยชะลอการไหลเวียนของเลือดที่ไปเลี้ยงบริเวณนั้น ทำให้ลดบวมลดอักเสบ ไม่ลุกลามเจ็บปวดไปกว่าเดิม แถมน้ำแข็งจะเย็นจัดจนนิ้วหรือมือชา เลยบรรเทาอาการเจ็บปวดไปได้เยอะอย่างที่เราบอกไป
- ถ้าไม่มีน้ำแข็งจริงๆ จะหาอะไรที่เย็นๆ มาประคบแทนก็ได้ อย่างถุงผักถุงอาหารแช่แข็งที่อยู่ในช่องฟรีซ บอกเลยว่าดีและสะดวกพอๆ กันกับถุงน้ำแข็งเลย
-
ยกนิ้วสูง. [10] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ให้คุณชี้นิ้วขึ้นฟ้า เพราะช่วยป้องกันไม่ให้เลือดไหลไปเลี้ยงจุดที่บาดเจ็บ ลดปวดบวมได้ดีพอๆ กับการประคบเย็น เพราะงั้นระหว่างที่คุณประคบเย็น ขอให้ชูมือสูงไว้เลย
-
คุณบาดเจ็บตรงไหน. [11] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ถ้าเจ็บมากที่สุดตรงฝ่ามือ หรือมีข้อไหนกระทบกระเทือน คุณควรรีบไปหาหมอเพื่อดูแลรักษาโดยด่วน แต่ถ้าประตูหนีบแค่ปลายนิ้ว และไม่ได้กระทบกระเทือนถึงข้อต่อแต่อย่างใดรวมถึง nail bed หรือเนื้อรองเล็บ คุณหมอคงแนะนำให้คุณแค่พักมือแล้วรอจนกว่าอาการจะดีขึ้นเอง
-
เช็คให้ดีว่าเนื้อรองเล็บไม่บาดเจ็บ. [12] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง แค่ดูคุณก็รู้แล้วว่ามีเล็บไหนหลุดจากเนื้อรองเล็บหรือเปล่า โดยสังเกตจากสีเล็บที่เข้มดำขึ้น ซึ่งแปลว่ามีเลือดคั่งใต้เล็บ แบบนี้ต้องหาหมอเพื่อรักษาต่อไป แต่ถ้ามีเลือดออกหรือเลือดคั่งนิดหน่อย ไม่นานก็จะหายไปเอง ยกเว้นว่าเลือดไหลเยอะจนน่ากลัว อันนี้ก็ต้องไปหาหมอเหมือนกัน คุณหมออาจจะนัดมาเจาะระบายความดันใต้เล็บ ไม่ก็แนะนำวิธีการให้คุณไปทำต่อด้วยตัวเอง
- ถ้าเลือดคั่งไม่เกิน 24 ชั่วโมง คุณหมออาจพิจารณาเจาะเลือดที่คั่งออก แต่ถ้าผ่านไปเป็น 48 ชั่วโมงแล้ว เลือดจะแข็งตัวทำให้เจาะระบายไม่ได้ คุณหมอมักทดสอบการทำงานของระบบประสาทที่มือ รวมถึงเช็คการเหยียดงอของทุกข้อนิ้วด้วย
-
ถ้าคุณหมอสั่งให้เจาะระบายเลือดคั่งใต้เล็บ ต้องทำตามอย่างเคร่งครัด. [13] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ห้ามสุ่มสี่สุ่มห้าเจาะเองโดยไม่ปรึกษาคุณหมอเด็ดขาด แต่ถ้าคุณหมออนุญาตก็ต้องทำตามคำแนะนำทุกขั้นตอนอย่างเคร่งครัด อย่าลืมล้างมือให้สะอาดทั้งก่อนและหลังขั้นตอน
- เอาปลายคลิปหนีบกระดาษหรือหมุดติดกระดาน (thumbtack) ไปลนไฟให้ร้อนจนแดงเพื่อฆ่าเชื้อ จากนั้นใช้คีมหนีบหรือใส่ถุงมือกันความร้อนก่อนค่อยหยิบขึ้นมา
- เอาปลายลวดหรือหมุดร้อนๆ นั้นไปแตะเล็บของนิ้วที่เลือดคั่ง ไม่ต้องออกแรงกดอะไรเลย เพราะความร้อนจะเจาะรูลึกลงไปในเล็บเองโดยอัตโนมัติ ขั้นตอนนี้ก็มีเจ็บบ้าง แต่ไม่ถึงขั้นร้องโอดโอย เพราะงั้นไม่ต้องกลัวไป
- ปล่อยให้เลือดไหลออกมาทางรู แล้วอาการเจ็บปวดของคุณจะบรรเทาไปเอง
- คุณหมออาจจ่ายยาปฏิชีวนะให้คุณด้วย
-
ถ้าบาดเจ็บรุนแรงต้องไปหาหมอ. อันนี้ก็ต้องประเมินอาการตัวเองก่อน ส่วนใหญ่ประตูหนีบแล้วมักเจ็บแต่ไม่รุนแรง แค่ประคบเย็นแล้วรอให้หายเอง แต่ถ้ามีอาการต่อไปนี้ ต้องรีบไปรักษาตัวกับคุณหมอด่วน [14] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- งอนิ้วไม่ได้
- ข้อหรือกระดูกที่ฝ่ามือบาดเจ็บ
- เนื้อรองเล็บบาดเจ็บ
- มีแผลบาดลึก
- กระดูกหัก
- มีสิ่งสกปรกติดค้างที่ต้องเอาออกไม่ให้ติดเชื้อ
- มีแนวโน้มว่าจะติดเชื้อ (บวมแดง ร้อน มีหนอง มีไข้) [15] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ไม่หายสนิทหรืออาการไม่ดีขึ้น
โฆษณา
เคล็ดลับ
- ถ้ามีแผลเปิด ถูกบาด ฉีกขาด หรือกระดูกหัก ต้องรีบปฐมพยาบาลด่วน
- ใช้ถุงถั่วหรืออาหารแช่แข็งประคบ *แต่ถ้าคิดว่ามีส่วนไหนกระดูกหัก ให้รีบไปหาหมอหรือขอความช่วยเหลือด่วน
โฆษณา
คำเตือน
- ถ้านิ้วยังเจ็บไม่หายต้องบอกคุณหมอทันที เพราะอาจบาดเจ็บรุนแรงกว่าที่คิด
โฆษณา
ข้อมูลอ้างอิง
- ↑ http://www.webmd.com/pain-management/try-heat-or-ice
- ↑ http://www.health.harvard.edu/newsletter_article/pain-anxiety-and-depression
- ↑ http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/InformationbyDrugClass/ucm165107.htm
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3000182/
- ↑ Hoffman, H.G., Richards, T.L., Bills, A.R., Van Oostrom, T., Magula, J., Seibel, E.J., and Sharar, S.R. (2006). “Using FMRI to study the neural correlates of VR analgesia”, CNS Spectr., Jan, 11(1), 45-51.
- ↑ Cepeda, M.S., Carr, D.B., Lau, J., and Alvarez, H. (2006). “Music for pain relief”, Cochrane Database Syst Rev., Apr 19, (2), CD004843
- ↑ http://prc.coh.org/GuidImg.pdf
- ↑ http://abcnews.go.com/Health/PainManagement/story?id=5475061&page=1&singlePage=true
- ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=4483
- ↑ http://www.md-health.com/Smashed-Finger.html
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000018.htm
- ↑ http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/bleeding-under-nail?page=2
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000018.htm
- ↑ http://www.md-health.com/Smashed-Finger.html
- ↑ http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/symptoms-of-infection-after-a-skin-injury
โฆษณา
