Pdf downloaden
Pdf downloaden
Peesontsteking, ook wel tendinitis genoemd, is een ontsteking van de pezen. Pezen zijn de taps toelopende verbindingen tussen spieren en botten. De pezen komen in actie wanneer spieren zich aanspannen en botten bewegen. Als gevolg daarvan wordt peesontsteking vaak veroorzaakt door overbelasting, zoals door herhaaldelijke bewegingen op het werk. Tendinitis kan in principe alle pezen treffen, maar de ontsteking dot zich vooral vaak voor in de pols, elleboog, schouder, heup en hiel (achillespees). [1] X Bron Peesontsteking kan hevige pijn en functiebeperking veroorzaken, hoewel het meestal binnen een paar weken wegtrekt—zeker wanneer de juiste thuisbehandeling toegepast wordt. In sommige gevallen kan tendinitis echter chronisch worden en medische aandacht vereisen.
Stappen
-
Stop met het overbelasten van de pees/spier. Ontstoken pezen kunnen veroorzaakt worden door plotselinge blessures, maar worden meestal veroorzaakt door kleine, herhaaldelijke bewegingen door de vele dagen, weken of maanden heen. [2] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Herhaaldelijke bewegingen belasten de pezen, waardoor er microscheurtjes en gelokaliseerde ontsteking veroorzaakt worden. Het is daarom belangrijk om in kaart te brengen welke handelingen het probleem creëren. Als je dat gedaan hebt, kun je die handeling een poosje staken (minstens een paar dagen) of de beweging op een of andere manier proberen aan te passen. Als de tendinitis veroorzaakt wordt door werkgerelateerde omstandigheden, dan kun je je werkgever vragen om tijdelijk over te stappen op andere werkzaamheden. Als het probleem in verband staat met je lichaamsbeweging, dan zou het kunnen dat je te hard traint of dat niet goed doet—raadpleeg een personal trainer als dit het geval is.
- Te veel tennissen of golfen is vaak de boosdoener op het gebied van elleboogpeesontsteking—vandaar de termen 'tennisarm' en 'golfarm'.
- Acute tendinitis zal meestal uit zichzelf genezen als je het de kans geeft te rusten. Als je dat niet doet, zou het een chronisch probleem kunnen worden dat een stuk moeilijker te behandelen is.
-
Breng wat ijs aan op de ontstoken pees. De pijn van de tendinitis wordt vooral veroorzaakt door de ontsteking. Ontsteking is overigens een poging die het lichaam onderneemt om te herstellen en het geblesseerde weefsel te beschermen. Echter, de ontstekingsrespons van het lichaam is doorgaans te heftig en kan zelfs bijdragen aan het probleem. Om de symptomen te beperken is het daarom belangrijk om de ontsteking in toom te houden. Breng een ijszak, ice pack of een pakje bevroren groenten aan op de ontstoken pees om de ontsteking te beperken en de pijn te verdoven. [3] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Pas de koudetherapie elke paar uur toe tot de pijn en ontsteking wegtrekken.
- Breng het ijs zo’n tien minuten aan als de ontsteking zich in kleinere, meer blootgestelde pezen/spieren bevindt (zoals in de pols of elleboog). Houd het ijs zo’n twintig seconden tegen ontsteking die zich in grotere of dieper gelegen gebieden bevindt (zoals in de schouder of heup).
- Houd het gebied, terwijl je ijs tegen de ontsteking houdt, omhoog en bind de ijszak vast met (druk)verband—beide technieken zijn efficiënt in de bestrijding van ontsteking.
- Vergeet niet om het ijs eerst in een dunne lap stof te wikkelen voor je het tegen de huid aan houdt—zo voorkom je negatieve reacties als bevriezing (congelatio).
-
Neem ontstekingsremmende pillen. Je kunt de peesontsteking ook bestrijden door vrij verkrijgbare niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAIDs) te gebruiken. [4] X Bron NSAIDs, zoals aspirine, ibuprofen (Advil) en naproxen (Aleve) helpen de ontstekingsreactie van het lichaam te controleren, waardoor de zwelling en de pijn beperkt worden. NSAIDs liggen doorgaans nogal slecht op de maag (en in mindere mate op de lever en nieren), waardoor het verstandig is om ze niet langer dan twee weken achtereen te gebruiken—voor welke kwaal dan ook.
- Als alternatief op de pillen kun je overwegen om een ontstekingsremmende/pijnstillende crème of gel aan te brengen op de ontstoken pees. Dit werkt vooral goed als de ontsteking dicht aan het huidoppervlak zit, waar de crème of gel goed opgenomen kan worden en een grotere impact kan hebben.
- Mijd het gebruik van pijnstillers (paracetamol) of spierverslappers (cyclobenzaprine) om de symptomen mee te behandelen, omdat ze de ontsteking niet aanpakken.
-
Probeer de ontstoken pees voorzichtig te rekken. Milde-tot-gematigde tendinitis en spierverrekkingen reageren meestal goed op rekoefeningen omdat het de spierspanning verlicht, de doorbloeding bevordert en de flexibiliteit en de range of motion (bewegingshoeveelheid) verbetert. [5] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Rekoefeningen zijn aanwendbaar als er sprake is van acute tendinitis (tenzij de pijn/ontsteking zeer hevig is), chronische tendinitis en ook als voorzorgsmaatregel. Kies bij het rekken voor trage, gestage bewegingen en houd de posities zo’n twintig tot dertig seconden aan. Herhaal de oefeningen drie- tot vijfmaal daags, met name voor en na intensieve inspanning.
- Breng vochtige warmte aan op het getroffen gebied voordat je begint met rekken als er sprake is van chronische peesontsteking of als je deze methode toepast als voorzorgsmaatregel—dit zorgt ervoor dat de spieren en pezen kneedbaarder worden.
- Weet dat de pijn van de tendinitis doorgaans erger is in de avond en na beweging of activiteit.
-
Draag een ondersteunde brace. Als de peesontsteking in de knie, elleboog of pols zit, overweeg dan om een flexibele sleeve van neopreen te dragen of te kiezen voor een beter ondersteunende brace van nylon en klittenband. Zo kun je het gebied beschermen en beweging beperken. [6] X Bron Het dragen van een steun of brace helpt je er bovendien aan herinneren dat je het rustig aan moet doen en je het gebied niet te veel moet belasten op je werk of tijdens het sporten.
- Volledige immobiliteit van ontstoken gebieden geniet echter niet de aanbeveling, omdat pezen, spieren en verwante gewrichten beweging nodig hebben voor adequate doorbloeding. De ontsteking heeft goede doorbloeding nodig om te kunnen genezen.
- Naast het dragen van een brace of steun dien je de ergonomie van je werkplek te bestuderen. Kijk of de ergonomie goed past bij jouw grootte en lichaamstype. Pas indien nodig de stoel, het toetsenbord en het bureaublad aan om overmatige druk en spanning op de gewrichten en pezen te verlichten.
Advertentie
-
Raadpleeg je dokter. Laat je onderzoeken door de dokter als de peesontsteking maar niet weg lijkt te trekken en niet goed reageert op rust en basale thuiszorg. De dokter zal de ernst van de tendinitis vaststellen, soms diagnostische apparatuur gebruiken (zoals echografie of MRI) en je zijn/haar aanbevelingen geven. Als de pees van het bot gescheurd is (ruptuur), is een doorverwijzing naar een orthopedisch chirurg nodig. [7] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron In minder ernstige gevallen zijn revalidatie en/of steroïde-injecties meestal toepasselijker.
- De meeste operaties voor ernstige peesontsteking worden artroscopisch uitgevoerd. Een artroscopie is een kijkoperatie waarbij een kleine camera en miniatuurinstrumenten worden ingebracht via kleine incisies dicht bij de gewrichten. [8] X Bron
- Bij chronische tendinitis wordt vaak gekozen voor aspiratie van littekenweefsel. Dit is een minimaal-invasieve ingreep waarbij littekenweefsel uit de pees verwijderd wordt zonder het gezonde weefsel te irriteren. [9] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
-
Verkrijg een verwijzing voor revalidatie. Als jouw tendinitis een chronische aandoening is, maar niet per sé ernstig, dan zal de arts je waarschijnlijk revalidatie—zoals fysiotherapie—aanbevelen. Een fysiotherapeut zal je laten zien hoe je specifieke en op jouw situatie afgestemde rek-, strek- en krachtoefeningen kunt doen voor de getroffen pees en het omliggende spierstelsel. Excentrische krachttraining—waarbij pees en spier onder spanning in lengte toenemen—effectief in de behandeling van chronische tendinitis. [10] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Om positieve invloed uit te kunnen oefenen op de chronische peesontsteking is meestal tussen de vier en acht weken twee tot drie keer per week fysiotherapie nodig.
- Fysiotherapeuten kunnen ontstoken pezen ook behandelen met therapeutische echoscopie of microcurrents. Van beide is bewezen dat het ontsteking kan verlichten en genezing kan bevorderen.
- Sommige fysiotherapeuten (en andere medisch professionals) gebruiken lichtstralen (infrarood) om de ontsteking en pijn te verminderen bij mild-tot-gematigde musculoskeletale kwetsuren. [11] X Bron
-
Kies voor steroïde-injectie. Als de dokter denkt dat het uitkomst zal bieden, kan hij/zij aanbevelen om steroïden te injecteren in of nabij de ontstoken pees. Steroïden als cortison zijn zeer effectief in het op korte termijn beperken van ontsteking. Ze kunnen de pijn elimineren en de mobiliteit herstellen (in ieder geval voorlopig), maar er kleven ook risico’s aan waar je je bewust van moet zijn. [12] X Bron In zeldzame gevallen kunnen injecties met corticosteroïden de aangetaste pees verder verzwakken en doen scheuren. Het gebruik van corticosteroïde-injecties wordt daarom niet aangeraden als behandeling tegen tendinitis die langer dan drie maanden duurt, omdat dat het risico op peesscheuring verhoogt. [13] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Evaluatie van onderzoekresultaten wijst uit dat steroïde-injecties op de korte termijn pijnverlichting kunnen bieden, maar wellicht geen resultaten op de lange termijn boeken. [14] X Bron
- Naast peesverzwakking wordt het gebruik van steroïde-injecties ook in verband gebracht met andere bijwerkingen, waaronder infectie, lokale spieratrofie, zenuwbeschadiging en beperkte immuunfunctie.
- Als de steroïde-injecties de peesontsteking niet genezen, zeker als die in combinatie met fysiotherapie plaatsvindt, dan kan het nodig zijn om een operatieve ingreep te overwegen.
-
Vraag je dokter naar PRP-behandeling. PRP staat voor 'platelet rich plasma', oftewel 'bloedplasma dat rijk is aan bloedplaatjes'. PRP-behandelingen zijn relatief nieuw en er wordt nog steeds onderzoek naar gedaan. Het omvat afname van een bloedmonster, waarvan de bloedplaatjes en verscheidende helende factoren uit de rode bloedcellen gescheiden worden. [15] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron Het plasmamengsel wordt vervolgens in de chronisch ontstoken pees/pezen gespoten. Naar verluidt kan dit de ontsteking beperken en weefselherstel bevorderen.
- Indien effectief, zou PRP een veel beter alternatief zijn voor corticosteroïde-injecties, omdat er geen bijwerkingen aan kleven.
- Net als bij elke andere invasieve ingreep is er ook bij deze behandeling risico op infectie, overmatig bloeden en/of ophoping van littekenweefsel.
Advertentie
Tips
- Peesontsteking is makkelijker te voorkomen dan te behandelen. Als je een nieuwe oefening probeert of een nieuwe taak op je werk krijgt, dan dien je voorzichtig te werk te gaan. Overdrijf het niet. Voorkomen is beter dan genezen.
- Stop met roken. Roken verhindert de doorbloeding, wat op zijn beurt kan leiden tot zuurstof- en voedingstoftekorten in spieren, pezen en andere weefsels.
- Als een oefening/activiteit je spier- of peespijn bezorgt, dien je op zoek te gaan naar een andere manier waarop je fit kunt blijven. Crosstraining met verschillende activiteiten helpt tendinitis door overbelasting te voorkomen.
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001229.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tendinitis/basics/causes/con-20020309
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tendinitis/basics/lifestyle-home-remedies/con-20020309
- ↑ http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00026
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/fitness/in-depth/stretching/art-20047931
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001229.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tendinitis/basics/treatment/con-20020309
- ↑ http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00026
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tendinitis/basics/treatment/con-20020309
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tendinitis/basics/treatment/con-20020309
- ↑ http://www.practicalpainmanagement.com/unique-use-near-infrared-light-source-treat-pain
- ↑ http://emedicine.medscape.com/article/809692-treatment
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tendinitis/basics/treatment/con-20020309
- ↑ http://emedicine.medscape.com/article/809692-treatment
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tendinitis/basics/treatment/con-20020309
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
